Michigan Üniversitesi Çalışmaları
• 1947 civarında, Ohio State Üniversitesi
araştırmaları ile aynı dönemde, Renses Likert ve arkadaşları tarafından, Michigan
Üniversitesinde liderlik üzerine yapılan bir seri çalışmadır.
1
• Bu çalışmaların amacı da grup üyelerinin tatminini ve grubun verimliğine katkıda bulunan faktörleri belirlemek olmuştur.
• Bu çalışmalarda verimlilik, iş tatmini, personel devir hızı, şikayetler, devamsızlık, maliyet ve motivasyon gibi kriterler kullanılmıştır.
• Michigan Üniversitesi araştırmalarına göre lider davranışa “ işe dönük lider” ve “ gruba
dönüklider” şeklinde iki temel gösterge altında toplanabilecek, bu göstergeler doğrultusunda yeni lider tipleri belirlenecektir.
(Rensis Likert’in Sistem 4 yaklaşımı)
• Bu araştırma, etkili ve etkili olamayan liderler arasındaki davranış farklarını bulmayı amaçlamıştır.
• Liderlik davranışı;
işe yönelik (job-centered style)/üretim odaklı ve
çalışana yönelik (employee-centered style) /çalışan odaklı
olmak üzere iki şekilde belirlenmiştir.
Likert’in Lider Davranışlarını Ele Alış Biçimi
• Sistem 1: Sömürücü/İstismarcı- Otoriter Liderlik
• Sistem 2: Yardımsever-Otoriter Liderlik
• Sistem 3: Danışmalı /Demokratik Liderlik
• Sistem 4: Katılımcı-Grup Liderliği
ÜRETİM ODAKLI LİDERLİK ÇALIŞAN ODAKLI LİDERLİK
• Sistem 1: İstismarcı Otokratik:
astlarda şekilsel olmayan gruplar
vardır. Takım çalışması uygulanmaz.
Lidere sorumlu olarak çalışan gruplar mevcuttur. Orta seviyede üretim
vardır.
• Sistem 2: Yardımsever Otokratik:
sistem 1’de olduğu gibi takım çalışması yoktur. Yine şekilsel olmayan gruplar mevcuttur.
• Sistem 3: Katılımcı: takım
çalışmasına yatkınlık vardır. Şekilsel olmayan gruplar meydana gelse dahi örgüt amaçlarına olan karşı gelme
azdır ve destekleme vardır.
Dolayısıyla üretim iyi seviyededir.
• Sistem 4: Demokratik: bu sistemde yalnızca takım çalışmasıyla amaçlar gerçekleştirilebilir. Şekilsel olmayan gruplar vardır ancak şekilsel gruba bağlıdır. Örgütte var olan bütün
sosyal gruplar örgütün hedeflerine ulaşmaya çalışır.
• Verimliliği yüksek olan gruplar Likert’e göre Sistem 3 ve Sistem 4 altında toplanmıştır.
Düşük verime sahip gruplar ise Sistem 1 ve Sistem 2 altıda toplanmıştır.
• Sistem 4 modeli ile ilgili olarak metodolojiye ilişkin çeşitli eleştiriler yapılmıştır. Ayrıca bu modelin Sistem 4 uygulamasını her yerde daima geçerli en etkin yönetim tarzı
sayması da eleştiri konusu olmuştur.
Liderlik Doğrusu Teorisi (Tannenbaum ve Schmidt)
• Liderliğin iki uç noktası olarak
“otokratik” ve “demokratik” liderlik kabul edilmiştir.
• Model yetki kavramı üzerine kurulmuştur.
• Belirli bir durumdaki liderlik
davranışı, liderin kullandığı yetki miktarı ile asta devredilen yetkinin derecesinin bir kombinasyonunu
meydana getirmektedir.
Kaynaklar
• KOÇEL, T., (2011). İŞLETME YÖNETİCİLİĞİ. 8. BASKI. BETA BASIM, İSTANBUL.
• KREITNER, R. KINICKI, A.(2008) ORGANİZATİONAL BEHAVİOR, 9. BS., ARİZONA: MC GRAW HİLL, S.467.
• ARSLAN, Ş. (2013), DUYGUSAL ZEKA (DÖNÜŞÜMCÜ VE ETKİLEŞİMCİ LİDERLİK), EĞİTİM KİTABEVİ YAYINLARI, KONYA, 2013
• DAFT, RICHARD L. LEADERSHIP THEORY AND PRACTICE, ORLANDO, DRYDEN PRESS,1999, S.39
• TEKİN Y., EHTİYAR R. / JOURNAL OF YAŞAR UNIVERSITY 2011 24(6) 4007-4023 BAŞARININ TEMEL AKTÖRLERİ: VİZYONER LİDERLER
• AYKANAT, Z., KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜKARİZMATİK LİDERLİK VE ÖRGÜT KÜLTÜRÜ İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA
• KAYA, S. (2013), SAĞLIK KURUMLARINDA KALİTE YÖNETİMİ T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINI N: 2858, AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINI NO: 1821
• ÇELİK, Y. (2013), SAĞLIK KURUMLARI YÖNETİMİ T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINI N: 2858, AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINI NO:
1818
• SELEN DOGAN, ÖZGE DEMRAL KURUMLARIN BASARISINDA DUYGUSAL ZEKANIN ROLÜ VE ÖNEMİ YÖNETİM VE EKONOMİ YIL:2007 CİLT:14 SAYI:1 CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ..B.F. MANSA
• MERYEM ÖZDEMİR EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN DUYGUSAL ZEKALARI İLE YAŞAM DOYUMLARININ İNCELENMESİ YÜKSEK LİSANS TEZİ T.C. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İLKÖĞRETİM ANA BİLİM DALI SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BİLİM DALI ERZURUM OCAK, 2015
• CAN H., 1999, ORGANİZASYON VE YÖNETİM, SİYASAL KİTAP EVİ, ANKARA
• TÜRKMEN, İ., 2001,YÖNETİCİLER İÇİN İLETİŞİM MODELİ, MPM BASIM EVİ, ANKARA
• TENGİLİMOĞLU, D. VE ÖZTÜRK, Y. 2004, İŞLETMELERDE HALKLA İLİŞKİLER, ANKARA:SEÇKİN YAYINCILIK.
• BİTER, A. 2007, İŞLETMELERDE İLETİŞİMİN İŞLETME VERİMLİLİĞİNE ETKİLERİ KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROJESİ
