Laboratuvar - VLSM Adresleme Şeması Tasarlama ve Uygulama
Topoloji
Hedefler
1. Bölüm: Ağ Gereksinimlerini İnceleme 2. Bölüm: VLSM Adres Şemasını Tasarlama 3. Bölüm: IPv4 Ağını Kablolama ve Yapılandırma
Arka Plan / Senaryo
Variable Length Subnet Mask (VLSM), IP adreslerinin boşa harcanmasını önlemek için tasarlanmıştır.
VLSM'de bir ağda alt ağ oluşturulur ve sonra yeniden alt ağ oluşturulur. Bu işlem, her bir alt ağda gereken host sayısına bağlı olarak çeşitli boyutlarda alt ağlar oluşturmak için birçok kez tekrarlanabilir. VLSM'nin etkili bir şekilde kullanılması için adres planlaması gerekir.
Bu laboratuvarda, topoloji şemasında görüntülenen ağ için bir adres şeması geliştirmek üzere
172.16.128.0/17 ağ adresini kullanın. IPv4 adresleme gereksinimlerini karşılamak için VLSM kullanılır. VLSM adres şemasını karşıladıktan sonra, yönlendiricilerdeki arayüzleri uygun IP adresi bilgileriyle
yapılandıracaksınız.
Not: CCNA uygulamalı laboratuvarlarında kullanılan yönlendiriciler, Cisco IOS Sürüm 15.2(4)M3 (universalk9 image) çalıştıran Cisco 1941 Entegre Hizmetler Yönlendiricisi (ISR) yönlendiricileridir. Diğer yönlendiriciler ve Cisco IOS sürümleri kullanılabilir. Modele ve Cisco IOS sürümüne bağlı olarak, kullanılabilen komutlar ve üretilen çıktı, laboratuvarlarda gösterilenden farklı olabilir. Doğru arayüz tanımlayıcıları için bu laboratuvarın sonundaki Yönlendirici Arayüz Özet Tablosuna bakın.
Not: Yönlendiricilerin silindiğinden ve başlangıç yapılandırmalarına sahip olmadığından emin olun. Emin değilseniz eğitmeninize danışın.
Gerekli Kaynaklar
• 3 yönlendirici (Cisco IOS yazılımı, Sürüm 15.2(4)M3 evrensel görüntü veya eşdeğerini çalıştıran Cisco 1941)
• 1 bilgisayar (yönlendiricileri yapılandırmak için Tera Term gibi bir terminal emülasyon programı)
• Cisco IOS cihazlarını konsol portları aracılığıyla yapılandırmak için konsol kablosu
• Bu topolojide gösterilen şekilde Ethernet (isteğe bağlı) kabloları ve seri kablolar.
• Windows Hesap Makinesi (İsteğe Bağlı)
1. Bölüm: Ağ Gereksinimlerini İnceleme
1. Bölüm'de, topoloji şemasında görüntülenen ağ için 172.16.128.0/17 ağ adresini kullanarak bir VLSM adres şeması oluşturmak üzere ağ gereksinimlerini inceleyeceksiniz.
Not: Hesaplamalarınızda yardımcı olarak Windows Hesap Makinesi uygulamasını ve www.ipcalc.org IP alt ağ hesap makinesini kullanabilirsiniz.
1. Adım: Kaç host adresi ve alt ağın bulunduğunu belirleyin.
Bir /17 ağında kullanılabilen kaç host adresi vardır? ________
Topoloji şemasında gereken toplam host adresi sayısı nedir? ________
Ağ topolojisinde kaç altağ gerekir? ______
2. Adım: En büyük alt ağı belirleyin.
Alt ağ açıklaması (örn. BR1 G0/1 LAN veya BR1-HQ WAN bağlantısı) nedir? ___________________
En büyük alt ağ için kaç IP adresi gerekir? __________
Hangi alt ağ maskesi bu host adresi sayısını destekleyebilir? _____________________
Bu alt ağ maskesi toplam kaç host adresini destekleyebilir? _________
Bu alt ağı desteklemek için 172.16.128.0/17 ağ adresini alt ağa ayırabilir misiniz? _____
Bu alt ağa ayırmanın sonucunda hangi iki ağ adresi oluşur?
_____________________
_____________________
Bu alt ağ için ilk ağ adresini kullanın.
3. Adım: İkinci en büyük alt ağı belirleyin.
Alt ağ açıklaması nedir? _____________________________
İkinci en büyük alt ağ için kaç IP adresi gerekir? ______
Hangi alt ağ maskesi bu host adresi sayısını destekleyebilir? ___________________
Bu alt ağ maskesi toplam kaç host adresini destekleyebilir? __________
Kalan alt ağı yeniden alt ağa ayırıp yine de bu alt ağı destekleyebilir misiniz? ______
Bu alt ağa ayırmanın sonucunda hangi iki ağ adresi oluşur?
_____________________
_____________________
Bu alt ağ için ilk ağ adresini kullanın.
