Yrd. Doç. Dr. Selim BARADAN Yrd. Doç. Dr. Hüseyin YİĞİTER

MESLEKİ KONULAR VE MESLEKİ KONULAR VE

KAYIT İŞLEMLERİ KAYIT İŞLEMLERİ

Yrd. Doç. Dr. Selim BARADAN Yrd. Doç. Dr. Hüseyin YİĞİTER

İNŞ4001 YAPI İŞLETMESİ İNŞ4001 YAPI İŞLETMESİ

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

KAPSAM

• SERBEST İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ

• YURTDIŞINDA YETKİN MÜHENDİSLİK UYGULAMALARI

• İNŞAAT ŞANTİYELERİNDE KAYIT İŞLEMLERİ

• İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI

• KALİTE GÜVENCE SİSTEMLERİ

SERBEST İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ

MEVZUAT

• Serbest İnşaat Mühendisliği Hizmetleri Uygulama, Tescil, Denetim ve Belgelendirme Yönetmeliği

• Dayanak: 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununa dayanarak hazırlanmıştır. (m. 3)

• Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği İnşaat Mühendisleri Odası

• 25981 sayılı RG, 30 Ekim 2005

• Yürürlüğe 1 Ocak 2006’da girmiştir.

• 27 Ağustos 2009’da bir çok maddesi iptal edilerek

yenilenmiştir.

TANIMLAR

• Serbest inşaat mühendisi (SİM): Serbest inşaat mühendislik hizmetlerinden birini veya birkaçını ücreti karşılığında, kendi hesabına veya kamu kurum ve kuruluşları dışında bir gerçek ya da tüzel kişi hesabına ücretli veya ortak bir bağlantı içinde

yapan inşaat mühendisi

• Serbest yapı denetçisi (SYD): 4708 sayılı Yapı Denetimi

Hakkında Kanun çerçevesinde kurulmuş ve faaliyet gösteren yapı denetim kuruluşlarında denetim mühendisi olarak

mühendislik hizmeti veren kişi

• Serbest inşaat mühendisliği hizmetleri iş yeri tescil belgesi (İTB): Bir gerçek ya da tüzel kişinin serbest inşaat mühendisliği hizmeti verebilmesi için iş yerini İnşaat Mühendisleri Odasına tescil ettirerek aldığı belge

SİM HİZMET ALANLARI (m. 6)

• Etüt-proje ve danışmanlık hizmetleri

• Yapım hizmetleri

• Denetim hizmetleri

• Laboratuar hizmetleri

SİM UZMANLIK ALANLARI (m. 5)

• Yapı uzmanlık alanı;

• Geoteknik uzmanlık alanı;

• Ulaştırma uzmanlık alanı;

• Hidrolik ve su kaynakları uzmanlık alanı;

• Kıyı liman uzmanlık alanı;

• Yapım yönetimi ve yapı işletmesi uzmanlık alanı;

• Yapı malzemeleri uzmanlık alanı.

BELGELENDİRME

SİM Belgesi (m. 8)

• Belgeyi alabilme koşulları

– Oda üyesi olmak ve üyelik borcu bulunmamak,

– TMMOB veya Oda tarafından herhangi bir mesleki kısıtlamaya uğramamış olmak,

– Oda Yönetim Kurulunca belirlenen SİM belgesi

tescil harcını ödemiş olmak,

SİM Belgesi (devam)

• Başvuru için çalışılacak ilin/ilçenin bağlı bulunduğu İMO Şube veya Temsilciliğine aşağıdaki belgelerin vermesi gerekir;

– Özgeçmiş,

– Başvuru formu,

– Tescil harcı makbuzu, – İmza beyannamesi,

– Yetki ve sorumluluklarını da belirtmek kaydıyla çalıştığı ya da bitirdiği işlerin listesi ve belgeleri,

SYD Belgesi (m. 9)

• Oda üyeliği, ve üyelik borcu bulunmaması

• TMMOB veya Oda tarafından herhangi bir mesleki kısıtlamaya uğramamış olmak

• En az 12 yıllık mesleki deneyim

• Oda Yönetim Kurulunca belirlenen SYD belgesi tescil harcını ödemiş olmak

• Başvuruda olması gereken belgeler SİM

SİM/SYD Belgelerinin Yenilenmesi

• SİM ve SYD belgesinin geçerliliğini

koruyabilmesi için 2 yılda bir Oda tarafından onaylanması zorunludur.

• Yenilenme koşulları:

– Oda üyeliğini koruyor olması ve üyelik borcunun bulunmaması,

– TMMOB veya Oda tarafından herhangi bir mesleki kısıtlamaya uğramamış olması,

– Oda Yönetim Kurulunca belirlenen yenileme

BAŞVURUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

• Başvuru / yenileme belgeleri Şubeler aracılığı ile İMO merkezine gönderilir.

