5. konu
Akrabalık
9. hafta
• 9. ve 10. haftalar, sosyal antropolojinin en temel alt disiplinlerinden birisi olan akrabalığa ayrıldı.
Bu kapsamda iki hafta boyunca konunun temel kavramlarını sizlere sunmayı ve ileride
karşılaşılacak olan akrabalık tartışmalarına bir ön hazırlık yaratmayı amaçlıyorum.
• Bu doğrultuda ilk hafta soy ve akrabalık
arasındaki farka ve soyun evlilikle ortaya çıkan akrabalığa kıyasla klasik etnografilerde neden daha önemli bulunduğunu ele alıyorum.
9. hafta
• Akrabalık, sosyal antropolojinin ele aldığı antropolojik toplulukların Batıdaki mevcut topluluklardan derin
farklılıklar arzetmesi nedeniyle yükselir. Bu topluluklar genellikle, Batıdaki muadilleri gibi devlete, yazılı
kurallara, sınırları, yetkileri ve görevleri keskin hatlarla belirlenmiş kurumlara sahip değildir. Bu durum,
antropolojik toplulukların ne ile organize olduklarına dönük antropolojik bir zihinsel meşguliyet yaratmıştır.
• Alan çalışması ile ortaya çıkan gerçek, antropolojik toplulukların akrabalık ilişkilerini toplumsal
organizasyonları için fiili olarak kullanmakta olduklarıdır.
9. hafta
• Topluluk içi kollektif sınırlar, bir tür ortak öze sahip olmak ve bu özden türemek mantığına dayanır. Öz
aktarımı, nesilden nesile geçen bir kollektif nüvedir. Bir soydan gelmek, bir öze sahip olmakla eşleştirilir. Sosyal antropolojik araştırmalar, özün anayanlı (kadınlar
kanalıyla) veya babayanlı (erkekler kanalıyla) aktarım modellerinin yaygın olduğunu ortaya çıkarmıştır.
• Soy araştırması, klasik etnografiler döneminde,
1960’lara kadar, disiplini domine etmiştir. Bunun sebebi evlilikle kurulan akrabalık bağlarına ve akrabalık
karmalarına kıyasla soy mensubiyetinin doğumla kazanılması ve bazen ölümle bile sonlanmamasıdır.
9. hafta
• Günümüz ulus-devlet organizasyonlarında öz ve öz aktarımına dair düzenlemeler üzerinde durmak da değerli sonuçlar verebilir. Ulusların ortak öze sahip insanlardan oluştuğu fikri ideolojik olarak işlevsel mobilizasyon kanalları açmaktadır.
9. hafta
• Dokuzuncu hafta Malinowski’nin etnografisinin Gebelik ve Doğum ve Özgür Aşk Bağlanmalarının Klasik Biçimleri bölümlerini okuyoruz.
• Bu bölümlerde Malinowski, önce gebelik dönemi törenlerini ortaya koyuyor. Devamında cinsel
amaçlı şenlikler ve yakınlaşma adetlerini ele alıyor.
9. hafta
• Zorunlu okuma:
• Bronislaw Malinowski. Vahşilerin Cinsel Yaşamı.
İstanbul: Kabalcı Yayınları. (Gebelik ve Doğum ve Özgür Aşk Bağlanmalarının Klasik Biçimleri
bölümleri)
