HİZMETE ÖZEL Kişisel Veri İçermez
Ekim 2018 Haftası
HAFTALIK
EKONOMİ BÜLTENİ
Albaraka Türk
Ekonomik Araştırmalar
İnşaat ve Konut Piyasası
2020 – 4. Çeyrek
Toplam Satış
-%36,99
İpotekli Satış
-%73,32
Bir önceki çeyreğe göre değişim verileri.
İlk Satış
-%31,53
HİZMETE ÖZEL Kişisel Veri İçermez 0
100
4 Cümle Özet Şekil.1 Konut Satışları
Bin Adet
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
İnşaat ve Konut Piyasası
2020 – 4. Çeyrek
Yılın ikinci çeyreğinde hayata geçirilen konut kredisi kampanyaları, konut satışlarını Temmuz ayında tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştırmıştı. Yılın son çeyreğinde ise para ve maliye politikasındaki sıkılaşma neticesinde satışlar keskin ivme kaybı yaşadı.
Toplam satışlar önceki çeyreğe kıyasla %37 daralarak 2016-2018 ortalamasının da altında kaldı. İkinci el satışlar çeyreklik bazda %40 oranında daralsa da konut satışlarındaki ağırlığını korumaya devam etti.
Uygun kredi koşullarından aldığı destekle yükselişte olan ipotekli satışlarda yılın üçüncü çeyreğinde tarihi zirve görülmüştü. Son çeyrekte ise ipotekli satışlar önceki döneme göre %73 azalarak 64 bin 647 oldu. Böylece kredi faizlerinin yükselmesiyle konut satışlarında yaşanan gerileme en çok ipotekli satışlarda hissedilmiş oldu. Temmuz ayında toplam satışlardaki payı %57 olan ipotekli satışların payı Aralık ayında %13,9’a geriledi.
Şekil.2 İpotekli Satış ve Kredi Faizleri
Hareketli Ortalama
23,0
11,6 12,6
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
10 0 35
5 15 60
20 30 25 45 40 50 55
Haz-17 Eyl-19
56
Haz-19
Mar-17
Bin Adet %
Eyl-17 Ara-17 Mar-18 Haz-20
Haz-18 Eyl-18 Ara-18 Mar-19 Ara-19 Mar-20 Eyl-20 Ara-20
Şekil.3 Konut Fiyat Endeksi
Yıllık % Değişim
15,9 30,0
-20 -15 -10 -5 0 5 10 15 20 25 30
Ara-19
Ara-15 Mar-18
Mar-15 Mar-16 Mar-17
Haz-15 Ara-16
Eyl-15 Haz-16 Eyl-16 Eyl-19
Haz-17 Eyl-17 Ara-17 Haz-18 Eyl-18 Ara-18 Mar-19 Haz-19 Mar-20 Haz-20 Eyl-20 Kas-20
Konut Fiyatları - Enf. Düzeltilmiş Konut Fiyatları
TÜFE
2020 yılında enflasyondan aldığı destekle reel getiri bağlamında pozitif tarafta kalan konut fiyatlarındaki yukarı yönlü trend son çeyrekte yükselerek devam etti. Aralık ayında enflasyon görünümündeki bozulmaya rağmen konut fiyatları yıllık %30 artarak enflasyondan arındırılmış artışı %15,9’a taşıdı. İl bazında yıllık olarak en yüksek artış
%43,7 ile Antalya-Burdur-Isparta kapsayan bölgede yaşanırken, İstanbul’daki artış %28 ile Türkiye genelinin altında kaldı.