4. Adım: Sonraki en büyük alt ağı belirleyin.
Alt ağ açıklaması nedir? _____________________________
Sonraki en büyük alt ağ için kaç IP adresi gerekir? ______
Hangi alt ağ maskesi bu host adresi sayısını destekleyebilir? ___________________
Bu alt ağ maskesi toplam kaç host adresini destekleyebilir? __________
Kalan alt ağı yeniden alt ağa ayırıp yine de bu alt ağı destekleyebilir misiniz? ______
Bu alt ağa ayırmanın sonucunda hangi iki ağ adresi oluşur?
_____________________
_____________________
Bu alt ağ için ilk ağ adresini kullanın.
5. Adım: Sonraki en büyük alt ağı belirleyin.
Alt ağ açıklaması nedir? _____________________________
Sonraki en büyük alt ağ için kaç IP adresi gerekir? ______
Hangi alt ağ maskesi bu host adresi sayısını destekleyebilir? ___________________
Bu alt ağ maskesi toplam kaç host adresini destekleyebilir? __________
Kalan alt ağı yeniden alt ağa ayırıp yine de bu alt ağı destekleyebilir misiniz? ______
Bu alt ağa ayırmanın sonucunda hangi iki ağ adresi oluşur?
_____________________
_____________________
Bu alt ağ için ilk ağ adresini kullanın.
6. Adım: Sonraki en büyük alt ağı belirleyin.
Alt ağ açıklaması nedir? _____________________________
Sonraki en büyük alt ağ için kaç IP adresi gerekir? ______
Hangi alt ağ maskesi bu host adresi sayısını destekleyebilir? ___________________
Bu alt ağ maskesi toplam kaç host adresini destekleyebilir? __________
Kalan alt ağı yeniden alt ağa ayırıp yine de bu alt ağı destekleyebilir misiniz? ______
Bu alt ağa ayırmanın sonucunda hangi iki ağ adresi oluşur?
_____________________
_____________________
Bu alt ağ için ilk ağ adresini kullanın.
7. Adım: Sonraki en büyük alt ağı belirleyin.
Alt ağ açıklaması nedir? _____________________________
Sonraki en büyük alt ağ için kaç IP adresi gerekir? ______
Hangi alt ağ maskesi bu host adresi sayısını destekleyebilir? ___________________
Bu alt ağ maskesi toplam kaç host adresini destekleyebilir? __________
Kalan alt ağı yeniden alt ağa ayırıp yine de bu alt ağı destekleyebilir misiniz? ______
Bu alt ağa ayırmanın sonucunda hangi iki ağ adresi oluşur?
_____________________
_____________________
Bu alt ağ için ilk ağ adresini kullanın.
8. Adım: Seri bağlantıları desteklemek için gereken alt ağ sayısını belirleyin.
Her bir seri alt ağ bağlantısı için kaç host adresi gerekiyor? ______
Hangi alt ağ maskesi bu host adresi sayısını destekleyebilir? ___________________
a. Dört adet /30 alt ağa sahip olana kadar, her bir yeni alt ağın ilk alt ağını alt ağlara ayırmaya devam edin.
Bu /30 alt ağın ilk üç ağ adresini aşağıya yazın.
___________________
___________________
___________________
b. Bu üç alt ağın alt ağ açıklamalarını aşağıya girin.
____________________________
____________________________
____________________________
2. Bölüm: VLSM Adres Şemasını Tasarlama
1. Adım: Alt ağ bilgilerini hesaplayın.
1. Bölüm'de elde ettiğiniz bilgileri, aşağıdaki tabloyu doldurmak için kullanın.
Alt Ağ Açıklaması Gerekli Host
Sayısı Ağ Adresi /CIDR İlk Host
Adresi Genel Yayın Adresi
HQ G0/0 16.000
HQ G0/1 8000
BR1 G0/1 4000
BR1 G0/0 2000
BR2 G0/1 1000
BR2 G0/0 500
HQ S0/0/0 – BR1 S0/0/1 2 HQ S0/0/1 – BR2 S0/0/1 2 BR1 S0/0/1 – BR2 S0/0/0 2
2. Adım: Cihaz arayüz adresi tablosunu doldurun.
Alt ağdaki ilk host adresini Ethernet arayüzlerine atayın. HQ'ya, BR1 ve BR2 için Seri bağlantılardaki ilk host adresi verilmelidir. BR1'e, BR2 için seri bağlantıdaki ilk host adresi verilmelidir.
Cihaz Arayüz IP Adresi Alt Ağ Maskesi Cihaz Arayüzü
Genel Merkezi
G0/0 16.000 Host LAN'ı
G0/1 8000 Host LAN'ı
S0/0/0 BR1 S0/0/0
S0/0/1 BR2 S0/0/1
BR1
G0/0 2000 Host LAN'ı
G0/1 4000 Host LAN'ı
S0/0/0 HQ S0/0/0
S0/0/1 BR2 S0/0/0
BR2
G0/0 500 Host LAN'ı
G0/1 1000 Host LAN'ı
S0/0/0 BR1 S0/0/1
S0/0/1 HQ S0/0/1
3. Bölüm: IPv4 Ağını Kablolama ve Yapılandırma
3. Bölüm'de, ağ topolojisinin kablolarını bağlayacak ve 2. Bölüm'de geliştirdiğiniz VLSM adres şemasını kullanarak üç yönlendiriciyi yapılandıracaksınız.
