• Sonuç bulunamadı

Rota virüsü ile meydana gelen mide bağırsak enfeksiyonudur, hastalık ishal bulantı kusma ve ateş ile seyreder ve her yaşta görülür.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Rota virüsü ile meydana gelen mide bağırsak enfeksiyonudur, hastalık ishal bulantı kusma ve ateş ile seyreder ve her yaşta görülür."

Copied!
11
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

ROTA VİRÜS

Rota Enteriti;

Rota virüsü ile meydana gelen mide bağırsak enfeksiyonudur, hastalık ishal bulantı kusma ve ateş ile seyreder ve her yaşta görülür.

Mide barsak sisteminde enfeksiyona neden olur.

Bebekler ve küçük çocuklarda en sık ishal sebebidir.

Hızla yayılır, salgınlara neden olur.

Birçok çocuk kendi kendine düzelir.

1998 de Rota virüs aşısı kullanılmaya başlandı.

Rota virüs nedir ?

Rota virüs mide ve bağırsaklarda enfeksiyona neden olabilen bir virüstür. Özellikle bebek ve çocuklarda ishalin en sık sebebidir. Dünya çapında yaygın olarak görülür. Kış aylarında ve ilk baharda salgınlar yapar. Yılda bir milyon çocuğun ölümüne neden olur. 1998 de aşısı kullanılmaya başlandı.

Rota virüs belirtileri nelerdir ?

Rota virüs çok hızlı yayılır. Hastalık kirli ellerin ağza teması sonucu bulaşır. Hasta kişinin etrafa dokunması, tokalaşma, kirli oyuncaklar, kirli yüzeyler ile temas sonucu kolayca bulaşır. Hasta çocuklar şikayetleri süresince ve iyileştikten sonra bir süre hastalığı yayarlar. Kreşler ve yuvalarda rota virüs salgınları sık görülür. Hastalık virüs bulaştıktan 3 gün sonra başlar.

Rota virüs gastro enteriti Ateş

Bulantı, Kusma,

Kramp tarzında karın ağrıları,

(2)

Bol sulu kansız sümüksüz ishal ile seyreder.

İshal çok ağır değildir ancak 3 ila 9 gün sürer.

Birçok hasta bu sürenin sonunda kendi kendine iyileşse de aşırı kusma ve ishal nedeniyle ciddi su kaybı olan bebeklerin ve çocukların hastaneye yatırılmaları gerekir. Hastalık bağışıklık bırakmaz ancak diğer rota vakaları giderek daha hafif seyreder. Hastalık nadiren aşırı sıvı kaybına bağlı koma ve ölümle sonuçlanabilir.

Rota enfeksiyonu nasıl teşhis edilir?

Hastalık dışkıda rota virüs testi ile teşhis edilir.

Rota enfeksiyonu kimlerde görülür?

Her çocuk hayatının ilk 5 yılında rota virüs enfeksiyonu geçirir. 3 ila 35 ay arası bebeklerde rota enfeksiyonu ağır seyreder ve şiddetli su kaybına neden olur. Rota virüs enfeksiyonlarına bağlı hastane yatışlarının birçoğu bu yaş gurubunda görülür. Çocuklar çok nadiren ardı ardına rota enfeksiyonları geçirebilir. Büyük çocuklar ve erişkinlerde de rota virüs ishalleri görülür. Çok çocuklu evlerde bebeklerde başlayan rota enfeksiyonunun büyük kardeşlere hatta anne babaya geçtiği görülebilir. Yaşlılarda rota virüs enfeksiyonu nadirdir ancak tehlikeli su kabına ve koma ve ölüme yol açabilir.

Rota virüs tedavisi

Viral enfeksiyonların tedavisinde antibiyotik kullanılmaz.

Rota virüs tedavisi bol sıvı takviyesi, destek tedavisi ve istirahattır. Aşırı su kayıplarında vakit geçirmeden hospitalizasyon gerekir.

Rota virüs enfeksiyonu nasıl önlenir

Rota virüs aşısı 1998 yılında kullanılmaya başlandı. Aşı etkili ve kullanımı kolay bir aşıdır. Aşılama dışında özellikle bebekli ve küçük çocuklu ailelerin el yıkama, sanitasyon ve hijyen kurallarına dikkat etmesi önerilir.

(3)

Referanslar :

1. Reduction in Rotavirus After Vaccine Introduction — United States, 2000-2009

MMWR. 2009; 58(41):1146-1149

2. Prevention of Rotavirus Gastroenteritis Among Infants and Children Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP)

MMWR. 2009; 58(RR02):1-25

3. Tate JE, Cortese MM, Payne DC, Curns AT, Yen C, Esposito DH, et al. Uptake, Impact, and Effectiveness of Rotavirus Vaccination in the United States. Pediatr Infect Dis J.

2011;30(1 Suppl):S56-60.

