1 1
MASAK
BAŞKANLIĞI
VE
AKLAMA SUÇU
Ömer Lütfi YALÇIN
Aklama Suçu İnceleme Şube Müdürü
İçerik İçerik
MASAK Başkanlığı MASAK Başkanlığı
Suç Geliri (Karapara) Suç Geliri (Karapara)
Aklama Aklama
Aklamanın Aşamaları Aklamanın Aşamaları
Aklama Yöntemleri Aklama Yöntemleri
Aklama Suçu Mevzuatı
Aklama Suçu Mevzuatı
3 3
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı
(MASAK)
Haziran-2008
4 4
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı,
¾
19 Kasım 1996 tarihinde yürürlüğe giren 4208 Sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun uyarınca kurulmuştur.¾
17 Şubat 1997 tarihinde fiilen çalışmalarına başlamıştır.¾
Yeni görev ve yetkileri 5549 sayılı SuçGelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunla belirlenmiştir.
Kuruluş
5 5
BAKAN
Maliye Teftiş Kurulu Başkanlığı
Hesap Uzmanları Kurulu Başkanlığı
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı
Bakanlık Müşavirleri
Müsteşar
Müsteşar Yardımcıları
Diğer Birimler
MASAK’ın Maliye Bakanlığı İçindeki Yeri
Fonksiyonları
- Veri toplama, analiz ve değerlendirme (FIU) - Politika belirleme ve düzenleme
- Koordinasyon,
- Yükümlülük Denetimi - İnceleme
7 7
• Yükümlü grupları
• C.savcılıkları
• Kamu kurumları
• Diğer gerçek ve tüzel kişiler
• Basın
• Yurt dışı
MASAK
(analiz ve değerlendirme)
Cumhuriyet Savcılığı
ŞİB İhbar
Suç Duyurusu Diğer Ülke Mali
İstihbarat Birimleri
Gerçek ve tüzel kişiler
Önleyici Tedbirler BastırıcıTedbirler
Kimlik tespiti ŞİB
Eğitim İç Denetim
İç Kontrol ve RY
Uyum Görevlisi
Bilgi Belge Verme Muhafaza-İbraz
Yükümlülük Denetimi - Eğitimi
Ön Değerlendirme Değerlendirme
Araştırma İnceleme
Suç
Duyurusu VT Kayıt
İlgili Birime
Sevk
Uluslararasıİlişkiler Düzenleme
FATF EGMONT
9 9
Karapara
Karapara Nedir? Nedir?
Karapara Karapara
Karapara
Karapara - - Kayıt dışı ekonomi Kayıt dışı ekonomi Karapara
Karapara - - Gri para Gri para
Karapara Karapara
Yasa dışı yollardan elde edilen gelir.
Yasa dışı yollardan elde edilen gelir.
Ekonomik anlamda;
Ekonomik anlamda;
Sosyal anlamda;
Sosyal anlamda;
Ahlaki anlamda;
Ahlaki anlamda;
Hukuki anlamda;
Hukuki anlamda;
11 11
Kayıt Dışı Ekonomi
Kayıt Dışı Ekonomi - - Karapara Karapara
Kayıt dışı ekonomi Kayıt dışı ekonomi
Enformel ekonomi;
Enformel ekonomi;
Kayda sokulmayan Kayda sokulmayan yasal faaliyet gelirleri yasal faaliyet gelirleri ifade eder.
ifade eder.
Suç ekonomisi;
Suç ekonomisi;
Kayda sokulmayan Kayda sokulmayan
yasal olmayan yasal olmayan
faaliyet gelirleri ifade faaliyet gelirleri ifade
eder.
eder.
Gri Para Gri Para
Suç tiplerinin sınırlı olarak belirlendiği Suç tiplerinin sınırlı olarak belirlendiği
ülkelerde, sayılanların dışındaki suçlardan ülkelerde, sayılanların dışındaki suçlardan
elde edilen gelirler aklama suçuna konu elde edilen gelirler aklama suçuna konu
olmadıklarından karapara olarak olmadıklarından karapara olarak
değerlendirilmemektedirler. Bu tür gelirler değerlendirilmemektedirler. Bu tür gelirler
"gri para"
"gri para" olarak ifade edilmektedir.olarak ifade edilmektedir.