• Başvurular Mesleki Değerlendirme Kurulu (MDK) tarafından değerlendirilir.

• SİM veya SYD belgesi verilmesi ya da yenilenmesi uygun bulunanların belgeleri İMO merkezi tarafından hazırlanır ve ilgili Şubesine gönderilir.

• Uygun bulunmayanların belgeleri MDK tarafından hazırlanan gerekçesiyle birlikte Şubesine gönderilir.

• Başvuruları kabul edilmeyenlerin tescil veya yenileme harçları iade edilir.

KREDİLENDİRME SİSTEMİ

Yürürlükten Kalktı

Puan Dağılımı

• SİM/SYD belgesini yenilemek isteyenler 2 yıllık

periyotlar içerisinde en az 80 kredi puanı toplamak zorundaydı.

• Kredi puanları kriterleri

– mesleki faaliyet, – mesleki deneyim, – meslek içi eğitim, – mesleki etkinlik ve – akademik unvan

• Mesleki faaliyetten en az 30, meslek içi eğitimden en

az 20 puan toplamak zorunluğu vardı.

İŞ YERİ TESCİL BELGESİ

SİM Hizmetleri İş Yeri Tescil Belgesi Verilmesi

• Oda Yönetim Kurulunca belirlenen tescil bedelinin yatırılmış olması,

• İş yeri bir gerçek kişiye ait ise, o kişinin Odaya kayıtlı olması,

• İş yeri adi ortaklık ya da tüzel kişiye ait ise hisselerinin en az yüzde elli biri (% 51) TMMOB’ne bağlı Odalara kayıtlı kişilere ait olması,

• Üstteki hisse dağılımına sahip olmayan vakıf ya da kamu kuruluşları ile anonim şirketler, en az 10 SİM belgeli inşaat mühendisini bünyesinde çalıştırmaları koşuluyla, İTB almak için Oda Yönetim Kuruluna başvurabilir.

• İTB sahibi isyeri, özellik gerektiren projeler yapabilmek için uzmanlık alanında en az 3 yıl deneyimli SİM belgeli bir insaat

İTB Başvurusu

İstenen Belgeler:

• İş yeri adına çalışan SİM belgesine sahip en az bir inşaat mühendisinin bulunduğuna ilişkin belge,

– SİM iş yeri ortağı ise, en az yüzde on (% 10) hisseye sahip olduğuna ilişkin belge,

– SİM iş yerinde çalışıyor ise, son altı ayın SSK prim bordrolarının fotokopileri,

– SİM iş yerinde yeni çalışacak ya da son altı ay içerisinde işe girmiş ise, İMO tarafından hazırlanan tip sözleşmenin iş yeri ile SİM arasında imzalanmış bir örneği,

• Tescil bedeli makbuzu,

• Vergi levhası fotokopisi,

İTB Başvurusu (devam)

• İstenen Belgeler (devam):

– İş yeri adi ortaklık ise noterden onaylanmış ortaklık sözleşmesinin bir örneği,

– İş yeri tüzel kişi ise, tüzel kişiliğin ana sözleşmesindeki faaliyet konuları içerisinde "mühendislik hizmetleri yapmak" ibaresinin yer aldığı Ticaret Sicil Gazetesi,

– İş yerinin bünyesinde bulundurduğu donanım ve yazılımları içeren beyanı.

• İTB verilmesi için yapılan başvuru evrakları Şube görüşüyle birlikte, Oda merkezine gönderilir.

• İTB numarası Oda merkezi tarafından verilir ve

İTB’nin Yıllık Onayı

• SİM hizmetleri iş yeri tescil belgeleri her yıl 1 Ocak – 31 Ocak tarihleri arasında bandrollü olarak, Oda Yönetim Kurulunca belirlenen tescil ücreti karşılığında yenilenir.

• İTB yıllık onayı için;

– İş yeri bünyesinde bulunan SİM lerinin vermiş oldukları hizmetlerin ve iş yerinin yıl içerisinde yapmış olduğu işlerin listesinin,

– Tescile esas bilgilerindeki değişikliklerin bildirilmesi zorunludur.

• Belge aslının yenilenmesi dışında iş yerlerinin yıllık onayı bağlı bulunduğu Şubesi tarafından yapılır.

– Ancak yıllık onay esnasında alınan iş yerine ait belgeler Oda merkezine iletilir.

MESLEKİ DEĞERLENDİRME KURULU

• Mesleki Değerlendirme Kurulu (MDK) beş (5) kişiden oluşur.

