AŞÇILIK PROGRAMI YİYECEK VE İÇECEK MALİYET KONTROLÜ
KONU 8
BEĞENİRLİK ENDEKSİ
Günümüzde birçok yiyecek içecek işletmesi, menüde yer alan her bir kalemin beğenirlik endeksini oluşturmaktadır. Beğenilirlik endeksi, menüde yer alan
herhangi bir yiyecek ya da içeceğin gerçekleşen satış miktarının, menüde gerçekleşen tüm yiyecek içecek satışlarına oranıdır.
Bu oran şu şekilde formüle edilebilir.
Genel olarak, işletme yöneticileri beğenilirlik endeksi 3.252 ve altında olan yiyecek içecekleri menüden kaldırıp yeni kalemleri menüye dahil etme yoluna gitmektedirler.
Örnek 1:Aşağıdaki tabloya göre tas kebabının beğenirlik endeksini hesaplayınız.
Günlük Satışlar
Menü Kalemleri Satış Miktarı Beğenilirlik Endeksi % Mercimek Çorbası 155
Tavuk Çorbası 140
Kuru Fasulye 205
Etli Nohut 180
Tas Kebabı 208
Karnıyarık 95
Bulgur Pilavı 200
Pirinç Pilavı 202
İskender 64
Mantı 78
Lahmacun 194
Pide 142
Toplam 1863
T as Kebab ın ın Be ğ enilirlik Endeksi=208 x 100 1863
T as Kebabının Be ğenilirlik Endeksi=11.165
11.165 > 3.252 olduğundan yemek menüde kalmaya devam edebilir
Örnek 1:Aşağıdaki tabloya göre tas kebabının beğenirlik endeksini hesaplayınız.
Günlük Satışlar
Menü Kalemleri Satış Miktarı Beğenilirlik Endeksi %
Mercimek Çorbası 155 8.320
Tavuk Çorbası 140 7.515
Kuru Fasulye 205 11.003
Etli Nohut 180 9.661
Tas Kebabı 208 11.165
Karnıyarık 95 5.099
Bulgur Pilavı 200 10.735
Pirinç Pilavı 202 10.843
İskender 64 3.435
Mantı 78 4.187
Lahmacun 194 10.413
Pide 142 7.622
Toplam 1863 100.00
T as Kebab ın ın Be ğ enilirlik Endeksi=208 x 100 1863
T as Kebabının Be ğenilirlik Endeksi=11.165
11.165 > 3.252 olduğundan yemek menüde kalmaya devam edebilir
Örnek 2:Aşağıdaki tabloya göre Karnıyarık’ın beğenirlik endeksini hesaplayınız.
Haftalık Satışlar
����������=242 x 100 7488
Karnıyarık
3,232 < 3.252 olduğundan yemek menüde kalmamalıdır
Menü Kalemleri Satış Miktarı Beğenilirlik Endeksi %
Ezo Gelin Çorbası 855
Tavuk Çorbası 750
Taze Fasulye 552
Etli Nohut 475
Patlıcan Kebabı 482
Karnıyarık 242
Çerkez Pilavı 762
Pirinç Pilavı 975
Adana Kebap 645
Mantı 350
Lahmacun 675
Pide 725
Toplam 7488
Örnek 2:Aşağıdaki tabloya göre Karnıyarık’ın beğenirlik endeksini hesaplayınız.
Haftalık Satışlar
����������=242 x 100 7488
��rn� yar �k Be ğenilirlik Endeksi=3,232
3,232 < 3.252 olduğundan yemek menüde kalmamalıdır
Menü Kalemleri Satış Miktarı Beğenilirlik Endeksi %
Ezo Gelin Çorbası 855 11,418
Tavuk Çorbası 750 10,016
Taze Fasulye 552 7,372
Etli Nohut 475 6,343
Patlıcan Kebabı 482 6,437
Karnıyarık 242 3,232
Çerkez Pilavı 762 10,176
Pirinç Pilavı 975 13,021
Adana Kebap 645 8,614
Mantı 350 4,674
Lahmacun 675 9,014
Pide 725 9,682
Toplam 7488 100,00
Örnek 3:Aşağıdaki tabloya göre Cevizli baklavanın beğenirlik endeksini hesaplayınız.
