Intrauterine Enfeksiyonlar (Konjenital Enfeksiyonlar)
Dr.Alper ŞENER
Epidemiyoloji
• ABD; %1 insidans,
• TR;
-CMV %1-2,2 -VZV %0,4-2
-Parvo virüs B19 %0,3-2
-Toksoplazmosis 1-10/10.000 -Rubella 1-2/10.000
-HSV 1-2/100.000
-HBV,HCV,HIV??
Bulaş?
• Transplasental
-Kan akımı -Amniyotik sıvı
• Perinatal
-Vaginal sekresyon -Kan
• Postnatal
-Yakın temas -Anne sütü
Virüsler
• Herpes viridae; HSV, CMV, VZV
• Parvo virüs B19
• Rubella Virüs
• Measles virüs
• Enterovirüs; Coxackie B, Echovirüs, polyo virüs
• HIV
• HBV
• Adeno virüs
• Vaccinia
• Smalpox
Bakteriler
• Treponema pallidium
• Mycobacterium tuberculosis
• Listeria monocytogenes
• Campylobacter fetus
• Salmonella thyposa
• Borrelia bugderferi
Protozoa
• Toxoplasma gondii
• Plasmodium spp.
• Trypanosoma cruzi
Klinik tablo
• Anne
-koryoamniyonit -endometrit/PID/ölüm
• Bebek
-Fetus=ölü doğum, nörolojik sekel -Embriyo=düşük, malformasyon
• Plasenta
-Placenta previa -Placenta abruptio
Klinik tablo
• Genel bulgular
-İntrauterine gelişme geriliği; hepsinde
-Hidrops fetalis;parvo B19, CMV, Sifiliz, Toksoplasmosis, HSV,
-Plasentamegali; CMV, Sifiliz
• Baş –boyun
-Hidrosefali; CMV, Toksoplasmosis, enterovirüs
-Microsefali; CMV, Toksoplasmosis, rubella,varicella, HSV -İntrokraniyel kalsifikasyon; CMV, Toksoplasmosis,rubella,
HSV,HIV
Klinik tablo
• Göz
-Koryoretinit; HSV, VZV, rubella, CMV, toksoplazmosis
-Optik atrofi; HSV, VZV, rubella, CMV, toksoplazmosis, sifiliz
-Katarakt; rubella, HSV, VZV, toksoplazmosis, sifiliz, parvo B19
-Pigment retinopati; rubella -Keratokonjonktivit; HSV
-Glokom; rubella, toksoplazmosis, sifiliz
Klinik tablo
• Kalp
-KKY; CMV, Toksoplasmosis, parvo B19, Sifiliz
-perikardiyel effüzyon; CMV, Toksoplasmosis, parvo B19 -Kardiyak defekt; rubella, CMV, Toksoplasmosis, parvo
B19
-myokardit; enterovirüs
• Akciğer
-Plevral effüzyon; CMV, Toksoplasmosis, parvo B19, Sifiliz
-pulmoner hipoplazi; CMV
Klinik tablo
• Abdomen
-HSM; CMV, Toksoplasmosis, parvo B19, Sifiliz,HSV, rubella, enterovirüs
-Hepatik kalsifikasyon; CMV, Toksoplasmosis -Mekonyum peritoniti; CMV, Toksoplasmosis -Asit; CMV, Toksoplasmosis, parvo B19, Sifiliz
• Ekstremite
-Ekstremite kısalığı ve anomalisi; VZV
TORCH
• T.gondii
• Others (diğerleri)
Sifiliz, VZV,HIV, HBV, parvo B19, Enterovirus
• Rubella
• CMV
• HSV
Toksoplasmosis
• Kesin tanı;
-Toksoplasma Ig M(+) (annede) -CMV Ig M(-) (annede)
-Koryoretinit+serebral kalsifikasyon/ hidrosefali -Tokso Ig G (+) (bebekte 8-10.ay)
• Olası tanı
-Tokso Ig G (+) (bebekte 8-10.ay)+Koryoretinit
- Tokso Ig G (+) (bebekte 8-10.ay)+serebral kalsifikasyon/
hidrosefali+ CMV Ig G(-)
• İzole Ig G (+) ise IgG avidite yapılır; yüksek 3-5 ay içinde enfeksiyon yok/ düşük avidite erken enfeksiyon
• LAP
• Grip benzeri tablo
• Fetal USG (+/-)
Toxo IgM Toxo IgG Her ikiside (-)
• 1 ay sonra yenilenir
Toxo IgM(-) Toxo IgG (+)
<18hf ise Konjenital enf riski %0-önceden alınmış