• Oda Yönetim Kurulu, Olağan Genel Kurulun ardından üç (3) ay içerisinde, MDK’yı seçer.

• MDK meslekte en az on beş (15) yıl deneyimli üyeler arasından seçilir. Kurul ilk toplantısında kendi

arasından bir başkan ve bir raportör seçer.

• MDK’nın görev süresi iki (2) yıldır.

MDK’nın Görev ve Yetkileri

• SİM ve SYD lerin başvurularını değerlendirmek ve karara bağlamak, sicillerini tutmak,

• İTB almak için başvuran işyerlerinin başvurularını değerlendirmek ve karara bağlamak, ve işyerlerinin sicillerini tutmak,

• SİM, SYD ve işyerleri vasıtasıyla gelen verileri

değerlendirerek mühendislik uygulamaları envanteri çıkarmak ve güncellemek,

• Özel mühendislik proje ve uygulamalarını

değerlendirmek ve Oda Yönetim Kurulunun onayına

sunmak.

DİĞER HÜKÜMLER

• Şube yöneticileri, Temsilciler ve mesleki denetim görevlileri, yapılan SİM hizmetleri ile bu hizmetlerin üretildiği işyerlerini incelemeye ve denetlemeye yetkilidir.

• SİM/SYD/İTB belgesi bulunmayan, belgesini yenilemeyen,

belgesi Oda tarafından iptal edilen kişi veya kuruluşlar SİM ve SYD hizmetlerini yapamaz.

• SİM veya SYD belgesine sahip inşaat mühendisleri birden fazla İTB ne işlenemez ve birden fazla işyerinde çalışamaz.

• SİM, SYD ve İTB sahibi işyerleri, bu Yönetmelik kapsamına

giren tüm işlerde ve yapacağı hizmet sözleşmelerinde mesleki kanunlar ve borçlar hukuku çerçevesinde, iyi niyet kurallarına uygun olarak davranır, Oda tarafından belirlenen asgari ücret tarifelerine uyar.

Diğer Hükümler (devam)

• Tescile esas bilgi ve belgelerin İMO’ya verilmesinde, gerçeğe aykırı beyanda bulundukları tespit edilen, SİM, SYD, İTB üzerinde herhangi bir tahrifat yapan, tescile esas olan şartlarda meydana gelen değişiklikleri İMO’ya bildirmeyen üyelerin belgeleri Oda Yönetim Kurulu tarafından iptal edilir ve ilgili Üye Onur Kuruluna sevk edilir.

– Ayrıca, suç unsuru varsa Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.

• Halihazırda İnşaat Mühendisleri Odasınca verilmiş olan Büro Tescil Belgelerinde kayıtlı bulunan Serbest Müşavir Mühendisler (SMM) ler*, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarı ile SİM belgesi almaya hak kazanır.

YURTDIŞINDA YETKİN

MÜHENDİSLİK UYGULAMALARI

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ

PROFESSIONAL ENGINEER (P.E.) LİSANSI

• Sistemin geçmişi 100 yıl öncesine gider, 1947’den beri tüm eyaletlerde uygulanmakta

• Yetkili otorite

– National Society of Professional Engineers (NSPE)

• Lisansı veren kurum:

– National Council of Examiners for Engineering and Surveying’in her eyaletteki temsilcilikleri

• Her eyaletin kriteri farklı

• Farklı eyalette hizmet vermek için o eyaletin lisansını da almak gerekir

• Tüm mühendislik dalları için geçerli

P.E. Lisansının Faydaları

• Lisansı olmayanlara kıyasla ayrıcalık ve üstünlük

• Lisansı olmayanlar kamu projelerine imza atamazlar

• Bir firmadaki lisanslı mühendis sayısının fazlalığı ihale kazanma faktörü

• Lisanslı mühendisin maaşı lisanssıza göre daha fazla

• Bilirkişilik yapabilme

• Prestij

P.E. Olmanın Koşulları

1. Mezuniyet

• Akreditasyonunu sağlamış bir üniversite programı

2. F.E. (Fundamentals of Engineering) sınavını geçmek 3. İş Tecrübesi (4 yıl),

• Bazı eyaletler bu tecrübenin lisanlı müh. altında olmasını şart koşar, bazılarında 3 yıl yeterli

4. P.E. (Principals and Practice of Engineering) sınavını

geçmek

F.E. Sınavı

• Genelde mezun olurken (son dönem) girilen bir sınav

• Firmalar işe alırken FE sınavını kriter olarak kullanırlar

• Sabah seansı (120 soru), tüm mühendislik dalları için

• Öğlen seansı (60 soru), disipline özel

– Kimya, İnşaat, Elektrik, Çevre, Endüstri Makina

P.E. Sınavı

• FE sınavı ve iş tecrübesi koşullarını sağlayanlar girebilir

• Her müh. disiplini için farklı

• 8 saatlik bir sınav (notlar açık)

