Dünyada akciğer kanseri en sık görülen kanser sebepli ölümler arasında yer almaktadır (1,2).
Cerrahi tedavi şansı elde edebilen hastalarda beş yıllık sağkalım medikal olarak tedavi edilen- lere göre daha uzundur (1,2). Senkron tümör, bir organda aynı anda iki farklı tümör saptanması olarak özetlenebilir. Akciğerde, farklı loblarda ya da farklı taraflarda aynı anda iki farklı pulmo- ner tümör saptanması durumunda pulmoner senkron tümörden bahsedilir (1).
Akciğer kanserli hastalarda operabilitenin de- ğerlendirilmesinde özellik gösteren bir problem eş zamanlı (senkron) tümörlere yaklaşımdır. Ol- dukça seyrek olarak görülen senkron tümörler tüm akciğer kanserlerinin yaklaşık %1-2’sini oluşturmaktadır (2). Bu serilerde senkron akci- ğer kanserli olgularda beş yıllık sağkalım %0-6 arasında belirtilmektedir (1-3).
Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2003; 51(1): 70-73 70
Pulmoner Senkron Kanser Olgu Sunumu
Arif Osman TOKAT*, Murat ÖZKAN**, Adem GÜNGÖR**
* S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Cerrahisi,
** Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı, ANKARA
ÖZET
Senkron tümör tanımı, bir organda aynı anda iki farklı tümör saptanması olarak özetlenebilir. Akciğerlerde aynı anda fark- lı lokalizasyonlarda pulmoner tümör saptanması durumunda pulmoner senkron tümörden bahsedilir. Birden fazla kitle ile başvuran olgularda senkron tümör olasılığı akılda tutularak, olgulara cerrahi tedavi şansı verilebilmekte ve medikal teda- vi protokollerine göre daha uzun bir sağkalım şansı sağlanabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Akciğer kanseri, senkron tümör, multipl tümör.
SUMMARY
Synchoronous Lung Carcinoma: A Case Report
Synchoronous tumor is defined as presenting two different tumors at the same time in an organ. Finding more than one primary pulmonary tumors at lung in different lobes or in different sides at the same time mean pulmonary synchoronous tumor. In cases who have more than one mass, synchoronous tumors should be appeared that; surgical treatment chance can be given and a long survival can be achieved than medical treatment protocol.
Key Words: Lung carcinoma, synchoronous tumor, multiple tumors.
Yazışma Adresi (Address for Correspondence):
Dr. Adem GÜNGÖR, Meşrutiyet Caddesi Özsoy İşhanı No: 14/8, Kızılay, ANKARA - TÜRKİYE e-mail: ademgungor@goguscerrahi.com
Tokat AO, Özkan M, Güngör A.
Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2003; 51(1): 70-73 OLGU SUNUMU
Yaklaşık iki aydır öksürük şikayeti olan 59 ya- şındaki erkek hasta çekilen PA akciğer grafisin- de sağda hiler yerleşimli kitle lezyonu tespit edil- mesi üzerine kliniğimize başvurdu (Resim 1).
Kırk yıl 1 paket/gün sigara kullanımı hikayesi olan olgunun fizik muayenesinde sağda solu- num seslerinde azalma dışında belirgin patoloji tespit edilemedi. Toraks bilgisayarlı tomografi- sinde; sağda üst lob anterior segment, inferior düzeyde yaklaşık 3 x 3 x 3 cm boyutlarında lo- büle konturlu yumuşak doku lezyonu, ayrıca sağ alt lob laterobazal segmentte, bronşiyal yapılar çevresinde lateralde subplevral alana uzanan yaklaşık 7 cm çaplı lobüle konturlu ikinci bir so- lid kitle tespit edildi (Resim 2,3). Kranial, abdo- minal bilgisayarlı tomografilerde ve tüm vücut kemik sintigrafisinde herhangi bir patoloji tespit edilmedi.
Hastanın preoperatif dönemde yapılan bronkos- kopik incelemesinde sağ üst lob anterior segment bronşu içinde tümöral oluşum tespit edildi ve bu- radan alınan biyopsi neticesi yassı hücreli karsi-
noma olarak rapor edildi. Solunum fonksiyon testlerinde FVC’si %85.2, FEV1’i %86, kan gazı değerleri PaO2: 77 mmHg, PaCO2: 38.6 mmHg ve O2satürasyonu: %94.4 olarak saptandı.
