HAFTALIK RAPOR 02 Şubat 2015
Dış ticaret açığı Aralık ayında 8.5 milyar dolar seviyesinde açıklandı.
2014 yılının son ayında dış ticaret açığı gerçekleşmelerinde ithalattaki gerileme ön plandaydı. İhracat ılımlı artışını sürdürürken ithalatın altın ithalatındaki düşüşün katkısıyla toparlanması dikkat çekici bir gelişme oldu.
Böylece, Aralık ayında dış ticaret açığı 2013 yılının aynı dönemine göre %14.6 azalarak 8.5 milyar dolar ile piyasa beklentilerine paralel gerçekleşti. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı 2014 yılını 84.5 milyar dolar seviyesinde tamamlamış oldu. Bu haftaki raporumuzda ihracat-ithalatta yaşanan gelişmeleri ülkeler ve mevsimsellikten arındırılmış veriler çerçevesinde değerlendireceğiz.
TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Aralık ayında dış ticaret açığı 2013 yılının aynı dönemine göre %14.6 azalarak 8.5 milyar dolar ile 8.8 milyar dolar olan beklentimizin bir miktar altında açıklandı (piyasa beklentisi:
8.5 milyar dolar). Böylece 12 aylık kümülatif dış ticaret açığı 2014 yılını 84.5 milyar dolar seviyesinde tamamlamış oldu. Aralık ayında geçen yılın aynı dönemine göre %1.2 artarak 13.3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen ihracat beklentimize paralel açıklandı. İthalat ise geçen yılın aynı dönemine göre %5.6 azalarak 21.8 milyar dolar ile beklentimizin bir miktar altında gerçekleşti. İthalat kaleminin en önemli alt kalemlerinden biri olan altın ithalatının Kasım ayındaki sert artışının ardından Aralık ayında gerilediği ve 611 milyon dolar seviyesinde gerçekleştiği görülüyor. Böylece 2013 yılında 15.1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen altın ithalatının 2014 yılında 7.1 milyar dolar düzeyine gerilediği izleniyor.
2014 yılında ihracat bir önceki yıla göre %3.9 artarak 157.7 milyar dolar olurken ithalat %3.7 düşüş yaşayarak 242.2 milyar dolar seviyesine geriledi. Bu veriler doğrultusunda, dış ticaret açığının 2014 yılında %15.4 oranında azaldığı görülüyor. Dış ticaret açığının 2013 yılına göre iyileştiği görülürken dış ticaret hacminin 2014 yılında bir önceki yıla göre hafif daraldığı izleniyor. Kasım ayında artış yaşayan yıllıklandırılmış enerji ve altın hariç dış ticaret açığının ise, Aralık ayında yatay bir seyir izlediği görülüyor. 2014 yılını 32.1 milyar dolar seviyesinde tamamlayan 12 aylık kümülatif enerji ve altın hariç dış ticaret açığının altın ithalatındaki azalışın katkısıyla 2011 yılında başlayan düşüş eğilimini koruduğunu söyleyebiliriz.
Geniş ekonomik grupların sınıflandırmasına göre ithalat alt kalemlerinin yıllık değişim hızında sermaye malı ve tüketim malında 3 aydır yaşanan gerilemenin ardından Aralık ayında artış yaşandığı görülüyor.