• 80 soru

• Çoktan seçmeli

İnşaat müh. için P.E. sınavı

• Sabah ve öğle seansı (4’er saat)

• Sabah seansındaki sorular tüm (5) uzmanlık dallarını içermekte

• Öğle seansında 5 uzmanlık dalından biri seçilecek

– Çevre

– Geoteknik – Yapı

– Ulaştırma – Su kaynakları

P.E. Lİsanslarının Yenilenmesi

• Periyodik olarak NSPE kurumuna üyeliklerin yenilenmesi

• “Continuing Professional Competency” (CPC) – Sürekli Mesleki Yetkinliğin ispatı

• Professional Development Hours (PDH) – Mesleki Gelişim Saatleri

• NSPE destekli kurslara devam etmek, seminerlere ve konferanslara katılmak veya konuşmacı olmak, ders vermek, makale veya kitap yazmak, patent almak,

mesleki veya teknik bir dernekte aktif olarak yer almak

• Her eyalette kriterler farklı

İNGİLTERE

CHARTERED ENGINEER

• Yetkili Otorite

– Engineering Council United Kingdom (ECUK)

• Lisansı veren

– 35 mühendislik dalına ait kurumlar (örnek:

Institution of Civil Engineers)

• Ayrıca

– “Incorporated Engineer”

– “Engineering Technician”

CEng Faydaları

• Projelere imza yetkisi

• Güvenlik ve kalite ile ilgili konularda sadece CEng’in yetkisi var

• Presij

• Maaş artışı

• Mesleki gelişim

• Yeni iş fırsatları

CEng. Olabilme Koşulları

• EĞİTİM

– ECUK tarafından kabul edilmiş 4 senelik bir üniversiteden mezun olma

• İŞ TECRÜBESİ

– En az 4 yıl.

– Bu sürenin 2 yılı yeni mezun mühendis veya stajyer pozisyonu

– Geri kalan 2 yılı daha fazla sorumluluk alabileceği pozisyonlar

– Bu tecrübe bir başka CEng.’in gözetimi altında

Mesleki İnceleme

• Sözlü sınav / mülakat

• İlgili kurum jüri olarak 2 mühendis atar

• İş tecrübesini özetleyen rapor sözlü olarak sunulur

• Ayrıca yazılı sınav da istenebilir

CEng Lİsanslarının Korunması

• İlgili mühendislik kurumları adayların gelişimleri konusunda kılavuzluk eder ve onlara katılmaları

gereken seminer, kurs ve eğitim programları hakkında tavsiyeler verir.

• Üyelik yenilenirken kişinin sürekli mesleki gelişimi de incelenir

• Tavsiye edilen yolun izlenip izlenmediğine bakılır

• Puan sistemi yok!

TÜRKİYE’DE

YETKİN İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ

Yürürlükten kalktı!

MEVZUAT

• Yetkin İnşaat Mühendisliği Uygulama Yönetmeliği

• 26285 sayılı Resmi Gazete

– 10 Eylül 2006

• Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği

– İnşaat Mühendisleri Odası

• Danıştay’ın yönetmeliğin 6 tane maddesini

iptal etmesiyle Ocak 2008’de bu uygulama

AMAÇ VE KAPSAM

• Amaç (m.1): Tüm ülkede kişiler ve kamu yararı ile etik

ilkelerine uygun, bilimsel gerekler ve çağdaş tekniklere dayalı, üstün nitelikli ve güvenilir mühendislik hizmetlerinin

sunulmasını ve bu hizmetlerle ilgili yanlış uygulamaların önlenmesini sağlamak.

• Kapsam (m.2) : İnşaat Mühendisleri Odası’na kayıtlı tüm inşaat mühendislerinin meslek alanlarına yönelik araştırma, inceleme, projelendirme, raporlama, uygulama, eğitim ve teknik sorumluluk işlevleri kapsamında olan ve uzmanlık gerektiren üstün nitelikli ve güvenilir hizmeti verebilecek yetkin mühendislerin belirlenmesi ve belgelendirilmesi koşulları

• Danıştay tarafından yukarıdaki maddeler iptal!

