Enürezis ve Enkomprezis
CGM302 SAĞLIK KURUMLARINDA ALAN ÇALIŞMASI
Prof. Dr. Aysel KÖKSAL AKYOL Prof. Dr. Aynur BÜTÜN AYHAN
Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Çocuk Gelişimi Bölümü
ENÜREZİS
Nedir?
Nedenleri nelerdir?
Tedavi yöntemleri nelerdir?
NEDİR?
Enürezis daha yaygın bilinen haliyle ‘’ alt ıslatma’’
durumudur. Neveus enürezis’i tuvalet eğitimi için gerekli olan fiziksel olgunluğa erişildikten (5 yaş ve üstü) sonra görülen alt ıslatma davranışı olarak tanımlamıştır.
Enürezis çocuklarda 3 şekilde karşımıza çıkmakla birlikte, temelde primer(birincil) ve sekonder (ikincil) enürezis
olmak üzere de iki gruba ayrılır.
ENÜREZİSİN ÇOCUKLARDA KARŞIMIZA ÇIKAN TÜRLERİ
Enürezis çocuklarda 3 şekilde karşımıza çıkmaktadır;
Nocturnal Enürezis: Sadece gece alt ıslatma;
Diurnal Enürezis: Sadece gündüz alt ıslatma;
Continua Enürezis:Hem gece hem gündüz alt ıslatma;
PRİMER (BİRİNCİL) ENÜREZİS
Birincil enüreziste çocuk idrar tutma yeteneğini hiç kazanamamıştır. İlgili süreç boyunca kuruluğun olduğu
dönemin görülmediği türdür.
SEKONDER (İKİNCİL) ENÜREZİS
İkincil enüreziste ise çocuk en az 6 ay
kadar tuvalet kontrolü sağlanmış fakat
sonrasında bu beceriyi kaybetmiştir.
NEDENLERİ
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Biyolojik muayene sonrası fizyolojik bir aksaklık olup olmamasına göre iki farklı tedavi yöntemi tercih edilir. Eğer; fiziksel bir problem varsa tıp doktorları eşliğinde soruna çözüm aranır böyle durumlarda genelde sorunun teşhisinden sonra kesin ve hızlı çözümler alınabilir.
Eğer; fiziksel bir bulguyla karşılaşılmazsa sorunun psikolojik temellere dayandığı düşünülür ve buna göre bir yol izlenir. Bunun için de
çocuğun gelişimini olumlu destekleyecek yöntemler kullanılır.
Çocuğun üzerindeki stres kaynakları azaltılır, belirli bir tuvalet düzeni oturtulmaya çalışılır, tuvalet eğitimi uygun zamanda verilebilir,
takvim yöntemi, mesane jimnastiği yöntemi, gece uyandırma yöntemi
kullanılabilir
ENKOPREZİS
Nedir?
Nedenleri nelerdir?
Tedavi yöntemleri nelerdir?
NEDİR?
Enkoprezis daha genel bilinen adıyla dışkı kaçırmadır.
Çocuğun bağırsak olgunluğu geliştikten ve dışkı tutma becerisini geliştirecek fiziksel olgunluğa eriştikten sonra dışkısını tutamaması ve uygunsuz yerlere bırakması olarak tanımlanır.
Bir çocuğa enkoprezis tanısı konulabilmesi için çocuğun 4 yaşını geçmiş olması, fizyolojik bir probleminin olmaması ve 3 ay süreyle bu davranışı ayda en az bir kere
gerçekleştirmiş olması gerekmektedir.
Enkoprezis 2 türde değerlendirilebilir.
PRİMER (BİRİNCİL) ENKOMPREZİS
Bu türde çocuk hiç dışkı tutma becerisi
kazanmayı başaramamıştır.
SEKONDER (İKİNCİL) ENKOPREZİS
Bu türde ise en az 1 yıl kadar tuvalet kontrolü sağlanmış fakat sonrasında bu beceri
kaybedilmiştir
NEDENLERİ
TEDAVİ
YÖNTEMLERİ
Biyolojik muayene sonrası fizyolojik bir aksaklık olup olmamasına göre iki farklı tedavi yöntemi tercih edilir.
Eğer; fiziksel bir problem varsa tıp doktorları eşliğinde soruna çözüm aranır böyle durumlarda genelde sorunun teşhisinden sonra kesin ve hızlı çözümler alınabilir.
Eğer; fiziksel bir bulguyla karşılaşılmazsa sorunun
psikolojik temellere dayandığı düşünülür ve buna göre bir yol izlenir. Bunun için de çocuğun gelişimini olumlu destekleyecek yöntemler kullanılır. Çocuğun üzerindeki stres kaynakları azaltılır, belirli bir tuvalet düzeni
oturtulmaya çalışılır, tuvalet eğitimi uygun zamanda
verilebilir, takvim yöntemi, gece uyandırma yöntemi
kullanılabilir. Kabızlıkla birlikte gelişen durumlarda
öncelikli olarak kabızlığı gidermeye yönelik yöntemler
tercih edilebilir. Uygun diyetler kullanılabilir. Çevre
şartlarının iyileştirilmesi psikoterapi, aile terapisi yada
grup terapisi de uygulanabilir.
KAYNAKÇA
Bolışık, B. Enürezis. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 6(2), 31-34.
Demir, T., Yavuz, M., Doğangün, B., Bolat, N., Kadak, T., Karaçetin, G., & Kayaalp, L. (2012). Enkoprezisi olan
çocuklarda davranış sorunları ve bazı ailesel özellikler. Türk Pediatri Arşivi, 47(1).
Howard A. Paul PhD, ABPP (2015) Treatments That Work With Children:Empirically Supported Strategies for Managing
Childhood Problems, Second Edition, by E. R.Christophersen
& S. Mortweet VanScoyoc, Child & Family Behavior Therapy, 37:1, 81-90, DOI:10.1080/07317107.2015.1000239
Kilic, B. D., Olmez, S., Gencoglan, S., Keten, H. S., Avci, F., Olmez, C., & Sucakli, M. H. (2015). PRİMER ENÜREZİS
NOKTURNA TANILI ÇOCUKLARIN ANNELERİNİN YAŞAM
KALİTESİNİN BELİRLENMESİ. Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Dergisi, 6(23).
