ORGANİK HAYVANSAL ÜRETİM
(6.HAFTA)
• Bu dersin konusu
Organik hayvansal üretimin küresel düzeydeki sorunları ve çözüm yolları
• h) Pazar sorunu: Özellikle gelişmekte olan
ülkelerde olmak üzere organik hayvansal
ürünlerin iç ve dış pazarlarda değerlendirilmeleri
bakımından önemli sorunlar söz konusudur. Bu
sorunların bazıları şunlardır: 1) Ulusal düzeyde
büyük perakende zincirinin bulunmaması, 2)
Organik etiketli olmayan ürünlerin organik olarak
satılmasının etkili bir şekilde denetlenmemesi, 3)
Doğrudan ödemeler şeklindeki devlet
desteklerinin olmaması veya yetersizliği
Organik hayvansal üretimin küresel düzeydeki sorunları ve çözüm yolları
4
) Organik ürün ithal eden ülkelerdeki ürün kalite kontrolstandartlarının fazlalığı ve uygulamaya aktarmadaki zorluklar. Gelişmekte olan ülkelerde bu standartları
sağlayabilecek koşulların olmaması veya yetersizliğinin yanında organik ürün ithal eden veya edebilecek
Organik hayvansal üretimin küresel düzeydeki sorunları ve çözüm yolları
• Örneğin, 2001 yılından önce organik ürünlerin ihracat pazarlarının büyümeye başladığı dönemde, Danimarka organik domuz pazarında çok fazla ürün olması,
fiyatların düşmesine neden olmuştur. Benzer olarak İrlanda’da organik olarak üretilen etin yaklaşık % 20-30’u, İsviçre’de organik olarak üretilen hayvanların özellikle de domuzların bir kısmı ve Avusturya,
Danimarka ve İngiltere’de organik olarak üretilen sütün 2/3’ü konvansiyonel olarak satılabilmiştir. Bu nedenle, AB’de son yıllarda bazı çiftçi örgütleri, hızlı bir şekilde organik sisteme geçmemeleri yönünde uyarılmışlardır (FAO 2002).
Organik hayvansal üretimin küresel
düzeydeki sorunları ve çözüm yolları
• Dünyada organik hayvansal ürünlerin
pazarlanmasında yaşanan bu sorunlara rağmen
şu uygulamalar üzerinde durulmasının organik
hayvansal ürünlerin pazarlanması üzerinde
olumlu etkilerinin olacağı bildirilmektedir. Bunlar:
1)
Doğrudan destekler gibi, organik iç pazarların
gelişimini ve rekabet gücünü artırmaya ve
korumaya yönelik uygulamalar, 2) Güçlü
Organik hayvansal üretimin küresel
düzeydeki sorunları ve çözüm yolları
• 4) Üreticiler ve tüketiciler arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi: Bu durum,
AB’de organik hayvansal ürün tüketimini etkileyen çok önemli nedenlerden birisi olup, özellikle organik kanatlı hayvan üretiminde hayvan refahı
bakımından nispeten daha yüksek bir öneme sahiptir. Örneğin, hayvan refahı organik kanatlı üretiminde önemli düzeyde daha yüksektir ve bunu gözlemleyen tüketiciler ile ilişki kurmak daha kolay olmaktadır, 5)
Gelişmekte olan ülkelerde organik tarımla ilgili başarılar, kendi ve/veya diğer gelişmekte olan ülkelerde organik hayvansal üretime geçişin hızlanmasına yardımcı olmaktadır. Örneğin, Latin Amerika ülkeleri arasında Arjantin’in organik sebze ve meyve pazarı bakımından önde olması, bu ülkede organik hayvansal ürünlere olan ilginin artması üzerinde olumlu etki göstermiştir. Asya ve Afrika’daki gelişmekte olan ülkelerin de, gelecek yıllarda Latin Amerika ülkelerinin bu deneyimlerinden yararlanabilecekleri kabul edilmektedir (Chander vd. 2011), 6) Organik hayvansal üretimle ilgili standartların geliştirilmesi: Son yıllarda Tayland ve Arjantin’de, başta
hayvan refahı olmak üzere, organik hayvansal üretimle ilgili standartların geliştirilerek uygulamaya aktarılması bakımından sağlanan ilerlemeler, bu ülkelerin organik hayvansal ürünlerinin iç ve dış pazarlarında büyümesine neden olmuştur (Bowles vd. 2005).