1. Adım: Ağ kablolamasını topolojide gösterilen şekilde yapın.
2. Adım: Her bir yönlendiricideki temel ayarları yapılandırın.
a. Cihaz adını yönlendiriciye atayın.
b. Yönlendiricinin yanlış girilen komutları host adları gibi çevirmesini önlemek için DNS aramasını devre dışı bırakın.
c. Ayrıcalıklı EXEC şifreli parolası olarak class kelimesini belirleyin.
d. Konsol parolası olarak cisco kelimesini belirleyin ve oturum açmayı etkinleştirin.
e. VTY parolası olarak cisco kelimesini belirleyin ve oturum açmayı etkinleştirin.
f. Düz metin parolalarını şifreleyin.
g. Cihaza erişen herhangi bir kişiyi yetkisiz erişime izin verilmediği konusunda uyarmak için bir başlık oluşturun.
3. Adım: Her bir yönlendiricideki arayüzleri yapılandırın.
a. 2. Bölüm'de doldurduğunuz tabloyu kullanarak, her bir arayüze bir IP adresi ve alt ağ maskesi atayın.
b. Her bir arayüz için bir arayüz açıklaması yapılandırın.
c. Bütün DCE seri arayüzlerindeki saat hızını 128000 olarak ayarlayın.
HQ(config-if)# clock rate 128000 d. Arayüzleri etkinleştirin.
4. Adım: Bütün cihazlardaki yapılandırmayı kaydedin.
5. Adım: Bağlantıyı test edin.
a. HQ'dan BR1’in S0/0/0 arayüz adresine ping gönderin.
b. HQ'dan BR2’nin S0/0/1 arayüz adresine ping gönderin.
c. BR1'dan BR2’nin S0/0/0 arayüz adresine ping gönderin.
d. Pingler başarısız olursa, bağlantı sorunlarını giderin.
Not: Diğer yönlendiricilerdeki GigabitEthernet arayüzlerine gönderilen pingler başarılı olmayacaktır.
GigabitEthernet arayüzleri için tanımlanan LAN'lar simüle edilmiştir. Bu LAN'lara bağlı hiçbir cihaz
olmadığından, bunlar down/down durumunda olacaktır. Başka cihazların bu alt ağları algılayabilmesi için bir yönlendirme protokolü uygulanıyor olmalıdır. Bir yönlendirme protokolünün yönlendirme tablosuna alt ağları ekleyebilmesi için, GigabitEthernet arayüzlerinin de up-up durumunda olması gerekir. Bu arayüzler, Ethernet arayüz kablosunun diğer ucuna bir cihaz bağlanana kadar down/down durumunda kalacaktır. Bu
laboratuvarın odak noktası, VLSM ve arayüzlerin yapılandırılmasıdır.
Değerlendirme
Arka arkaya /30 alt ağın ağ adreslerinin hesaplanması için bir kısayol düşünebiliyor musunuz?
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
Yönlendirici Arayüzü Özet Tablosu
Yönlendirici Arayüzü Özeti Yönlendirici
Modeli Ethernet Arayüzü 1 Ethernet Arayüzü 2 Seri Arayüz 1 Seri Arayüz 2 1800 Fast Ethernet 0/0
(F0/0) Fast Ethernet 0/1
(F0/1) Seri 0/0/0 (S0/0/0) Seri 0/0/1 (S0/0/1) 1900 Gigabit Ethernet 0/0
(G0/0) Gigabit Ethernet 0/1
(G0/1) Seri 0/0/0 (S0/0/0) Seri 0/0/1 (S0/0/1) 2801 Fast Ethernet 0/0
(F0/0) Fast Ethernet 0/1
(F0/1) Seri 0/1/0 (S0/1/0) Seri 0/1/1 (S0/1/1) 2811 Fast Ethernet 0/0
(F0/0) Fast Ethernet 0/1
(F0/1) Seri 0/0/0 (S0/0/0) Seri 0/0/1 (S0/0/1) 2900 Gigabit Ethernet 0/0
(G0/0) Gigabit Ethernet 0/1
(G0/1) Seri 0/0/0 (S0/0/0) Seri 0/0/1 (S0/0/1) Not: Yönlendiricinin nasıl yapılandırıldığını öğrenmek için, yönlendirici türünü ve yönlendiricide kaç arayüz olduğunu tanımlamak üzere arayüzleri inceleyin. Her bir yönlendirici sınıfı için bütün yapılandırma birleşimlerini tam olarak listelemenin bir yolu yoktur. Bu tablo, cihazdaki olası Ethernet ve Seri arayüz birleşimleri için tanımlayıcılar içerir. Tablo, başka bir arayüz türü içermez, ancak belirli bir yönlendirici içerebilir. Buna örnek olarak bir ISDN BRI arayüzü verilebilir. Parantez içindeki dize, Cisco IOS komutlarında arayüzü temsil etmek için kullanılabilen geçerli kısaltmadır.