SONUÇ

• Uygulamanın iptaline kadar

– 2 kez yapı dalında sınav yapıldı – 5 Onursal Yetkin Mühendis

– Yaklaşık 140 yetkin mühendis mevcut

• Artıları yetersiz

– Prestij

– Otomatikman serbest mühendis unvanı

• İmza yetkisi gelmediği için benimsenmedi

• Bazı koşullar Türkiye için ağır

İNŞAAT ŞANTİYELERİNDE KAYIT

İŞLEMLERİ

MEVZUAT

• Yapı müteahhitlerinin kayıtları ile

şantiye şefleri ve yetki belgeli ustalar hakkında yönetmelik

• 16 Aralık 2010, 27787 Sayılı RG

• Dayanak:

– 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 44.

maddesinin (I) nolu fıkrasının (e) bendi ile

– 13/12/1983 tarihli ve 180 sayılı Bayındırlık ve İskân

Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun

AMAÇ

• Plan, fen, sanat, sağlık, çevre şartlarına ve

standartlara uygun yapı inşa edilmesine yönelik yapım faaliyet ve süreçlerinin takibini sağlamak üzere,

– yapı müteahhitlerine yetki belgesi numarası verilmesine, kayıtlarının tutulmasına,

– mimar veya mühendis unvanlı şantiye şefi çalıştırılması mecburi yapılara,

– yapım işlerinde görev alan şantiye şeflerine ve yetki belgeli usta çalıştırılmasına

• ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

KAPSAM

• Yapı ruhsatına tâbi her türlü yapım işinde,

– yapı müteahhitliğini üstlenecek olan gerçek ve tüzel kişiler,

– şantiye şefliğini üstlenecek olan teknik elemanlar

– yetki belgeli ustalar.

YAPI MÜTEAHHİTLİĞİ YETKİ BELGESİ

• Yapı ruhsatına tâbi bütün yapıların bir yapı müteahhidinin sorumluluğu altında inşa edilmesi, her müteahhidin bir yapı müteahhidi yetki belgesi numarası alması, bu numaranın yapı ruhsatında, yapı kullanma izin belgesinde ve yapım işleri sözleşmelerinde kullanılması esastır.

• Tek parselde bir bodrum katı dışında en çok 2 katlı ve

toplam yapı inşaat alanı 500 m² yi geçmeyen yapıların, yapı müteahhitliği ile ilgili olarak mevzuatta öngörülen bütün sorumluluklar yapı sahibince üstlenmek kaydıyla, ayrıca müteahhit ve şantiye şefi bulunması şartı aranmaz.

– Ancak sadece o yapım işinde kullanılmak ve 5 yıl içinde bir defaya ve tek bir yapıya mahsus olmak üzere, yapı sahibine

Yapı Müteahhitinin Sorumlulukları

• Yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki etüt ve projelere uygun olarak gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan inşaat ve iş

organizasyonunu sağlamak, mevzuatın öngördüğü her türlü tedbiri almak, uygulamak ve uygulatmak

• 4857 sayılı İş Kanununda öngörülen iş sağlığı ve güvenliği (İSG) nin sağlanması için, gerekli her türlü tedbiri almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işyerinde alınan İSG önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda

bilgilendirmek ve gerekli İSG eğitimini vermek, uygulamak ve uygulatmak

Yapı Müteahhitinin Yükümlülükleri

• İnşaat ve tesisat işlerinde yetki belgeli usta çalıştırmak ve belgelerinin bir örneğini şantiye dosyasında

bulundurmak zorunluluğu

• Yapı müteahhidinin yapım işine dair görevi, yapım sözleşmesi ile başlayıp yapı kullanma izin belgesinin alınması ile son bulur.

• Yapı sahibi ile yapım sözleşmesi yapmak ve yapı ruhsatı ile yapı kullanma izin belgesini imzalamakla yükümlü

– Yapı sahibinin aynı zamanda yapı müteahhidi olma

koşullarını taşıdığı hallerde, başka bir yapı müteahhidi ile

Yetki Belgesinin Alınması

• Müracaat: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

• Yapı Müteahhidi Yetki Belgesi Numarası Başvuru Formu

• Ek olarak

– gerçek kişi ise kayıtlı olduğu meslek odasından müracaat yılı içinde alınmış kayıt belgesinin aslı veya Müdürlükçe onaylı örneği

– tüzel kişi ise meslek odasına kayıt belgesi ile birlikte şirket sözleşmesinin yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi aslını veya Müdürlükçe ya da ilgili Sicil Memurluğunca tasdik edilmiş sureti

Yetki Belgesinin İptali

• Yapım işinin ruhsata, etüt ve projelere aykırı olarak

gerçekleştirilmesi ve İmar Kanunun 32. maddesine göre verilen süre içinde aykırılığın giderilmemesi halinde 5 yıl,

• Yapım işinde ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilen imalâtın can ve mal güvenliğini tehdit etmesi halinde 10 yıl,

• Bakanlıkça olumsuz kayıt değerlendirmesi yapılan hallerde 1 yıl süre ile Bakanlıkça iptal edilir.