13 13
Aklama nedir?
Aklama nedir?
Aklama Aklama
En geniş anlamıyla aklama, yasadışı yollardan elde edilen kazançların kaynağının gizlenmesi ve
niteliğinin değiştirilmesi suretiyle yasal görüntü kazandırılarak ekonomik sisteme sokulmasıdır.
15 15
Kara para aklamanın aşamaları
Kara para aklamanın aşamaları
Yerleştirme Aşaması Yerleştirme Aşaması
¾ Suçtan kaynaklanan gelirin yasal ekonomik sisteme sokulması amaçlanır.
¾ Gelir nakit formundan kurtarılarak finansal sisteme sokulmaktadır.
¾ Tespit, takip, yakalama ve el koymanın en kolay aşamasıdır.
¾ Gelir nakit halinde değilse bu aşamaya gerek yoktur.
17 17
Yerleştirme Aşaması Yerleştirme Aşaması
¾ Fiziki olarak yurtdışına çıkarılıp denetimin az olduğu ülkelerde bankaya yatırılabilir.
¾ Küçük tutarlara bölünerek ülke içindeki çeşitli bankalara yatırılabilir.
¾ Farklı kişiler adına açılmış hesaplara yatırılabilir.
¾ Gayrimenkul, lüks araba, mücevher, antika veya sanat eseri alınabilir.
¾ Hisse senedi, tahvil, bono, çek, poliçe gibi mali araçlara dönüştürülebilir.
Amaç :
•Yasa dışı şekilde elde edilen fonu kaynağından mümkün olduğunca uzaklaştırmak;
•Böylece paranın izinin sürülmesini, bulunmasını ve yakalanmasını imkansız hale getirmektir.
Ayrıştırma Aşaması
Ayrıştırma Aşaması
19 19
•Fonun kaynağının suç geliri olduğunu gizlemek, yani yasa dışı kazancı kaynağından ayırmak için yasal işlemlere benzeyen bir dizi işlem yapılır.
•Karaparanın izini sürmek oldukça zor, zaman alıcı ve yüksek maliyetlidir.
•Suçlu, yetkili makamlar ile arasındaki mesafeyi hızla açabilir.
Ayrıştırma Aşaması
Ayrıştırma Aşaması
•Yasadışı kaynağı ile bağlantısı koparılan para
yasal işlemlerle ülkenin mali sistemine aklanmış bir şekilde sokulur.
•Para yasal bir kimlikle mali sisteme girer.
•Paranın kaynağına ilişkin sorulabilecek bir soruya yasal bir açıklama yapılabilecektir.
Bütünleştirme Aşaması
Bütünleştirme Aşaması
21 21
Aklama Yöntemleri
Aklama Yöntemleri
Kaç çeşit karapara aklama yöntemi vardır ?
22 11 44 -- 99 ??
Aklama Yöntemleri
Aklama Yöntemleri
23 23
SAYI YOK ! SAYI YOK !
YARATICILIK VAR !!
YARATICILIK VAR !!
PROFESYONEL AKLAYICILAR
PROFESYONEL AKLAYICILAR ! !
0 Fonların fiziken ülke dışına kaçırılması 0 Şirinler (Smurfing) yöntemi
0 Parçalama (Structuring) Yöntemi
0 Vergi Cennetleri / Off-shore merkezleri 0 Paravan veya hayali şirketler
0 Oto-finans borç yöntemi (Loan-back) 0 Döviz büroları
0 Kumarhaneler
Çok Kullanılan Aklama Çok Kullanılan Aklama
Yöntemleri
Yöntemleri
25 25
0 Sahte fatura / Hayali İhracat
0 Fiktif veya yanlış isim ile hesap açma
0 Nakit para kullanılan şirketlerin kullanılması (göstermelik şirketler)
0 Alternatif Havale Sistemleri (Alternative Remittance Systems)
0 İnternet Bankacılığı 0 ...
