KISA DALGA DİATERMİ (KDD)

KISA DALGA DİATERMİ (KDD)

TANIM:

10 Khz'ten 300 Ghz aralığında elektromanyetik spektrum bant genişliğinde radyofrekans dalgalarının yayılımının sonucu ile frekans karışımları oluşur.

Özel frekansların ayrılması ve bu frekansların medikal, endüstriyel, ve bilimsel amaçlarla kullanımı içindir.

Biyofiziksel Özellikleri

 Frekans: 13.56, 27.12 ve 40.68 MHz gibi frekanslardan birine sahiptir.

 Radyasyon: İyonize olmayan ışın yayarlar.

 Elektromanyetik dalgalardır.

 Elektromanyetik rezonans özelliği nedeniyle cihaz ile doku arasında oluşacak rezonans etkisi ile dokuya penetre

olurlar.

TİPLERİ

 DEVAMLI KISA DALGA DİATERMİ:

Kısa dalga diatermi cihazlarının ilk modeli, devamlı radyasyon ileten tipidir.

 KESİKLİ KISA DALGA DİATERMİ:

Periyodik aralıklarla veya kesikli olarak yayılma yapacak şekilde üretilmiştir. Kesikli olmasının amacı dokularda

nonterma terapatik etkiye neden olmasıdır.

 KESİKLİ ELEKTROMANYETİK ALAN(KEMA):

Kemik büyümesi için uygulanabilir bir tedavi olarak kabul görmüştür.

ETKİLERİ

FİZYOLOJİK ETKİLERİ:

 Tüm vücut ısısını arttırır.

 Doku metobalizmasını ve fonksiyonunu arttırır.

 Doku iyileşmesine yardımcı olur.

 Kan dolanımını arttırır.

 Sedatif etkisi vardır: Sinir eksitabilitesini azaltır,kası gevşetir.

 Doku tahribatı yapar.

 Tansiyonu düşürür.

 Ter bezleri üretimini arttırır.

TEDAVİ EDİCİ ETKİLERİ:

 İnflamatuar Durumlar:Vazodilatasyon özelliğinden dolayı

kullanılır. Ancak akut inflamatuar durumlarda eksudasyonu ve reabsorbsiyonu hızlandırır.Bunlar akut durumda

problemdir.Ağrıyı arttırır.Subakut devrede dozaj ve tedavi süresi az tutulur ya da kesikli tipi kullanılır.

 Travmatik Durumlar:Dolanımı arttırır. Kası gevşeterek spazmı çözmesi ve ağrı iletimini azaltmasından dolayı akut durum hariç kullanılır.

 Dolanım Bozuklukları:Hiçbir zaman tıkanıklığın tam üstüne ve alt bölgesine konulmaz. Çünkü zaten iskemik dokuda üst kısımdaki dolanımın artmasına bağlı olarak fazla metobolit ortaya çıkar. Bunlar atılamaz ve ağrı olur.

 Bakteriyel enfeksiyonlar:Vücutta antikor meydana gelir ve lökositleri arttırma özelliğinden dolayı çıbanlar, sivilce ve

apselerde kullanılır.

 Ağrı Dindirici Olarak:

Duyu sinirlerinin eksitabilitesini azaltır.

Metabolitlerin vücuttan atılımını hızlandırır.

Ağrı inflamasyona bağlı ise inflamasyonun azalmasını sağlar.

Ağrı spazma bağlı ise, spazmı çözer ve ağrıyı azaltır.

Elektrot tipleri

 Kondansatör elektrotlar

 Kablo elektrotlar

 Lastik elektrotlar

 Rektal ve vajinal elektrotlar

Elektrotların Özellikleri:

 Elektrotların büyüklüğü:Normalde elektrotlar tedavi edilecek sahadan biraz büyük olmalıdır. Elektriksel Kuvvet Çizgileri (EKÇ) kenarlara doğru yayılarak derin ve yüzeyel dokularda eşit sıcaklık meydana getirir.Elektrotlar tedavi edilecek sahadan küçükse deride derin dokulara nazaran daha fazla sıcaklık meydana getirir. Eğer bu tam tersi ise EKÇ'nin çoğu iki elektrot arasındaki havadan geçecektir ve böylece ziyan olacaktır. Elektrotların biri büyük biri küçük ise EKÇ küçük olana doğru geçecektir.

 Elektrotların deriye olan uzaklığı:Genel olarak 2-4 cm arasında değişir. Elektrotlar deriye çok yakınsa deri, dokulardan fazla

ısınır.Elektrotlar deriden çok uzaksa EKÇ deriye gelene dek enerjisinden kaybeder ve derin dokular ısınamaz.

