HACI BEKTAŞ VELİ ANADOLU LİSESİ
KİŞİSEL SINIRLARIMIZI KORUMA VE
İSTİSMARDAN KORUNMA
Kişisel sınırlar, bireylerin günlük
yaşantılarında gizlilik ve özerklik hissetmek için ihtiyaç duyduğu fiziksel ve psikolojik sınırlamalardır.
LAUBALİ OLMAK NE DEMEK?
Türkçe sözlük laubali olmak için; saygısız, çekinmesi olmayan, senlibenli olan,
terbiyesiz gibi tanımlamalar yapıyor.
Genelde biz kullanırken yılışıklığı
algılıyoruz. Oysa en genel tanımı sınırları bilmemektir.
Her insanın kişilik özelliklerine, yaşam şekline, yetiştiği ve yaşadığı kültüre göre değişen kişisel sınırları vardır. Bu sınırlar karşımızdaki insana göre farklı yerlere çizilebilir.
Ailemiz, arkaşlarımız için daha
silik olabilirken başkalarına
daha kalın sınırlar koyabiliriz.
Karşımızdaki kişinin bizim onun için koyduğumuz sınırı geçmesi bizi rahatsız eder. Çünkü
dokunulmasını istemediğimiz, paylaşmaktan
hoşlanmadığımız taraflarımız vardır. Karşımızdaki
insanın bizim sınırlarımıza saygı göstermesi bize değer verdiğini gösterir. Aynı zamanda başkalarının
sınırlarına saygılı olabilmek, kişinin başkalarını
anlama, değerlendirebilme, uyum sağlayabilme gibi özelliklere sahip olduğunun da göstergesidir
Sınırlar bazen somuttur. Yani evimiz, odamız, telefonumuz, mektubumuz gibi. Sınırlar somut olduğunda uyum daha fazladır. Birinin evine
istenmeden girmenin, mektubunu izinsiz okumanın, telefonunu karıştırmanın uygunsuz, terbiyesiz,
ahlaksız hatta yasalara karşı bir davranış olduğunu çoğunluk kabul eder
Bazen ise soyuttur. Birini istemediği halde ilişkileri, işi gibi konularda konuşmaya zorlamak, istemediği halde bir yere götürmek, bir şey aldırmak için ısrar etmek, yapmak istemediği halde bizim davranışlarımıza izin vermesini, hoş görmesini, kabullenmesini beklemek ve bunun için diretmek sınırsızlık olmasına karşın, yapan tarafından bir hakmış gibi görülür.
İtiraz edildiğinde, sınırı çizildiğinde haksızlığa
uğramış gibi sınırlarını korumaya çalışanı itham eder, ukala, soğuk, duyarsız, hatta kendini beğenmişlikle suçlar.
İSTİSMAR NEDİR
Çocuk istismarı nedir?
0-18 yaş grubundaki çocuğun;
Sağlığını,
Fiziksel gelişimini,
Psiko-sosyal gelişimini
bilerek veya bilmeyerek olumsuz etkileyen her türlü harekete “ÇOCUK İSTİSMARI” denir.
İstismar çeşitleri nelerdir?
Fiziksel istismar
Duygusal istismar
Ekonomik istismar
Cinsel istismar
Fiziksel istismar
Çocuğun kaza dışı sebeple bir yetişkin tarafından
yaralanması ve örselenmesidir
Bir tokattan başlayarak çeşitli aletlerin kullanılmasına
kadar devam edebilir
En yaygın rastlanılan ve
belirlenmesi en kolay olan istismar tipidir.
Fiziksel İstismarda Risk Faktörleri(Çocuk ile ilgili)
Hiperaktif
İstenmeyen bir gebelik sonrası dünyaya gelen
Engelli
Özel bir bakım gerektiren (örn: çok küçük prematüre, hastalığı olan)
çocuk…..