Çok Kullanılan Aklama Çok Kullanılan Aklama
Yöntemleri
Yöntemleri
Şirinler (Smurfing) Yöntemi Şirinler (Smurfing) Yöntemi
A Bank
B Bank
27 27
A BANK
20 kişi x 19.000 YTL
= 380.000 YTL/gün
= 3.800.000 YTL/10 gün
B BANK
20 kişi x 19.000 YTL
= 380.000 YTL/gün
= 3.800.000 YTL/10 gün
7.600.000 YTL 7.600.000 YTL
YURTDIŞI YURTDIŞI
Havale
Parçalama yöntemi Parçalama yöntemi
1 1 2
2 5
80 5
100 80
100 150 150
29 29
Vergi Cennetleri / Off
Vergi Cennetleri / Off - - Shore Merkezler Shore Merkezler
Herhangi bir üretim faaliyetinin çok az olduğu ya da hiç olmadığı bu merkezlerde ekonomi finansal faaliyetlere dayanmaktadır.
• Gizlilik
• Politik istikrar
• Vergilendirmenin olmayışı ya da zayıf oluşu
• Sermaye hareketlerinde tam serbesti
• Gerekli altyapı (telekomünikasyon, ulaşım, konaklama)
• Uzman personel veya kurum (danışman, avukat vs) gibi olanaklar sağlamaktadırlar.
Vergi cennetleri müşteri çekmek için:
Vergi cennetleri müşteri çekmek için:
31 31
Paravan veya hayali şirketler Paravan veya hayali şirketler
Paravan Şirket Paravan Şirket ((ShellShell CompanyCompany)) P.Ş.P.Ş.
P.Ş.P.Ş.
P.Ş.P.Ş.
P.Ş.P.Ş.
P.Ş.P.Ş.
Kar yapılmış gibi gösterilip elde edilen gelirin vergisi ödenerek yasallaştırılabilir.
Off-shore Merkezi
Karapara
Değerli ya da değersiz emlak, kağıt alıp, bilinçli spekülasyonlarla
değerlenmiş gösterilebilir
Nakit Para Kullanılan Şirketler Nakit Para Kullanılan Şirketler
Nakit para akışının çok yoğun olduğu iş kolları tercih edilir.
(Hamburgerci, benzin istasyonu gibi)
Nedeni, muhasebelerinin çok güç denetlenir oluşudur.
Paravan şirketlerden farkı faaliyetin aslında yapılıyor olması ama gerçek amacın gizlenebilmesine olanak sağlamasıdır.
Bu tür işyerlerinde ne kadar satış yapıldığının ölçümü son derece zor olmaktadır. Böylece yasadışı kaynaklardan gelen para, burada kazanılanlarla harmanlanarak gizlenmektedir.
33 33
Oto Oto - - finans borç yöntemi (Loan finans borç yöntemi (Loan - - back) back)
Off-shore Merkezi Banka
Banka Kara
para
Yatırım yapıcam
Kredi lazım ! BankaBanka
1
2 3
4 (Teminatın Haczi)
Uluslararası Sınır
Döviz Büroları Döviz Büroları
DÖVİZ DÖVİZ BÜROSU BÜROSU
Gelir kaynağından bir ölçüde olsa uzaklaştırılabilir.
Küçük banknotlar büyüklere, farklı para birimlerine çevrilebilir.
Bazı parasal araçlar (seyahat çekleri, kişisel çek) elde edilebilir.
Kimi ülkelerde döviz büroları fon transferi yapabilmektedirler.
(Ülkemizde uygulaması yok)
35 35
Diğer Yöntemler Diğer Yöntemler
• Fonların fiziki olarak ülke dışına kaçırılması
• Kumarhaneler
• Hayali ihracat – sahte fatura kullanılması
Aklama suçuyla mücadelenin iki temel boyutu Aklama suçuyla mücadelenin iki temel boyutu
bulunmaktadır.
bulunmaktadır.
