Kesit alma
Kesme ya el ile veya mikrotom dediğimiz özel kesme aletleri ile yapılır. Onun için, kesitlerin altına, el kesiti veya mikrotom kesiti diye yazmak faydalı olur.
Kesme söz konusu olunca, objenin hangi yönde kesileceği önemlidir.
Alınmış kesitlerde de, kesit yönünün belirtilmesi kesinlikle gereklidir.
Kesit alma
Temel olarak 3 çeşit kesit vardır:
1.Enine kesit: Örneğin uzun eksenine dikey düzlemde alınan kesittir.
2.Yüzeysel kesit: Materyalin üstünü örten dokunun ince bir zar halinde kesilmiş parçasıdır.
3.Boyuna Kesit: Örneğin uzun eksenine paralel olan düzlemlerden alınan kesittir.
3a. Boyuna teğetsel: Örneğin uzun eksenine paralel teğetsel yönde alınan kesittir.
3b. Boyuna ışınsal (radyal): Uzun eksene paralel, doğrultusu merkezden geçen düzlemlerden alınan kesittir.
Kesit alma
Her tarafı aynı derecede düzgün ve özellikle çok ince
kesitler ancak mikrotom denilen özel araçlar ile yapılabilir.
Bir çok mikrotom çeşitleri vardır.
Bunların başlıcaları : El mikrotomu
Döner kollu mikrotom Kızaklı mikrotom
Dondurmalı mikrotom (kryotom)
El ile kesit alma
El ile kesme ya jilet ile veya iki yüzeyi içbükey (konkav) olan ustura ile yapılır.
Kesilecek obje odun veya odun gibi sertçe, kolayca bükülmeyen bir materyal ise, sol el parmakları arasında tutularak kesilir. Fakat mikroskop altına konup incelenecek gerçek kesit alınmadan, materyalin kesit yüzeyinin önce keskin bir büstüri veya çakı ile düzgün kesilmesi gerekir. Yani kesit yüzeyinin, istenen yönde ve pürüzsüz durumda olması sağlanır.
Bundan başka, mümkün olduğu kadar ince kesit alabilmek için, kesilecek objenin kesit yüzeyinin küçük olmasına da dikkat etmelidir.
El ile kesit alma
Bundan sonra kesit yüzeyi bir damla su veya alkol ya da gliserin ile (objeye göre değişir. Sert objelerde gliserin tercih edilir.) ıslatılır.
Aynı şekilde, keseceğimiz jilet veya ustura da biraz ıslatılır.
Önce usturanın sapa yakın yüzeyinden başlamak ve usturanın ucunda bitirmek üzere kesme yapılır.
Aynı şekilde jilet ile de yapılır. Kesmeye jiletin parmak tuttuğu yerden başlanır, jiletin ucunda kesme bitmelidir.
Kesit alma
Kesilecek obje yaprak veya kolayca kıvrılabilecek kadar ince ve yumuşakça bir gövde veya kök, veya el ile tutulamayacak kadar küçük (tohumlar gibi) bir bitki materyali ise, o zaman bu materyalden alınan bir parça, jilet ile ikiye bölünmüş mürver özü arasına sıkıştırılır
Bundan sonra kesit yüzeyi, önce ustura ile düzeltilir.
Bunun için kesit kalınlığına bakılmadan bir kaç kesit alınıp atılır. Bu gibi materyal, ince veya yumuşak olduğundan, önceden çakı veya büstüri ile düzeltmeye ihtiyaç duyulmaz.
Düzeltme doğrudan doğruya kesit alınacak jilet veya büstüri ile yapılır.
Kesit alma
Yaprak gibi ince bükülebilen materyalden yüzeysel kesit almak için, yaprak sol elin işaret parmağı üzerinde gerdirilerek baş ve orta parmaklarla sıkıştırılır. Bu gerilmiş yüzeyden zar gibi ince kesitler alınır.
El ile kesilen kesitler, genellikle 30 mikron, kalınlığında olur. Fakat kesitlerin bazı bölgeleri, 15 -16 mikron gibi incelikte de olur ki özellikle kesitin bu gibi ince bölgelerinde, doku incelenebilir.
Kesit alma
Kısaca el ile alınan kesitlerde, bütün kesit yüzeyi aynı derecede ince olmaz.
Bu çeşit kesitler, araştırmalarda bir fikir elde etmek için kullanılır veya öğrenci laboratuvarlarında el kesiti ile çalışma yaptırılır.
