REKREASYONA KATILIMI TEŞVİK EDEN SOSYAL VE EKONOMİK FAKTÖRLER

REKREASYONA KATILIMI TEŞVİK EDEN SOSYAL VE EKONOMİK

FAKTÖRLER

• Ekonomik verimlilik ve çalışma koşullarındaki gelişmeler (boş zamanların artışı ),

• Harcanabilir gelirin artması,

• Şehirleşme,

• Nüfus artışı ve hareketliliği,

• Teknoloji,

• Kitle iletişim araçlarının etkisi reklam ve propaganda,

• Kültürel etki,

• Eğitim düzeyi,

REKREASYONA KATILIMI TEŞVİK EDEN SOSYAL VE EKONOMİK

FAKTÖRLER

• Çevre bilinci,

• Değişen yeni sağlık bilinci ve isteklerin değişimi,

• Değerlerdeki değişmeler,

• Siyasal otorite ve diğer kuruluşların etkileri,

• Eğlence hareketinin etkisi,

• Doğal zenginliklerin etkisi,

• Sosyal hareketliliğin etkisi,

• Araç gereç malzemenin teşviki,

• Rekreasyonel merkezler,

Ekonomik verimlilik ve çalışma koşullarındaki gelişmeler (boş

zamanların artışı ),

Fabrikalarda dinlenme ve spor yapma alanları, kulüpler, şirket piknikleri: üretkenliğin sağlanması için iyi yönetim, güvenlik

havalandırma, sigortalama, temiz odalar.

F.W Taylor’un bilimsel yönetim anlayışıyla fabrikalar takım ruhunun gerçekleştiği bir aile olarak tanımlanmaktadır

Serbest Zamanın Yönetilmesi

• Toplumsal mühendislik; (uç örnek)

• 1920-1930

• Depolovaro: devlet tarafından yönetilen serbest zaman

etkinlikleri denetleyen bürokratik bir kurum. Amacı; çalışan kitlelerde rasyonel aile yaşamını yerleştirmek ve aynı

kişilerde eğlence ve dinlenme saatlerini disipline altında

tutmaktı. Eğer çalışma süreleri analiz edilebiliyorsa dinlenme süreleri de analiz edilebilir.

• En iyi örnek; Henry Ford araba fabrikası.

• montaj hattı sistemi; 1910 bir arabanın şasini monte etmek için gereken süre 12 saat 28 dakikaydı.

• 1914 üretim günde 1000 arabaya çıkmış ama şasi için gereken süre 1 saat 13 dakikaya inmiştir.

Sonuç olarak;

• Modern sanayi kitle üretimine yöneldikçe, kitle tüketiminden alınan zaman, kitle üretimine

dönüşecekti.

• Serbest zaman etkinlikleri fikri gerçekten üretkenliği arttırma yönünde geliştirilmiş bir yöntemdi.

Harcanabilir gelirin artması,

• Daha önceleri belli bir kesimin ayrıcalığında olan , sanat, spor ve bilim günümüzde bu durumundan kısmen

sıyrılmıştır.

• Thorstein Veblen’in , “kıskandırıcı tüketim” kuramına göre barışçı kültür evresindeki insanların birbirlerini

değerlendirme biçimleri, birbirlerinin çalışma güçlerine ve etkinlikte bulunma isteğine göre biçimlenmekteydi.

• “TÜKETİM”

Tüketim

• Daha çok serbest zaman

• Aylaklık

• İyi konutlar

• Tatiller

• İyi eğitim fırsatları

• Kültürel ve sanatsal etkinliklere katılabilme

• İyi giyinebilme

Tüketim Araçları

• Reklamlar

• Vitrinler ve mağazalar zinciri

• Kitle iletişim araçları

• Sergileme yöntemleri

• Tüketilecek metalar

Şehirleşme

• 20. yüzyılın başında insanların sadece %14’ü kentlerde yaşıyordu.

• Bugün nüfus artışının %90’na kentler katkıda bulunmaktadır.

• 2030 yılına kadar dünya nüfusunun %60’nın kentlerde olacağı hesaplanıyor.