140 150
40 50 160
110
60 220 210
70 80 180 230
90 190
100 170
120 200
130
Ağustos
Mayıs
Şubat Temmuz
229,4
Kasım
Ocak Mart Nisan Haziran Eylül Ekim
106,0
Aralık
-54%
2016-2018 Ortalama 2019 2020
Konut Kredi Faizleri (%) İpotekli Satışlar - Sol
HİZMETE ÖZEL Kişisel Veri İçermez 0
100
4 Cümle Özet
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
2020 – 4. Çeyrek
Şekil.6 Yabancılara Konut Satışları
Satışlar (Bin Adet), Dolar ve Euro Sepeti (sağ) 8,55
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
2,5 7,0
0,5 5,5
0,0 1,0 2,0 1,5 5,0
3,0 6,5
3,5 4,0 4,5 6,0
Haz-18 Mar-19
Mar-18
Eyl-16 Ara-19
Mar-16 Haz-16 Ara-16 Mar-17 Haz-17 Eyl-17 Eyl-18 Ara-18 Haz-19 Mar-20
Eyl-19 Haz-20 Eyl-20 Ara-20
Ara-17
Yabancılara yapılan konut satışları Sepet kur
Şekil.5 Yapı İzin İstatistikleri
Fark, 6 Aylık Hareketli Ortalama
Pandemi döneminde yaşanan talep artışı, inşaat sektörünü de canlandırmış oldu. 2020 yılının Ocak-Eylül döneminde yapı ruhsatı verilen daire sayısı yıllık %98 artarak 357 bin 800 oldu. Diğer yandan yapı kullanma izninin satışlardaki artışa kıyasla zayıf kalması ve Ocak-Eylül döneminde yıllık %22 azalması konut stoklarının azalış eğiliminde olduğunu gösteriyor. Ancak önümüzdeki yılda yüksek kredi faizi beklentisi, yapı ruhsatında yaşanan artış göz önünde bulundurulduğunda konut stoklarındaki trendi tersine çevirebilir.
Yabancılara yapılan konut satışlarında Eylül ayında 2020’nin en yüksek seviyesinin görülmesinin ardından devam eden aylarda bir miktar geri çekilme yaşandı. Önümüzdeki dönemde de Türk Lirasındaki değerlenmeye bağlı olarak aşağı yönlü trend devam edebilir.
Son çeyrekte yabancılara yapılan satışlarda İran ve Irak’tan yatırımcıların talebi ağırlıkta olmaya devam ederken konut satışlarında en büyük pay sahibi iller İstanbul, Antalya ve Ankara oldu.
60
-30 90
-50 20 100
-40 10
-20 0 -10 70
30 40 50 110
80
06/16 09/17
03/16
Bin Adet
09/16 12/16 03/17 06/17 12/17 03/18 06/18 06/1909/18 06/2003/19 12/1909/19 03/20 09/20 12/2012/18
Konut Stoku Artış Eğilimi
Konut Stoku Azalış Eğilimi
Şekil.4 Fiyat - Maliyet Makası
Endeks, Fark (%)
2018 öncesinde inşaat maliyet endeksindeki düzenli olarak artışa paralel şekilde konut fiyatları da güçlü talebin etkisiyle yükselmekteydi. 2018’de ise kur şoku inşaat maliyetlerine yüksek bir ivme kazandırırken konut talebinin de önemli ölçüde daralması fiyat-maliyet makasının açılmasına neden olmuştu. 2020’de ise canlanan konut talebi konut fiyatlarına da yansıyarak fiyat-maliyet makasının tersine dönmesini sağladı. Yıl boyunca devam eden trend, inşaat sektörünün görünümüne dair olumlu bir tablo sunuyor .
207 239
172 216
100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200 210 220 230 240 250
Tem-19
Tem-15 Tem-16 Oca-20
Oca-18 Tem-18 Oca-19
Tem-17 Tem-20
Oca-17
Oca-16 Oca-21
Oca-15
+17,5%
+10,5%
Konut Maliyet Endeksi Yeni Konutlar Fiyat Endeksi
Yapı Ruhsatı (İmar) - Yapı Kullanma İzni (İskan)
HİZMETE ÖZEL Kişisel Veri İçermez
Series 1 Series 3
Series 2
57,40%
23,60%
Tahmin ve Beklentiler
2020 yılında konut kredi kampanyaları ve kredi maliyetlerindeki düşüşün etkisiyle konut satışlarında rekor seviyelere ulaşıldı. Güçlü gelen talebin ardından yapı ruhsatı alınan bina sayısındaki artış da inşaat sektöründeki canlanmanın göstergesi niteliğinde. Genişleyici politikaların etkisiyle 2020 yılı sektör açısından oldukça kazançlı geçse de finansal koşullardaki sıkılaşma neticesinde 2021’de yavaşlama kaydedilmesi muhtemel. 2021’de olası faiz indirimleriyle yılın ilk yarısına kıyasla ikinci yarısında daha fazla hareketlilik yaşanabilir.