4. Yen C, Tate JE, Wenk JD, II Harris JM, Parashar UD.

Diarrhea-Associated Hospitalizations Among US Children Over 2 Rotavirus Seasons After Vaccine Introduction. Pediatrics.

doi:10.1542/peds.2010-1393.

5. Cortese MM, Tate JE, Simonsen L, Edelman L, Parashar UD.

Reduction in Gastroenteritis in United States Children and Correlation With Early Rotavirus Vaccine Uptake From National M e d i c a l C l a i m s D a t a b a s e s . P e d i a t r I n f e c t D i s J . 2010;29(6):489-94

İSHAL

Diare; Enterit;

Bir gün içinde üç den fazla sulu yumuşak dışkılama ya ishal denir. Vücuttan su ve tuz kaybı olur. İshal; bebekler, çocuklar ve yaşlılar için çok tehlikeli ve ölümcül olabilir.

İshaller:

Akut ishal: ani başlar ve kısa sürer,

(4)

Kronik ishal: birkaç günden uzun sürer,

Tekrarlayan ishal: aralıklı olarak iyileşip tekrarlayan ishaldir.

İshal neden olur?

Birçok hastalık ishale neden olabilir bunlar içinde en önemlileri mikrobik ishallerdir. Mikrobik ishallerin en önemli bulgusu ishalle birlikte ateş olmasıdır. İshalle birlikte ateş var ise bu evde geçiştirilecek bir ishal değil demektir ve acilen doktora gitmek gerekir.

İshal sebepleri:

Besin intoleransı ( gıdaları sindirememeye bağlı ishaller )

Bebekler ve yaşlılarda sık görülür, en sık görülen sebebi laktoz intoleransıdır ve süt içmeyi takiben ishalle birlikte gaz olur.

İlaçlara bağlı ishaller:

Antibiyotikler,

Magnezyum içeren mide ilaçları, Birtakım Tansiyon ilaçları, Kinin,

Kanser ilaçları ve kemoterapi ilaçları, Laksatif ilaçlar,

Spastik kolit ( irritabl barsak hastalığı) ishal ve kabızlık atakları olur,

Radyoterapiye bağlı barsak hasarı ve ishal,

Besin emiliminin bozulduğu malabsorbsyon sendromlarına bağlı ishaller:

Celiak hastalığı, Tropikal spru,

Kısa basak sendromu, Whipple hastalığı,

Pankreas ve safra kesesi hastalıkları,

İltihabi barsak hastalıklarına bağlı ishaller, Ülseratif kolit

(5)

Kron ( Crohn’s disease ) her ikisinde de kanlı ishaller olur,

Kronik hastalıklara bağlı ishaller;

Kronik Karaciğer yetmezliği, Diyabet,

Tiroit hastalıkları,

Böbrek üstü bezi hastalıkları, Amiloidoz,

AİDS,

Kolon kanserleri,

Barsak cerrahisinden sonra gelişen ishaller;

Kısa barsak, Kör barsak,

Cerrahi fistül ve anastomozlar,

Barsak enfeksiyonları ve gdıa zehirlenmeleri:

Bakteriyel;

Camphylobacter, Salmonella, Şigella, E.Coli Viral;

Rota virüs, Aderno virüs, Norwalk virüs, Cytomegalo virüs,

Parazitlere bağlı ishaller;

Giardiazis, Amipli dizanteri, Tenya, Yuvarlak kurtlar, Kryptosporoidium,

Mantarlara bağlı ishaller;

Kandida ishale neden olur.

Suların ve gıdaların kirli olması, altyapının zayıf olası, temiz su bulamamak sanitasyon ve hijyen kurallarına uymamak ishal vakalarını arttıran ve salgınlara neden olan en önemli sebeptir.

İmmün sitemin bozulması, immün sistemi bozan ilaçlar kullanmak ishal riskini arttırır.

İshalin belirtileri nelerdir?

İshal vücuttan su ve tuz kaybıdır. Hem su kaybı hende sulu yumuşak dışkılama birçok şikayete nende olur en sık görülen

(6)

şikayetler:

Sık dışkılama,

Bol sulu dışkılama,

Kramp tarzında karın ağrıları, Dışkı tutmakta güçlük,

Dışkıda kan veya mukus görülmesi, Ateş,

Kilo kaybı, Halsizlik, Bulantı,

Tansiyon düşüklüğü Baş dönmesi, terleme,

İshal teşhisi nasıl konur?

İshal bir hatalık değil bir bulgudur. Altta yatan sebebin teşhis edilmesi tedavi için gereklidir. İshalin sebebini anlamak için doktorunuz size birçok soru soracaktır :

Ailede, iş yerinde, okulda başka ishal vakaları olup olmadığı,

Yakın zamanda başka bir yere seyahat edip etmediğiniz, İçme suyunuz,

Kreşe giden çocuğun olup olmadığı, Kullandığınız ilaçlar,

İshal dışındaki şikayetleriniz ( karın ağrısı, bulantı, ateş, gaz vb. ),

Geçirdiğiniz ameliyatlar sorulacaktır.

