1
Fransız Kredi Kuruluşu “Agence Française de Développement” tarafından
“KOBİ’lere Yönelik Finansman İmkânları”
Seminer Raporu
13 Aralık 2005 - İstanbul
DİLARA SÜLÜN
DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ AB MASASI ŞEFİ (Td)
Aralık - 2005
2 KOBI’lere Yönelik Finansman İmkânları Seminer Raporu
13 Aralık 2005 – İstanbul
13 Aralık 2005 tarihinde DEIK ve Fransa Kalkınma Ajansı isimli Fransız Kredi Kuruluşu olan AFD ortaklığında bir seminer düzenlenmiştir. Bu seminer Türkiye’de KOBİ’lere yönelik finansman imkânlarını ele almış, çeşitli kredi olanakları hakkında bilgi vermiştir.
Söz konusu seminerin açılış konuşmasını yapan Türk-Fransız İş Konseyi Başkan Vekili Sayın Şerif Egeli; Fransız Kredi Kuruluşu olan AFD’nin Türkiye’de ajans kurması ve Türk KOBİ’lerine 100 milyon Euro’luk kredi olanağı sağlamasının çok olumlu bulduğunu belirtmiştir.
AFD Türkiye Müdürü Régis Marodon AFD’nin Fransa’da bir banka olduğunu açıklayarak sözlerine başlamış ve bu banka hakkında ayrıntılı bilgi vermiştir. Bu bilgiler aşağıda özetlenmiştir.
• Fransız Kalkınma Ajansı, hizmetlerini kamu çıkarına yöneltmiş bir kamu kuruluşudur.
Misyonu: kalkınmanın finansmanıdır.
• Fransız Kalkınma Ajansı, bakanlıkların himayesi altında olup, misyonunu mali verimliliği göz önünde bulundurarak sürdürmektedir.
• Proparco, AFD’nin özel sektörün finansmanında uzmanlaşmış iştirakidir.
• AFD, Fransız devleti adına, kalkınma ve çevre yardımlarına ayrılmış hibeleri yönetmektedir (FFEM).
• Yeni fikirlerin ve yeni tekniklerin öncüsüdür.
• AFD, beş kıtada, ekonomik ve sosyal projelerin ve çevre projelerinin finansmanını sağlamaktadır.
• Her ülkenin ekonomik koşullarına, projelerin çeşitlerine ve risk değerlendirmelerine uygun olacak şekilde belirlenmiş çeşitli mali araçlar kullanılır (hibeler - piyasa koşullarında krediler).
• Kredi alan kuruluşlar hükümetler, kamu şirketleri, yerel yönetimler ve özel sektör kuruluşları olabilirler.
Dünyada AFD
AFD özellikle Afrika kıtasında yoğun olarak mevcuttur.
Batı Afrika
3 Orta ve Doğu Afrika
Güney Afrika
4 Asya
Akdeniz
Pasifik Okyanusu
5 AFD Grubunun Konsolide Kredi ve Hibeler Tablosu
AFD: Uluslararası Fikirlerin Oluşumunda Yer Alan Bir Aktör AFD: Uluslararası fikirlerin oluşumunda yer alan bir aktör
Kalkınma alanında Fransız görüşlerinin oluşturulmasına destek İklim değişimi
Çevre ve Bioçeşitlilik Mikro finans (yatırım fonları)
Geri Kalmış bölgelerde altyapılar (NEPAD) Belediyelerin yatırımları (devlet garantisi olmadan)
Türkiye’de Hedeflenen Sektörler: 2006/2008 Türkiye Stratejisi ve Dinamiği Temel Hedef Avrupa ile uyumun sağlanmasıdır.
