Kadın,Ruhsal Hastalıklar ve Cinsel Şiddet Pervin Sevda Bıkmaz,
Kadın,Ruhsal Hastalıklar ve Cinsel Şiddet Pervin Sevda Bıkmaz, TİHV İstanbul
} Kadına Yönelik Şiddet....
namus cinayetleri, pornografi taciz, kadın ticareti, fahişeliğe mutilasyonu, cinsiyete bağlı öldürülmesi, iş gücünün
ayrımcılığa maruz kalma
Zimmerman, 2002).
.... evlilik içi tecavüz, ensest, pornografi, toplumsal yaşamda cinsel fahişeliğe zorlanma, kadın genital bağlı kürtaj, kız çocuklarının sömürülmesi, yadsınma ve ... (Koss, Heise 1994; Watts ve
} En fazla risk altında olanlar kız çocukları, adölesan kızlar üzere her yaştaki kadınlar, özürlüler, evsizler, mülteciler, mensuplarıdır (DSÖ, 1997).
olanlar 30 yaş altı çocuklu kadınlar, kızlar ile HIV (+) kadınlar olmak kadınlar, bütün çocuklar, yaşlılar, mülteciler, göçmenler, etnik azınlık
} Kadınların %14%25’i yaşamları tecavüze ya da cinsel şiddetin kalmaktadır
} Saldırının çocukluk ya gerçekleşme ihtimali oldukça
Heise, Russo, 1994).
} 15 yaş üzerinde yakın ilişki
kalma sıklığı %1%12 arasında
ark , 2005).
yaşamları boyunca en az bir defa şiddetin başka bir formuna maruz
da ergenlik döneminde oldukça yüksektir (Koss, 1985; Koss,
dışında cinsel şiddete maruz arasında değişmektedir (GarciaMoreno ve
} Kadının tanımadığı yabancı saldırısına maruz kaldığı durumlar
} Kadının seçimi dışında
normlar tarafından çeşitli biçimlerde saldırılar normatif tecavüzler!!!!
yabancı kişi/kişilerin cinsel durumlar norm dışı.
gerçekleşen, ancak sosyal biçimlerde desteklenen cinsel tecavüzler!!!!(Rozee, 1993; 503, 504).
} …..Evlilik içi tecavüzler (Weingourt,
sosyal kontrol ve disiplin sağlama cezalandırıcı tecavüzler örneğin bir işkence yöntemi olarak
(Porter ve Alison, 2004) ve tecavüzün
temizlik” yöntemi olarak kullanılması
(Weingourt, 1985), kadınlar üzerinde sağlama amacıyla uygulanan örneğin çete tecavüzleri ya da olarak uygulanan cinsel şiddet tecavüzün bir savaş silahı ve “etnik
kullanılması ...
} 2008'de Güney Afrika'da lezbiyen olduğu için tecavüz edilerek öldürülen futbol oyuncusu Eudy Simelane...
◦ 2008 Nisan’ında yol kenarında bir çukurda ölü bulundu.
◦ Elbiseleri yırtılmış, toplu tecavüze maruz kaldıktan sonra yüzü, göğsü ve bacakları 25 yerinden bıçaklamıştı.
} ‘Düzeltme tecavüzü’nden daha korkun sanıklara hüküm giydirilmemesi.
Afrika’da oldu..…
Change.org’da 02.08.2009 Michael Jones, Harvard Hukuk Fakültesi.
2008'de Güney Afrika'da lezbiyen olduğu için futbol oyuncusu 2008 Nisan’ında yol kenarında bir çukurda
toplu tecavüze maruz kaldıktan sonra yüzü, göğsü ve bacakları
nden daha korkuncu
hüküm giydirilmemesi...Dün Güney
Michael Jones, Harvard Hukuk Fakültesi.