Sermaye malı ithlatı yıllık bazda %0.4’lük sınırlı bir artış yaşarken, tüketim malı ithalatı ise %2.2’lik bir artış yaşadı. Aralık ayında toplam ithalatın %69.1’ini oluşturan ara malı ithalatı ise geçen senenin aynı dönemine göre %8.4’lük bir gerileme yaşadı. Ara malı ithalatının alt kalemlerinde yıllık bazda en sert
5.0
1.6 2.5
6.3 7.6 15.1
7.1
0 2 4 6 8 10 12 14 16
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Altın İthalatı (12 aylık toplam, milyar $)
Kaynak: TÜİK
-40 -20 0 20 40
Ağu.12 Eki.12 Ara.12 Şub.13 Nis.13 Haz.13 Ağu.13 Eki.13 Ara.13 Şub.14 Nis.14 Haz.14 Ağu.14 Eki.14 Ara.14
Ekonomik Sınıflandırmaya Göre İthalat Gelişimi (y-y, %)
Ara Malı Sermaye Malı Tüketim Malı Kaynak: TÜİK
0 10 20 30 40 50 60
0 20 40 60 80 100 120
Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14
Dış Ticaret Açığı
Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (sağ eksen)
Kaynak: TÜİK
(yıllık, milyar $)
2 gerilemeyi ise sanayi için işlem görmemiş hammaddeler kalemi yaşadı. Böyelikle Aralık ayında ara malı kanalı ile 15.1 milyar dolar, sermaye malı kanalı ile 3.8 milyar dolar, tüketim malı kanalı ile 2.8 milyar dolarlık bir ithalat gerçekleştirilmiş oldu.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilerle ihracat Aralık ayında bir önceki aya göre %0.6 azalarak 12.5 milyar dolar, ithalat ise %11.1 azalarak 19.2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylelikle Aralık ayında dış ticaret açığı arındırılmış verilerle 6.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiş oldu. Yandaki grafikte ise, arındırılmamış dış ticaret açığı seyrinde geçen ay başlayan yukarı yönlü dönüşün Aralık ayında daha belirginleştiği dikkat çekiyor. 3 aylık hareketli ortalamalar itibarıyla dış ticaret açığı ham verilerle 7.7 milyar dolar iken, arındırılmış verilerle ise 7.5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret açığı ile enerji hariç dış ticaret açığı verilerini karşılaştırdığımızda, enerji hariç dış ticaret açığının yavaş bir ivmeyle de olsa artmaya devam ederken dış ticaret açığının yatay seyir izlediğini görüyoruz. Bu durumun, petrol fiyatlarındaki düşüşün enerji ithalatı kanalıyla dış ticaret açığına olumlu katkı yapmaya başladığına işaret ettiğini düşünüyoruz. Önümüzdeki dönemde iç tüketimde yaşanabilecek canlanmanın dış ticaret açığında yaratacağı artışı, petrol fiyatlarındaki gerilemenin etkisinin daha fazla hissedilmesiyle sınırlanacağını tahmin ediyoruz.
İhracatımızda Ülke Payları (%) (İlk 10 Ülke)
Almanya Irak İngiltere İtalya Rusya ABD Fransa Çin İspanya İran
2009 9.6 5.0 5.8 5.8 3.1 3.2 6.1 1.6 2.8 2.0
2010 10.1 5.3 6.4 5.7 4.1 3.3 5.3 2.0 3.1 2.7
2011 10.3 6.2 6.0 5.8 4.4 3.4 5.0 1.8 2.9 2.7
2012 8.6 7.1 5.7 4.2 4.4 3.7 4.1 1.9 2.4 6.5
2013 9.0 7.9 5.8 4.4 4.6 3.7 4.2 2.4 2.9 2.8
2014 9.6 6.9 6.3 4.5 3.8 4.0 4.1 1.8 3.0 2.5
2014 yılında en fazla ihracat yapılan ilk 10 ülkeye bakıldığında, Almanya, Irak, İngiltere, İtalya, Rusya, ABD, Fransa, Çin, İspanya ve İran’ın başta geldiği görülüyor. Önceki yıllarda da ülke sıralaması değişmesine rağmen benzer bir listenin olduğu söylenebilir. 2014 yılında geçtiğimiz yıla göre Almanya, ABD ve İngiltere’nin payının arttığı görülüyor. Rusya ve Irak’ın ise ihracatımızdaki paylarının azaldığı izleniyor. Söz konusu azalışta Rusya ve Irak’ta yaşanan siyasi ve ekonomik istikrarsızlıkların etkili olduğunu düşünüyoruz. Ancak Irak, İran, Rusya ve Çin ile yapılan ihracatın payının 2014 yılında azalmasına rağmen ihracat ortaklarımızda çeşitlendirilmeye gidilmesinin katkısıyla Avrupa borç krizinin başladığı 2010 önceye göre artış kaydetmesinin, ihracatımızın gelişimi açısından olumlu olduğunu düşünüyoruz. İtalya, Fransa ve İspanya’nın paylarında ise, kayda değer bir değişmenin olmadığı görülüyor.