• Yapı ruhsatının düzenleniş tarihinden yapı kullanma izni belgesinin veriliş tarihine kadar; İmar Kanunun 42.

maddesine göre 3 defa idarî para cezası alması halinde yapı müteahhidinin kaydı Bakanlıkça olumsuz kabul edilir.

Yetki Belgesinin İptali (devam)

• Yapım işlerinden doğan vergi ve sigorta primi

borçlarını ödememesi durumunda en az 1 yıl iptal

• İptal edilen yapı müteahhidinin şahıs şirketi veya adi ortaklık veya ortak girişim olması

halinde ortaklarının tamamı yasaklı hale gelir, yasaklılık süresince bunlara yeni yetki belgesi numarası verilmez.

• Yetki belgesi numarası iptal edilen yapı

müteahhidi, yapı ruhsatı alınmış mevcut işleri

tamamlamanın dışında, yasaklılık süresince yeni

ŞANTİYE ŞEFLİĞİ

• Şantiye şefinin, yapım işinin uzmanlık alanına uygun olmak üzere mimar, mühendis veya

bunlara ilişkin teknik öğretmen veya tekniker olması şarttır*.

• Yapı müteahhidi, bu şartları haiz olması halinde şantiye şefliğini üstlenebilir. Bu durumda ayrıca şantiye şefi bulundurma şartı aranmaz.

• Şantiye şefinin yapım işine dair görevi, yapı

ruhsatının alınmasından itibaren başlayıp yapı

Yetki Sınırları

• Şantiye şefi, görev yaptığı ilin sınırları dışında başka bir ilde görev üstlenemez ve aşağıda belirtilen toplam

m

sınırları aşılmamak kaydıyla aynı anda en fazla 5 ayrı yapım işinin şantiye şefliğini üstlenebilir.

• Mimar veya mühendis unvanlı şantiye şeflerinin aynı anda üslenebileceği işlerin toplamı max 30.000m

*.

• Bakanlıkça belirlenen mimarlık hizmetlerine esas yapı

sınıflarından 1., 2. ve 3. sınıf yapılar ve bodrumları ile

birlikte toplam 5 katı ve yapı inşaat alanı 2000m

yi

geçmeyen yapılarda teknik öğretmenler, 1500m

yi

Şantiye Şefinin Sorumlulukları ve Yükümlülükleri

• Yapı müteahhidi adına, yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki etüt ve projelere uygun olarak

gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan inşaat ve iş organizasyonunu sağlamak, mevzuatın

öngördüğü her türlü tedbiri almak, uygulamak ve uygulatmak

• İnşaat ve tesisat işlerinde yetki belgeli usta çalıştırmak

• Görev aldığı yapım işine dair yapı ruhsatı ve yapı

Şantiye şefi ve iş güvenliği

• Şantiye şefi görev aldığı yapım işinde İSGnin sağlanması için gerekli her türlü önlemin aldırılması yetkisine sahiptir. Bu yetkinin yapı müteahhidi tarafından kullandırılmaması halinde şantiye şefi sorumlu tutulamaz.

• Şantiye şefi görev aldığı yapım işinde İSG ile ilgili eksiklik ve kusurları, öneri ve önlemleri belirlemek, yapı müteahhidine rapor etmek ve şantiyede görev alan ilgili kişilere

bildirmekle yükümlüdür. Raporda yer alan hususların yerine getirilmemesinden yapı müteahhidi sorumludur.

• Şantiye şeflerinin görev yaptığı 4857 sayılı İş Kanununun 81 inci maddesi kapsamında yer alan inşaat ve tesisat

işlerinde, şantiye şeflerinin iş güvenliği uzmanlığı belgesine

YETKİ BELGELİ USTALAR

• İnşaat ve tesisat işlerinde yetki belgeli usta çalıştırılması zorunludur.

• Mesleklerin standartları ve yeterliliklerine ilişkin hususlar 5544 sayılı Meslekî Yeterlilik Kurumu Kanunu çerçevesinde düzenlenir.

• Yetki belgesi 21/9/2006 tarihli ve 5544 sayılı

Meslekî Yeterlilik Kurumu Kanunu ve bu kanuna

göre çıkarılan yönetmelikler çerçevesinde, MYK

ve MYK tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarca

verilir.

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI

Tanım ve Nitelikler

• İş güvenliği uzmanı: İş sağlığı ve güvenliği

hizmetlerinde görevlendirilmek üzere Bakanlıkça belgelendirilmiş mühendis, mimar veya teknik eleman

• İş güvenliği uzmanı olarak görevlendirilecek kişiler,

eğitim kurumları tarafından düzenlenen iş güvenliği

uzmanlığı eğitim programlarına katılmak ve eğitim

sonunda Genel Müdürlükçe yaptırılacak sınavda

başarılı olmak zorundadır.