Önleyici tedbirler Önleyici tedbirler Caydırıcı tedbirler Caydırıcı tedbirler
AKLAMA SUÇU İLE MÜCADELE
Aklama Suçu ile Mücadelede Aklama Suçu ile Mücadelede
Caydırıcı Tedbirler
Caydırıcı Tedbirler
Aklama suçu ve müeyyidesi konusunda temel Aklama suçu ve müeyyidesi konusunda temel
ceza kanunu benimsendiğinden 5549 sayılı ceza kanunu benimsendiğinden 5549 sayılı
Kanunda farklı bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Kanunda farklı bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
5549 sayılı Kanunda;
5549 sayılı Kanunda;
Suç geliri:
Suç geliri: Suçtan kaynaklanan malvarlığı Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini,
değerini,
Aklama suçu:
Aklama suçu: 26/9/2004 tarihli ve 5237 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 282 nci
sayılı Türk Ceza Kanununun 282 nci maddesinde düzenlenen suçu,
maddesinde düzenlenen suçu, ifade eder denilmektedir.
ifade eder denilmektedir.
39 39
MEVZUATIMIZDA MEVZUATIMIZDA
AKLAMA SUÇU ve UNSURLARI AKLAMA SUÇU ve UNSURLARI
AKLAMA SUÇU AKLAMA SUÇU
HUKUK SİSTEMİMİZDE İLK OLARAK HUKUK SİSTEMİMİZDE İLK OLARAK 4208 SAYILI KANUNDA TANIMLANMIŞTIR 4208 SAYILI KANUNDA TANIMLANMIŞTIR
(19.11.1996) (19.11.1996)
41 41
4208 sayılı Kanun/
Öncül SuçlarMadde 2/a
-1. 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanundaki, -2. 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar Hakkında Kanundaki,
-3. 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanundaki, -4. 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması Hakkında Kanundaki,
-5. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasındaki,*
-6. 4389 sayılı Bankalar Kanununun 22 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasındaki, -7. 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (1) ila (7) numaralı alt bentlerindeki,
-8. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilen veya Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından tasfiyeye tabi tutulan bankalara dair iflas ve konkordatoya ilişkin olarak 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunun 333 üncü maddesindeki,
-9. 765 sayılı Türk Ceza Kanunundaki Devletin Şahsiyetine Karşı İşlenen Cürümler ve aynı Kanunun 179, 192, 211 ila 220, 264, 316, 317, 318, 319, 322, 325, 332, 333, 335, 339, 341, 342, 345, 350, 403, 404, 406, 435, 436, 495, 496, 497, 498, 499, 500, 504 ve 506 ncı maddelerindeki, fiiller
Öncül Suç Öncül Suç
-- Rüşvet (TCK md 211 ila 220)Rüşvet (TCK md 211 ila 220)
Ülkemiz, OECD “Uluslararası Ticari İşlemlerde Ülkemiz, OECD “Uluslararası Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu Görevlilerine Verilen Rüşvetin Önlenmesi Yabancı Kamu Görevlilerine Verilen Rüşvetin Önlenmesi
Sözleşmesi”ni 17 Aralık 1997 tarihinde imzalamış, Sözleşme Sözleşmesi”ni 17 Aralık 1997 tarihinde imzalamış, Sözleşme 01.02.2000 tarihinde kabul edilen 4518 sayılı Kanun ile
01.02.2000 tarihinde kabul edilen 4518 sayılı Kanun ile
onaylanmıştır. Sözleşmenin gereklerinin yerine getirilmesi ve iç onaylanmıştır. Sözleşmenin gereklerinin yerine getirilmesi ve iç mevzuatın sözleşmeye uyumunu sağlamak amacıyla 02.01.2003 mevzuatın sözleşmeye uyumunu sağlamak amacıyla 02.01.2003 tarih ve 4782 sayılı Kanun çıkarılmış olup, söz konusu Kanun ile tarih ve 4782 sayılı Kanun çıkarılmış olup, söz konusu Kanun ile uluslararası ticari işlemlerde yabancı kamu görevlisine rüşvet uluslararası ticari işlemlerde yabancı kamu görevlisine rüşvet verilmesi suçu
verilmesi suçu, rüşvet verme suçunda tüzel kişilerin sorumluluğu , rüşvet verme suçunda tüzel kişilerin sorumluluğu düzenlenmiş ve 4208 sayılı Kanun’un öncül suçları düzenleyen 2/a düzenlenmiş ve 4208 sayılı Kanun’un öncül suçları düzenleyen 2/a maddesine
maddesine TCK’ndaTCK’nda sayılan rüşvet suçları da eklenmiştir.sayılan rüşvet suçları da eklenmiştir.
