BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

Son-Arka Bölüm

Yrd.Doç.Dr.Hamide Deniz GÜLLEROĞLU

Nicel Araştırma Süreci

• Bölüm I: Giriş

• Bölüm II: Yöntem

• Bölüm III: Bulgular ve Yorumlar

• Bölüm IV: Sonuç ve Öneriler

Nicel Araştırma Süreci Basamakları

• Araştırma probleminin oluşturulması

• Araştırma Deseninin Oluşturulması

• Veri Toplamak İçin Ölçme Aracı Geliştirme

• Örneklem Seçimi

• Araştırma Önerisinin Yazılması

• Veri Toplama

• Veri İşleme ve Sunma

• Araştırma Raporunun Yazılması

Raporlaştırma-Arka Bölüm

•Raporda, önce, metnin bir uzantısı olan ekler,

sonra, ekleri de içerecek kaynakça yer alır. Eklerin hazırlanması ve rapora yerleştirilmelerinde

uyulması gereken bazı içerik ve biçim kuralları

vardır (Karasar, 2016).

Arka Bölüm

• Rapor metni bittikten sonra, içindekiler sayfası gibi, bir ekler sayfası düzenlenir. Bu sayfada, bölüm başlığı olarak Ekler, ek numaralarının bulunacağı sol sütuna Ek, sayfa numaralarının yazılacağı sağ sütuna da Sayfa yazılarak, ekler sıralanır.

• Her ek, genellikle, ayrı bir sayfa olarak verilir ve sayfa ortalanarak yerleştirilir.

• Şekil, çizelge ve öteki belgeler, kendi normal biçimleri içinde verilir.

• Her Ek'e ayrı bir numara ve ad verilir.

Arka Bölüm

• Ekler, bir materyalin çalışmanın gövde kısmında

detaylı olarak verilmesinin uygun olmayacağı ve

dikkati dağıtacağı durumlarda oldukça yararlıdır.

Arka Bölüm

• Bilimin birikimliliği ile bilimsel yöntemin açık seçikliği altıncı basamağın eklenmesini gerektirir.

• Raporlaştırma; araştırmayı tüm süreç ve sonuçlarıyla kaydetmedir.

• Araştırma raporunun temel amacı, araştırma ile varılan sonucu

“başkalarına” duyurarak bilgide birikimive

denetlenebilirliği(açıklığı)sağlamaktır (Karasar, 2016).

İçerik

• Bir araştırmanın raporlaştırılmasında, içeriğin üç ana ilkeyi karşılaması istenir. Bunlar:

• Öz, fakat yeterince ayrıntı

• Okuyucuya bağımsız yorum ve yargıda bulunabilme olanağı ve

• Yazarın kendi yorum, yargı ve önerilerinde açıklıktır

(Karasar, 2016).

Rapor Biçimi

• Karasar’a (2016) göre, araştırma raporlarında biçim, en az şu dört ana ilkeye uymalıdır:

• 1. Yalınlık

• 2. Mantığa uygunluk

• 3. Denge

• 4. Bir örneklik

Kaynaklar

• Çalışmada kullanılan kaynakların tamamı kaynaklar listesinde yer almalı ve kaynaklar listesindeki kaynaklara da metin içinde mutlaka atıf yapılmalıdır.

Kaynaklar listesi az ve öz olmalı, yapılan araştırmayı

destekleyen önemli kaynaklara yer verilmelidir.

Satır aralıkları

• Satırbaşı

• Araştırma raporlarında satırbaşı için bırakılan boşluk, çoğun, yedi (7) harf enidir (Karasar, 2016).

• Sayfa Ayarlarının Düzenlenmesi

• Kağıt ve Yazı Tipi:Çalışma kağıdın tek tarafına yerleşecek şekilde düzenlenmelidir. Yazılar genellikle 12 punto Times Roman ya da 12 punto Courier yazı tipleri tercih edilmelidir (Büyüköztürk ve diğer., 2008).

• Satır Aralıkları:Hazırlanan yazının tamamında çift satır aralığı kullanılmalıdır (Büyüköztürk ve diğer., 2008).

Başlık düzeyi

Başlık düzeyi örneği

Birinci Düzey

İkinci Düzey Üçüncü Düzey

Dördüncü Düzey

Sayılar:

• APA stilinin genel kuralına göre 10 ve 10’un üzerindeki sayılar rakam ile, 10’un altındaki sayılar ise yazı ile ifade edilmelidir (Büyüköztürk ve diğer., 2008).

• İstatistiksel ve Matematiksel Gösterimler

• Bulgulara ilişkin istatistikler raporlaştırılırken (örn. t testi, F

testi, ki-kare testi) okuyucuların yapılan analizleri tam olarak

anlamalarını sağlayacak yeterli bilgilerin ve analiz sonuçlarına

ilişkin uygun açıklamaların verilmesi gerekir.

Metin İçinde Kaynak Gösterme

• Metin içinde genel bir referans söz konusuysa ve metnin bütününe gönderme yapılıyorsa (yazarın soyadı, yıl) yazmak yeterlidir. Örneğin (Öztürk, 2004).

• Belirli bir sayfadan alıntı yapılmış ya da ilgili fikirler belirli bir kısımdan alınmışsa kaynak, sayfasıyla birlikte şu şekilde yazılır: (Köker, 1998, s.

42).

Metin İçinde Kaynak Gösterme

• Bir yazarın aynı tarihli eserleri şu şekilde yazılır: (Zizek, 2009a) ve (Zizek, 2009b).

• Yazar sayısı üç ile beş arasında ise, ilk göndermede tüm isimler yazılır, daha sonra sadece ilk yazarı belitmek yeterlidir. Örneğin, kaynak ilk geçtiğinde (Kejanlıoğlu, Adaklı& Çelenk, 2004) sonraki geçişinde

(Kejanlıoğlu vd., 2004) olarak yer alır.

Metin İçinde Kaynak Gösterme

• Metin içinde iki yazarlı bir kaynak belirtiliyorsa her seferinde iki yazarın adı da belirtilir; ikiden fazla yazarlı eser ise ilk kullanımda hepsi, sonraki kullanımda sadece ilk yazar belirtilir. Örneğin:

• Gregory, Agar, Lock ve Harris (2007), özel sektörün bilimle

ilgilenmesinin yeni bir tür halkla ilişkiler çalışması biçimi olduğunu öne

sürmektedirler. (…) Gregory vd. bu yolla firmaların kendi şöhretlerini

koruduklarını ileri sürmektedirler (2007, s.212).

Metin İçinde Kaynak Gösterme

• Metin içinde 40 sözcükten uzun alıntılar içeriden, tek veya sık satır aralığı vererek, ana metinden daha küçük bir puntoyla (10 veya 11 punto), italik olmadan, tırnaksız yazılır. Örneğin:

• Bu geçmiş Stuart Hall‟e göre (1998),

(…) her zaman yeniden anlatılır, yeniden keşfedilir, yeniden yaratılır. Geçmişin

anlatılaştırılması gerekir. Geçmişlerimize, tam anlamıyla gerçek bir olgu olarak değil, tarih aracılığıyla, bellek aracılığıyla, arzu aracılığıyla gideriz. Benliklerimizin ve tarihlerimizin anlatılaştırılması ise hep sonradan yapılır (s.83)

Kaynakça

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F.

(2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara:Pegem.

Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (31. Baskı). Ankara: Nobel Akademik

Kumar, R. (2011). Araştırma Yöntemleri - Yeni Başlayanlar İçin Adım Adım

Araştırma Rehberi. Ankara: Edge Akademi. Ömay, Ç.(Ed.). Çevirenler: Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Atak, H.