} Disosiyatif belirtileri olan kişilerde olasılığı da yüksektir (Foa ve ark
düzeyi TSSB tanısı ve derecesiyle sürülmektedir (Dişcigil, 2003).
kişilerde çocuklukta cinsel taciz
ark., 2000). Ayrıca disosiyasyon derecesiyle ilişkili olduğu ileri
} Cinsel şiddete maruz kalmak bozukluğunun önemli etiyolojik
Ryan, Vande Kemp, Foy, 1997).
} Cinsel şiddete maruz kalma
göre belirgin biçimde daha kadınlarda görülen yüksek
görünmektedir (Cortina ve Pimlott SelfBrown, Kilpatrick, Saunders, Resnick,
kalmak travma sonrası stres etiyolojik öncüllerdendir (Rodriguez,
kalma sıklığı, kadınlarda erkeklere daha yüksek olduğu için, yüksek TSSB sıklığını açıklayıcı
PimlottKubiak, 2006; Hanson, Borntrager, Resnick, Amstadter, 2008).
} TSSB yaşam boyu sıklığı
erkeklerde %1 ile %6 arasındadır
Kessler, 2000; Kessler ve Sonnega,
} Cinsel saldırıya maruz kalan
sıklığı cinsel saldırının biçimine
%80’arasında değişmektedir
1999).
sıklığı kadınlarda %2 ile %14 arasındadır (Breslau, 2002; Perkonigg ve
1995).
kalan kişilerde TSSB’nun görülme biçimine bağlı olarak %30
değişmektedir (Acierno, Kilpatrick ve Resnick,
} Çocukluk çağı ihmal ve istismar dönemlerde görülen
hazırlamakta, böylece TSSB’na
(Schumm, Stines, Hobfoll ve Jackson,
} Çocukluk çağı cinsel istismar mağdurlarında TSSB belirti
ve ark. 2000; akt. Tortamış 2009).
istismar yaşantıları daha sonraki reviktimizasyona zemin TSSB’na için risk yaratmaktadır
Jackson, 2005).
istismar öyküsüne sahip tecavüz belirti şiddeti daha yüksektir (Nihith
} Ankara, Yunus Emre Sağlık bir çalışmada kadınların
◦ %34’ü eşlerinden duygusal
◦ %17.5’i fiziksel şiddet ve
◦ %9.7’si cinsel şiddet görmüş
} Aydın ilinde yapılmış toplum kadınların eşleri tarafından
◦ duygusal şiddete maruz kalma
◦ fiziksel şiddete maruz kalma
◦ cinsel şiddete maruz kalma
2007).
Sağlık Ocağı Bölgesi’nde yapılan duygusal şiddet,
görmüş (Bilgili, Aykut, 2006).
toplum temelli bir çalışmada, kalma yaygınlığı %71.9,
kalma yaygınlığı %36.7,
kalma yaygınlığı %37.3 (Büyükgök,
} St.Louis ECA (Epidemiologic
TSSB olgularında psikiyatrik bulunmuştur. Kuzey Carolina bulunmuştur.
} Benzer biçimde Breslau ve görülenlerin %83‘ ünde en görüldüğünü bildirmiştir.
} Kessler ve arkadaşlarının psikiyatrik bozukluklar %27 eşlik etmiştir.
Catchment Area) çalışmasında psikiyatrik eştanı oranı %80 Carolina ECA çalışmasında %62
ve arkadaşları, gençlerde TSSB en az bir psikiyatrik bozukluk
arkadaşlarının (1995) çalışmasında ise 27.951.9 oranlarında TSSB'ye
} Erkeklerde en sık görülen
kullanımı/bağımlılığı...depresyon, ...madde kötüye kullanımı
basit fobi, sosyal fobi...
} Kessler ve arkadaşları
olduğunu, diğer bozuklukların başladığını saptamışlardır.
görülen bozukluklar.... alkol kötüye depresyon, davranım bozukluğu kullanımı / bağımlılığı izlemektedir...
