FARKLILIK TESTLERİ
Farklılık testleri, örnekler arasında farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan testlerdir.
Örnekler arasında farklılık var
mıdır?
Farklılığın yoğunluğu ne yöndedir?
1. FARKLILIK
TESTLERİ
Basit Farklılık Testi
Basit farklılık testi;
• Bileşim, ürün işleme, paketleme ve depolamadaki bir değişim sonucu üründe farklılık olup olmadığını belirlemek
• Tanımlanabilen spesifik olmayan bir özelliğin genel bir farklılık olup olmadığını belirlemek için kullanılır.
Yanıt;
farklılık ‘vardır’ yada ‘yoktur’ şeklindedir. Kesinlik vardır.
Yönsel farklılık testinde ise; önceden saptanmış bir kalite özelliğinin hangi örnekte daha yoğun olduğu belirlenmektedir.
Farklılık testlerinden elde edilen sonuçlar;
• Kalite standartlarının hazırlanmasında,
• Kalite standartlarının geliştirilmesinde,
• Örneklerin tüketici tercih testleri için hazırlanmasında veya elenmesinde kullanılabilir.
‘A’- ‘A değil’ Testi
İki ürün arasında var olan duyusal farklılığı belirlemek için kullanılır. İki örnekten biri standart veya referans örnektir. Basit farklılık testinde olduğu gibi,
• Bileşim, ürün işleme, paketleme ve depolamadaki bir değişim sonucu üründe farklılık olup olmadığını belirlemek
• Tanımlanabilen spesifik olmayan bir özellikten dolayı genel bir farklılık olup olmadığını belirlemek için kullanılır.
• Ayrıca panelist seçiminde de yararlanılabilir.
Panelistlere önce referans sunulur belleğe yerleştirmek için sonra eşit miktarda A ve A değil içeren 10 test örneği sunularak yanıtların cevap formunda işaretlenmesi istenir.
Kontrolden Farklılık Testi
Bir veya daha fazla örnek ile kontrol örneği arasında farklılık olup olmadığı ve farklılığın derecesini hesaplamak için kullanılır.
Panelistlere kontrol veya referans örneği sunulur ve diğer örneklerin kontrol örneğinden ne kadar farklı olduğunun değerlendirilmesi istenir.
Panelistlere öncelikle bir referans örnek sunulmaktadır. Sonrasında biri referans olan iki örnek daha sunulmakta ve hangisinin referans örneğe benzediği ya da farklı olduğu sorulmaktadır.
İkili-Üçlü Testi
Bu testte panelistlere 3 örnek aynı anda sunulmaktadır.
Panelistlere 3 örnekten 2’sinin aynı, 1’inin farklı olduğu belirtilmekte ve farklı olan örneği seçmeleri veya benzer örnekleri belirlemeleri istenmektedir.
Üçgen Testi
Çoklu kıyaslama testleri 3’ten fazla örneğin değerlendirilmesi gerektiğinde uygulanmaktadır.
Örnekler panelistlere bir arada sunulmakta ve panelistlerden örnekleri bir skalaya göre değerlendirmeleri veya tercih ya da yoğunluklarına göre sıralamaları istenilmektedir.
Sıralama test
Puanlama test