>18hf ise gebelikte alınmış olabilir-hasta bazlı karar ver
IgM (+)
• <18hf ise Spiramisin
• >18hf ise primethamin
+sülfadiyazin+folinik asit
• Uygun durumda;
amniyosentez ve PCR
• Aylık fetal USG- anomali
• 18.hf’yı dolduranda tedaviyi primethamin +sülfadiyazin+folinik asit’e değiştir
*TR’de sülfadiyazin yok yerine Klindamisin
Doğumda
• Görme bozukluğu,
• Ensefalit,
• Beyin ve kalpte kalsifikasyon
• Sepsis
• HSM
• Trombositopeni,anemi, sarılık
• Pnömoni
• Döküt,diyare,hipotermi
Toxo IgM,IgG ve referans lab’ta IgA İdrar/BOS/kan PCR
Annede ve yeni doğanda
Toxo IgM ve IgG (-) IgG (+) ve
• Annede gestasyonel toxo tanısı
• Bebekte major klinik tablo
• Bebekte ilk 5 günde IgM (+)
• Bebekte ilk 10 günde IgA (+)
• Bebekte idrar/BOS/kan PCR (+)
Tek başına IgG (+) 4-8 hf arayla
serolojik takip (maternal ab)
Tedavi (1 yıl)
Primetamin +
Sülfadiyazin +
Folinik asit
(KSD BOS proteini >1gr ise)
Korunma
• Kedi gaytası temasından kaçınma
• Şüpheli gıdaları en az 5 dk kaynat
• Çiğ ette kedi sekresyon temasından kaçın
• Eti en az -20C en az 48 saat dondur
• Eti 67C pişir ‘well done’
• Kurutulmuş, tütsülenmiş et tüketme
• Meyve ve sebzeyi bol su ile yıka (sirke-tuz)
• Açık alandaki suları tüketme
• Pastorize olmayan keçi sütü tüketme
• Pişmemiş-tatlı su; midye, istakoz, yengeçten kaçın
Rubella
• Kesin tanı; Konjenital rubella send (sarılık,splenomegali, katarakt, işitme kaybı) varlığında aşağıdakilerden biri
-Virüs(+)
- Rubella Ig M (+) (annede)
-Doğumdan sonra bebekte Ig G (+) (3-12.ay)
• Olası tanı; Lab yetersiz, fakat a’dan iki yada a ve b’den birer komplikasyon
a)katark/konjenital glokom, konjenital kalp hastalığı, işitme kaybı, pigmenter retinopati
b)purpura, splenomegali, sarılık, mikrosefali, mental retardasyon, meningoensefalit
Rubella
• Temas ilk 12hf içindeyse %80 konjenital Rubella
• USG’de; mikrosefali, hidrosefali, katarakt, pulmoner kapak stenozu, pulmoner arter stenozu, aort koarktasyonu, VSDve ASD
• Gebelik terminasyonu düşünülmeli,
• Spesifik tedavi yok,
• Aşılama,
• Seronegatif gebenin temastan korunması,
CMV
• Primer maternal enfeksiyonlarda vertikal bulaşma %15 (20.gebelik haftasından önce vertikal bulaşma olasılığı
%40),
• Rekürrenste vertikal bulaşma riski %0,5-1,
• HIV (+)’liği rekürrenste bulaşı arttırır,
• Ayrıca serviksten yukarı doğru, doğum sırasında ve anne sütü ile de geçişi olur,
• %90 asemptomatik,
• %10 ateş,halsizlik, hafif lenfadenopati ve atipik lenfositoz
• En sık sekel unilateral veya bilateral sağırlıktır (%5-10),
CMV
• Kesin tanı; ilk 2-3 hf. Yenidoğanda İdrar/ boğaz’da CMV tesbiti yanında biri
-Gebelik yaşına göre düşük doğum ağırlığı
-Hematolojik bulgular(sarılık, splenomegali, purpura)
-Nörolojik bulgular (mikrosefali, koryoretinit, işitme kaybı, intrakraniyel kalsifikasyon)
-Laboratuvar (D.bil >3, Plt <75.000, ALT>100)
• Tedavi özel durumlarda; Gansiklovir,
HSV
• HSV-1 ve HSV-2 ile primer/ sekonder araştırması gerekli,