TSSB'nin birincil bozukluk bozuklukların TSSB oluşumundan sonra
} Cinsel şiddeti kapsayan suç kalan TSSB vakaları ile yapılan bozuklukları daha sık (%41
} Bunu %32 ile major depresyon, kompulsif bozukluk (OKB)
izlemiştir.
} Bu çalışmada belirtilen oranların bir yıl için mi olduğu belirtilmemiştir
suç içeren eylemlere maruz yapılan bir çalışmada cinsel işlev
41) bulunmuştur.
depresyon, %27 ile obsesif ve %18 ile fobik bozukluklar
oranların yaşam boyu ya da son belirtilmemiştir.
} 18 yaşından önce cinsel şiddete intihar girişiminde bulunma
ark, 1999).
} Şiddet mağduru kadınlarca girişimleri, kendine zarar verme
kadar, yaşanan şiddeti durdurmaya biri ya da çevreye yöneltilmiş
değerlendirilmelidir (Yüksel, 1996
şiddete maruz kalan kadınların bulunma oranı daha yüksektir (Mann ve
kadınlarca gerçekleştirilmiş intihar verme yollarından biri olduğu durdurmaya yönelik çabalardan yöneltilmiş bir yardım sinyali olarak da
1996).
} Duyguların beden dili üzerinden olan ülkeler, etnik azınlık
eğitim düzeyi düşük toplumlar kültürlerde yaygın bir fenomendir
} Histerik konversiyonda simgesel psikosomatik belirtilerin böyle tartışmalıdır. Somatizasyonu kurumlarını en çok kullanan
tanısal yaklaşım ve yönlendirmede hastalardır.
üzerinden anlatılması gelişmekte azınlık grupları, sosyoekonomik ve toplumlar başta olmak üzere tüm fenomendir.
simgesel bir anlam varken böyle bir anlamla ilişkisi Somatizasyonu olan kişiler sağlık kullanan ve hekimler açısından yönlendirmede güçlükler yaratan
Cinsel taciz öyküsü olan kadınlarda
} TSSB, somatoform bozukluklar, tanılarının dağılımını ortaya
} yaşam kalitesini ve cinsel değerlendirmek.
} konversiyon bozukluğu, major düşündürecek şikayetlerin
edilmediğini belirlemek ….
kadınlarda;
bozukluklar, major depresyon ortaya koymak.
cinsel yaşantı kalitesini major depresyon gibi tanıları öncelikli olarak ifade edilip
...18 yaş üzeri kadın hastalar
} başvuru sırasında cinsel
} nedeni tıbbi olarak açıklanamayan uyuşukluk, his kaybı gibi somatik
başvuran ancak başvuru sırasında belirtmemiş olan hastalardan
çalışma ve kontrol grubuyla hastalar
cinsel taciz öyküsü olanlar
açıklanamayan ağrı ve bayılma, somatik yakınmalar nedeniyle sırasında cinsel taciz öyküsü hastalardan oluşan 50'şer kişilik grubuyla yapılmıştır.
} SCID tanıları, İntihar Davranışı Dissosiasyon Ölçeği, Kısa
Sağlık Algısı, Arizona Cinsel Travma Sonrası Stres Tanı farklar değerlendirilmiştir
Davranışı Ölçeği, Somatoform Kısa Form 36 ile Ağrı ve Genel Cinsel yaşantılar Ölçeği CAPS, Tanı Ölçeği, IESR ölçeklerindeki
n %
Doğum Yeri
Büyük Şehir 14 28
Küçük Şehir 36 72
Öğrenim Durumu
İlköğretim 22 44
Lise 15 30
Yüksekokul 13 26
M edeni Durum
Evli 24 48
Bekar 22 44
Boşanmış / Dul 4 8
Yaş Ortalaması 31.38 9.843
SOSYO
DEM OGR AFİK ÖZELLİKLERI
Cinsel Şiddet Öyk üsü Olan
N=50
n %
18 36.00%
32 64.00%
17 34.00%
19 38.00%
14 28.00%
28 56
19 38
3 6
28.62 8.271 1.518 0.132 Cinsel Şiddet Öyk üsü Cinsel Şiddet Öyk üsü
Olmayan
Z / χ 2 p N=50
0.735 0.391
0.75 0.453
0.67 0.715
} Çalışmamızda saldırganların bireyidir.