43 43
4208 sayılı Kanun/
Karaparaz Para
z Para yerine geçen her türlü kıymetli evrak
z Mal
z Gelir
z Bir para biriminden diğer bir para birimine çevrilmesi de dahil, sözü edilen para, evrak, mal veya gelirlerin birbirine dönüştürülmesinden elde edilen her türlü menfaat ve
değer
4208 sayılı Kanun/
Karapara Aklama SuçuElde Edenlerce
• meşruiyet kazandırılması amacıyla değerlendirilmesi
• kullanılması
• kaynak veya niteliğinin, zilyet ya da malikinin değiştirilmesi, gizlenmesi
• sınır ötesi harekete tabi tutulması veya bu hareketin gizlenmesi
Başkalarınca
• iktisap edilmesi
• bulundurulması
• kullanılması
• kaynak veya niteliğinin, zilyet ya da malikinin değiştirilmesi, gizlenmesi
• sınır ötesi harekete tabi tutulması veya bu hareketin gizlenmesi
Öncül suçların hukuki sonuçlarından failin kaçmasına yardım etmek amacıyla
• kaynağının veya yerinin değiştirilmesi
• transfer yoluyla aklanması
• karaparanın tespitini engellemeye yönelik fiiller
45 45
4208 s. Kanun/
4208 s. Kanun/
Karapara Aklama Suçunun cezası Karapara Aklama Suçunun cezası
2 seneden 5 seneye kadar
2 seneden 5 seneye kadar hapishapis Aklanan karaparanın bir katı
Aklanan karaparanın bir katı ağır para ağır para cezası
cezası
Nemaları da dahil karapara kapsamındaki Nemaları da dahil karapara kapsamındaki mal ve değerler ile bunların ele
mal ve değerler ile bunların ele
geçirilememesi halinde bunlara tekabül geçirilememesi halinde bunlara tekabül eden mal varlığının
eden mal varlığının müsaderesimüsaderesi
5237 sayılı TCK md. 282 5237 sayılı TCK md. 282
01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı
Türk Ceza Kanununda, 4208 sayılı Kanunun 2/a Türk Ceza Kanununda, 4208 sayılı Kanunun 2/a ve 2/b maddelerinde yer alan tanımlara karşılık ve 2/b maddelerinde yer alan tanımlara karşılık
gelmek üzere gelmek üzere
“suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini “suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama
aklama””
başlıklı 282 nci madde düzenlenmiştir.
başlıklı 282 nci madde düzenlenmiştir.
47 47
Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçu
Madde 282; Alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini, - yurt dışına çıkartmak veya
- bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek ve meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla
çeşitli işlemlere tabi tutmak
(TCK, Md. 282)
Alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suç
MAL VARLIĞI DEĞERLERİ
Yurt Dışına Çıkartmak
Çeşitli İşlemlere Tabi Tutmak
Genel Kast
Özel Kast
Aklama Suçunun Unsurları Aklama Suçunun Unsurları
-TCK Madde 282-TCK Madde 282--
Alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini,
yurt dışına çıkarmak veya
bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek ve meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla,
çeşitli işlemlere tabi tutmak
49 49
Örnek Örnek
Bu işlemler, değişik şekillerde Bu işlemler, değişik şekillerde
gerçekleşebilir. Örneğin,
gerçekleşebilir. Örneğin, yurt dışında yurt dışında işlenmiş olan
işlenmiş olan bir suçtan kaynaklanan bir suçtan kaynaklanan gelirin
gelirin, meşru yolla elde edilmiş bir para , meşru yolla elde edilmiş bir para görüntüsüyle yabancı sermayeyi teşvik görüntüsüyle yabancı sermayeyi teşvik
mevzuatı çerçevesinde ülkeye sokulması mevzuatı çerçevesinde ülkeye sokulması
hâlinde bu suçun oluştuğunu kabul etmek hâlinde bu suçun oluştuğunu kabul etmek
gerekir.
gerekir.