İshal teşhisinde en önemli test dışkının mikroskobik incelemesi ve kan testleridir. Gerekirse barsak filmi ve kolonoskopi- gastroskopi yapılır.

İshal tedavisi

İshal tedavisi sebebe yönelik olarak yapılır. Sebebi bilinmeyen ishal kesilmeye çalışılmamalıdır. İshal vücudun bir reaksiyonudur ve amacı bağırsakları rahatsız eden şeyin

(7)

vücuttan temizlenmeye çalışılmasıdır. Tedavide kaybedilen suyun ve tuzun yerine konması ilk adımdır. Şikayetleri arttırabilecek gıdalardan uzak durmak gerekir:

Baharatlı, Yağlı, Kızartma,

Yüksek fiber içeren, Çiğ,

Sütlü,

Kafeinli gıdalardan uzak durulmalıdır.

İshal sırasında Bol sulu, Pişmiş,

Karbonhidrat ağırlıklı,

Az yağlı gıdalar tercih edilmelidir.

İshal tedavisinde kullanılan ilaçlar :

İshal sırasında doktor kontrolü ile ishal kesici ve dışkıyı katılaştırıcı ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar invaziv mikrobik ishallerin daha da alevlenmesine neden olacağından bilinçsizce kullanılmamalıdır.

Mikrobik ishallerin bir çoğunda antibiyotik kullanmak gerekir.

Doktorun verdiği antibiyotik dozuna ve süresine dikkat edilmelidir.

İshalden Korunma:

Ev halkını ishalden korumak için :

Sanitasyon ve hijyen kurallarına dikkat edilmeli, El yıkama kurallarına uyulmalı,

İshal olan hastanın gıda ile uğraşması engellenmeli, İçme ve kullanma sularına dikkat edilmelidir.

Pişmemiş gıda yenmemelidir.

5 yaş altı çocuklarda ishalin en büyük sebebi Rota virüs enfeksiyonudur ve rotavirüs ishali aşı ile önlenebilir. Rota

(8)

virüs aşısının ilk dozu 6 -12. Haftalarda yapılır.

Referanslar:

1. Familydoctor.org

http://familydoctor.org/

2. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases

http://digestive.niddk.nih.gov/

3. The College of Family Physicians of Canada http://www.cfpc.ca/

4. Health Canada

http://www.hc-sc.gc.ca/

5. Celiac Disease. American Gastroenterological Association website. Available at: http://www.gastro.org . July 28, 2008.

6. Diarrhea. National Institute of Diabetes and Digestive and K i d n e y D i s e a s e s w e b s i t e . A v a i l a b l e a t : http://digestive.niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/diarrhea/index.h tm . July 28, 2008.

7. Kleigman RM, Jensen HB, Behrman RE, Stanton BF, eds. Nelson Textbook of Pediatrics. 18th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2007.

8. Robinson DL, McKenzie C. Primary Care Medicine . 4th ed.

Philadelphia, PA: Lippincott, Williams, and Wilkins;2000.

9. 1/4/2011 DynaMeds Systematic Literature Surveillance DynaMeds Systematic Literature Surveillance : Allen S, Martinez E, Gregorio G, Dans L. Probiotics for treating acute infectious diarrhoea. Cochrane Database Syst Rev.

2010;(12):CD003048

(9)

ADENOVİRÜS

Adenovirüs doğada yaygın olarak bulunur ve insanda birçok enfeksiyona neden olur. Özellikle :

• Akciğer,

• Göz,

• İdrar yolları,

• Bağırsak,

• Beyin ve nörolojik sistem enfeksiyonlarına yol açar.

Adeno virüs yaşlılar, bebekler ve immün sistemi zayıf insanlarda ciddi ve ölümcül seyreden hastalıklara neden olabilir. Her yaşta görülür, akciğerde zatüre, idrar yolu enfeksiyonu ve sistit, gözlerde konjoctivit, çocuklarda ishal ile seyreden bağırsak enfeksiyonlarına hatta beyinde menenjit ve ensefalitlere yol açabilir. Akciğer enfeksiyonu bronşitten zatüre ye dek ilerleyebilir. Adenovirüs yenidoğan bebeklerde ishal yapar. Okullar, yurtlar, kışlalar, kreşler ve huzur evlerinde salgınlara neden olur.

Adenovirüs nasıl bulaşır ?

Adenovirüs havadan solunum yoluyla, gıdalar ile ağızdan ve en çok dış ortama temas sonucu eller yoluyla bulaşır. Virüs dış ortama dayanıklıdır ve uzun süre canlı kalır. Ortama elle temas edip daha sonra ellerin ağız, göz, buruna dokundurulması ile virüs bulaşır.