Olguda hikayenin kısalığı ve hiç patolojik boyut- ta lenf nodu olmaması üzerine senkron akciğer kanseri olasılığı sebebiyle torakotomiye karar verildi. Olguya sağ posterolateral torakotomi uy- gulandı ve eksplorasyonda üst lob anterior seg- mentte yaklaşık 5 cm çaplı solid kitle ve alt lob lateralde yaklaşık 8 x 9 x 5 cm ebadında solid kitle tespit edildi. Operasyon sırasında alt lobda- ki kitleden “frozen” çalışıldı ve adenokarsinom ile uyumlu olarak rapor edilmesi üzerine olguya
71
Resim 1. Olgunun preoperatif direkt grafisi.
Resim 2. Olguda üst lobdaki kitlenin tomografik gö- rünümü.
Resim 3. Olguda alt lobdaki kitlenin tomografik gö- rünümü.
sağ pnömonektomi uygulandı. Ardından 2, 3, 4, 7, 8, 9 ve 10 nolu lenf nodları diseke edildi. Ol- guda postoperatif komplikasyon olmadı.
Çıkarılan piyesten yapılan patolojik incelemede alt lobdaki kitlenin adenoskuamöz karsinom ve üst lobdaki kitlenin ise yassı hücreli karsinom ol- duğu tespit edildi. Cerrahi sınırların negatif oldu- ğu hastada sadece 8 nolu (paraözofageal) lenf nodunda yassı hücreli karsinoma metastazı tes- pit edildi. Olgunun postoperatif ikinci yılındaki kontrollerinde herhangi bir patoloji yoktu.
TARTIŞMA
Tüm dünyada gelişen teknoloji çerçevesinde hastalıklarla mücadelede yeni ufuklar açılmış ve tüm diğer ölüm sebepleriyle olduğu gibi akciğer kanseri sebebiyle görülen ölümler de mercek al- tına yatırılmıştır. İstatistiksel çalışmaları güvenilir olan ülkelerde ölüm sebepleri arasında akciğer kanseri sebebiyle ölümler kanser sebepli ölümler arasında ilk sıralarda yer almaktadır (1-3).
Bilindiği gibi respiratuar epitelden kaynaklanan akciğer kanseri etyolojisinde sigara ve asbest gi- bi çevresel faktörlerin etkisi çeşitli çalışmalarla kanıtlanmış durumdadır. Aynı etkilere maruz bı- rakılan aynı dokularda benzer değişikliklerin gözlenmesi son derece doğaldır. Buna göre et- yolojisinde çevresel faktörlerin rol oynadığı akci- ğer kanserinin de aynı respiratuar sistemin bir- den fazla yerinde aynı anda gözlenmesi göz önünde bulundurulması gereken bir olaydır (4,5). Nitekim bazı serilerde üç yıldan daha uzun yaşayan akciğer kanserli hastaların %10’undan daha fazla bir oranda ikinci primer akciğer kan- serine rastlandığı bildirilmektedir (1,3).
Bir hastada radyolojik olarak iki kitle tespit edil- mesi durumunda; kitlelerin farklı loblarda veya farklı hemitoraksta olması veya birbiri ile ilişkili olmaması, kitleler çevresinde satellit nodül ol- maması, mediastinal patolojik boyutta lenf no- dülü olmaması ve sistem taramalarının temiz ol- ması halinde senkron akciğer kanseri akla gel- melidir (1,2).
Akciğer kanserinde olgunun evresini yükselten ve sağkalımı kısaltan en önemli sebeplerden biri yakın ve uzak organ metastazlarıdır. Metastaz durumunda olgu, evre 4 kabul edilmekte ve çok
büyük olasılıkla cerrahi şansını kaybetmektedir.
Bununla birlikte senkron tümör durumunda olgu- larda aynı akciğerde, karşı akciğerde veya başka bir organda aynı zamanda tümör gelişimi olabil- mekte ve bu durum metastaz olarak yorumlanır- sa iki ayrı evre 1-2 tümörü olup, cerrahi şansı olan olgular bu şanstan yoksun bırakılarak ke- moterapi programına alınabilmektedirler (1,4).