Madde Gerekçesi
Aklama Suçunda Fail Aklama Suçunda Fail
- - Öncül suça karışan şahıslar veya Öncül suça karışan şahıslar veya
- - Öncül suçun işlenmesinde herhangi Öncül suçun işlenmesinde herhangi bir şekilde iştiraki bulunmayan 3
bir şekilde iştiraki bulunmayan 3 üncü şahıslar
üncü şahıslar
51 51
Müeyyide Müeyyide
¾¾ İki yıldan beş yıla kadar hapis ve İki yıldan beş yıla kadar hapis ve
¾¾ YirmibinYirmibin güne kadar adlî para cezasıgüne kadar adlî para cezası
Adli para cezasının hesaplanmasına ilişkin esas ve usuller TCK 5 Adli para cezasının hesaplanmasına ilişkin esas ve usuller TCK 52 2 nci maddede yer almaktadır.
nci maddede yer almaktadır.
Buna göre 282 nci maddenin birinci fıkrasında öngörülen adli par Buna göre 282 nci maddenin birinci fıkrasında öngörülen adli para a cezasının alt sınırı (5 gün x 20 YTL =)
cezasının alt sınırı (5 gün x 20 YTL =) 100 YTL100 YTL, üst sınırı ise (20 , üst sınırı ise (20 000 gün x 100 YTL =)
000 gün x 100 YTL =) 2.000.000 YTL2.000.000 YTL olacaktır. olacaktır.
Aklama Suçu Aklama Suçu
(Ağırlaştırıcı Nedenler) (Ağırlaştırıcı Nedenler)
(2)(2) Bu suçun, kamu görevlisi tarafından veya belli Bu suçun, kamu görevlisi tarafından veya belli bir meslek sahibi kişi tarafından bu mesleğin
bir meslek sahibi kişi tarafından bu mesleğin
icrası sırasında işlenmesi halinde, verilecek hapis icrası sırasında işlenmesi halinde, verilecek hapis cezası yarı oranında artırılır.
cezası yarı oranında artırılır.
(3)(3) Bu suçun, suç işlemek için teşkil edilmiş bir Bu suçun, suç işlemek için teşkil edilmiş bir
örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır.
verilecek ceza bir kat artırılır.
53 53
Aklama Suçu Aklama Suçu
(Tüzel Kişilere Özgü Güvenlik Tedbirleri) (Tüzel Kişilere Özgü Güvenlik Tedbirleri)
(4) Bu suçun işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler (4) Bu suçun işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
hükmolunur.
TCK'nın
TCK'nın "Ceza sorumluluğunun şahsîliği" başlıklı "Ceza sorumluluğunun şahsîliği" başlıklı
20.maddesinin 2 nci bendinde "Tüzel kişiler hakkında ceza 20.maddesinin 2 nci bendinde "Tüzel kişiler hakkında ceza yaptırımı uygulanamaz. Ancak, suç dolayısıyla kanunda yaptırımı uygulanamaz. Ancak, suç dolayısıyla kanunda öngörülen güvenlik tedbiri niteliğindeki yaptırımlar
öngörülen güvenlik tedbiri niteliğindeki yaptırımlar saklıdır" hükmü getirilmiştir.
saklıdır" hükmü getirilmiştir.
Bu güvenlik tedbirlerine “Tüzel kişiler hakkında güvenlik Bu güvenlik tedbirlerine “Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri” başlıklı 60
tedbirleri” başlıklı 60 ıncııncı maddede yer verilmiştir.maddede yer verilmiştir.
Güvenlik Tedbirleri Güvenlik Tedbirleri
Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri MADDE 60.
MADDE 60. -- (1) Bir kamu kurumunun verdiği izne (1) Bir kamu kurumunun verdiği izne dayalı olarak faaliyette bulunan özel hukuk tüzel
dayalı olarak faaliyette bulunan özel hukuk tüzel
kişisinin organ veya temsilcilerinin iştirakiyle ve bu iznin kişisinin organ veya temsilcilerinin iştirakiyle ve bu iznin verdiği yetkinin kötüye kullanılması suretiyle tüzel kişi verdiği yetkinin kötüye kullanılması suretiyle tüzel kişi yararına işlenen kasıtlı suçlardan mahkûmiyet hâlinde, yararına işlenen kasıtlı suçlardan mahkûmiyet hâlinde, iznin iptaline karar verilir.
iznin iptaline karar verilir.