} Yapılan diğer çalışmalarda bireyleri gelmektedir (sırasıyla
olaylar biçiminde değil, sürekli
2007; GarciaMoreno, Jansen, Ellsberg, 1997).
saldırganların %64’ü eş akraba aile
saldırganların başında aile
(sırasıyla %42%74) .İzole ya da tekil sürekli ve sistematiktir. (Çiftçi, Ellsberg, Heise, Watts, 2006; Mor Çatı,
Saldırgan kim...
} Olguların %10'unda baba jandarma); %18'i sevgili/eş sevgili veya eş durumunda
} %10 akraba çocukları , %6 amca/dayı olarak
baba ; %6'sı kolluk gücü (polis, sevgili/eş olduğu ve %12'si halen
olduğu tespit edilmiştir
6 enişte , %4 ağabey ve %4
Tekil Çoğul Toplam
Ma ğdurda F iziksel Bulgu Var
Yok
Topla m
46 92
4 8
50 100
Ma ğdurda F iziksel Bulgu n %
15 30
35 70
50 100
TRAVM ANIN ÖZELLİKLERİ İndeks Cinsel Travma
Sayısı n
Tekil 12
Çoğul 38
Toplam 50
Travma Türü n
Tekil 8
Çoğul 42
Travmatik Olayın Süresi n
1 aydan az 18
1 3 ay 3
3 12 ay 7
1 3 yıl 8
3 yıldan uzun 14
Toplam 50
% 24 76 100
% 16 84
% 36
6 14 16 28 100 Cinsel Şiddet Öyk üsü Olan
N=50
Tr avma Değer lendir me For mu
Ciddi kaza,yangın ,patlama Doğal Afet
Aileden Tanıdık biri Tarafından Cinsel Olmayan Saldırı Yabancı tarafından Cinsel olmayan saldırı
Aileden Tanıdık biri Tarafından Cinsel Saldırı Yabancı tarafından Cinsel saldırı
Askeri Çatışma
18 yaşından önce kendinden enaz 5 yaş büyükler cinsel yakınlık Hapishane
İşkence
Yaşamı Tehdit6 eden hastalık Diğer
Tr avma Değer lendir me For mu
Olan Olmayan
N=50 N=50
n % n %
5 10 4 8
11 22 2 4
21 42 21 42
6 12 1 2
37 74 0 0
14 28 0 0
0 0 0 0
25 50 0 0
1 2 0 0
4 8 0 0
1 2 1 2
3 6 0 0
CAPS A(1)
Cinsel Şiddet Öyküsü Olan N=50
Hayati Tehlike n %
Evet 16 32
Hayır 34 68
Toplam 50 100
Cinsel Şiddet Öyküsü
Cinsel Şiddet Dışı Tr avma Öyküsü
Olan ChiSquar e Tests
N=26 χ 2 p
n %
0,79 0,37
11 42
15 58
26 100
Korku Çaresizlik
Dehşete Düşme n %
Evet 47 94
Hayır 3 6
Toplam 50 100
CAPS A(2)
Olan
N=50
Fisher Test
p
% n %
94 22 84,6
6 4 15,4
100 26 100 0,22
Travma Öyküsü Olan
N=26
n %
5 10
45 90
7 14
43 86
21 42
29 58
11 22
39 78
TSSB Var 4 8
TSSB Yok 46 92
PSİKİYATRİK TANI DAĞILIM I
Cinsel Şiddet Öyk üsü Olmayan
Cinsel Şiddet Öyk üsü N=50
OKB Var OKB Yok
Panik Bozukluk Var Panik Bozukluk Yok MD Var
MD Yok Konversiyon Bozukluğu Var Konversiyon Bozukluğu Yok
OKB görülme sıklıkları anlamlı bir
konversiyon bozukluğu ve TSSB görülme grupta olmayan gruba göre anlamlı
p<0,001, p<0,001).
