5. konu
Dinsel tecrübe
8. hafta
• Bu hafta ele alacağımız Bedenin Ele Geçirilmesi
konusu ve vizeden sonraki haftanın Dinsel Tecrübe konusu, belki de Levy-Bruhl’ün din ve büyünün
farklı bir anlama biçimine karşılık geldikleri tezinin açıklanmasına temel teşkil ediyor.
• Bilimin, verileri akli bir süzgeçle elde etmesi, analiz etmesi ve aslen rasyonel bir izleyiciye sunması,
dinin bu tarz bir analizle yakalanması zor duygusal boyutunu gözden kaçırabilir.
• Bu iki konu etrafında antropolojinin toplumsal
gerçeğin duygusal boyutunun resmedilmesine dair arayışına tanıklık edeceğiz.
8. hafta
• Dinsel tecrübe, esasen, dini ve ruhani varlıklarla dolaysız bir temas kurulmasını ifade eder. Dinin duygusal boyutunu hatırlatması ve konu din
olunca duyguların yakalanmasına dönük araştırma pratiği üzerinde de düşünmemiz gerektiğini
hatırlatır.
• Dinsel tecrübe tektanrılı dinlerde peygamberane tecrübeler olarak bilinir. Hz. İsa’nın varlığı Tanrının oğlu sıfatıyla yaşadığı zamanı bir dinsel tecrübe periyodu kılar. Hz. Muhammed’in Hira Dağı’nda Cebrail ile karşılaşması dinsel tecrübeye açık bir örnektir.
8. hafta
• Günümüzde de dinsel tecrübe vakaları olduğu
iddia ediliyor. Aziz-azizelik ve dervişlik makamları bir tür dinsel tecrübe anıştırıyor. Tarikat
erbaplarının gündelik hayattan asketik çekilmeleri de, dinsel tecrübe içeriyor olabilir.
• Bu hafta Mitchell’ın kendi yaşadığı bir dinsel
tecrübe üzerinden kaleme aldığı etnografik veriler dersin temelini oluşturuyor. Dinsel tecrübe, bir
sonraki konu olan rasyonalleşme içerisinde bir tür irrasyonalite olarak görülecek ama sosyal
antropolojik ontoloji için tuhaf bir cazibesi var.
8. hafta
• Zorunlu okuma:
• Jon P. Mitchell. (1997) A Moment with Christ: The Importance of Feelings in the Analysis of Belief.
The Journal of the Royal Anthropological Institute 3(1): 79-94.
• Ayrıca çevrenizde şahit olduğunuz veya hakkında bir şeyler okuduğunuz dinsel tecrübe örnekleri var mı sorusu üzerinde düşünün?