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Şekil.7 Yabancılara Yapılan Satışlar
Çeyreklik Rakamlar
Şekil.8 Konut Kredileri
Yıllık % Değişim
Muğla Ankara
Samsun İzmir Antalya
Sakarya Yalova
Mersin (6,26%)917
Bursa Diğer iller
(17,82%)2610
(49,22%)7209 İstanbul
55,85
5,83 89,57
-20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
02/20
11/18
12/17
07/17 10/17 03/18 01/1906/18 06/1908/18 04/2004/19 09/19 11/19 07/20 10/20 12/20
Kamu Mevduat Özel Mevduat Katılım
Konut ve İnşaat İstatistikleri
Adet Eki.20 Kas.20 Ara.20 Yıllık % Değişim Eki.20 Kas.20 Ara.20
Konut Satışları 119.574 112.483 105.981 İnşaat Sektörü Güven Endeksi(MA) 20,33 19,51 10,30 İpotekli Konut Satışları 25.566 24.450 14.631 Konut Satın Alma İhtimali(MA) 21,02 23,13 24,95 İpoteksiz Konut Satışları 94.008 88.033 91.350 Bankacılık Sektörü Konut
Kredileri 45,78 43,51 40,07
Birinci El Satışlar 36.976 36.658 36.898 Katılım Bankaları Konut Kredileri 113,05 105,05 92,52
İkinci El Satışlar 82.598 75.825 69.083 Yıllık % Değişim Eyl.20 Eki.20 Kas.20
İpotekli Birinci El Satışlar 8.137 8.822 4.922 Konut Fiyat Endeksi - Türkiye 27,34 29,22 29,97 İpoteksiz Birinci El Satışlar 28.839 27.836 31.976 Konut Fiyat Endeksi - Yeni
Konutlar 28,49 30,41 31,14
İpotekli İkinci El Satışlar 17.429 15.628 9.709 Konut Fiyat Endeksi - İstanbul 25,69 27,33 27,85 İpoteksiz İkinci El Satışlar 76.579 72.405 81.641 Konut Fiyat Endeksi - Ankara 27,24 29,08 30,06 Yabancılara Yapılan Konut Satışları 5.258 4.962 4.427 Konut Fiyat Endeksi - İzmir 27,79 28,98 29,92 Bankacılık Sektörü Konut Kredileri
(Milyon TL) 278.403 279.752 278.324 Bina Maliyet Endeksi 16,11 19,49 22,99
Katılım Bankaları Konut Kredileri
(Milyon TL) 25.219 25.344 25.213 İnşaat Sektörü Ciro Endeksi (MA) 19,96 21,84 14,15
İnşaat ve Konut Piyasası
2020 – 4. Çeyrek
HİZMETE ÖZEL Kişisel Veri İçermez
Teşekkürler…
Burada belirtilen bilgiler güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla derlenmiştir. Resmi kaynaklardan alınan bilgilere dayalı yapılan yorumlar ve tahminler, o tarihteki kanımızı yansıtmaktaysa da bu bilgiler, hiçbir şekilde yatırım danışmanlığı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecektir.
Söz konusu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bilgilerin kullanılmasından doğabilecek zararlardan dolayı, Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. hiçbir sorumluluk kabul etmez. İşbu rapor içerisindeki bilgilere ait telif hakkı Bankamıza ait olup, üçüncü kişilerce izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz veya kopyalanamaz.
