ZEYNEP RANA DEMİR
ARTIK DEĞERİN
HESAPLANMASINDA EDİNİLMİŞ MALLARA EKLENECEK
DEĞERLER
Danışmanın Önsözü ...V Önsöz ...VII İçindekiler ... IX Kısaltmalar Listesi ...XIII
Giriş ...1
Birinci Bölüm
Eklemenin Konusu Olan Değerler
I. Genel Olarak ...4II. Karşılıksız Kazandırmalar ...6
A. Karşılıksız kazandırma yapılmış olması ...6
1. Karşılıksız kazandırmanın unsurları ...7
a. Kazandırma ...7
b. İradilik ...9
c. Karşılıksızlık ...10
2. Başlıca karşılıksız kazandırmalar ...14
a. Bağışlama ...15
b. Miras payına mahsuben yapılan kazandırma ... 20
İçindekiler
X
c. Miras haklarının ölümden önce tasfiyesi maksadıyla
yapılan kazandırma ...21
d. Hayat sigortasından doğan yararlar ... 23
e. Vakıf kurma ... 23
B. Edinilmiş mallardan yapılmış olması ... 24
1. Edinilmiş mallardan katkıda bulunulan kişisel mal ... 26
2. Edinilmiş mallardan gerçekleştiğinin belirlenmesindeki kriterler...31
C. Olağan hediye sayılmaması ... 34
D. Üçüncü kişilere yapılmış olması ...35
E. Sağlararası işlem yoluyla yapılmış olması ... 36
F. Mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde yapılmış olması ...39
G. Diğer eşin rızası olmadan yapılmış olması ...43
III. Diğer Eşin Katılma Alacağını Azaltmak Kastıyla Yapılan Devirler .. 46
A. Devir ... 46
B. Edinilmiş mallardan yapılmış olması ... 49
C. Mal rejiminin devamı süresince gerçekleşmesi ... 50
D. Diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastı ...51
İkinci Bölüm
Eklemenin Gerçekleştirilmesi
I. TMK m. 229/f. 1’e Dayanan Talep ...57A. Talepte bulunmaya yetkili kişi ...57
B. Yükümlü ...61
C. İspat yükü ...62
D. Eklemenin etkisi ... 68
II. Değerleme ... 69
A. Esas alınan değer türü ...70
1. Sürüm değeri ...70
XI
2. Gelir değeri ... 77
B. Değerleme anı ...81
III. Eklemenin Gerçekleştirilmesinde Özel Durumlar ... 87
A. Eklenecek değerin konu edildiği işleminin muvazaalı olması ... 87
1. Eklemeye tabi işlemler ile muvazaalı işlemlerin uygulama alanları ve hukuki sonuçları ... 88
2. Katılma alacağının azalması sonucunu doğurmaya elverişli muvazaalı işlemler ... 94
B. Eklenecek değerlerin inançlı işleme konu edilmesi ... 97
C. Eşlerden birinin doğrudan üçüncü kişi adına satın aldığı malvarlığı değerleri ...98
Üçüncü Bölüm
Üçüncü Kişilere Karşı İleri Sürülmesi
I. Genel Olarak ... 103II. TMK m. 241 Uyarınca Üçüncü Kişiye Başvuru ... 104
A. TMK m. 241’in uygulanma şartları ... 106
1. Üçüncü kişiye yapılmış TMK m. 229 kapsamında bir kazandırma bulunması ... 106
2. Kazandırmayı yapan borçlu eşin malvarlığının ya da terekesinin katılma alacağını karşılamaması ...111
a. Katılma alacağının borçlunun malvarlığından karşılanamadığının belirlenmesi ve ispatı ...111
b. TMK m. 239/f. 2’nin uygulanması hâlinde katılma alacağının karşılanmadığının belirlenmesi ... 115
c. Malvarlığında daha sonra meydana gelen değişimlerin etkisi ...116
d. Katılma borçlusu eşin ölümü hâlinde katılma alacağının karşılanamaması ...120
B. Üçüncü kişinin sorumluluğu ... 125
1. Üçüncü kişinin sorumluluğunun kapsamı ... 125
XII
2. Üçüncü kişilerin sorumluluklarının sırası ... 131
3. Kazandırmanın denkleştirmeye ya da tenkise tabi olmasının mal rejimine ilişkin sorumluluğa etkisi ... 133
C. Üçüncü kişinin ödeme yapmasının sonuçları ...134
III. TMK m. 241 Uyarınca Açılan Dava ... 135
A. Davanın hukuki niteliği ve talebin konusu ... 135
B. Davacı ... 140
C. Davalı ... 146
D. Uygulanacak usul ... 148
1. Görev ve yetki ... 148
2. Hak düşürücü süre ... 148
3. TMK m. 229/f. 2’ye göre davanın ihbarı ... 152
4. Uygulanacak hükümler ... 157
IV. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Dışında Üçüncü Kişiye Başvuru İmkânları ... 158
A. Üçüncü kişiye İcra ve İflas Kanunu m. 277 vd. uyarınca iptal davası yoluyla başvuru ... 158
1. Genel olarak ... 158
2. Katılma alacaklısı eşin tasarrufun iptali talebi ile TMK m. 241’e dayanan talebinin karşılaştırılması ... 164
B. Üçüncü kişiye işlemin muvazaalı olduğu iddiasını ileri sürerek başvurma ... 166
1. Muvazaa nedeniyle tapu sicilinin düzeltilmesi talebi ... 167
2. Muvazaa iddiasının tasarrufun iptali davası yoluyla ileri sürülmesi ...171
Sonuç ...175
Kaynakça...181