Sınıflandırma

• (A) sınıfı belgeye sahip olanlar bütün tehlike sınıflarında yer alan işyerlerinde,

• (B) sınıfı belgeye sahip olanlar tehlikeli ve az tehlikeli sınıflarda yer alan işyerlerinde,

• (C) sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde görev yaparlar.

• İşyerinde birden fazla iş güvenliği uzmanının

görevlendirilmesi halinde, en az bir iş güvenliği

uzmanında yukarıda belirtilen şartlar aranır.

A Sınıfı Uzmanlığa Giden Yol

Sınav 3 yıl iş tecrübesi

4 yıl iş tecrübesi

C sınıfı Eğitimi (220 saat)

B sınıfı Eğitimi (220 saat)

A sınıfı Eğitimi (220 saat)

Sınav

Sınav

C

A

Eğitim Programı

İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitim Programı (Toplam: 220 saat)

Uzaktan eğitim (90 saat)

Eşzamanlı (%10)

Eşzamansız (%90)

Yüz yüze eğitim (90 Saat)

Uygulama eğitimi (40 Saat)

Görevleri

• Gece postaları da dahil olmak üzere çalışma ortamının gözetimini yapmak,

• İşyerinde yapılan çalışmaların, İSG mevzuatına ve genel iş güvenliği kurallarına uygun olarak sürdürülmesini sağlamak için işverene tavsiyelerde bulunmak,

• İşyerindeki tehlikelerin belirlenmesi, risk analizinin ve

değerlendirmesinin yapılması, tehlikelerin ortadan kaldırılması ve risklerin kontrol altına alınması için işçilerin görüşlerini de alarak gerekli çalışmaları planlamak, ölçüm, analiz ve

kontrollerin yapılmasını sağlamak, alınacak sağlık ve güvenlik önlemleri konusunda işverene önerilerde bulunmak ve

uygulamaların takibini yapmak

• İSG kurulunun çalışmalarına katılmak,

Görevleri (devam)

• İşyerinde İSG yönünden yapılması gereken periyodik bakım, kontrol ve ölçümleri planlamak ve uygulamaların takibini yapmak,

• İşyerinde kaza, yangın, doğal afetler gibi acil müdahale

gerektiren durumlar için acil durum planının hazırlanmasını sağlamak,

• Kişisel koruyucu donanımların seçimi, temini, kullanımı,

bakımı, muhafazası ve test edilmesi konularında tavsiyelerde bulunmak,

• Yıllık çalışma planını işyeri hekimi ile işbirliği yaparak hazırlamak,

• Çalışma ortamının gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydetmek ve yıllık değerlendirme raporunu işyeri hekimi ile beraber

hazırlamak,

Çalışma Süreleri

• Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; ayda en az 12 saat, buna ilave olarak da işçi başına ayda en az 5 dakika,

– İşçi sayısı > 999, tam gün çalışacak bir iş güvenliği uzmanı ile yukarıda belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı eklenir.

• Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; ayda en az 24 saat, buna ilave olarak da işçi başına ayda en az 5 dakika,

– İşçi sayısı > 749, tam gün çalışacak bir iş güvenliği uzmanı ile yukarıda belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı eklenir.

• Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine; ayda en az 36 saat, buna ilave olarak da işçi başına ayda en az 10 dakika,

– İşçi sayısı > 499, tam gün çalışacak bir iş güvenliği uzmanı ile

İSG Uzmanının Aylık Asgari Çalışma Saatleri (İnşaat Sektörü)

İşçi Saat Gün

50 44,3 5

100 52,7 6

150 61,0 7

200 69,3 8

250 77,7 9

300 86,0 10

350 94,3 11

400 102,7 12

KALİTE GÜVENCE SİSTEMLERİ

KALİTE GÜVENCE

• Kalite güvencesi bir ürün veya hizmetin kalite konusunda belirtilmiş gerekleri yerine getirmesinde yeterli güveni sağlamak için uygulanan planlı ve sistematik etkinlikler bütünüdür.

• Temelinde ürün ya da hizmetin geçtiği tüm aşamalardaki talimatlar, görev ve sorumluluk tanımları vb. ile

belgelendirmesi, çalışanların eğitilmesi ve kalite konusunda bilinçlendirilmesi ile kalitenin planlanan düzeyde en az

kaynak kullanımıyla korunması yatmaktadır.

• Kullanıcının gereksinimleri tam olarak ve belirlendiği şekilde karşılanmadığı sürece kalite güvencesi sistemi tanımlanmış sayılmaz.