(2) Müsadere hükümleri, yararına işlenen suçlarda özel (2) Müsadere hükümleri, yararına işlenen suçlarda özel hukuk tüzel kişileri hakkında da uygulanır.
hukuk tüzel kişileri hakkında da uygulanır.
(3) Yukarıdaki fıkralar hükümlerinin uygulanmasının (3) Yukarıdaki fıkralar hükümlerinin uygulanmasının işlenen fiile nazaran daha ağır sonuçlar ortaya
işlenen fiile nazaran daha ağır sonuçlar ortaya çıkarabileceği durumlarda, hâkim bu tedbirlere çıkarabileceği durumlarda, hâkim bu tedbirlere hükmetmeyebilir.
hükmetmeyebilir.
(4) Bu madde hükümleri kanunun ayrıca belirttiği (4) Bu madde hükümleri kanunun ayrıca belirttiği hâllerde uygulanır.
hâllerde uygulanır.
55 55
Aklama Suçu Aklama Suçu
(Aktif Pişmanlık) (Aktif Pişmanlık)
(5) Bu suç nedeniyle kovuşturma başlamadan (5) Bu suç nedeniyle kovuşturma başlamadan önce suç konusu malvarlığı değerlerinin ele önce suç konusu malvarlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlayan veya bulunduğu yeri geçirilmesini sağlayan veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele
yetkili makamlara haber vererek ele
geçirilmesini kolaylaştıran kişi hakkında bu geçirilmesini kolaylaştıran kişi hakkında bu maddede tanımlanan suç nedeniyle cezaya maddede tanımlanan suç nedeniyle cezaya hükmolunmaz.
hükmolunmaz.
Müsadere Müsadere
TCK Madde 54 Eşya Müsaderesi
TCK Madde 55 Kazanç Müsaderesi
•Suçtan elde edilen her türlü değer, Aklansın veya Aklanmasın
Müsadere Edilecektir.
•Müsadere Aklama Suçunun Yaptırımı Değildir.
• Müsadere hükümleri, yararına işlenen suçlarda özel hukuk tüzel kişileri hakkında da uygulanır
57 57
EŞYA MÜSADERESİ EŞYA MÜSADERESİ
MADDE 54.
MADDE 54. -- (1) İyiniyetli üçüncü kişilere ait olmamak koşuluyla, kasıtlı bir suçun (1) İyiniyetli üçüncü kişilere ait olmamak koşuluyla, kasıtlı bir suçun işlenmesinde kullanılan veya suçun işlenmesine tahsis edilen ya
işlenmesinde kullanılan veya suçun işlenmesine tahsis edilen ya da suçtan meydana da suçtan meydana gelen eşyanın müsaderesine hükmolunur. Suçun işlenmesinde kullan
gelen eşyanın müsaderesine hükmolunur. Suçun işlenmesinde kullanılmak üzere ılmak üzere hazırlanan eşya, kamu güvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlâk a
hazırlanan eşya, kamu güvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlâk açısından tehlikeli çısından tehlikeli olması durumunda müsadere edilir.
olması durumunda müsadere edilir.
(2) Birinci fıkra kapsamına giren eşyanın, ortadan kaldırılması,
(2) Birinci fıkra kapsamına giren eşyanın, ortadan kaldırılması, elden çıkarılması, elden çıkarılması, tüketilmesi veya müsaderesinin başka bir surette imkânsız kılınm
tüketilmesi veya müsaderesinin başka bir surette imkânsız kılınması hâlinde; bu ası hâlinde; bu eşyanın değeri kadar para tutarının müsaderesine karar verilir.
eşyanın değeri kadar para tutarının müsaderesine karar verilir.