İki ana tema:
2001 2004 2005 2005/
2001 Gerçek
-leşen
Gerçek -leşen
Hedef %
Devlete bağlı olan yabancı uygun koşullu krediler
293 478 445 +81%
Devlete bağlı olmayan yabancı
uygun koşullu krediler 41 134 160 +290%
Devlete bağlı olmayan piyasa koşullarında krediler ve teminatlar
6 30 100 -
Yabancı ülkelerdeki projelere verilen hibeler
166 174 175 +5%
PROPARCO 219 211 234 +7%
Yabancı ülkeler toplam 725 1.027 1.114 +54%
Deniz Aşırı toplam 549 384 480 -12%
Yapısal krediler 32 90 9 -
GENEL TOPLAM 1.306 1.501 1.603 +23%
AFD Grubu: 2001-2005 krediler ve hibeler (Milyon Avro)
6 Sürdürülebilir kalkınmanın desteklenmesi: katılım müzakerelerini pozitif yönde etkileyecek bir hedef
Bölgesel farklılıkların azaltılması: özel sektör yatırımlarının desteklenmesi ve belediye altyapı projelerinin desteklenmesi (henüz üzerinde çalışılmaktadır)
Türkiye’de faaliyetlerini başlatabilme izni AFD’ye 2004 yılında verilmiştir Çeşitli bankalar aracılığıyla KOBİ’lere 172 milyon. € kredi verilmiştir
Esenboğa havalimanının Yap-işlet-devret modeli finansmanına katılım (Proparco) Potansiyel yenilenebilir enerji projelerinde gelecek vaat eden temel adımlar Her sene ortalama 100 milyon Euro’luk finansman sağlama hedefi
KOBİ’lerin Yatırımlarına Destek
AFD Tarafından Uygulanan İki Çeşit Finansman Şekli:
- Aracı bankalar ile finansman: çeşitli Türk bankalar aracılığıyla KOBİ’lere 172 milyon € değerinde kredi verilmektedir veya
- Proparco firmasının “şirketler” ekibiyle direkt bir diyalog kurulabilmektedir.
1. Bankalar Aracılığıyla Krediler (AFD ve Proparco) - Uzun vadeli krediler (5-10 yıl arası değişen vadeler) - Kredi riskini aracı banka üstleniyor
- Euro veya Dolar üzerinden krediler
- Piyasa koşullarında krediler. Yenilenebilir enerji projeleri veya geri kalmış bölgelerdeki projelerde biraz daha düşük oranlar. Mevcut aracı kuruluşlar: TEB Leasing, Garanti Leasing, Finansbank, TSKB (APEX), Oyak Bank.
- AFD’nin anlaşmak üzere olduğu aracı bankalar: TKB, Halkbank - Proje başına miktar: 100.000 ile 5 milyon € arası.
2. Direkt Diyalog
2.1 Teminatlı krediler
2.2 “Limited recourse” krediler 2.3 Özkaynaklar
2.1. Teminatlı Krediler
7 4 Mevcut birimlerin genişletilmesi gibi projeler
4 Dosya başına minimum 2 milyon € / $ 4 Anlaşmalar sonucu belirlenecek marj 4 Holding veya bankanın garantisi 2.2. “Limited Recourse” Krediler
4 Yeni kuruluşların finansmanı (proje finansmanı) 4 Junior veya senior krediler
4 Değişken faiz oranları (EURİBOR/ LİBOR 6 ay) ve sabit oranlara geçiş opsiyonu 4 Dosya başına minimum 5 milyon € / $
4 Marj > 3 %
4 Proje bitene kadar sponsorun garantisi, mortgage, ve projeler için istenebilecek her çeşit teminatlar.
4 3 ile 15 yıl arası değişen vadeler (1 ile 5 yıl arası geri ödemesiz)
2.3. Özkaynaklar
4 Üst bilânço işlemleri (hisseler, değiştirilebilir tahviller, “shareholders’loans”) 4 Minoriter: sermayenin en fazla %20si
4 Dosya başına miktar:1 ile 5 milyon € arası 4 5 ile 7 yıl arası bir süre sonra satış
4 Seçicilik Kalite Şartı
Dosyaların hazırlıklarının ve analizlerinin özenle yapılması Mali riskin ve proje yönetiminin kalitesi
Verimliliğin ve sonuçların ölçülmesi
Fransız malı alma zorunluluğunun olmaması- İhalelerin saydamlığı ve Fransız şirketlerine eşit muamele
Sosyal sorumluluk ve çevre sorumluluğu
Tüm bu özellikler ve AFD’nin önem verdiği kriterleri yukarıda özetlendiği şekilde açıklayan AFD Türkiye Müdürü Bay Marodon, ayrıntılı bilgi ve proje başvuruları için tüm KOBİ’lerin bir dosya hazırlayarak proje içeriklerini oluşturmaya ve kendileriyle görüşmeye davet etmiştir.