Fiziksel İstismarda Risk Faktörleri(Aile ile ilgili)
Psikiyatrik sorunlu ebeveyn
Üvey ebeveyn
Alkol ve/veya uyuşturucu bağımlısı ebeveyn
Çocuk sayısının fazla olması
Küçük yaşta anne-baba olunması
Aile içi geçimsizlik ve şiddet
İşsizlik-Ekonomik sıkıntılar
Eğitimsizlik
Duygusal İstismar
Çocuğun gereksinim duyduğu ilgi, sevgi ve bakımdan yoksun bırakılarak psikolojik hasara uğratılmasıdır
Tanımlanması en zor ancak en sık
gerçekleşen istismar türüdür
Duygusal İstismar Çeşitleri Nelerdir?
Aşağılama, yalnız bırakma, ayırma,
Korkutma, yıldırma, tehdit etme, suça yöneltme,
Önemsememe, küçük
düşürme, alaylı konuşma,
Lakap takma, aşırı baskı ve otorite kurma
Duygusal İstismar Çeşitleri
Duygusal bakımdan gereksinimlerin karşılanmaması,
Sık eleştirme, yaşının üstünde sorumluluklar bekleme,
Kardeşler arasında ayrım yapma, değer vermeme,
Belirtileri
Dünyaya karşı belli bir ilgisizlik
Depresif ve pasif davranış
Karşısındakine çok ihtiyatlı yaklaşmak
Kendine güvensizlik
Korku
Küçük yaşlardaki davranışlara dönüş
Ekonomik İstismar
Çocuğun fiziksel ve zihinsel gelişimini olumsuz
etkileyen, yaşı ve gücü ile orantılı olmayan işlerde ucuz emek olarak çalıştırılmasıdır.
CİNSEL İSTİSMAR
Bir kişinin, çocuğa yönelik cinsel haz duyma amacıyla;
Cinsel organlarına dokunması ve/veya dokundurtması
Irzına geçmesi
Teşhircilik yapması
Cinsel uyarı ve doyum için kullanılması,
Fuhuşa zorlanması,
Pornografi gibi türlü suçlarda cinsel obje olarak kullanılması
Çocuğun yanında Pornografik görüntüler izlenmesi ve izletilmesi.
Yetişkin bir erkek,
Yetişkin bir kadın
Yaşıtı
Yaş olarak kendinden büyük çocuk
Aileden biri de olabilir.
Cinsel istismarcı kim olabilir?
Cinsel istismarcı kim olabilir?
Ya da kurbanın ailesinden biri
Ensest
•Kanunen evlenmelerine izin verilmeyen iki kişi arasındaki cinsel ilişkiye verilen isimdir.
•Anne-oğul, baba-kız, erkek kardeş-kız kardeş
•Üvey baba ve üvey kardeş
•Amca Dayı gibi bir akraba ile
Ensest, cinsel istismarın en çok görülen ve en kabul
edilemez biçimidir.
Cinsel istismarcı kim olabilir?
İstismarcıların %96’sı erkek
%63,5’u çocuğun tanıdığı,
Hatta %25’nin de ensest dediğimiz 1. ve 2.derece akraba olduğu belirlenmiştir.
Cinsel istimara uğrayanların
%71’i kız,
%29’u erkek
çocuklardır.
Kimler cinsel istismara uğrar?
Doğru Bilinen Yanlışlar Doğrular
Cinsel istismar yalnızca çocuğun hayal gücünün uydurmasıdır.
Çocuklar hikayeler uydururlar
Sadece çekici,tatlı,güzel, açık giyinen çocuklar;onay bekleyen kendine güveni olamayan
pasif;yaramaz çocuklar İstismara maruz kalır
Çocuklara uslu,akıllı,açıkgöz olmalarını söyleyerek onları korumuş oluruz.
Çocuklar istismar hakkında yalan söylemezler. Bu konuda hikaye uyduranlara çok az rastlanır.
Çocukların görünüşü yada davranışı istismara sebep olmaz. Anlamını dahi bilmedikleri olayları provoke etmekten dolayı çocuklar asla suçlanamazlar
Çocukları bu konuda eğitmeliyiz.
