İLETİŞİM KURAMLARI
İLETİŞİM KURAMLARI
iletişimle ilgili kuramları üç grupta
toplanmıştır Wilson ve Kneisle (1988).
Terapötik İletişim Kuramı,
İletişimde Neden-Sonuç İlişkisi ve
İletişim Analizinde Benlikler Kuramıdır.
TERAPÖTİK İLETİŞİM KURAMI TERAPÖTİK İLETİŞİM KURAMI
İnsanların birbirini etkileme ve birbirinden etkilenme sürecidir. Bu kurama göre iletişim dört ortamda olur:
a) Kişinin kendisiyle, b) Kişilerarasında,
c) Grupla ve d) Toplumla.
Mesajı alma, değerlendirme ve iletme yeteneği;
kişilerin algılarından, değerlendirmelerinden (bellek, geçmiş deneyimler, değer sistemleri) ve mesajın gönderilişinden (miktarı, hızı,
etkililiği, benzerliği) etkilenir.
Mesaj karşılıklı olarak anlaşıldığında anlam kazanır.
Geribildirim, iletişimin başarılı olmasında temel noktadır.
Kurama göre, iletişimin başarılı olmasının gerektirdiği özellikler:
(1) Etkililik
(2) Uygunluk (3) Esneklik
(4) Geribildirim
İLETİŞİMDE NEDEN-SONUÇ İLİŞKİSİ KURAMI
İLETİŞİMDE NEDEN-SONUÇ İLİŞKİSİ KURAMI
Bu kurama göre iletişim, etkileşimle eş anlamlıdır. İletişime katılanlar arasındaki kişilerarası ilişkiyi inceler ve iletişimin karşılıklı bir süreç olduğunu vurgular.
Bu kurama göre iletişimin olmadığı bir an yoktur. Konuşmanın olmadığı
sessizlikte bile bir mesaj vardır.
İletişimin iki düzeyi vardır. Kapsam düzeyinde iletilen bilgiler, ilişki düzeyindeyse katılanlar arasındaki ilişkinin anlamı söz konusudur.
Kimi durumlarda iletişim engellenir. Kişinin iletişime girmek istemeyişi bunlardan biridir..
Öte yandan bireyin iletişim gereksinmesi de vardır. Bu durumda bireyin, iletişim
gereksinmesini yok saymaya çalışması da bir iletişimdir.
Sağlık ve Hastalık Durumunda Benlikler Sağlık ve Hastalık Durumunda Benlikler
Hastaneye yatan bireyler, çoğu kez çocuk konumuna konur.
“Problem hasta” dendiğinde, isteyici, aşırı bağımlı veya işlemleri reddeden kişiler kastedilir. Bu kişiler, yaşadıkları aşırı korku, endişe vb. duygularla baş edebilmek için bir tür
‘regresyon’ sürecine girer ve içindeki çocuk ön plana çıkar..
Kişi bu süreç ile, çocukluk yıllarına geriler böylece yaşadığı yoğun stresi hafifletmeye çalışır.
Hasta birey, ana-baba benliğiyle davrandığında, hastaneyi veya çalışanları eleştirebilir veya
onları korumaya çalışabilir. Yaşam stresleriyle başa çıkamayıp hastalandıkları için kendilerini eleştirebilirler.
Yetişkin benlik, neyi ne zaman yapacağına, neyin uygun neyin uygun olmadığına karar verir. Hastalığın getirdiği sınırlılıkları kabul edebilir. Bu yüzden, erişkin benliği ön
planda olan hasta en iyi konumdadır.
NLP, hemşire-hasta ilişkisinde danışanla empati kurmak için kullanılır. Hemşire,
danışanın duygu durumuna ayna tutarsa, danışan kendini daha rahat ve güvende
hisseder. Hemşire, NLP kuramının ilkelerini kullanarak danışanın huzursuzluğunun
azalmasına yardımcı olur.
NÖROLİNGUİSTİK PROGRAMLAMA KURAMI (NLP)
NÖROLİNGUİSTİK PROGRAMLAMA
KURAMI (NLP)
Empati Empati
Yardım edici süreçte empati en önemli boyuttur.
YARDIM EDİCİ (TERAPÖTİK) İLİŞKİDE TEMEL ÖĞELER
YARDIM EDİCİ (TERAPÖTİK) İLİŞKİDE TEMEL ÖĞELER
Empati, kişinin bir an kendini başkasının yerine koyabilme ve onun hissettiklerini anlayabilme yeteneğidir.
Yan Tutmama (Tarafsızlık) Yan Tutmama (Tarafsızlık)
Hastaya yardım etmeye çalışırken, onun yaşadığı çatışmalar bizim tavrımızı
etkilememelidir.. Hastanın tarafını tutup,
yakınlarına hastayla birlikte karşı çıkmak da yararlı değildir.
Saygıyla Tepki Vermek Saygıyla Tepki Vermek
Saygılı davranma, hemşirenin danışanın bütünlüğüne değer verdiğini ve uygun bir
yardımla sorununu çözümleyeceğine inandığını gösterir. Hemşire danışanı cesaretlendirir,
geleceğiyle ilgili planlar yapmasına yardımcı olur,
İçtenlikle Tepki Vermek İçtenlikle Tepki Vermek
İçtenlik, başkalarıyla ilişkide dürüst olabilme veya gerçekten ilgilenme yeteneğidir.
Hemşire hasta bireyi herhangi bir hasta değil, kendine özgü yönleriyle saygıya değer bir
insan olarak görürse ve böyle davranırsa
bireyler de hemşireye aynı içtenlik ve değer vermeyle karşılık vereceklerdir.
Kendiliğinden Yakın Davranmak Kendiliğinden Yakın Davranmak
Hemşirenin, danışanla arasında “şimdi ve
burada” neler olup bittiğini bilerek davranması demektir.
Sıcaklık, Sıcaklık, saygı ve empati ile birlikte ortaya konuyorsa etkili olur.