Birden fazla kitle ile başvuran olgularda, eğer bu kitlelerin metastaz olduğu konusunda yeterli ob- jektif bulgu yoksa senkron tümör olasılığının dü- şünülmesi bu tür olguları saptayabilmenin ilk adımı ve dolayısı ile efektif tedavi şansının su- nulması demektir. Bu olgularda, lezyonların senkron tümör olduğunun kanıtlanabilmesi için her iki kitleden de doku biyopsisi yapılması ve gerekirse flow-sitometrik yöntemlerle kitlelerin natürünün ortaya konması gerekmektedir (5,6).
Bronkoskopik olarak dokuya ulaşılamıyorsa transtorasik yolla alınan doku incelemesi ile ta- nının kesinleştirilmesine çalışılmalıdır.
Kesin tanı konduktan sonra pek çok yazar her iki tümöründe ayrı ayrı evrelenmesini ve evre 2’nin üzerindeki tümörlere cerrahi uygulanma- masını önermektedirler (3,7). Bilateral olgularda
“wedge” rezeksiyon ve segmentektomi daha çok tercih edilirken, aynı taraf akciğerdeki tümörler için pek çok seride pnömonektomiye varan cer- rahi girişimler uygulanmaktadır (1,2,7,8).
Senkron akciğer kanserli olgulardaki komplet re- zeksiyon sonrası postoperatif sağkalım seriler arasında oldukça geniş bir dağılım göstermekte- dir. Carey beş yıllık sağkalım oranını %6 olarak vermekte iken, Rosengart’ın serisinde bu oran
%44’e kadar yükselmektedir (3,8). Ancak bu se- rilerde tüm evrelerdeki olgular değerlendirmeye alınmıştır. Evre 1 ve 2 olguların değerlendirildiği Pommier’in serisinde komplet rezeksiyon sonrası beş yıllık sağkalım %38 olarak saptanmıştır (2).
Bu seride aynı histolojik tipteki tümörlerde beş yıl- lık sağkalım %33 iken, farklı histolojik tipteki tü- mörlerde bu oran %17 olarak tespit edilmiştir (2).
Radyolojik olarak birden fazla kitle ile başvuran olgularda primer tümörün metastazı yanında senkron tümör olma olasılığı her zaman göz önünde bulundurulmalı ve her iki kitleden de histopatolojik tanıya gidilmelidir. Eğer imkan
Pulmoner Senkron Kanser Olgu Sunumu
72 Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2003; 51(1): 70-73
Tokat AO, Özkan M, Güngör A.
73 Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2003; 51(1): 70-73 varsa komplet rezeksiyon yapılmaya çalışılmalı-
dır. Düşük evreli tümörlerde, özellikle epidermo- id karsinomlu olgularda erken cerrahi yaklaşım- la, tek akciğer kanserli olgularda ulaşılan sağka- lıma ulaşmak mümkün görünmektedir.
KAYNAKLAR
1. Adebonojo SA, Moritz DM, Danby CA. The results of mo- dern surgical therapy for multipl primary lung cancers.
Chest 1997; 112: 693-701.
2. Pompier RF, Vetto JT, Lee JT, Jonston KM. Synchronous nonsmall cell lung cancers. Am J Surg 1996; 171: 521-4.
3. Rosengart TK, Martini N, Ghosn P, Burt M. Multipl pri- mary lung carcinomas: Prognosis and treatment. Ann Thorac Surg 1991; 52: 773-9.
4. Aydıner A, Karadeniz A, Uygun K, et al. Multipl primary neoplasms at single instution. Am J Clin Oncol 2000; 23:
364-70.
5. Deschamps C, Pairolero PC, Trastek VF, Payne WS. Mul- tipl primary lung cancer. J Thorac Cardiovasc Surg 1990; 99: 769-78.
6. Hida T, Ariyoshi Y, Sugiura T, et al. Synchoronous lung cancer presenting with small cell carcinoma and adeno carcinoma. Chest 1993; 104: 1602-4.
7. Martini N, Melamed MR. Multiple primary lung cancers.
J Thorac Cardiovasc Surg 1975; 70: 606-12.
8. Carey FA, Donnely SC, Walker WS, et al. Synchronous primary lung cancers: Prevalance in surgical material and clinical implications. Thorax 1993; 48: 344-6.
