4. ÜNİTE
FEN BİLİMLERİ
8
sayisalsinifi.com
SAYISAL SINIFI Teneffüz Zili
Sayisalsinifi.com
Öz Isı (c)
1 gram saf maddenin sıcaklığını 1 0C arttırmak için gereken ısı miktarına öz ısı denir.
Madde Öz ısı J/g.0C
Su 4,18
Demir 0,45
Zeytinyağı 1,96
Etil alkol 2,4
Bakır 0,37
• Saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
• Birimi J/g.0C veya cal/g.0C ‘dır.
• c harfi ile gösterilir.
• Öz ısısı büyük olan madde geç ısınır geç soğur, öz ısısı küçük olan maddeler çabuk ısnır çabuk soğur.
Yandaki tabloda bazı saf maddelere ait öz ısı değerleri verilmiştir.
Bu maddelerin eşit kütleli örneklerini özdeş ısı kaynakları ile eşit süre ısıtırsak hangisinde sıcaklık artışı en fazla olur.
Eşit kütleli X, Y, Z maddelerine ait sıcaklık - ısı grafiği yandaki gibidir.
Buna göre bu maddelerin öz ısılarını kıyaslayınız.
Başlangıç sıcaklıkları eşit olan eşit kütleli su ve zeytinyağı,özdeş ısıtıcılar ile eşit süre ısıtılıyor.
Suyun öz ısısı zeytin yağından büyük olduğuna göre, su ve zeytin yağının son sıcaklıklarını kıyaslayınız.
Madde Öz ısı J/g.0C
X 3,2
Y 0,65
Z 2,68
T 1,8
100 g 100 g
Madde Kütle İlk sıcaklık Son sıcaklık Verilen Isı (J)
X 100 g 20 0C 30 0C 1000
Y 100 g 20 0C 25 0C 1000
Z 100 g 20 0C 40 0C 1000
Yandaki grafikte verilen X, Y ve Z maddelerinin öz ısılarını kıyaslayınız.
X Y Z
100J 150J 200J
Öz Isı
sayisalsinifi.com
SAYISAL SINIFI Teneffüz Zili
Sayisalsinifi.com
Özdeş ısı kaynakları ile ısıtılan eşit kütleli K, L, M maddelerine ait sıcaklık zaman grafikleri aşağıdaki gibidir.
Bu maddelerin öz ısılarını büyükten küçüğe doğru sıralayınız.
Başlangıç sıcaklıkları aynı olan eşit kütleli X, Y, Z maddeleri özdeş ısıtıcılar kullanılarak 5 dk ısıtılıyor.
Maddelerin son sıcaklıkları grafikteki gibi olduğuna göre bu maddelerin öz ısılarını büyükten küçüğe doğru sıralayanız.
K
X Y Z
L M
Sıcaklık 0C
Sıcaklık 0C
Madde
20 0C 15 0C 18 0C
10 0C 10 0C 10 0C
Zaman
3 dk 3 dk Zaman 3 dk Zaman
Sıcaklık 0C Sıcaklık 0C
100 g 100 g
Bağımlı değişken: ... Bağımsız değişken: ...
Kontrol edilen değişken: ...
Arda yanda da verilen düzeneği hazırlayarak kap- lardaki eşit kütleli farklı cins sıvıları özdeş ısıtıcılarla eşit süre ısıtıyor ve sıcaklık değişimlerini termometre yardımı ile ölçüyor. (Isıtıcılar özdeş)
Buna göre bu araştırmadaki değişkenleri bulalım.