(3) Suçta kullanılan eşyanın müsadere edilmesinin işlenen suça n
(3) Suçta kullanılan eşyanın müsadere edilmesinin işlenen suça nazaran daha ağır azaran daha ağır sonuçlar doğuracağı ve bu nedenle hakkaniyete aykırı olacağı anl
sonuçlar doğuracağı ve bu nedenle hakkaniyete aykırı olacağı anlaşıldığında, aşıldığında, müsaderesine hükmedilmeyebilir.
müsaderesine hükmedilmeyebilir.
(4) Üretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım ve sa
(4) Üretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım ve satımı suç oluşturan tımı suç oluşturan eşya, müsadere edilir.
eşya, müsadere edilir.
(5) Bir şeyin sadece bazı kısımlarının müsaderesi gerektiğinde,
(5) Bir şeyin sadece bazı kısımlarının müsaderesi gerektiğinde, tümüne zarar tümüne zarar verilmeksizin bu kısmı ayırmak olanaklı ise, sadece bu kısmın mü
verilmeksizin bu kısmı ayırmak olanaklı ise, sadece bu kısmın müsaderesine karar saderesine karar verilir.
verilir.
(6) Birden fazla kişinin paydaş olduğu eşya ile ilgili olarak, s
(6) Birden fazla kişinin paydaş olduğu eşya ile ilgili olarak, sadece suça iştirak eden adece suça iştirak eden kişinin payının müsaderesine hükmolunur.
kişinin payının müsaderesine hükmolunur.
KAZANÇ MÜSADERESİ KAZANÇ MÜSADERESİ
MADDE 55.
MADDE 55. -- (1) Suçun işlenmesi ile elde edilen(1) Suçun işlenmesi ile elde edilen veya
veya suçun konusunu oluşturansuçun konusunu oluşturan ya da suçun ya da suçun işlenmesi için sağlanan
işlenmesi için sağlanan maddî menfaatler ile maddî menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya
bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan
sonucu ortaya çıkan ekonomik kazançların ekonomik kazançların
müsaderesine karar verilir. Bu fıkra hükmüne göre müsaderesine karar verilir. Bu fıkra hükmüne göre müsadere kararı verilebilmesi için maddî menfaatin müsadere kararı verilebilmesi için maddî menfaatin suçun mağduruna iade edilememesi gerekir.
suçun mağduruna iade edilememesi gerekir.
(2) Müsadere konusu eşya veya maddî menfaatlere (2) Müsadere konusu eşya veya maddî menfaatlere elkonulamadığı
elkonulamadığı veya bunların merciine teslim edilmediği veya bunların merciine teslim edilmediği hâllerde, bunların karşılığını oluşturan değerlerin
hâllerde, bunların karşılığını oluşturan değerlerin müsaderesine hükmedilir.
müsaderesine hükmedilir.
59 59
İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve Kayda Alınması (CMK Md. 135) Kayda Alınması (CMK Md. 135) Teknik Araçlarla İzleme
Teknik Araçlarla İzleme (Md. CMK 140)
(Md. CMK 140)
Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini (CMK Md. 133)
(CMK Md. 133)
Ceza Muhakemesi Kanunundaki İlgili Hükümler Ceza Muhakemesi Kanunundaki İlgili Hükümler
• ELKOYMA
5549 s. Kanunun 17. maddesi uyarınca
Aklama ve terörün finansmanı suçunun işlendiğine dair kuvvetli şüphe bulunan hallerde, malvarlığı değerlerine Ceza Muhakemesi Kanununun 128 inci maddesindeki usûle göre el konabilir.
Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısı da el koyma kararı verebilir. Hâkim kararı olmaksızın yapılan elkoyma işlemi yirmidört saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim en geç yirmidört saat içinde onaylanıp onaylanmamasına karar verir. Onaylanmama halinde Cumhuriyet savcılığının kararı hükümsüz kalır. (5549 s. Kanun Madde 17/2)
Ömer Lütfi YALÇIN Ömer Lütfi YALÇIN
Aklama Suçu İnceleme Şubesi Müdürü Aklama Suçu İnceleme Şubesi Müdürü
oyalcin
oyalcin@@masak.gov.trmasak.gov.tr Tel: 0 312 415 37 22 Tel: 0 312 415 37 22