SUMMARY
Horner Syndrome Related to Hydatid Cyst Horner syndrome develops by compression on inferior cervi- cal or superior thoracic sympathetic ganglions usually due to malignancy. In our centre a case presenting symptoms of pto- sis, myosis and enophthalmus was suspected of Horner syn- drome and malignity after which was diagnosed as hydatic cyst by thoracotomy. This study is presented because pul- monary hydatid cyst is a rare cause of the syndrome.
Key words: Horner syndrome, hydatid cyst Anahtar kelimeler: Horner sendromu, hidatik kist
Horner sendromu; unilateral küçük pupil (miyozis), pi- tozis, yüzün yar›s›nda anhidrozis ve enoftalmi ile karak- terizedir. Lezyon hipotalamustan itibaren beyin sap›nda, medulla spinalisteki siliospinal merkez, servikal sempa- tik ganglion veya a. karotis interna üzerindeki sempatik pleksusta olabilir. Pancoast tümöründe, T1paravertebral patolojilerde, boyun travmalar›nda ve karotis interna duvar› lezyonlar›nda da Horner sendromu meydana ge- lebilir (1).
OLGU
19 yafl›nda erkek hasta merkezimize yatmadan 20 gün önce bafllayan, sol hemitoraks üst k›sm›nda a¤r›, son bir haftadan beri de buna ilaveten, sol kolda uyuflukluk meydana gelmesi üzerine doktora baflvuruyor. Çekilen akci¤er grafisinde de lez- yon görülmesi üzerine merkezimize ileri tetkik amac›yla sevk ediliyor. Yap›lan fizik muayenede; TA 120/80 mmHg, nab›z 78/dk, solunum say›s› 20/dk bulundu. Solunum, dolafl›m siste- mi ve bat›n muayenesi normal olup sol yüzde pitozis, miyozis, enoftalmus, boyun sol yan›ndaki venlerde belirginleflme ve dolgunluk tesbit edildi.
Laboratuar tetkiklerinde hemogram, sedimantasyon ve biyo- kimyasal tetkikleri normal bulundu. Akci¤er grafisinde, solda paratrakeal bölgede ve sol apekste lokalize, d›fl ve alt s›n›r›
muntazam 5.5x7 cm boyutlar›nda homojen dancite art›fl› tesbit
edildi (Resim 1). Toraks BT’de, sol mediastende 5.5x6x7.2 cm boyutlar›nda düzgün konturlu, kal›n cidarl›, iç yap›s›
homojen, dansitesi 3 HÜ (Hounsfield units) olan kistik lezyon saptand› (Resim 2). Üst bat›ndan geçen kesitlerde, kesit alan›
içerisine giren k›s›mlarda, karaci¤er ve dala¤›n parenkim ya- p›s› normal bulundu. Ayr›ca, hastada yap›lan ekinokok indirek hemaglutinasyon (‹HA) pozitif bulundu. Yap›lan bronkosko- pide endobronflial lezyon görülmedi. Tiroid sintigrafisinde, ti- roid sol lobunda, hafif hiperplazi d›fl›nda özellik tesbit edilme- di. Hastaya tan› ve tedavi amac› ile sol tan›sal torakotomi uy- guland›. Kist hidatik saptanan hastaya, kistektomi kapitonaj yap›ld›. Operasyondan bir hafta sonra, hasta flifa ile taburcu edildi.
TARTIfiMA
Kist hidatik, genelde Echinococcus granulosus’un ne- den oldu¤u bir sestod infeksiyonudur. Echinococcusun endemik olarak bulundu¤u bölgeler Avusturalya, Kuzey Amerika, Do¤u Avrupa ve Akdeniz ülkeleridir (2). Bu sestodlar›n kesin konakç›lar› köpekler ve di¤er köpek-
Hidatik Kiste Ba¤l› Horner Sendromu
Servet C‹VELEK BULUM (*), Sibel ARINÇ (*), Bülent ARINÇ (**), ‹smail BAYAL (*), Emel YALDIZ (*), Efsun Gonca U⁄UR (*)
SSK Süreyyapafla Gö¤üs ve Kalp Damar Hastal›klar› E¤itim Hastanesi*; Kofluyolu Kalp ve Damar Araflt›rma Hastanesi Mikrobiyoloji Klini¤i**
OLGU SUNUMU Gö¤üs Hastal›klar›
Resim 1. Olgumuzun akci¤er grafisi Göztepe T›p Dergisi 16: 247-248, 2001
247 ISSN 1300-526X
gillerdir. Yumurtalar feçesle d›flar› at›l›r. Bu yumurtalar otoburlar ya da insanlar taraf›ndan al›n›rsa infekte olur- lar. Onkosfer tabakas› ba¤›rsa¤a penetre olduktan sonra vücudun çeflitli bölgelerine ven veya lenfatik yolu ile yay›l›r (2).