AFD İstanbul İrtibat Bilgileri:
AFD Groupe Agence Française de Développement
Adres: Büyükdere Cad. Yapı Kredi Plaza C Blok Levent 34330 İstanbul Tel: 0212 283 31 11
Fax: 0212 283 31 51 http://www.afd.fr
AFD tanıtımının ardından Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Genel Müdür Yardımcısı Orhan BEŞKÖK söz almıştır. Sayın Beşkök, TSKB’nin Türkiye’de özel sektöre ait ilk kalkınma ve yatırım bankası olduğunu ve 1950’de Dünya Bankası ve Türkiye Merkez Bankası desteğiyle kurulduğunu
8 söyleyerek sözlerine başlamıştır. Beşkök, TSKB’nin Avrupa Yatırım Bankası, Dünya Bankası, Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası, AFD, KfW ve Japon Uluslararası İşbirliği Bankası JBIC’in önde gelen aracı bankası olduğunu da belirtmiştir.
TSKB 3500’ün üzerinde şirkete orta ve uzun vadeli fon sağlamış ve 100’ün üzerinde şirketin sermayesine ortak olmuştur.
TSKB’nin Misyonu
- Türk sanayisinde özel girişimin yatırımlarını desteklemek ve - Şirket sermayelerini iştirak yoluyla desteklemektir.
Kredi ve Leasing Plasmanları (Milyon ABD Doları) Yıl Kredi & Leasing Plasmanları (Milyon UDS) 2001 159
2002 208 2003 262 2004 419
TSKB özel sektörün 1.4 milyar Dolar civarında sabit yatırım sermayesini desteklemiştir.
TSKB Tarafından Kullandırılan Kredilerin Dağılımı Avrupa Yatırım Bankası Sanayi Sektörü V KOBİ Kredisi
Bu kredinin tutarı 250 milyon Euro’dur. Bu kredi ile yatırımların azami %50’si finanse edilebilmektedir.
Yatırım tutarı maksimum 25 milyon Euro’dur. 25 milyon Euro’nun üzerindeki AYB projeleri için aracı firma TSKB ile değil, AYB ile direk görüşülmesi gerekmektedir.
Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası KOBİ Kredisi
Kaynak Miktarı 200 milyon Euro’dur. AYB Sanayi Sektörü V KOBİ Kredisi’nde olduğu gibi bu kredi ile yatırımların azami %50’si finanse edilebilmektedir. Yatırım tutarı maksimum 20 milyon Euro’dur ve yatırım konusunun özellikle çevre mevzuatı ile uyumlu olması gerekmektedir.
KfW Çevre Kredisi
Bu kredi atık su arıtma ve atıkların geri kazanımı amacıyla yapılan yatırımların finansmanında kullanılmaktadır. Kredi Miktarı 9,7 milyon Euro olup proje tutarının %70’ine kadar finansman olanağı mümkündür.
Dünya Bankası Yenilenebilir Enerji Kredisi
Bu kredi su, rüzgâr, jeotermal gibi yenilenebilir enerji kaynakları kullanarak elektrik üretecek özel sektör firmalarının yatırımlarını desteklemektedir. Kredi tutarı 200 milyon ABD Doları olup, projelerin azami
%50’si finanse edilebilmektedir.
Agence Française de Développement AFD KOBİ Kredisi
Kredi tutarı 50 milyon Euro olup, sağlık, eğitim ve enerji olmak üzere özel sektör KOBİ’lerine verilmektedir. Ancak bu KOBİ’lerin 500’ün altında çalışanı olması gerekmektedir.
TSKB ile ilgili ayrıntılı bilgi www.tskb.com.tr adresinden temin edilebilir.
9 Son olarak İstanbul Finansbank Genel Müdür Yardımcısı Bekir Dildar tarafından yapılan konuşmada Fransız Kredi Kuruluşu AFD ile Finansbank işbirliğiyle KOBİ’lere 20 milyon Euro değerinde uzun vadeli kredi sağlandığı bildirilmiştir. Bu kredilerin 5 yıla kadar varan vadeler ve 15 aya kadar varan geri ödemesiz dönemlerle verildiği bildirilmiştir.
Finansbank ve KfW işbirliğiyle Gaziantep, İzmir ve Kocaeli KOBİ’lerine yönelik 8 milyon Euro tutarında işletme kredisi verilmekte olduğu da açıklanmıştır.
Ayrıntılı bilgi www.finansbank.com.tr adresinden temin edilebilir.