 Elektrotların pozisyonu:Elektrotlar birbirine değil deriye paralel olmalıdır. Elektrotlar arasındaki mesafe elektrotların deriye olan uzaklıkları toplamından büyük olmalıdır.

UYGULAMA

• Hasta metal olmayan tamamen tahtadan yapılmış bir yere alınmalıdır.

• Tedavi edilecek alan kuru ve çıplak olmalıdır.

• Hastanın üzerinde metal bulunmamalıdır.

• Elektrotlar uygun şekilde yerleştirmeli ve tedavi

süresince konumları bozulmamalıdır.

UYGULAMA YÖNTEMLERİ

1)Kondansatör (kapisatör) Alan Yöntemi:

• Elektrotların karşılıklı yerleştirildiği ve tedavi edilecek

dokunun elektrotların arasında bulunduğu uygulama şeklidir.

• Elektrotlar sıklıkla camdır, farklı boyutları vardı.

• Akım verilince elektrotlar arasında hızlı değişim gösteren bir elektriksel alan meydana gelir.

• Elektriksel alan içindeki dokularda iyon hareketi ile ısı meydana gelir.

• Isı elektrik alanı içinde meydana gelen kuvvet çizgilerine ve bunların dağılım özelliklerine bağlıdır.

• İki elektrotun cilde uzaklığı eşit olmalıdır. Aksi taktirde yakın olan elektrot tarafından yüzeyel ısınma oluşur.

• Elektrotlar tedavi edilecek alandan biraz daha büyük olmalıdır.

• Elektrotlar aynı büyüklükte seçilmelidir. Aksi taktirde kuvvet çizgileri küçük elektrot tarafında yoğunlaşır.

• Elektrotlar cilt yüzeyine paralel olmalıdır.

Kondansatör Alan Yönteminin Uygulama Şekilleri;

1)Çapraz Atış Yöntemi;

yerleştirilir. Tedavi yarısında önceki konumuna dik olacak şekilde uygulanır. Böylece tedavi edilen bölge tamamen ısınmış olur.

2) Eş Zamanlı Yerleştirme;

3) Karşıt Düzlemli Yerleştirme;

4) Tek Kutup Yerleştirme;

2) İndüksiyon (kablo uygulama) yöntemi;

• Elektrot kalın ve izole edilmiş bir kablodur.

• Kablonun uçlarında elektriksel saha ortasında manyetik saha bulunur. Elektriksel saha derin dokuları manyetik saha ise yüzeyel dokuları ısıtır.

• Derin dokulara penetre olabilir ve yüksek sıvı içeriği olan bölgelerde uygulanması uygundur.

• Sarım, spiral ve ızgara olmak üzere 3 farklı

şekilde uygulanır.

a)Sarım Şekli;

birbirine paralel olmalıdır. Daha çok ekstremitelerde kullanılır.

b)Spiral/Izgara Şekli;

değmemelidir. Karın ve sırt bölgelerinde kullanılır.

ENDİKASYONLAR;

• Ayak bileği burkulmaları

• Bel ağrısı

• Yumuşak doku romatizmaları

• Eklem kontraktürleri

• Yara iyileşmesi

• Pelvik inflamasyon

• Kronik boyun ağrısı

• Posttravmatik eklem lezyonu

• Osteoartrit

• Derin ısı istenen tüm durumlarda endikedir.

KONTRENDİKASYONLAR;

• Akut inflamasyon

• Kanama

• Vasküler bozukluklar

• Sıcaklık duyu bozuklukları

• Hastada metal varlığı

• Kanserli dokular

• Hamilelik

• Çocuklarda ve mental problemi olanlarda uygulanmamalıdır.

Kesikli Kısa Dalga Diatermi

TANIM:

Bazen derin dokularda yeterli ısıya ulaşmak için dozu yükseltmek gerekir.

Bu durumlarda yüzeyel dokularda özellikle yağ dokusunda ısı yoğunlaşıp ısı hasarı oluşturur.

Bu durum kesikli KDD ile önlenir.

Isı oluşturmadan “atermik” kendine özgü fiziksel ve biyolojik özelliklerinden yararlanılır.

Frekansı devamlı kısa dalga diatermi cihazlarında olduğu gibi 27.12 MHz dir.

CİHAZLAR VE EKİPMANLAR

• Diapulse

• Megapulse

• Curapulse

• Ultramed

• Therafield Beta

Sadece manyetik alan içerir. Monod ve ya circuplade

Curapulse ve Ultramed Diapulse ve Megapulse

Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Metal implantların olduğu durumlar kısmi kontraendikasyonlar oluşturur.