n %
5 10
45 90
3 6
47 94
24 48
26 52
30 60
20 40
38 76
12 24
Cinsel Şiddet Öyk üsü
Olan ChiSquar e Tests N=50
χ 2 p
0 1
1,778 0,182 4,244 0,039
47,45 p<0,001 14,924 p<0,001
bir fark yokken, major depresyon, görülme sıklığı cinsel şiddeti olan anlamlı derecede daha sıktır (p<0,05,
IESR intrüzyon ve aşırı uyarılmışlık öyküsü olan grupta anlamlı derecede
IESR
Olan Aile Akr aba N=27
Or talama SS Or talama Intruzyon
(028) 15,73 5,36 17,96
Uyarılma
(028) 15,19 5,53 19
Kaçınma
(032) 17,89 5,52 17,17
Toplam
(088) 48,22 14,07 54,13
puanlarının aile dışından cinsel şiddet derecede daha yüksektir. (p<0,05).
Olan Diğer MannWhitney N=23
Z p
Or talama SS
7,46 2,078 0,038
7,03 2,409 0,016
6,56 0,088 0,93
19,46 1,948 0,051
Toplam IESR puanları cinsel şiddet derecede daha yüksektir (p<0,01).
IESR
Cinsel Şiddet Öyküsü Olan
Cinsel Şiddet Dışı Tr avma
N=50 Or talam
a SS
Intrüzyon (028) 16,66 6,44
Uyarılma (028) 16,94 6,49
Kaçınma (032) 17,56 5,96
Toplam IESR (088) 51,16 16,51
şiddet şiddet öyküsü olan grupta anlamlı
Cinsel Şiddet Dışı Tr avma
Öyküsü Olan MannWhitney N=26
Z p
Or talama SS
13,38 4,94 2,616 0,009
13,88 4,54 2,402 0,016
11,88 4,51 3,927 0,93
39,15 12,51 3,352 0,001
SDQ 20
Olmayan N=50 Or talama SS SDQ01
2,04 1,12
Vücutta yok olma hissi SDQ03
2,02 1,1
Konuşma güçlüğü SDQ13
1,6 0,95
Bayılma Nöbeti SDQ20
1,92 1,08
Vücutta his kaybı
SDQ Toplam 36,68 11,65
Somatoform dissosiyasyon ölçeğinden cinsel şiddet öyküsü olan grupta vücutta vücutta his kaybı yakınmaları anlamlı (p<0,05).
Olan MannWhitney
N=50
Z p
Or talama SS
2,66 1,35 2,289 0,022
2,64 1,12 2,751 0,006
1,76 1,02 0,855 0,393
2,64 1,44 2,545 0,011
39,06 16 0,2 0,841
ölçeğinden aldıkları puanlar karşılaştırıldığında vücutta yok olma hissi konuşma güçlüğü, anlamlı derecede yüksek (p<0,05) (p<0,01)
} Kaygısız ve Alkın (1999),
hastalarda özellikle cinsel travma kaynaklardan az rastlamışlar travmaların seyrek görülmesinden hekimlerden gizli tutulabileceğinden
} Cinsel taciz öyküsü
konversiyon bozukluğu başvurabileceklerinden bu
araştırılması göz ardı edilmemelidir
konversiyon bozukluğu olan travma öyküsüne uluslararası rastlamışlar… Türkiye'de cinsel görülmesinden değil, utanç nedeniyle tutulabileceğinden bahsetmişlerdir.
bulunan hastalar sadece bozukluğu belirtileriyle bu hasta grubunda travmanın edilmemelidir.