4 6 8 10 12
Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.14 Eyl.14 Ara.14
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış (Milyar dolar, 3 Aylık Har. Ort.)
Arındırılmış Dış Ticaret Dengesi Arındırılmamış Dış Ticaret Dengesi
Kaynak: TÜİK
0 5 10
Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.14 Eyl.14 Ara.14
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış (Milyar dolar, 3 Aylık Har. Ort.) Arındırılmış Dış Ticaret Açığı
Arındırılmış Enerji Hariç Dış Ticaret Açığı
Kaynak: TÜİK
3 Sonuç olarak, Kasım ayında ayında dış ticaret açığı 8.5 milyar dolar ile 8.8 milyar dolar olan beklentimizin bir miktar altında, piyasa bekentisine ise paralel gerçekleşti. Aralık ayında ihracat 13.3 milyar dolar ile beklentimize paralel gelirken, ithalat ise 21.8 milyar dolar ile beklentimizin bir miktar altında gerçekleşti. Böylelikle Aralık ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı %61 ile %56.9 olan geçen sene yılsonu seviyesinin oldukça üzerinde gerçekleşmiş oldu. 2014 yılında dış ticaret açığındaki daralmada toplam ihracatta bir önceki yıla göre görülen
%3.9’luk artış ile ithalatta yaşanan %3.7 oranındaki azalış etkili oldu. İhracat ve ithalattaki iyileşmenin etkisiyle dış ticaret açığında görülen daralma büyümeye pozitif katkıda buloundu. Geçtiğimiz ay 1.9 milyar dolar ile rekor seviyede gerçekleşen altın ithalatı Aralık ayında ise 611 milyon dolar gerçekleşmiş oldu. 2014 yılında azalış gösteren altın ithalatının 2015 yılında yeniden artacak olması, gerileyen petrol fiyatlarının enerji maliyetlerini düşürücü yönde pozitif etkisini bir miktar sınırlayacak olsa da petrol fiyatlarının dış ticaret açığına etkisinin altın ithalatına nispeten daha fazla olacağını düşünüyoruz. Ayrıca 2015 yılında iç tüketimde yaşanacak olası bir artışın ve altın ithalatı kanalıyla ithalatta görülecek yükselişin, ithalatın ihracattan daha hızlı artmasına neden olabileceğini ve dış ticaret dengesi üzerinde baskı oluşturabileceğini düşünüyoruz.
Diğer yandan, Avrupa Merkez Bankası (ECB)’nın Ocak ayı toplantısında aldığı genişlemeci politika kararının Türkiye ekonomisine olası etkisine değinmek gerekirse, kararın ardından TL’nin Euro karşısında değer kazanması, Euro Bölgesi ekonomisi için Türkiye’den ithal ettiği ürünlerin pahalanması anlamına geleceğinden ihracatının %40’nı Euro cinsinden gerçekleştiren Türkiye’nin bu karardan olumsuz etkilenme ihtimali olduğunu söyleyebiliriz. Hem bu durum hem de Bölge ekonomilerindeki kırılganlığın devam ediyor olması Türkiye’nin Euro Bölgesi’ne olan ihracatında azalışa, ithalatında ise artışa sebep olarak euro cinsinden dış ticaret açığını artırabilecektir. Ancak teknik olarak baktığımızda, euro cinsinden dış ticaret açığı artacak olsa da, EUR/USD paritesindeki düşüşten dolayı bu açığın dolar cinsinden karşılığının nispeten daha az olacağını düşünüyoruz.
Ayrıca EUR/TL kurundaki düşüş, turizm gelirlerimizin de çoğunluğunun Euro cinsinden olduğu göz önünde bulundurulduğunda turizm gelirlerini de olumsuz etkileyebilecektir. Bu nedenle, 2015 yılı için %4’lük büyüme hedefine yurtiçi tüketimin artması ile ulaşılabileceğini düşünüyoruz. Yurtiçi talebin artış göstermesi ise gerileyen petrol fiyatlarının pozitif etkisini bir miktar sınırlandırabilecek bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Böylelikle 2014 yılsonunu 85.4 milyar dolar seviyesinde tamamlayan yıllık dış ticaret açığının 2015 yılını 79.8 milyar dolar seviyesinde tamamlamasını bekliyoruz.