İstismarla karşılaştığında çocuk bağırarak yardım istemeli, koşarak kaçmalıdır.
Cinsel İstismar İle İlgili
Doğru Bilinen Yanlışlar
Doğrular Doğru Bilinen Yanlışlar
Genellikle tehlikeli yerler, özellikle karanlık bastıktan sonra,parklar, umumi
tuvaletler ve boş sokaklardır
İstismarcının tercih ettiği yerler genellikle çocuğun tanıdığı, bildiği yerledir:Okul ve çevresi, evle okul
arasındaki yol,bir arkadaş yada akrabanın evi, çocuğun kendi evidir. Çocuğun rahat ve gevşek olduğu zamanlarda,oyun
zamanları , banyo zamanı yada yatma zamanı istismarcının tercih ettiği zamanlardır
Cinsel İstismar İle İlgili
Doğru Bilinen Yanlışlar
Cinsel İstismar İle İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar
Doğrular
Çocuklar kötü görünümlü, yabancı kişilerden uzak
durmalı çünkü onlar istismarcı kişilerdir.
Cinsel istismar vakaları her yerde yaşanmaz, bazı
kültürlerde, ülkelerde yaşanır.
Olguların %80-95’inde istismarcı çocuğun tanıdığı,normal görünüşlü biridir.Genellikle 20-45 yaş arası evli sosyal hayatı olan şüphe çekmeyen bir aile babasıdır.
Cinsel istismara her kültürde,her ülkede ve her sosyo-ekonomik grupta rastlanmaktadır.Kız çocuklarda ensest, erkek çocuklarda ise pedofil diğer istismar türlerinden daha sık
rastlanmaktadır.
Doğru Bilinen Yanlışlar
Doğrular
Çocuk; yaşadıklarını, cinsel istismarı bile, yakın zamanda ya da büyüyünce unutur. Fazla kurcalanmamalı.
Çocuklar cinsel İstismarı asla unutmazlar…
“Hayattaki en kötü şey hafızayı değiştirememenizdir.”
sözleri,çocukluğunda cinsel
istismara uğramış bir yetişkine aittir.
Doğru Bilinen Yanlışlar
Cinsel İstismar İle İlgili
Doğru Bilinen Yanlışlar
KENDİMİZİ KORUMAK İÇİN NE YAPACAĞIZ???
KİŞİSEL SINIRLARINIZI BELİRLEYİN
KÜSER, AYIP OLUR, DIŞLANIRIM KORKUSU İLE İSTEMEDİĞİNİZ KİŞİLERİ SINIRLARINIZA
YAKLAŞTIRMAYIN
HERHANGİ BİR TEHDİT, MESAJ YA DA DUYUM ALDIYSANIZ BİR YETİŞKİN İLE PAYLAŞIN
İSTEMEDİĞİNİZ HER KONUDA HAYIR DEMEYİ BİLİN
BÖYLE BİR DURUM YAŞADIYSANIZ BU SİZİN SUÇUNUZ KESİNLİKLE DEĞİL, LÜTFEN BİR YETİŞKİN İLE PAYLAŞIN
HİÇBİR
İSTİSMARA SESSİZ
KALMAYIN
UNUTMAYIN SİZE KENDİNİZİ KÖTÜ HİSSETİREN BÜTÜN DOKUNMALAR
KÖTÜDÜR, İZİN VERMEYİN
SOSYAL MEDYAYI VE İNTERNETİ KONTROLLÜ KULLANIN
Her vatandaş çocuğa karşı işlenmekte olan istismar suçunu bildirmekle yükümlüdür.
İhmal ve İstismar Vakaları İle Karşılaştığınızda Başvurabileceğiniz Yerler
• Çocuk İzlem Merkezi
• Hatay Rehberlik Araştırma Merkezi
• Emniyet Çocuk Şube Müdürlüğü
• Aile ve Aile Sosyal Politikalar Hatay İl Müdürlüğü
• ALO 183
• Okul Rehberlik Servisi