Araştırmanın Raporu – Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
• Araştırmanın özgünlük kazanması toplanan verilerin işlenerek çözümlenmesine ve yorumlanmasına bağlıdır.
• Verilerin işlenmesi; ham verilerin çözümlenmeye hazır hale getirilmesidir.
Araştırmanın Raporu – Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
• Verilerin araştırma amaçları doğrultusunda, temel öğelerini ve karakterlerini belirleme ve ayırt etme işlemlerine ise verilerin çözümü denir.
• Toplanan veriler araştırmanın amacına göre gruplara ayrılmıştır. Gerektiğinde karşılaştırmaya hazırdır.
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
İlk aşama ham verilerin sınıflandırılmasıdır.
Sınıflandırma araştırma problemi ve amaca uygun olmalıdır. Sınıflar birbiri dışında, birbirinden bağımsız olmalıdır.
Sınıflar olası bütün bölmeleri kapsamalıdır.
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
İstatistik ve istatistiksel çözümleme ikinci aşamadır.
Toplanan bilgilerin başkalarınca da anlaşılabilmesi ve önceden elde edilmiş diğer bilgilerle karşılaştırılabilmesi için istatistik kullanmak gerekir.
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
Araştırmacı istatistikten yeterli düzeyde faydalanabilmek için şu soruları yanıtlayabilmelidir:
Mevcut istatistik teknikleri nelerdir?
Bu teknikler hangi koşullar altında kullanılır? İstatistiksel sonuçlar neyi ifade eder?
İstatistiksel hesaplamalar nasıl yapılır?
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
Doğrudan çözümleme: Tek değişkenli ve ilişkisel (çok değişkenli) çözümlemeler şeklinde yapılır.
Tek değişkenli olanlar; frekans dağılımı, yüzdelikler, ortalama (aritmetik), ortanca, tepedeğer, genişlik (en büyükle en küçük arasındaki fark), değişkenlik (ss’den sapmalardır), standart sapma (değişkenliğin kareköküdür), standart puan (dağılımdaki bir ölçümün dağılımın ortalaması ile farkının, aynı dağılımın ss’sine bölümüdür).
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
Birlikte değişimin üç şekli vardır;
Karşılıklı etkisizlik (etki yoktur),
Karşılıklı etkileme (etki vardır ancak nedensel bağ belli değildir, örneğin eğitim seviyesi ve kazanç ilişkisi) ve
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
Kestirisel çözümlemeler: Bunu yapabilmek için üzerinde çalışılan örneklem grubu yansızlığa uygun şekilde seçilmiş olmalıdır.
Kestirisel çözümlemelerde tek değişkenli ve ilişkisel (çok değişkenli olabilmektedir. Örneklem üzerinden çalışma evreni hakkında kestirimler yapılır. Bu nedenle
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
Verilerin yorumlanması ise çözümlenen verilere raştırma amaçları doğrultusunda anlam verme işlemidir.
Bunu yapabilmek için araştırmacını konuya hakim olması gerekir.
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
Verilerin işlenmesi, çözümlenmesi ve/veya yorumlanması aşamalarında yanılgıların sebepleri şunlar olmaktadır:
Veri işleme yanılgıları:
Yanlış veya eksik kayıt veya raporlar,
Sınıflama, sıralama, hesaplama ve özetleme işlemlerinde hatalar, Veri işlemede yanlış program kullanmak,
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
Çözümleme yanılgıları:
Verileri eksik veya yanlış sınıflandırmak, Yanlış karşılaştırmalar yapmak,
Amaca ve veriye uygun olmayan istatistik verileri kullanmak,
Araştırmanın Raporu - Yöntem - Verilerin
işlenmesi, çözümü ve yorumlanması
Yorumlama yanılgıları:
Araştırma sınırlılıklarını dikkate almamak, Değişkenlerin tamamını dikkate almamak, Beklenmedik bulguları önemsememek,
Geçerli olmayan varsayımlarla hareket etmek, Bulgulara çok yönlü bakamamak,
İstatistiksel sonuçları yanlış değerlendirmek,
Yargısal verilerle olgusal verileri ayırt edememek,