Adenovirüs hastalıkları

Adenovirüse bağlı akciğer hastalığı basit bir soğuk algınlığı şeklinde olabileceği gibi ağır bir zatüre şeklinde de seyredebilir, en sık şikayetler:

• Öksürük,

• Ateş,

(10)

• Boğaz ağrısı,

• Burun akıntısı,

• Gözlerde kızarıklık ( konjoktivit ) olur.

Bu şikayetler grip ile karışır. Basit laboratuar testleri ile adenoviüs tespit edilebilir. Bazen sadece konjoktivit yapar.

Tek gözde başlayan kızarıklık ve hafif ateş görülür birkaç gün içinde diğer göze yayılır, hastalık bulaşıcıdır. Kalabalık yerlerde salgınlarına neden olur. Bebeklerde ishal yapar bol sulu, kansız ve sümüksüzdür, hafif ateş, bulantı ve kusma olur. Dışkı testi ile Adenovirüs ishali kolayca tespit edilir.

İdrar yolu enfeksiyonu yapabilir:

• Ateş,

• İdrar yaparken yanma,

• Sık idrara çıkma,

• İdrar tutmakta zorluk,

• Bazen kanlı idrar a neden olur.

İmmun sistemi bozuk kişilerde Adenovirüs menenjit ansefalit yapabilir. Adenovirüs ebağlı hastalıklarda kuluçka süresi 4-5 gündür. Hastalar şikayetler başlamadan birkaç gün önce hastalığı yaymaya başlarlar ve hastalık geçtikten sonra haftalarca virüsü yaymaya devam ederler.

Adenovirüs enfeksiyonlarında tedavi:

Adenovirüs hastalıklarının spesifik tedavisi yoktur.

Antibiyotik tedavide etkisizdir. Hastaların istirahatı ve destek tedavisi gerekir. Hastaların akut dönemde istirahat etmeleri diğer insanlara bulaşmayı önlemek açısından önemlidir. Birçok hasta kısa sürede kendi kendine düzelir.

Bulaşmayı önlemek için :

Ellerinizi sık sık yıkayın,

Öksürürken ve hapşırırken ağzınızı kapatın, Kağıt mendillerinizi çöpe atın,

Kalabalık yerlerde uzun süre kalmayın,

(11)

Bulunduğunuz yeri sık sık havalandırın.

Referanslar:

1- American Academy of Pediatrics. Adenovirus Infections. In:

Pickering LK, Baker CJ, Kimberlin DW, Long SS, eds. 2009 Red Book: Report of the Committee on Infectious Diseases. 28th ed.

Elk Grove Village, IL: American Academy of Pediatrics; 2009:

204-6.

2- Wold WSM, Horwitz MS. Adenoviruses. In: Fields BN, Knipe DM, Howley PM, eds. Fields Virology. 5th ed. Philadelphia:

Lippincott-Raven; 2007: 2395-436.

3- Foy HM. Adenoviruses. In: Evans A, Kaslow R, eds. Viral Infections in Humans: epidemiology and control. 4th ed. New York: Plenum; 1997:119

Referanslar

Benzer Belgeler

Bu durum daha fazla ağrı duyulması ve ameliyat sonrası dönemde daha fazla miktarda meperidin kullanılması ile açıklanabilir. Michaloliakou ve arkadaşlarının

Ameliyat sonrası şiddetli bulantı kusma için Grup O' da deksametazon, Grup D' de ondanset- ron, Grup P' de ondansetron ve deksametazon veril- mesi planJandı.. Bulgu

• Mide, yemek borusu veya bağırsakta ülserler (kanama); veya bağırsakta yırtılma (mide ağrısı, ateş, bulantı, kusma, bağırsak tıkanıklığına yol açabilir), koyu

Wurde Ihnen eine regelmäßige Medikation verschrieben, die Sie zuletzt aber nicht mehr eingenommen haben?. Können Sie aufschreiben, wie die

Daha önceki tedavi deneyimlerine bağlı KT’ den 1-2 saat önce olan emezis. 

ÖZET: Bu çalışmada Aydın Belediyesi ve Kuşadası Belediyesi Hayvan Barınağı’nda bulunan sokak köpeklerinde mide bağırsak helmint enfeksiyonlarının yayılışını

sırada yer alan Ostertagia ostertagi enfekte sığırlarda diğer türlere göre sayıca daha fazla bulunmuş, enfekte genç hayvanda bulunan O.ostertagia sayısı (290) bu türle

 Hayvanlarda görülen ileuslar daha çok ağız yoluyla alınan yabancı cisimlerin, bağırsak kanalında takılıp kalmasından oluşmaktadır.  Bundan başka iç ve dış