Organik hayvansal üretimin küresel
düzeydeki sorunları ve çözüm yollar
ı
• Dünyada organik hayvansal ürün pazarlarının büyümesi açısından var olan ve/veya gelecekte gelişmesi beklenen fırsatlar ise şunlar olarak görülmektedir: 1) Organik hayvansal üretim ve tüketim içinde yer alan tüm paydaşların çevre ve iklim değişikliği konularına olan ilgilerinin ve bilgilerinin gelişmesi. Örneğin, tüketicilerin ürün karbon ayak izi hakkındaki bilgilerinin gelişmesi, organik hayvansal ürünlere olan ilgilerini olumlu yönde etkileyebilecek bir faktördür, 2) Kimyasal içermeyen ürünlere olan talebin artması, 3) Ürünlerin orjinlerine olan ilginin gelişmesi: Tüketicilerin doğdukları ve/veya yaşadıkları
bölgelerdeki yerli/ lokal hayvanlardan üretilen ürünlere olan
ilgilerinde artışlar vardır ve bu artışların, gelecekte de büyüyerek devam edeceği beklenmektedir, 4) Etik değerlere ve manevi
Organik hayvansal üretimin küresel düzeydeki
sorunları ve çözüm yolları
• ı) Bilimsel araştırma ve çalışmalardaki yetersizlikler: Küresel düzeyde organik hayvansal üretimin gelişme hızını yavaşlatan çok önemli bir faktör de bu alandaki
bilimsel araştırma ve çalışmalardaki yetersizliklerdir. Son yıllarda bu üretim kolunun bilimsel olarak
desteklenmesinde önemli ilerlemelerin sağlanmış olmasıyla birlikte, şu konular üzerindeki bilimsel araştırma ve çalışmaların artırılmasının gerekliliği
üzerinde durulmaktadır: 1) Organik hayvansal üretimin çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması (CO2 emisyonları, kirletme, koku, nitratlar gibi), 2) Lokal
kaynakların çiftliklerde kullanım etkinliklerinin artırılması,
Organik hayvansal üretimin küresel düzeydeki sorunları ve çözüm yolları
• 3) Hayvan sağlığı, fertilitesi ve uzun ömürlülüğünün artırılması, 4) Hayvan başına elde edilen ürünlerin
miktarının ve kalitesinin artırılması, 5) Organik sistemlere genotiplerin adaptasyonları (örneğin, yavaş gelişen piliç hatları), 6) Alternatif ve tamamlayıcı sağlık koruma ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi, 7) Gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere organik hayvansal üretime yönelik bilimsel araştırma ve çalışmaların geliştirilmesi: Avrupa ülkelerinde FIBL ve NAHWOA gibi kuruluşlar
Organik hayvansal üretimin küresel düzeydeki sorunları ve çözüm yolları
• 8) Organik hayvan barınaklarının geliştirilmesi; 9) Karışık bitki ve hayvansal üretim sistemlerinin daha iyi
anlaşılması ve geliştirilmesi;10) Özellikle kurak ve yarı kurak bölgeler gibi çevre koşularının zor olduğu
bölgelere yönelik bilimsel araştırma ve çalışmaların artırılması. Günümüzdeki organik hayvansal üretimle ilgili mevcut araştırmaların büyük çoğunluğu ılıman bölgelerde ve gelişmiş ülkelerde gerçekleştirilmiştir. Kurak bölgelerdeki tarımsal üretimin büyük ölçüde
hayvancılığa bağlı olmasına karşın, bu ülkelerde organik hayvansal üretim üzerindeki araştırma sayısı düşük
düzeydedir. •