} Ülkemizde cinsel travmanın açıklanmasının zorlukları
belirtisinin sembolik bir anlamı vakalarının cinsel travma
önemi düşünüldü
.
travmanın konuşulmasının ve düşünüldüğünde afoni anlamı olabileceği ve afoni travma açısından incelenmesinin
KISA FORM 36
Cinsel Şiddet Öyküsü Olan
N=50
Or talama SS
Ağrı Şiddeti 2,88 1,17
Ağrının Etkisi 2,9 1,2
Toplam Ham
Puan 5,78 2,19
Toplam Puan 37,8 13,2
Cinsel Şiddet Öyküsü
Olmayan MannWhitney
N=50
Z p
Or talama SS
3,47 1,05 1,701 0,007
3,46 1,09 2,417 0,016
6,93 1,89 2,658 0,008
49,3 14,61 0,197 0,012
} Kısa form 36'ya göre değerlendirildiğinde genel
cinsel şiddet öyküsü olmayan puanlar aldığı, daha kötü genel sahip olduğu görüldü (p<0,05
} Cinsel şiddet öyküsü olan sağlığın kötüleşeceği algısına
} Toplam genel sağlık durumu bir fark görülmedi.
göre genel sağlık durumu genel sağlık durumu açısından olmayan grubun daha düşük genel sağlık değerlendirmesine
05).
grubun ise daha fazla genel algısına sahip olduğu görüldü.
durumu değerlendirmesinde anlamlı
} Cinsel travma mağdurlarının
uzun devrede olumsuz etkilendiğine mevcuttur (Rosenbaum 2000).
} Cinsel şiddet yaşamış kadınların için cinsellikten tamamıyla çekilmeyi
} Yakın ilişkilerden sonra cinsellik çok yavaş iyileşir (Nadelson, 1982
mağdurlarının cinsel yaşamının kısa ve etkilendiğine ilişkin çalışmalar
kadınların hemen hepsi bir süre çekilmeyi ister.
cinsellik yeniden başlasa bile,
1982).
} Cinsel taciz öyküsü olan hastaların düşündüren belirtiler olmadan
} Cinsel taciz öyküsü bildiren hastaların olarak konversiyon bozukluğu
Cinsel taciz öyküsü olan hastaların %12'sinin travmayı düşündüren belirtiler olmadan polikliniğe başvurmuştur Cinsel taciz öyküsü bildiren hastaların %8'inde tek tanı olarak konversiyon bozukluğu görülmüştür
} Cinsel şiddet öyküsü olan grup ölçeği ile değerlendirildiğinde orgasm ve doyum puanları
yaşamla ilişkili olacak şekilde, yüksek puanlar almıştır.
} Cinsel Travma öyküsü bildiren görülen bozukluktur ve
göstermektedir.
grup Arizona cinsel yaşantılar değerlendirildiğinde istek, uyarılma, ıslanma, puanları açısından daha kötü cinsel şekilde, anlamlı derecede daha
bildiren olgularda TSSB en sık ve yüksek oranda eştanı
} TSSB’u ile görülen sık eş bozukluğu (%44) major Bozukluğu (%6)dur
} Kendileri cinsel travmayı
cinsel travma deneyiminin sorulması olanların açıklamasını kolaylaştırmıştır
tanılar sırasıyla konversiyon depresyon (%40), Panik
açıklamamış olan kadınlara sorulması travmatik öyküleri kolaylaştırmıştır.
} KADINLARA BEDAVA DAĞITILDI
"RapeaXe" adı verilen prezervatifinin üzerinde diş geçen ve penetrasyon sırasında takılan kancalar bulunuyor
} futbol maçları dolayısıyla olaylarının biraz daha artması ülkede deneme amaçlı olarak prezervatif kadınlara bedava
} “Dişli prezeravtifler” daha çok randevulara” gitmek zorunda kadınlara öneriliyor
ITILDI...
verilen kadın diş yerine sırasında penise
dolayısıyla tecavüz artması beklenen olarak 30 bin
dağıtıldı çok “şüpheli zorunda kalan
