10. HAFTA
MEVZUATTA KENTSEL DÖNÜŞÜM
MEVZUATTA KENTSEL DÖNÜŞÜM
a) 2981 Sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun” (Bu kanunla gecekondu alanları için imar ıslah planı yapma imkanı ortaya çıkmış ve dolaylı olarak kentsel dönüşüm projelerinin yapılmasına olanak sağlanmıştır.) b) 5216 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkındaki Kanun
c) 5393 sayılı Belediye Kanunu
d) 5273 sayılı Arsa Ofisi Kanunu ve Toplu Konut Kanununda ve Genel Kadro ve Usulü Hakkındaki Kanunun eki Cetvellerin Toplu Konut İdaresi Başkanlığına Ait Bölümünde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
MEVZUATTA KENTSEL DÖNÜŞÜM
e) 5226 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
f) 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların
Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun h) 5104 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu g) 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine Ve Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (4971 sayılı kanun)
ı) 6306 sayılı Afete Riski Altındaki Alanlarda Kentsel Dönüşüm
Islah İmar Planları ile Dönüşüm
Kentsel alanlarda yaşanan dönüşüm süreci liberal politikaların uygulamaya konduğu dönmede çıkarılan bir dizi gecekondu affı yasaları ve bu yasalar çerçevesinde uygulanan ıslah imar planları ile başlamıştır.
Daha sonraları “özellikli” bölgeler için geliştirilen “özel projeler” ile dönüşüm süreci hızlanmıştır.
Islah imar planları kentsel arsa ve konut pazarında dönemin piyasa koşullarının izin verdiği ölçüde etkili olurken, özel hazırlanan kentsel dönüşüm projeleri özel sektör-kamu ortaklığı modeli ve katılımcı söylemi ile rant aralığı yüksek alanlarda uygulanmıştır.
I s l a h İ m a r P l a n l a r ı i l e D ö n ü ş ü m
Gecekondu alanlarının dönüşümüne yönelik ilk kapsamlı hamle 1980 sonrasında göreve gelen Özal Hükümeti tarafından yapılmıştır.
Çıkarılan af yasaları ve sağlanan yeni imar hakları ile bir yandan küçük ölçekli sermayenin kentsel alanda önü açılırken diğer yandan da gecekondu nüfusu olarak adlandırdığımız düzensiz konut alanlarında yaşayanların «kentsel girişimciler» olarak kent ekonomisine dahil edilmeleri amaçlanmıştır.
I s l a h İ m a r P l a n l a r ı i l e D ö n ü ş ü m
Islah imar planı nedir?
Islah imar planı, 2981/3290 sayılı ve gecekondu mevzuatına aykırı yapılara
uygulanacak işlemler hakkında kanun ile
tanımlanmış, 1/1000 ölçekte hazırlanan
planlar olarak tanımlanıyor.
I s l a h İ m a r P l a n l a r ı i l e D ö n ü ş ü m
Yasada ise ıslah imar planı, sağlıksız ve düzensiz biçimde oluşmuş bulunan yapı
topluluklarının veya yerleşme alanlarının, sınırları belli edilmek suretiyle, mevcut durumu da dikkate alınarak dengeli, düzenli ve sağlıklı duruma getirilmesi amacıyla, halihazır haritalar üzerine yapılan ve yapılanma şartlarını da belirleyen imar planı olarak tanımlanıyor.
Kanun'un Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 20-24. maddelerinde de ıslah imar planlarının tanımı, ıslah imar planı yapılacak alanlar, hazırlanması ve onayı ile ilgili esaslar belirlenmiştir.
Buna göre 10.11.1985 tarihinden önce inşa edilmiş ya da inşasına başlanmış olmak kaydıyla
Bir yerleşme alanı ya da yapı topluluğu niteliği kazanmış gecekondu alanlarında,
Üzerinde bir yerleşme alanı ya da yapı topluluğu niteliği kazanmış imar mevzuatına aykırı yapılar bulunan hisseli arsa ve arazilerde,
Üzerinde imar planı ve mevzuat hükümlerine aykırı yapılanmalar nedeniyle uygulama kabiliyeti kalmamış imar planı bulunan alanlarda,
Islah imar planı olabilecek nitelikleri taşımadığı belediye veya valilikçe belirlenen özel parselasyon planı bulunan alanlarda, ıslah imar planı yapılması gerekmektedir.