FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON HEMŞİRELİK
Dersin Haftası: 10. Hafta
Dersin Öğr. Üyesinin Adı: Prof. Dr. H. Hakan Bozkurt E-Posta:hhbozkurt@gelişim.edu.tr
Bölüm Adı
DersinAdı G
E L İ S İ M E D U i g u g e l i s i m
FTY145-PATOLOJİ, HEY205-PATOLOJİ
SİNDİRİM SİSTEMİ HASTALIKLARI VE BOZUKLUKLARI
Anatomi ve Fizyoloji
Başlıca iki amaç:
◦ Yiyecekleri daha basit maddelere dönüştürmek
◦ Atık ürünleri elimine etmek
Sindirim Kanalı
◦ Ağızdan anüse kadar süre gelen kanal
Anatomi ve Fizyoloji
Yardımcı Organlar:
◦ Dil
◦ Diş
◦ Tükürük bezleri
◦ Safra kesesi
◦ Pankreas
◦ Karaciğer
Ortak Belirti ve Bulgular
Kanama, perforasyon(delinme) ve değişmiş hareketlilik
Kanamayı belirleyen terimler
◦ Hematemez (Kan kusma)
◦ Hematokezi (Dışkıda taze kan)
◦ Melena (Siyah renkli dışkı)
Ortak Belirti ve Bulgular
Mide veya bağırsaklardaki perforasyon, peritonit ve septisemiye neden olur
Hareketlilikteki değişiklikler bulantı, kusma, ishal ve kabızlığa
neden olabilir
Teşhis Testleri
Röntgen
Endoskopik muayene
◦ Özofagogastroduodenoskopi (EGD)
GI serisi
◦ Üst GI serisi - baryum yutmak
◦ Alt GI serisi - baryum lavman
Gizli kan
Yumurtacık ve parazitler
Ağız Hastalıkları
Diş çürüğü
◦ Diş yüzeyindeki bakteriler nedeniyle diş hastalıkları
◦ Plaka
◦ Oyuklar
Periodontal Hastalık
◦ Diş / dişeti destek yapılarını etkiler
◦ Yetişkinlerde diş kaybının ana nedeni
Ağız Hastalıkları
Periodontal hastalık:
◦ Nedenler:
◦ Kötü ağız hijyeni
◦ Dişeti iltihabına yol açan yetersiz beslenme
◦ Diş etleri iltihabı
◦ Önleme:
◦ Fırçalama ve diş ipi
◦ Düzenli diş bakımı
◦ Yeterli diyet
Ağız Hastalıkları
Ağız kanseri:
◦ Dudakların skuamöz hücreli karsinomu
◦ Yaygın ağız kanseri
◦ Genellikle alt dudakta güneş ışığına maruz kalma, çiğneme tütününe veya pipo / puro içilmesi
◦ Tedavi:
◦ Radyasyon
◦ Cerrahi eksizyon
Boğaz ve Özofagus Hastalıkları
Farenjit
◦ Boğaz ağrısı olarak da bilinir
◦ Viral veya bakteriyel
◦ Boğaz kültürü ile tanı
◦ Bakteriyel neden varsa, antibiyotiklerle tedavi edilir
Boğaz ve Özofagus Hastalıkları
Reflü Özofajit :
◦ Gastroözofageal reflü hastalığı olarak da bilinir
◦ Yemek borusunun alt ucunda doku inflamasyonu
◦ Mide asitlerinin kardiyak sfinkter yoluyla yukarı doğru özofagusa geri akışından kaynaklanır.