• Primer enfeksiyon ilk trimasterde düşük üzerine etkisi yok,
• Primer enfeksiyon 3. trimasterde erken doğumu arttırır,
• Membranlar açıldıktan sonra veya doğum sırasında doğrudan bulaş yüksek,
• Primer enfeksiyon sonrası %50 geçiş (son trimaster),
• Sekonder enfeksiyon sonrası %5 geçiş (son trimaster),
• Viremi oranı ve virüs yükü düşük,
HSV
• Konjenital; doğumda HSV (+) ve 3.ayda (+) ve aşağıdakilerden birinin tutulumu
- deri -göz - SSS lezyonu
• Perinatal; doğumda HSV(+) ve 6.hf (+) ve aşağıdakilerden birinin tutulumu
- SSS -deri - ağız -göz - dissemine enfeksiyon
• Primer enfeksiyon 3. trimaster- asiklovir topikal
• Primer /sekonder enfeksiyon aktif lezyon 3. trimaster;
asiklovir profilaksisi ve C/S
VZV
• Latent viral enfeksiyon
• <20.hf aktivasyon konjenital VZV %2
• >20 .hf aktivasyon konjenital VZV %20-40
• Konjenital varisella sendromu;
-ekstremite hipoplazileri, -oküler anomaliler,
-SSS tutulumu
-dermatomal döküntü
• Doğum öncesi 5 gün-post partum 10 gün yenidoğan varisella enfeksiyonu gelişme riski %10-20,
• Tedavi; VZIG (ilk 96 s)+asiklovir
• Korunma; aşı
Parvo B19 (5.Hastalık)
• İP:4-14 gün,
• Viremi olur ve 4 gün sürer; döküntü ve bulaşıcılık kaybolur
• Plasental geçiş %17-33 (tüm gebelik boyunca)
• <20. hf fetal kayıp %17; >20.hf fetal kayıp %6
• Bebekte; fetal anemi, konjestif kalp yetmezliği ve hidrops
• USG; asit, hidrops, bilateral hidrosel, kalp ventriküllerin genişliğinde artma, hidrosefali, intrakranyal ve hepatik kalsifikasyon, oligohihroamniyos ve polihidroamniyos
• Tedavi; Semptomatik tedavi.
• Fetal Hb< 8 ise Tx
Sifiliz
• ABD’de 1,6 milyon Gebede Sy (yılda)
• Bunların >1/3 intrauterine ölüm <22-28.hf)
• >28.hf ise pretrerm doğum, LBW ve malformasyon
• <1y Konjenital Sy 8,2/100.000 (2005) -10,1/100.000 (2008)
-26,4/100.000(2010) -36,6/100.000 (2012)
Erken dönem <2y
Geç dönem
>2y
• Osteokondrit, periostit
• Hemorajik rinit
• Hemolitik anemi
• HSM
• Sarılık
• SSS tutulumu
• Generalize LAP
• Pnömonit
• Nefrotik sendrom
• Nonimmün hidrops fetalis
• IU büyüme gelişme geriliği
• Kısa maxilla
• Alın çıkık
• Semer burun
• Burun kökü basık
• Mandibula protrüzyonu
• İnterstisyel keratit
• Sağırlık
• Hutckinsons kesicisi
• Mulberry molar diş
• Palatar ark yüksekliği
• Sternoklaviküler kalınlaşma (Higoumenaki bulgusu)
• Yüzen skapula
• Clutton eklemi (Bilat ağrısız diz ödemi)
• Saber bulgusu
Saber bulgusu
Alın çıkık
Çene protrüde Burun kökü basık
Hutckinson dişi Mulberry molar
Gerrand de Larisse
1665-1667 Rembrandt van Rijn Metropolitan Müzesi
Sifiliz
• Kesin tanı;Burun veya deriden T.pallidium gösterilmesi
• Olası tanı;aşağıdakilerden birinin varlığı -Annede tedavisiz Sifiliz
-Annede penisilin dışı ajanla Sifiliz tedavisi -Doğumdan <30 gün ile 3 ay öncesinde sifiliz
-RPR/VDRL (+) ve FM ile bebekte olası bulgular (katarakt, Huthkinson dişi, kılıç kını tibia…)
-RPR/ VDRL (+) veya doğumda ve sonrasında dört kat artış
-RPR/ VDRL (+) 12-15. ayda halen pozitif