Kistler tümörler enflamatuar
lezyonlar ve dental anomaliler
Kistler
• Odontojenik
• Odontojenik olmayan
• Psödokistler
• Yumuşak doku kistleri
Odontojenik kistler;
• Diş dokusu kaynaklı
• Enfekte diş köküyle ilişkili ise radiküler kist, en sık görülen odontojenik kisttir.
• Diş çekildikten sonra kist çıkartılmazsa rezidüel kist adını alır
• Gömülü diş çevresinde oluşursa dentigeröz kist
• Sürmekte olan dişle birlikte olursa erüpsiyon
kisti
Odontojenik olmayan kistler;
• Nazopalatin kanal kisti en sık görülen
odontojenik olmayan kisttir, üst çene ön bölgede görülür.
• Nazolabial kist, median mandibuler kist diğer
odontojenik olmayan kistlerdir.
Psödokistler;
• Gerçek kist olmayıp radyografta kist görüntüsü veren lezyonlardır
• Anevrizmal kemik kisti ve travmatik kemik kisti Yumuşak doku kistleri;
• Branşial kist, dermoid kist, tiroglossal kist
örnek verilebilir.
Enflamatuar lezyonlar Akut iltihabın beş bulgusu:
rubor
“kırmızılık”
dolor “ağrı”
tumor
“şişkinlik”
calor “ısı”
functio laesa
“fonksiyon
kaybı” gibi
Pulpitis, periapikal abse, akut ve kronik
osteomiyelit enflamatuar çene lezyonlarıdır
• Pulpitis: diş pulpasının enflamasyonudur.
Genelde diş çürüğüne bağlı gelişir. Akut veya kronik olabilir. Geri dönüşümlü veya geri
dönüşümsüz aşamaları vardır. Tedavi
planlaması açısından hangi aşamada olduğu
belirlenmelidir.
• Periapikal abse: canlılığını kaybetmiş dişin kök ucunda gelişen şiddetli ağrı yapabilen
enflamasyondur. Çevre dokulara yayılıp yüzde yaygın şişlik yapabilir.
• Osteomiyelit: kemik veya kemik iliğinin
enflamasyonudur. Akut veya kronik olabilir.
Akutta; ağrı, ateş ve lökositoza neden olur.
Tümörler
• Hızlı, sınırsız ve anormal hücre çoğalmasına neoplazi (tümör) denir. İyi huylu ise benign tümör, kötü huylu ise malign tümör denir.
• Tümör etyolojisinde çevresel faktörler, yaş, cinsiyet, genetik faktörler, kimyasallar,
radyasyon, prekanseröz hastalıklar, virüsler
veya kronik inflamasyon etkilidir.
• Odontojenik(diş
kaynaklı) odontojenik olmayan olarak 2 ana başlıkta incelenebilir.
• Ameloblastoma, odontojenik
miksoma,semento
ossifying fibroma,
fibroodontoma bazı
benign odontojenik
tümörlerdir.
• Odontojenik olmayan benign tümörlerden bazıları ossifiye fibroma, fibröz displazi,
osteoblastom, osteom, fibrom, hemanjiyom olarak sayılabilir.
• Çenenin malign tümörleri; osteosarkom, yassı
hücreli karsinom veya lenfoma olabilir.
Dental anomaliler
1. Boyutsal anomaliler
• Mikrodonti
• Makrodonti
2. Şekil anomalileri
• Geminasyon
• Füzyon
• Konkresens
• Dilaserasyon
• Dens invaginatus
• Dens evaginatus
• Taurodontizm
3. Sayısal anomaliler
• Anadonti
• Hiperdonti
• Gömülü kalma
• Sürnümerer kök
4. Mine-dentin-pulpa defektleri
• Amelogenezis imperfekta
• Dentinogenezis imperfekta
• Dentin displazisi
• Pulpa kalsifikasyonu
• Rezorbsiyon
5. Renk değişiklikleri
• Dış ve iç renklenmeler
BOYUT ANOMALİLERİ
Makrodonti: Hipofizer devlik ve vücudun aşırı büyümesi durumunun dışında seyrek görülür, tüm dişleri ilgilendirir Geminasyon ve
füzyondan ayırt edilmelidir
Mikrodonti :En sık görülen boyut anomalisidir. Her diş kavsinin son dişini kapsar.