Aylık Satışlar
������� �������=1652 x 100 14510
������� ������� Be ğenilirlik Endeksi=11,382
11,382 > 3.252 olduğundan tatlı menüde kalmalıdır
Menü Kalemleri Satış Miktarı Beğenilirlik Endeksi %
Fırında Sütlaç 1550
Keşkül 1250
Tavuk Göğsü 1300
Muhallebi 800
Profiterol 1483
Sütlü İrmik Tatlısı 1257
Cevizli Baklava 1652
Fıstıklı Baklava 1750
Vezir Parmağı 940
Kadayıf 1598
Kemalpaşa Tatlısı 505
Künefe 425
Toplam 14510
Örnek 3:Aşağıdaki tabloya göre Cevizli baklavanın beğenirlik endeksini hesaplayınız.
Aylık Satışlar
������� �������=1652 x 100 14510
������� ������� Be ğenilirlik Endeksi=11,382
11,382 > 3.252 olduğundan tatlı menüde kalmalıdır
Menü Kalemleri Satış Miktarı Beğenilirlik Endeksi %
Fırında Sütlaç 1550 10,682
Keşkül 1250 8,615
Tavuk Göğsü 1300 8,959
Muhallebi 800 5,513
Profiterol 1483 10,221
Sütlü İrmik Tatlısı 1257 8,663
Cevizli Baklava 1652 11,385
Fıstıklı Baklava 1750 12,061
Vezir Parmağı 940 6,478
Kadayıf 1598 11,013
Kemalpaşa Tatlısı 505 3,480
Künefe 425 2,929
Toplam 14510 100,00
Örnek 4:Aşağıdaki tabloya göre Künefenin beğenirlik endeksini hesaplayınız.
Aylık Satışlar
� ü ����=425 x 100 14510
� ü���� Be ğenilirlik Endeksi=2,929
2,929 < 3.252 olduğundan tatlı menüde kalmamalıdır
Menü Kalemleri Satış Miktarı Beğenilirlik Endeksi %
Fırında Sütlaç 1550
Keşkül 1250
Tavuk Göğsü 1300
Muhallebi 800
Profiterol 1483
Sütlü İrmik Tatlısı 1257
Cevizli Baklava 1652
Fıstıklı Baklava 1750
Vezir Parmağı 940
Kadayıf 1598
Kemalpaşa Tatlısı 505
Künefe 425
Toplam 14510 100,00
Örnek 4:Aşağıdaki tabloya göre Künefenin beğenirlik endeksini hesaplayınız.
Aylık Satışlar
� ü ����=425 x 100 14510
� ü���� Be ğenilirlik Endeksi=2,929
2,929 < 3.252 olduğundan tatlı menüde kalmamalıdır
Menü Kalemleri Satış Miktarı Beğenilirlik Endeksi %
Fırında Sütlaç 1550 10,682
Keşkül 1250 8,615
Tavuk Göğsü 1300 8,959
Muhallebi 800 5,513
Profiterol 1483 10,221
Sütlü İrmik Tatlısı 1257 8,663
Cevizli Baklava 1652 11,385
Fıstıklı Baklava 1750 12,061
Vezir Parmağı 940 6,478
Kadayıf 1598 11,013
Kemalpaşa Tatlısı 505 3,480
Künefe 425 2,929
Toplam 14510 100,00
KAYNAKÇA
Denizer, D. (2005). Konaklama İşletmelerinde Yiyecek ve İçecek Yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık Yılmaz, Y. (2005). Yiyecek İçecek Maliyet Kontrolü. Ankara: Detay Yayıncılık.
Sarıışık, Mehmet (2017). Yiyecek İçecek İşletmelerinde Maliyet Kontrolü. Ankara: Detay Yayıncılık.
Çetiner, E (2002).Konaklama İşletmelerinde Muhasebe Uygulamaları. Ankara: Gazi Yayınevi Usal, A. (2006).Turizm İşletmelerinde Maliyet Analizleri. Ankara: Detay Yayıncılık