• Dozaj:Tedavi sırasında hastanın subjektif olarak hissettiği ısı uygun dozajı belirlemede önemlidir. Hastanın bir ılıklık geldiğini hissetiği doz: mitis, çok az hissettiği doz: submitis olarak adlandırılır. Subakut durumlarda submitis tercih

edilir.

• Kesikli kısa dalga diatermi ile istenilen sonuçlar elde

edildiğinde tedavi kesilmelidir. İstenilen etkiler genelde 5 seans sonunda oluşur. Tedavi süresi genellikle 10/15

dakikadır.

ETKİLERİ:

• Yaraların iyileştirilmesi

• Ağrının azaltılması

• Ödem ve hematom absorbsiyonunun hızlanması

• Kırıkların iyileşmesi

• Periferik dolaşım üzerine etkisi

• İnflamasyonun azaltılması

• Periferal ve santral sistemin iyileşmesi

• Erken dönemde kollagen tabakaların artışı

ENDİKASYONLARI:

• Posttravmatik durumlar: Ezikler, sprainler, rüptürler, hematomlar, kesikler

• Postaperatif durumlar: Özellikle kalça, diz, ayak bileği ve omuz eklemi ameliyatları sonrası

• İnflamasyonlar: Bursit, tendinit, kronik OA, sinüzit

• Periferal Dolaşım Bozuklukları

• İç Organ Rahatsızlıkları

KONTRAENDİKASYONLAR:

• Malign Tümörler

• Tüberküloz

• Hamilelik

• Kalp pili kullananlar

• Akut RA

• Çok yüksek ateş

MİKRO DALGA DİATERMİ(MDD):

• TANIM:Radyodalgaları ve İnfrared arasında olan

elektromanyetik dalgalardır.

Kısa telsiz veya Hertz ışınları ile dokuların radyasyonudur.

Mikrodalgalar (radar)

elektromagnetik ışımanın bir şeklidir.

• DALGA BOYU: 1m-

1cm(12,25 cm dalga boyu)

• FREKANS: 300Mhz-30Ghz ( 2450 Mhz frekansı olan aletlerdir.)

FİZYOLOJİK ETKİLERİ

• Dalgaların absorbsiyonu ile dokuları ısıtır.

• Penetrasyon 3 cm dir.

• Su tarafından daha kuvvetli absorbe

edildiğinden kan damarları ,kas gibi fazla sıvı içeren dokular ısınır.

• Metabolik oranı yükseltir. Hızlı iyileşmeyi sağlar.

• Kan akışını arttırır.

• Kan ve doku viskozitesini azaltır.

• Kollajen yapımını arttırır. Kollajen dokuda gevşeme sağlar.

• Sinirler üzerine sedatif etkisi vardır.

ENDİKASYONLARI

• Daha çok lokalize

hastalıklarda kullanılır.

• Fibrosit , myofibrosit, bursit , osteoartrit , romatoid artrit , kas ve eklem

burkulmalarında, travmatik durumlarda.

• Pelvisin inflamatuar durumları.

• Sinüzit, mastit

• Eklem hareket bozukluğu

KONTRAENDİKASYONLARI

• Maling Tümörler

• Tüberküloz

• Aktif kanayan durumlarda

• Hamilelik

• Duyu bozukluğu olan hastalarda

• Ödemli veya üzeri alçı ile kapatılmış yaralarda

• Metal olan yerlerde

• Büyüyen kemik epifizleri

• İskemik sahalar üzerine

UYGULAMADA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR

• Tedavi masası yalıtkan olmalıdır.

• Sıcak-soğuk his testi yapılmalıdır.

• Deri kuru ve çıplak olmalıdır.

• Direktörler deriye paralel uygulanmalıdır.

• Metal olmamalıdır.

• Hasta rahat bir pozisyonda olmalıdır.

• Hastaya hafif bir ısı artışı olacağı açıklanmalıdır.

UYGULAMA

• Enerji hastaya direktör ile verilir.

• Hasta ile alet arasında temas yoktur.

• Bir seans 10-30 dk arasındadır.

• Her gün veya gün aşırı uygulanmalıdır.

MİKRODALGA DİATERMİNİN DOZAJINI ÖLÇEN FAKTÖRLER

• Güç verimi

• Güç yüzdesi

• Uygulama süresi

• Direktörün deriye uzaklığı

• Hastalığın seyri

• Tedavi edilecek kısmın dolaşım durumu

• MDD aletlerinin güç verimi 200 Watt olur.