Kent Mimarisi

• Le Corbusier, 1929’da günlük yaşamı üçe bölmektedir:

• 8 saat çalışma

• 8 saat dinlenme

• 8 saat uyku

• Kent mimarisini bu bölünmeye göre tasarlamıştır.

Walter Gropius ;1883-

1969(Bahaus tarzı yaratıcısı)

• Serbest zaman ve kaçış

sembollerini (hobiler, oyunlar, spor türleri, araba, yollar, kumar, tatil, fanteziler, terapi, anarşist politikalar) modern mimarinin en önemli parçaları sayarak kent mimarisinde serbest zamanları içine alan bir planlama ilkesinin önemli olduğunu belirtmiştir.

7.6 milyar

20130 da8.6 milyar 2050 de 9.8 milyara ulaşacak.

COMPONENT SETTINGS

One birth every... 8 seconds One death every... 13 seconds One international migrant (net) every... 22

seconds

How Family Planning and

Reproductive Health Services Affect the Lives of Women, Men, and

Children

• Teen Pregnancy and Reproductive Health

• Unintended Pregnancies

• Abortion Policies

• HIV/AIDS

• Improving Reproductive Health

TEKNOLOJİ

• Herkes için serbest zaman sağlayan teknolojik gelişmeler:

• televizyon izlemek, gazete ve dergi okumak, videolar, uydu alcıları, CD çalıcıları, kişisel bilgisayarlar, ev işlerini kolaylaştıran gereçler.

• Uzak yerlere gidebilmeyi sağlayan ulaşım araçları.

• Do-it-your-self satışlarındaki artış.

• İnternet, TV, müzik dinlemek, CD yaşamı en ucuz serbest zaman etkinlikleridir.

• Etkinlik tüketimi en çok iletişim ve bilgisayar teknolojileri aracılığıyla yaptırılmaktadır.

• Bu gelişmelere paralel olarak azalan spor etkinliklerine katılma yerini içki, film ve spor üreticilerinin ev içi tüketime yönelik üretim yapmalarına dönüşmüştür. Bir başka deyişle daha fazla zamanın evde geçirilmesi sağlanmaya çalışılmıştır.

• Ev içi spor donanımları, diyet yiyecekler, ucuz tatil ve turizm paketleri, kolay satın alınabilen cihazlar.

• İnsanların dış dünyaya kaçmasına fırsat veren turlar

Kitle iletişim araçlarının etkisi, reklam ve medya

• Kitleler için yapılacak tek şey vakit geçirmek eğlenmektir.

• Günümüzde yaşamla ilgili her haberi kitle iletişim araçlarından almaktayız.

• Büyük örgütler birbirleriyle ve devletle yarış içindedirler; kendi

yönelimlerine destek almak için çeşitli yöntemlere başvururlar bu da

“Halkla İlişkiler” çalışmalarıdır.

• Akşam eve geldiğinde izlediği ürün kapsamında hep bildiği şeyleri tekrarlayan ve bunu bir eğlence türüne dönüştüren toplum çeşidi yaratılmaktadır.

• Medyanın kendi perspektifi ve mantığını oluşturabilmesi söz konusudur.

Bu da yaşam anlayışının etkilemesi, kendi formatını sorgulamadan kabul edebilecek şekilde olmaktadır.

Kültürel etki

• Adorno ve Horkmeir tarafından ortaya atılan kültür sanayii;

• Filmler, müzik türleri (caz, pop)

• TV, dergiler, radyolar, çizgi romanlar, diziler.

• Kitlelerin çalışma dışı zamanda kullanmaları için hazırlanmış eğlence ürünleridir.

• Bu ürünler çalışma-serbest zaman çemberinde hiçbir şeyin kötü gitmediğini, kişilerin kendilerini huzurlu hissetmeleri yanılsamasını yaratmaktadır.

• Günümüzde medyanın bireyi etkinliğe ittiği tek format, çarpıtılmış eğlencedir.

• Günümüz eğlence tarzları bir kendini beğenme(narsizim) yaratmakta, bireyleri empatiye itmektedir.