4
Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti
02.02.2015 Türkiye İmalat PMI (Ocak) 51.4 --
ABD İmalat PMI (Ocak) 53.7 54.0
ISM imalat (Ocak) 55.5 54.8
Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (Aralık, y-y) %1.4 %1.3
Euro Bölgesi İmalat PMI (Ocak) 51.0 51.0
Almanya İmalat PMI (Ocak) 51.0 51.0
Fransa İmalat PMI (Ocak) 49.5 49.5
İtalya İmalat PMI (Ocak) 48.4 48.8
Bütçe Dengesi (Ocak) 5.1 Milyar Euro --
İngiltere İmalat PMI (Ocak) 52.5 52.8
Japonya İmalat PMI (Ocak) 52.1 --
03.02.2015 Türkiye TÜFE (Ocak,a-a) -%0.44 %0.96
ÜFE (Ocak,a-a) -%0.76 --
ABD Fabrika Siparişleri (Aralık) -%0.7 -%2.0
ISM New York Endeksi (Ocak) 70.8 --
Euro Bölgesi ÜFE (Aralık,y-y) -%1.6 -%2.4
İtalya TÜFE (Ocak, y-y, öncül) -%0.1 -%0.4
04.02.2015 Türkiye Reel Efektif Döviz Kuru (Ocak) 112.8 --
ABD ADP Özel İstihdam (Ocak) 241Bin Kişi 220 Bin Kişi
Hizmet PMI (Ocak) 54.0 54.1
Haftalık Mortgage Başvuruları -%3.2 --
Euro Bölgesi Hizmet PMI (Ocak) 52.3 52.3
Perakende Satışlar (Aralık,a-a) %0.6 -%0.2
Almanya Hizmet PMI (Ocak) 52.7 52.7
Fransa Hizmet PMI (Ocak) 49.5 49.5
İtalya Hizmet PMI (Ocak) 49.4 50.0
İngiltere Hizmet PMI (Ocak) 55.8 56.5
Japonya Hizmet PMI (Ocak) 51.7 --
05.02.2015 ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları (Ocak) 265Bin 290 Bin Kişi
Dış Ticaret Dengesi (Aralık) -39.0 Milyar $ -38.0 Milyar $
Almanya Fabrika Siparişleri (Aralık, a-a) -%2.4 %1.0
İngiltere Merkez Bankası (BOE) Toplantısı (Şubat) %0.50 %0.50
06.02.2015 ABD Tarımdışı İstihdam (Ocak) 252Bin Kişi 231Bin Kişi
İşsizlik Oranı (Ocak) %5.6 %5.6
Almanya Sanayi Üretimi (Aralık, y-y) -%0.5 -%0.5
Fransa Dış Ticaret Dengesi (Aralık) -3,236 Milyon Euro -3,100 Milyon Euro
İngiltere Dış Ticaret Dengesi (Aralık) -1,406 £ -1,600 £
Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Aralık, öncül) 103.9 105.4
Haftalık Veri Takvimi (02-06 Şubat 2015)
5
TÜRKİYE
Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Sanayi Üretim Endeksi
-5 -3 -1 1 3 5 7
-5 0 5 10 15 20
Kas.11 Mar.12 Tem.12 Kas.12 Mar.13 Tem.13 Kas.13 Mar.14 Tem.14 Kas.14
Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y- y, %)
Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)
Kaynak: TÜİK
0 20000 40000 60000 80000 100000 120000
Ara.01 Haz.02 Ara.02 Haz.03 Ara.03 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)
Kaynak: OSD, VakıfBank
Toplam Otomobil Üretimi Sanayi Ciro Endeksi
175.4
70.0 90.0 110.0 130.0 150.0 170.0 190.0 210.0
Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14
Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)
Kaynak:TÜİK 1.7
-20 -15 -10 -5 0 5 10 15
2000Ç1 2000Ç3 2001Ç1 2001Ç3 2002Ç1 2002Ç3 2003Ç1 2003Ç3 2004Ç1 2004Ç3 2005Ç1 2005Ç3 2006Ç1 2006Ç3 2007Ç1 2007Ç3 2008Ç1 2008Ç3 2009Ç1 2009Ç3 2010Ç1 2010Ç3 2011Ç1 2011Ç3 2012Ç1 2012Ç3 2013Ç1 2013Ç3 2014Ç1 2014Ç3 Reel GSYH (y-y, %)
Kaynak:TÜİK
-10 0 10 20 30 40 50
2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III 2012-IV 2013-I 2013-II 2013-III 2013-IV 2014-I 2014-II 2014-III
Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)
Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK
-10 -5 0 5 10 15 20
2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III 2012-IV 2013-I 2013-II 2013-III 2013-IV 2014-I 2014-II 2014-III
Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)
Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK
6
Kapasite Kullanım Oranı
55 60 65 70 75 80 85
Kapasite Kullanım Oranı (%)
Kaynak: TCMB
Beyaz Eşya Üretimi
700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000 2300000 2500000
Beyaz Eşya Üretimi (Adet)
Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
PMI Endeksi
30 35 40 45 50 55 60
Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15
PMI Imalat Endeksi
Kaynak:Reuters
7
ENFLASYON GÖSTERGELERİ
100 120 140 160 180 200 220 240 260
30.11.2007 30.04.2008 30.09.2008 27.02.2009 31.07.2009 31.12.2009 31.05.2010 31.10.2010 31.03.2011 31.08.2011 31.01.2012 30.06.2012 30.11.2012 30.04.2013 29.09.2013 28.02.2014 31.07.2014 31.12.2014 500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300 UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi
Kaynak: Bloomberg
8.73 8.17
0 2 4 6 8 10 12 14
Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14
TÜFE (y-y, %)
Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)
Kaynak: TCMB
6.36
-5.0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0
Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14
ÜFE (y-y, %)
Kaynak: TCMB
-5 0 5 10 15
20 Gıda Enerji TÜFE
Kaynak: TCMB
Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi
6.81
6.38 5.5
6 6.5 7 7.5 8
12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)
Kaynak: TCMB
Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru
100 105 110 115 120 125 130 135
Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14
TÜFE Bazlı (2003=100)
Kaynak: TCMB
112.80
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE
8
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ
35 37 39 41 43 45 47 49 51 53
Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 Eki.14
İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%)
Kaynak: TÜİK 7.0
8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 13.0 14.0 15.0 16.0 17.0
Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%)
Kaynak: TÜİK
İşgücüne Katılım Oranı
700 1,200 1,700 2,200 2,700 3,200 3,700 4,200 4,700
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)
Kaynak: TOBB
Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı
İşsizlik Oranı
9
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ
TÜKETİM GÖSTERGELERİ
İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi
Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni
0 5000 10000 15000 20000 25000
Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14
İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı
-11000 -9000 -7000 -5000 -3000 -1000 1000 3000
-84000 -74000 -64000 -54000 -44000 -34000 -24000 -14000 -4000 6000
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB
40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
55.0 65.0 75.0 85.0 95.0 105.0
Tüketici Güven Endeksi
Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)
Kaynak: TCMB
-12000 -10000 -8000 -6000 -4000 -2000 0
Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14
Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)
Kaynak: TCMB
-20000 -10000 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000
Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB
10
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ
-60000 -50000 -40000 -30000 -20000 -10000 0 10000
Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14
Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)
Kaynak: TCMB
Bütçe Dengesi
28.1
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku
Faiz Dışı Denge
-3 7 17 27 37 47 57
Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)
Kaynak:TCMB
60 80 100 120 140 160 180 200 220
200 250 300 350 400 450
İç Borç Stoku (milyar TL)
Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
11
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ
-5 0 5 10 15 20 25
Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14
Reel Faiz Nominal Faiz
Kaynak:TCMB, VakıfBank
Reel Büyüme
(y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH*
(%)
Merkez Bankası Faiz
Oranı (%)
Tüketici Güven Endeksi
ABD 2.5 0.8 -2.39 0.25 102.9
Euro Bölgesi 0.8 -0.6 2.37 0.05 -8.50
Almanya 1.2 -0.50 7.01 0.05 99
Fransa 0.40 0.10 -1.31 0.05 -20.40
İtalya -0.50 -0.10 0.99 0.05 104.00
Macaristan 3.20 -0.90 2.95 2.10 -23.80
Portekiz 1.10 -0.30 0.53 0.05 -20.80
İspanya 2.00 -1.40 0.78 0.05 -1.50
Yunanistan 1.60 -2.50 0.73 0.05 -49.30
İngiltere 2.70 0.50 -4.51 0.50 1.00
Japonya -1.30 2.40 0.69 0.10 38.80
Çin 7.30 1.50 1.93 5.60 105.80
Rusya 0.70 11.40 1.56 17.00 --
Hindistan 5.30 5.86 -1.72 6.75 --
Brezilya -0.24 6.41 -3.61 12.25 104.20
G.Afrika 1.40 5.30 -5.24** 5.75 0.30
Türkiye 1.70 8.17 -7.9 7.75 67.70
Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2013 verileridir.
