MOTİVASYONUN DİNAMİKLERİ
Her başarılı insanın ne kadar çok çalıştığı ve çalışırken çoğu kez zamanın
nasıl geçtiğini fark etmediğine ilişkin anlatacağı bir
hikayesi vardır.
Bir işi yapmak isteyen bireyin o işi yapmak için sergilediği gayretlerin bütünüdür.
Örn.yapılan planlar, uygulanan metod,ça- lışma biçimleri vb.
Burada yetenek gibi genel kabul gören fak- törlerin dışında bireyin,
*Aldığı eğitim,
*Kişilik özellikleri
*Yaşadığı cografya *Kültürü önemlidir.
MOTİVASYON
Günümüzde motivasyon en basit şekli ile ‘Kişinin çabalarının yönü ve şiddeti’ olarak
tanımlanır(Sage,1984).
ÇABANIN YÖNÜ
Kişinin belli durumlara karşı kaçınma,yaklaş ma veya çekilme gösterip göstermediği anla- mına gelir.Örn.Bir sporcunun milli takım seç- melerine motive olması
ÇABANIN ŞİDDETİ
Kişinin belli bir duruma ne kadar çaba
gösterdiği anlamına gelir.Örn.İyi bir atletin düzenli bir şekilde hiç aksatmadan antren- mana gelmesi.
Motivasyon kısaca içsel ve dışsal özelliklidir.
İçsel özelliği içten gelen uyaranlara dayanır.
Özendirici
Gereksinim---Dürtü---Motiv---*---Davranış Dışsal özelliği ise bir amaç için hareket
etmektir.
İÇSEL VE DIŞSAL MOTİVLER
İçsel motivasyon
İstek duymak ve başarıya ulaşmak için hare- kete geçmektir(Magill 1985).
Dışsal motivasyon
Kazanmak,ödül almak için başarı elde etmektir.
“Spordan zevk almak ve yarışmak için bir ödül almak yada bir ödül sistemine gerek duymak gerekmez.Çünkü bu sporu sadece işe dönüştürür,zevk almayı öldürür”
(Siedentop&Ramey,1977)
İçsel motivasyon dışsal’a dışsal motivasyon ise içsel’e dönüşebilir.Bunlar birbirlerinden bağımsız değillerdir.
Dışsal ödülleri kullanarak içsel
motivasyonu geliştirmek ise bir sanattır.
(dışsal ödüllerle ustalık algısı geliştirilerek, Etkinliği sevdirerek vb.)
ÖDÜLÜN İÇSEL
MOTİVASYONU ARTIRICILIĞI (ÖNERİLER)
*Ödül beceriyi doğru yansıtmalıdır.
*Katılıma zorlama olmamalıdır.
*Beceri iyice öğretilmelidir.
*Model almanın etkisi göz ardı edilmemelidir
*Sporcunun kendi kararlarını almasına izin verilmelidir.
*Başarının başarı sağladığı unutulmamalıdır.
*Ödüller beklenmedik olmalıdır.
*Hedefler konulmalıdır.
*Antrenman eğlenceli kılınmalıdır.
“İlk kez katılanlar için ödül önemlidir.
Performanslarında olumlu etki yapar.Ancak içsel motivasyonunu oluşturan kişiye ödül verilirse içsel motivasyonu zayıflatır”.
“Yeterliği onamak amaçlı ödül ise içsel motivasyonu artırır”
(Deci,1977;Orlich&Moster,1978)
MOTİVASTONU ARTIRICI FAKTÖRLER
*Diğerleri ile yakın ilişki kurmak *Beceri geliştirebilmek
*Haz duymak *Başarı
*Statü
*Fiziksel uygunluk
*Enerjiyi serbest bırakma arzusu
BAŞARIYA YÖNELİM
İyi bir motivasyon sağlamada başarıya
yönelim önemlidir.Üç tür başarıya yönelim vardır.
*Ego yönelimliler
*Görev yönelimliler
*Sosyal uygunluk yönelimliler
• Nicholls(1974)Başarıya yönelimde Görevin zorluğu
Becerinin farkındalığı
Fiziksel algıdaki yükseklik Sporda ısrar
başarıyı getirir
“sürekli eleştiri yeterlik duygusunu azaltır motivasyonu düşürür” (Nicholls,1990)
HEDEF BELİRLEME
Hedef belirleme motivasyonun omurgasını oluşturur.Hedefler,
*Antrenman hedefleri *Yarışma hedefleri
*Kısa süreli hedefler
*Uzun süreli hedeflerden oluşurlar
ZİHİNSEL ÇALIŞMALAR
Zihinsel antrenman herhangi bir uygulama olmaksızın becerilerin zihinde canlandırıla- rak öğrenilmesidir.
Zihinsel çalışmalar,
Öğrenmeyi kolaylaştırmak ve
Müsabakaya hzr.lık amaçı ile yapılırlar.
Motivasyon üzerine etkili diğer faktörler
*Pozitif düşünce
*Kendi kendine konuşma(telkin) *Kendine güven
*Stres yönetimi *Kişilik özellikleri *Kaygı’dır.
TEŞEKKÜRLER……….