Kalite Güvence Sistemi ve ISO Standartları

• 1987 yılında uluslararası kalite ihtiyacına cevap verecek ve birçok ülke tarafından kabul edilen ISO 9000 dizisi standartları yaygınlaşmıştır.

• ISO 9000, işletmenin koşullarına uygun bir Kalite

Güvence Sistemi geliştirilmesinde ve/veya bir başka organizasyonunu Kalite Güvence Sistemi’nin

değerlendirilmesinde esas olarak kullanılabilecek bir modeldir.

• Bu modele uygunluk ise bir işletme için birçok

endüstrileşmiş ülkede kabul edilmiş olan uluslar arası

bir standarda uygun bir kalite güvence sistemine sahip

ISO 9000 Dizisi

• ISO 9000 - Kalite Yönetimi ve Kalite Güvencesi Standardları Seçim ve Kullanım Kılavuzu

• ISO 9001 - Kalite Sistemleri-Tasarım/geliştirme, üretim, tesis ve hizmette Kalite Güvencesi modeli

• ISO 9002 - Kalite Sistemleri, üretim ve tesiste Kalite Güvencesi Modeli

• ISO 9003 - Son muayene ve deneylerde Kalite Güvencesi Modeli

• ISO 9004 - Kalite yönetimi ve kalite sistemleri elemanları- kılavuz

• ISO 9004-2 - Hizmetler için kılavuz

Kalite Güvence Sistemi Oluşturulması

• Bir kuruluşta yeterli bir kalite güvence sisteminin oluşturulması oldukça kapsamlı ve titiz bir

çalışmayı gerektirir.

– Yönetim Eğitimi – Organizasyon

– Ön Değerlendirme – Planlama

– Uygulamanın Değerlendirilmesi – İç Denetim

– Dış Denetim

Sürekli Gelişme ve PUKO Döngüsü

Belgelendirme Hazırlığı

• Kaliteye önem veren ve bu önemi sisteme döken firmalar sistemlerini belgelendirmek ister.

• Bir firma veya kurum kalite sistem çalışmalarını , ISO 9000 standartları doğrultusunda yapar.

• Standart, sistemin kurulması ve dokümante edilmesi için gerekli genel kuralları tanımlar. Bir ürüne veya kuruma ait değildir. Tüm sektörlere uygulanabilir.

• Firma / kurum , kendi sektörüne göre standardı uygular.

Standardın firma veya kuruma adapte edilmesi;

yapısına, personel sayısına, fonksiyonel durumuna ve

yönetiminin inanmasına bağlı olarak uzun veya kısa

Belgelendirme İşlemleri

• Sistem belgelendirmesine karar veren ve bu yönde tüm hazırlıklarını tamamlayan tüm firmalar, ulusal veya

uluslararası platformda kabul görmüş ve tanınmış bir belgelendirme kuruluşuna müracaat ederler.

• Belgelendirme kuruluşunun seçimi tamamen firmaya aittir ve kanuni bir zorunluluk yoktur.

• Belgelendirme kuruluşu seçildikten sonra, firma veya kurumun denetimi için bir plan ve program yapılır ve denetimden sonra uygun olan sistem belgelendirilir.

• ISO 9000 belgeleri 3 yıl için verilir ve her yıl ara denetimlerle takip edilir.

• Üç yılın sonunda ise yeniden belgelendirme tetkiki yapılır.

ISO Belgesi Almanın Faydaları

• Kalitede süreklilik

• Yönetim kontrolünün ve organizasyonunun toplam etkililiğin iyileştirilmesi

• Daha iyi ürün tasarımı yapılması

• Hurda/yeniden işleme ve müşteri şikayetlerinde azalma

• Şirket imaj ve itibarının iyileştirilmesi

• Müşterinin güven duygusu

• Zaman içerisinde ve

sistemin başarısı oranında kalite kontrol işleminin kapsamına girerek

daraltılması

• Yüksek verim

• Çağdaş bir çalışma ortamı

• Çalışanlarda yüksek motivasyon

• Minimum maliyet

Diğer Güvence Sistemleri

• ISO 14001: Çevre Yönetim Sistemi

– Ürünün, hammaddeden başlayıp nihai ürün haline

getirilerek müşterilere sunulmasına kadar geçen sürecin her aşamasında çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin gerekli muayeneler ve önlemler ile kontrol

altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesini sağlayan bir sistem

• OHSAS 18001: İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi

– İSG faaliyetlerinin kuruluşların genel stratejileri ile uyumlu olacak biçimde sistematik bir şekilde ele alınarak sürekli iyileştirme yaklaşımı çerçevesinde çözümlenmesi.

TEŞEKKÜRLER