**: 2012 verisi.
TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz
0 5 10 15 20 25
Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15
Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)
Kaynak:TCMB Kaynak:Hazine Müsteşarlığı
Kaynak:TCMB
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler
12
2012 2013 En Son Yayımlanan
2014 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi
GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 415 786 1 561 510 461 654 (2014 3Ç) --
GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 2.2 4.0 1.7 (2014 3Ç) 2.9
Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 2.5 3.4 0.7 (Kasım 2014) --
Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.2 74.6 73.7 (Ocak 2015) --
İşsizlik Oranı (%) 9.2 10.0 10.4 (Ekim 2014) 9.6
Fiyat Gelişmeleri
TÜFE (y-y. %) 6.16 7.40 8.17 (Aralık 2014) --
ÜFE (y-y. %) 2.45 6.97 6.36 (Aralık 2014) --
Parasal Göstergeler (Milyon TL)
M1 167,404 225,331 250,209 (23.01.2015) --
M2 731,770 910,052 1,017,514 (23.01.2015) --
M3 774,651 950,979 1,063,579 (23.01.2015) --
Emisyon 54,565 67,756 77,434 (23.01.2015) --
TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 100,320 112,002 108,753 (23.01.2015) --
Faiz Oranları
TCMB O/N (Borç Alma) 3.50 3.50 7.50 (30.01.2015) --
TRLIBOR O/N 5.78 8.05 10.85 (30.01.2015) --
Ödemeler Dengesi (Milyon $)
Cari İşlemler Açığı 48,497 65,004 5,636 (Kasım 2014) 44,000
İthalat 236,545 252,140 21,833 (Aralık 2014) --
İhracat 152,462 152,803 13,328 (Aralık 2014) --
Dış Ticaret Açığı 84,083 99,337 8,505 (Aralık 2014) --
Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)
Merkezi Yön. İç Borç Stoku 386.5 403.0 414.6 (Aralık 2014) --
Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 145.7 182.8 197.3 (Aralık 2014) --
Kamu Net Borç Stoku 240.6 197.6 177.9 (2014 3Ç) --
Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2012 Aralık 2013 Aralık
Bütçe Gelirleri 28,076 32,699 38,860 (Aralık 2014) --
Bütçe Giderleri 44,153 50,001 50,187 (Aralık 2014) --
Bütçe Dengesi 16,077 -17,301 -11,326 (Aralık 2014) --
Faiz Dışı Denge -14,382 -15,320 -9,879 (Aralık 2014) --
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar
Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 0212-398 18 98
Nazan Kılıç Müdür Yardımcısı nazan.kilic@vakifbank.com.tr 0212-398 19 02
Buket Alkan Uzman buket.alkan@vakifbank.com.tr 0212-398 19 03
Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 0212-398 18 91
Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr 0212-398 18 91
Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 0212-398 19 05
Elif Engin Uzman Yardımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr 0212-398 18 92
Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır.
Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.