Kitle iletişim araçlarının etkisini

değerlendiren C. Wright Milles’e göre;

• “Bilinç ve varoluş arasında kitle iletişim araçları

bulunmaktadır… ABD’de kitle iletişim araçları özerk değildir. ; toplumu yansıtır ama seçerek; belli

özellikleri genelleştirerek güçlendirir; seçtikleri

fazlalıklar dışında yeni bir dünya yaratır. İnsanlar bu araçların etkisi altına girdiklerinde , bu araçların

yarattığı dünyada yaşamak zorundadırlar”

Geniş anlamda medya kültürü, din, politika ve spor gibi kurumları etkilemekte, toplumsal

gerçekliğin oluşturulması, tanınması medya aracılığı ile gerçekleşmektedir.

• Tüketicinin neyi izleyeceği, filmin sonunun nasıl bitmesi gerektiğinin beklentisi, kimin cezalandırılması gerektiği bilinmekte, bunlar doğru çıktığı takdirde de kitleler mutlu olmaktadır.

• Günümüzde sinema, tiyatro, müzik, sanat ve spor birer

sanayiye dönüşmüştür. Bu durumda kültür sanayi, özü aynı olan bu etkinlikleri ambalajlarını değiştirerek yeniden

sunmakta ve bundan da kaçış olmamaktadır.

• Dolayısıyla bu tür etkinlikler bireyin etkinliği olmaktan çıkmaktadır.

Eğitim Düzeyi

• Dewey’e göre (1995) eğitim; kişinin büyüme ve gelişmesine doğal koşullar altında yardım ederek, değişen toplum

yaşamına sağlıklı uyumunu destekleyecek anlayış,alışkanlık ve becerileri geliştirmektir.

• Nesneler dünyası yerine kişinin kendi dünyası esas alınarak, mutlu bir çağ değil, kişisel hoşnutlu amaçlanmalıdır.

• Özgürlük, yaratıcılık, seçicilik, öznellik, dünyayı yeniden yaratma, çok yönlü gelişme.

Çevre bilinci

• Doğaya yönelme

• Değişen ve gelişen çevre bilinci

• Daha çok açık alanlarda etkinliğe katılma gereksinimi

Değişen yeni sağlık bilinci ve isteklerin değişimi

• Hareket ve sağlık ilişkisi

• Serbest zaman etkinlikleri ve stres ilişkisi

• Deneyim gerektirmeyen etkinliklerin çoğalması

• Aileye yönelme

• Birey ve toplum ikilemi

Siyasal otorite ve diğer

kuruluşların etkileri

Eğlence hareketinin etkisi

• Adorno “Work and Pleasure/çalışma ve Haz” adlı yazısında;

çocukları ingilizce öğrenirken kullandıkları bir şiirden alıntı yapıyor.

• “Work while you work, play while you play”

• Sanayileşmenin erken evrelerinde kilise ile sanayi el ele vererek eğlenmeyi yasaklayan bir tutum içine girmişlerdi.

• Çalışma dışı zamanlarda içmeyi sınırlarken, eğlencenin en popüler olma biçimi olan festival ve tatilleri azaltmaya çalışıyorlardı. (Püriten Ahlak)

2. Dünya Savaşından sonra

“eğlence ahlakı” denen bir kavram ortaya çıktı.

• 1914-1921 yılları arasındaki dönemde çocuğun parmağını emmesi, ağladığında kucağa alınması anne babalara

yapılmaması gereken şeyler olarak iletilirken, 1942-45 arası yasal hale getirilmiştir.

• 1940’lı yıllardan itibaren oyun sağlığa yararlı bir etkinlik olarak benimsenmiştir.

• Eğlence ahlakı yaşamı da kuşatmıştır.

• Hoşa giden, sevilen biri olma:

• “benden hoşlandılar mı?, onlar üzerinde iyi bir etki bıraktım mı?

Günümüzde eğlenceye katılmak bir sorumluluk;

• Goffmann, yüzme havuzları, gazinolar, diskolar,

parklar spor alanları, oyun alanları eğlence alanları.

• Buralar, bireyin kendisi için yapıldığını hissettiren mekanlar olarak tanımlanmaktır.

• “Hayal İmalathaneleri”

Doğal zenginliklerin etkisi, Sosyal hareketliliğin etkisi,

Araç gereç malzemenin teşviki, Rekreasyonel merkezler

,