Kist hidatik % 50-70 oran›nda karaci¤er % 20-30 ora- n›nda akci¤ere yerleflir. Kist hidatik, ço¤unlukla asemp- tomatik olup, hastal›k ço¤unlukla tarama s›ras›nda orta- ya ç›kar. Semptomlar, genelde genifllemifl kistin kitle et- kisine ba¤l› olarak ortaya ç›kar (3). Karaci¤er, böbrek kist hidati¤i primer hastal›k ortaya ç›karken, akci¤er kist hidati¤i primer veya sekonder olarak ortaya ç›kabilir (4). Kist hidati¤in akci¤er tutulumunda semptomlar öksü- rük, hemoptizi, gö¤üs a¤r›s› ile kendini gösterir. Dispne ve hemoptizi, kist içeri¤inin bronfla s›zmas› veya rüptü- rü ile meydana gelir. Hidatik kisti akci¤erde % 30 mul- tipl, % 20 bilateral, % 60 oran›nda alt lob tutulumu olur.
Daha nadir olarak Horner sendromuna neden olur (2). Olguda dispne veya hemoptizi flikayetleri olmamas›na karfl›l›k Horner sendromu oluflmufltu. Sa¤ akci¤erin alt lobu, kan ak›m›n›n yüksek olmas› nedeniyle s›k tutulum yeridir (5).
Kist hidatik, karaci¤er ve akci¤erden sonra nadir olarak beyin, tiroid, pankreas, göz ve kemi¤i tutabilir. Kist hi- dati¤in beyin tutulumunda kafa içi bas›nc›nda artma, kusma, koma görülebilir. Nadir görülen kalp tutulumun- da miyokartta nekroz, iskemi, ritm bozuklu¤u hatta rüp- tür olabilir. Kemik tutulumunda spontan k›r›klar olu- flabilir. Böbrek tutulumunda hematüri ve lober künt a¤r›
olabilir. Kalp ve beyin tutulumunda prognoz kötüdür.
Kalp yerlefliminde kist rüptüre olursa anaflaksi veya sis- tematik yay›l›m olabilir. Kemik tutulumunda ampütas- yon önerilir (4).
Ortiz ve ark., kist hidati¤e ba¤l› pulmoner arter trom- bozu bildirmifllerdir (2). Kumar ve ark., nefrotik sen- drom nedeniyle klinikte takip edilirken cerrahi olarak tan› konan Horner sendromlu bir olgu bildirmifllerdir
(5). Purohit ve ark. da, mediastene yerleflen vena kava superior sendromuna neden olan cerrahi ile tan›s› konan bir olgu bildirmifllerdir (6). Singh ve ark.’n›n sunmufl ol- duklar› olguda hem tüberküloz hem kist hidati¤e ba¤l›
Horner sendromu tesbit etmifller ve her iki hastal›¤› bir- den tedavi etmifllerdir (7). Olgumuzda yaln›zca kist hidati¤e ba¤l› Horner sendromu olup, baflka bir hastal›-
¤a rastlanmam›flt›r. Tan›, cerrahi materyalin histopatolo- jik olarak incelenmesi ile konulmufltur.
Endemik bölgeye, yolculuk hikayesi olanlarda kistik lezyonlar, ultrason ve/veya BT ile desteklenmiflse kist hidatik düflünülmelidir (2). Görüntüleme yöntemi ile flüphelenilen hastalarda Elisa veya Western Blod ile do¤rulama testi yap›labilir. Seroloji, % 80-100 duyarl›
58-96 özgüldür. Akci¤er tutulumunda % 50-56 özgül- lük vard›r. Görüntüleme testleri serolojik testlerden da- ha güvenilir durumdad›r. (3).
Kist hidati¤in tedavisi cerrahi olmas›na karfl›l›k antihel- mintik tedavi de k›smen uygulanmaktad›r. Cerrahi uy- gulanan hastalar›n % 2’den daha az›nda mortalite % 10- 25 postoperatif komplikasyonlar, % 2-25 nüks görülür (8). KAYNAKLAR
1. O¤uz Y: Kranial sinir muayenesi. Nörolojik Dergs Kitab› 46, 1994.
2. Ortiz J: An unusual cause of pulmonary arter thrombosis. Chest 114:309-310, 1998.
3. King C: Cestodes In: Mandel GL, Dolin R, Bennett JE (eds). Prin- ciples and Practice of Infectious Discase 5th edition. USA 2550-51.
4. Dökmötafl ‹: Kist hidatik hastal›¤›. Willke A, Söyletir G, Do¤anay M. Enfeksiyon hastal›klar› 701-2, 1996.
5. Kumar R: Horner’s syndrome due to pulmonary hydatid cyst. J Assoc Physiciaans India 38(8):584, 1990.
6. Purohit M, Srivastava CP, Yadav KS: Primary mediastinal hydatid cyst. Indian J Chest Dis Allied Sci 41(1):57-60, 1999.
7. Singh RP, Saxena S, Narang RK, Kat›yar SK: Horner’s syn- drome due to hydatid cyst. Indian J Chest Dis Allied Sci 26:119-121, 1984.
8. Salih OK, et al: Surgical treatment of hydatid cyst of the lung:
Analysis of 405 patients. Can J Surg 41:131, 1998.
Resim 2. Olgumuzun BT görüntüsü
Göztepe T›p Dergisi 16: 247-248, 2001
248