Hipopituarizm,sfiliz,down
sendromunda görülebilir.
14
Geminasyon, Füzyon ve Kongresens
Geminasyon; Bir diş tomurcuğundan tek kök oluşumu ile beraber 2 diş kronu oluşmasıdır.
Füzyon; İki ayrı diş germinin gelişim sırasında birleşmesidir
Konkresens; Gelişimi tamamlanmış 2 dişin köklerinin kaynaşması durumudur.
GEMİNASYON
BİÇİM ANOMALİLERİ
15
FÜZYON
Gelişim sırasında iki dişin birleşmesi
16
KONKRESENS
yanlızca sementlerinde
gelişen füzyon
17
DİLASERASYON
Diş kökünün fark edilebilir bir kıvrılma ve kavis almasıdır
.BİÇİM ANOMALİLERİ Carabelli Tüberkülü
Talon Tüberkülü
Bolk Tüberkülü
19
Dens in Dente ( Dens İnvaginatus )
Genelde üst lateralde bazen de her dişte
görülen, minenin kronun içine gelişimsel
invaginasyonudur
20
AMELOGENESİS İMPERFEKTA -“Kalıtsal kahverengi diş “
Geçici ve daimi tüm dişlerin minelerini içerir
Mine yokluğunda açıkta kalan dentin kahverengidir
Dişlerin belirleyici özelliği konturu, rengi ve kontakt eksikliğidir
Otozomal dominant karakterdedir
Hipoplastik,hipokalsifiye ve hipomatür tipleri vardır.
DOKU ANOMALİLERİ
21
DENTİNOGENESİS İMPERFEKTA
Otozomal dominant geçişlidir
Dentin yapımındaki bozukluk ile birlikte, bazen kemik yapısında da bozukluk görülebilir
Hem geçici hem de daimi dişler etkilenir
3 tipi vardır.Osteogenesis imperfekta ile
görülen,izole formu ve brandywine formudur.
22
DİŞLERDE GÖRÜLEN RENK ANOMALİLERİ
ERİTROBLASTOZİS FÖTALİS
Diş gelişimi ile paralel zamanda oluşan herhangi bir şiddetli ya da uzun süreli sarılık, kalsifiye diş bölümlerinde yeşil lekelere yol açabilir Eritroblastozis fötalisin mavi ya da yeşil renkteki süt dişleri, Rh faktörü sebebiyle anne-çocuk uyuşmazlığında görülen hemolitik sarılığın
sonucudur
DENTAL FLOROSİS
Yüksek miktardaki floridin içme suyuyla alınmasıyla ortaya çıkan bir tablo Mine hipoplastik olabilir. Hipokalsifikasyonlar kireçli bir görünüm sergiler ve zamanla boyanarak kahverengi lekelere dönüşür
23
TETRASİKLİN RENKLEŞMESİ
Tetrasiklin, diş ve kemikte dokuların inorganik kısmında kalsiyum kompleksi olarak birikir
Kalsifiye olan dentin elektrik ışığında soluk kahverengi kademeli çizgili lekeler gösterir Floresan ışığı altında bakıldığı zaman bu lekeler parlak sarı renkte görülürler
Dişler gri, mavi ve kahverenginin koyulaşan tonlarında görülür
24
Kanal tedavisi sonrası ya da travmaya maruz kalmış dişler
koyu sarı,gri ya da kahverengi renkte görülür
Sigaraya bağlı renklenmeler görülür
Travmaya bağlı olarak gelişen internal rezorpsiyon
25
Atrizyon; bruksizm
nedeniyle dişlerin patolojik olarak temas etmesi
sonucunda oluşur
Kontakt yüzeylerinin
yassılaşması ile proksimal yüzey yıpranması görülür.
Yaşın ilerlemesiyle beraber fizyolojik olarak da görülür.
26
Abrazyon; yenen sert gıdalar, sert diş
fırçalama ve pipo içme gibi mekanik ajanlar nedeniyle meydana gelir
27
Erozyon;
çevresel veya yiyeceklerdeki asitler ve
tekrarlayan kusmalar neticesinde ortaya çıkar