Boğaz ve Özofagus Hastalıkları
Reflü Özofajit
◦ Semptomlar:
◦ Mide ekşimesi
◦ Göğüs veya epigastrik bölgede yanma hissi
◦ Uzun süreli reflü , kanamaya, ülserasyona ve yemek
borusunda sikatrise neden olabilir
Boğaz ve Özofagus Hastalıkları
Reflü Özofajit:
◦ Tedavi:
◦ Reflü azaltmak
◦ Büyük öğünlerden kaçının
◦ Baharatlı yiyecekler, kafein ve sıkı giysilerden kaçının
◦ Dışkı yumuşatıcılar alın
◦ Müshil almak
◦ Antasitler ve / veya reflü karşıtı ilaçlar alın
◦ Yatak başı yükseltilmiş uyku
◦ Sigara içmekten, gazlı içeceklerden, çikolatadan, çok yağlı yiyeceklerden ve gece aperatiflerinden kaçının
Boğaz ve Özofagus Hastalıkları
Hiatal herni
◦ Mide göğüs boşluğuna kayıyor
◦ Kardiak sfinkterinin zayıflığı ve yaş ile artar
◦ Asemptomatik olabilir
◦ Ancak reflü ile ilgili olabilir
Mide Hastalıkları
Gastrit
◦ Mide inflamasyonu
◦ Semptomlar
◦ Karın ağrısı
◦ Mide bulantısı
◦ Geğirme
◦ Kusma
◦ Nedenler:
◦ Tahriş edici ajanlar
◦ Örneğin, aspirin, alkol, kahve, tütün, bakteri yüklü yiyecekler
◦ Mide zarındaki küçük bakterilerin neden olduğu Helicobacter
gastrit
Mide Hastalıkları
Gastrit
◦ Helicobacter gastritin biyopsi ile teşhisi
◦ Tedavi:
◦ Mide asidini azaltanilaçlar
◦ H. pylori tedavisinde antibiyotikler
Mide Hastalıkları
Ülser
◦ Mide (mide ülseri) ve duodenumda (duodenum ülseri) bulunur
◦ Genellikle H. pylori'den kaynaklanır.
◦ Diğer nedensel faktörler stres, sigara, aspirin, steroid gibi ilaçlar ve alkol
◦ Tedavi:
◦ Katkıda bulunan faktörlerin azaltılması
◦ Antasitler
◦ Ağır vakalarda cerrahi müdahale
Mide Hastalıkları
Mide kanseri
◦ Genellikle metastaz olana kadar tanı konulmaz
◦ Sebep olan faktörler:
◦ Gıda katkı maddeleri, tütsülenmiş, tuzlanmış, salamura edilmiş gıdalar
◦ Erkek cinsiyeti - Kadınlardan çok erkekleri etkiler
◦ Sigara içmek
◦ Semptomlar
◦ İştah kaybı
◦ Genel mide rahatsızlığı
◦ Mideekşimesi
Mide Hastalıkları
Mide Kanseri
◦ Tedavi:
◦ Cerrahi rezeksiyon
◦ Kemoterapi
◦ Radyasyon
◦ Erken tanıda prognoz iyi
İnce Bağırsak Hastalıkları
Malabsorpsiyon sendromu
◦ İnce bağırsak besinleri özümseyemiyor
◦ Yağları ve mineralleri absorbe etme zorluğu
◦ Tedavi
◦ Diyet tedavisi
◦ Komplikasyon:
◦ K vitamini emiliminin yetersizliğine bağlı kanama
İnce Bağırsak Hastalıkları
Bölgesel enterit
◦ Crohn hastalığı ve inflamatuar barsak hastalığı (IBD) olarak da bilinir
◦ En sık ince bağırsakta etkili olan kronik inflamatuar hastalık
◦ Hafifleme ve alevlenme ile karakterize
İnce Bağırsak Hastalıkları
Bölgesel enterit
◦ Semptomlar
◦ Anoreksi
◦ Gazı olma hali
◦ Karın ağrısı
◦ İshal ve kabızlık
◦ Destek tedavisi:
◦ Düşük kalıntı diyeti
◦ İshali, iltihabı, enfeksiyonu ve depresyonu kontrol eden ilaçlar
İnce Bağırsak Hastalıkları
Gastroenterit
◦ Mide ve bağırsak inflamasyonu
◦ Nedenler:
◦ Bakteriler
◦ Virüsler
◦ Paraziter istila
◦ Kokmuş yiyecekleri yutmak
◦ Laktoz intoleransı
◦ Yiyeceklere veya ilaçlara alerjik reaksiyon
◦ Stres
İnce Bağırsak Hastalıkları
Gastroenterit:
◦ Semptomlar:
◦ Mide bulantısı
◦ Kusma
◦ Karın krampı
◦ İshal
◦ Karın gurultusu
◦ Keyifsizlik
İnce Bağırsak Hastalıkları
Gastroenterit
◦ Tedavi:
◦ Bulantı ve diare ilaçları
◦ Antibiyotikler
◦ Sıvılar
◦ Gıda desteği
◦ Önleme:
◦ Yiyecek hazırlamadan önce el yıkama
◦ Doğru yemek soğutma
◦ Kirlenmiş yiyecek ve / veya sudan kaçınma
Kolon Hastalıkları
•Apandisit
– Apandis iltihabı – Semptomlar
• Sağ alt kadranda kayan karın ağrısı (RLQ)
• Mide bulantısı ve kusma
• Ateş
• Lökositoz
• Cerrahi eksizyon
– Tercihen yırtılmadan önce