OHSAS İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ. Yrd. Doç. Dr. Tülay Korkusuz Polat

(1)

OHSAS 18001 - İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Yrd. Doç. Dr. Tülay Korkusuz Polat

(2)

Güvenlik kültürünün

oluşturulmasında ulusal kurum ve kuruluşlara düşen görevler

ILO’nun sosyal ve ekonomik güvenliği artırma stratejisi de, güvenliğin 7 temel boyutuna odaklanmaktadır.

• İş piyasası güvencesi

• İstihdam güvencesi

• İş güvencesi

• Beceri geliştirme güvencesi

• Çalışma güvenliği

• Temsil güvencesi

• Gelir güvencesi

(3)

ILO ‘nun 7 Temel Güvenlik Boyutu

1- İş piyasası güvencesi: Devlet güvencesinde, tam istihdam yoluyla uygun istihdam olanakları

2- İstihdam güvencesi: Keyfi işten çıkarmaya karşı koruma, işe alma ve işten çıkarma ile ilgili düzenlemeler, mali yükün işverence karşılanması 3- İş güvencesi: Kişinin mesleğinin, beceri alanının veya kariyerinin korunması.

4- Beceri geliştirme güvencesi: Çıraklık ve iş eğitimi yoluyla, yaygın beceri kazanma ve sürdürme olanağı.

5- Çalışma güvenliği: Tüm işçiler için işyerinde sağlık ve güvenlik

düzenlemeleri, çalışma saatlerinin sınırlandırılması, uygun olmayan saatlerde çalışma ve gece işinin kısıtlanması yoluyla kaza ve hastalıklardan korunma.

(4)

İş Sağlığı Güvenliğine Bütünsel Yaklaşım ve Güvenlik Kültürü

Güvenlik, yapılan işin ve/veya çalışma şartlarının zarar

ve/veya tehlike içermeme durumudur. Güvenliği sağlamanın üç ana kuralı vardır;

1- Güvenliği ve sağlığı tehdit eden durumların ortadan kaldırılması,

2- Güvenliği ve sağlığı tehdit eden gelişmelerin zamanında saptanması,

3- Önlenemeyen durumların kötü sonuçlarının asgariye

(5)

İş Sağlığı ve Güvenliğinde Temel İlkeler

1. Bütün çalışanların hakları vardır,

2. İş sağlığı ve güvenliği alanında politikalar oluşturulmalıdır,

3. Sosyal taraflar (işveren ve işçiler) ve diğer ilgili taraflarla görüş alışverişinde bulunulmalıdır,

4. Önleme ve koruma, iş sağlığı ve güvenliği program ve politikalarının amacı olmalıdır,

5. Bu alanda etkili program ve politikalar geliştirilip uygulanması açısından bilgilendirme büyük önem taşımaktadır,

6. Sağlığın geliştirilmesi iş sağlığı uygulamalarının en temel yaklaşımıdır,

7. Bütün çalışanları kapsayacak iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri oluşturulmalıdır, 8. İş kazalarına maruz kalan, yaralanan ve mesleki hastalıklara yakalanan

çalışanların tazminat alma, rehabilitasyon ve tedavi hizmetlerinden yararlanma imkanları olmalıdır.

(6)

İŞ SAĞLIĞININ BAŞLICA AMAÇLARI

1. Çalışanların sağlığının ve çalışma kapasitelerinin korunması ve geliştirilmesi,

2. Çalışma ortamının ve çalışmanın sağlık ve güvenlik açısından elverişli duruma getirilmesi,

3. İş örgütlenmelerinin ve çalışma kültürlerinin çalışma yaşamında sağlığı ve güvenliği destekleyici yönde

geliştirilmesi, böylece girişimlerin verimliliklerine de olumlu katkıda bulunacak olumlu bir sosyal ortamın ve düzgün bir işleyişin sağlanması.

(7)

İş Sağlığı ve Güvenliği

Stratejilerinin Benimsenmesinde

• İSG farkındalığının arttırılması ve güvenlik kültürünün yaygınlaştırılması,

• Etkin bir ulusal İSG sisteminin kurulması,

• Üst düzey politik katılım ve destek sağlanması,

• Uluslararası, ulusal ve işletme düzeyinde İSG ne öncelik verilmesi,

• Ortaklaşa sürdürülecek bir İSG çabasına odaklanmak en önemli faktörlerdir.

(8)

GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

• 1986 yılında gerçekleşen ve çok vahim sonuçlar ortaya çıkaran Çernobil faciasının kaza inceleme raporunda,

“yetersiz güvenlik kültürü” ibaresinin yer alması

akademik çevreleri ve konunun uzmanlarını bu alanda

çalışmalar yapmaya yöneltmiş ve ortaya konan bulgularla iş kazalarını daha da düşük oranlara indirmenin tek

yolunun işyerlerinde uygun ve yeterli düzeyde güvenlik kültürü oluşturulması olduğu tüm akademik çevrelerde kabul görmüştür.

(9)

• İşyerindeki güvenlik kültürünü, işyerinin her kademesinde görev yapan personelin, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili

marufiyet, önleme, korunma gibi konularda sahip olduğu veya geliştirdiği ortak davranış, alışkanlık, inanç, görüş ve paylaşımlar bütününün ifadesidir.

GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

(10)

• İş kazaları, çoğunlukla RİSK unsuru taşıyan çalışma koşullarının birtakım psiko-sosyal faktörler nedeniyle, çalışanlar tarafından yeterince algılanamamasından kaynaklanmaktadır.

(11)

Örgütlenmedeki

• yetersizlikler,

• etkin olmayan iletişim ve

• eğitim eksikliği çalışanların güvensiz davranışlarda bulunmalarına yol açarken,

• mesleki ve günlük yaşamdan kaynaklanan sorunların ortaya çıkardığı psikolojik gerilim de kaza riskini artırmaktadır.

(12)

Karmaşık bir yapıya sahip olan iş kazalarının meydana gelmesinde pek çok faktörün etkisi bulunmakla birlikte, yaygın kanaat iş kazalarının önemli bir bölümünün insan hatasına bağlı olduğudur.

Bundan dolayı, iş sağlığı ve güvenliğinin beşeri unsuru üzerinde giderek daha fazla durulmaya başlanmıştır.

(13)

İŞ GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ

Güvenlik kültürü,

• güvenliği veya emniyeti tehdit edebilecek davranış veya uygulamalarla,

• bunların yer aldığı ortak kullanım ya da etki alanında

bulunan canlıların veya araç gereç gibi nesnelerin zararını en aza indirmeyi amaçlayan,

• güvenlik ve emniyete öncelik veren,

(14)

İŞ GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜNÜN GELİŞTİRİLMESİNDE

GÖREV ALAN KURUMLAR

- Devlet, - İşveren,

- Çalışanlar/sendikalar, - Üniversiteler,

- Meslek örgütleri

(15)

Devletin Rolü

• Daha çok gözlemci, aydınlatıcı, teşvik edici ve arabuluculuk yapmak, gerekli koşul ve standartları mevzuatla düzenlemek, denetimi sağlamak ve devlet politikası olarak benimsenmesini sağlamaktır.

• Kayıt-dışı istihdamın önlenmesi, çocuk işçiliğinin yok edilmesi,

• Cinsiyet ayrımcılığının yok edilmesi, sosyal güvenliğin desteklenmesi,

• Gelir dağılımı adaletsizliğinin azaltılması, yaşanabilir bir

(16)

Devletin Rolü

• Kamu sağlık hizmetlerinin düzenlenmesi, güvenilir bir kayıt sistemi kurulması,

• Hekim iş müfettişi istihdamı, iş kazalarının “Bilimsel” analizi,

• İşçi Sağlığı Enstitülerinin kurulması/yaygınlaştırılması, yasalarda çalışanların korunması,

• Toplumda, güvenlik kültürü bilincini oluşturmak ve yaygınlaştırılması,

• İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili paydaşlar (işveren çalışanlar vd.) arasında sosyal diyaloğunun sağlanması,

(17)

Devletin Rolü

• İş sağlığı ve güvenliği sistemi ile ilgili toplumda ve

işletmelerde eğitim ve danışmanlık hizmetleri vermek. Eğitim konusunda Milli Eğitim Bakanlığı ve Üniversiteler ile işbirliği yapılması,

• İş sağlığı ve güvenliği konusunda, araştırmaları teşvik etmek,

• İş sağlığı ve güvenliği konusunda iş sağlığı hizmetleri ile ilgili sağlık ve güvenlik alt yapısını iyileştirilmesi.

(18)

İşverenlerin rolü

Öncelikle iş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek için;

• Üretim süreçlerinde, önce verimlilik yerine, önce insan yaklaşımının benimsetilmesi,

• Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi yaklaşımının benimsetilmesi,

• İşyerinde çalışan işçi sayısına bakılmaksızın, her çalışanın İSİG hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması,

• İşyeri sağlık ve güvenlik birimlerinin desteklenmesi,

• İlk ve acil yardım hizmetlerinin organizasyonu,

(19)

İşverenlerin rolü

• Veri akışının sağlanması,

• İş kazalarının “Bilimsel” analizi.

• İşçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemin alınması, teknik gelişimlere uyum sağlanması, toplu ve kişisel korunma önlemlerine öncelik verilmesi, işçilere uygun talimatların verilmesi, işçilerin bilgilendirilmesi ve görüşlerinin

alınması işverenin sorumluluğudur.

(20)

İşverenlerin rolü

• İşveren veya temsilcileri, iş sağlığı faaliyetlerini sadece yasal yükümlülükten kurtulmak için yaptıklarında iş sağlığı ve

güvenliği konusunda başarı sağlanamayacaktır.

• İş sağlığı ve güvenliği konusunda yapılan çalışmaların kalite için birer yatırım olduğu unutulmamalıdır.

(21)

Çalışanlar/Sendikaların rolü

• Yasa ve yönetmeliklerde belirlenen, çalışanların

sorumlulukları; “işveren tarafından alınan her türlü

tedbire riayet etmek ve talimatlara uymaktır” şeklinde belirtilmektedir.

(22)

Çalışanlar/Sendikaların rolü

Bu kapsamda çalışanların;

• makine, cihaz ve ekipmanları doğru şekilde kullanmaları,

• işyerinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili her türlü olumsuz durumu işverene bildirmeleri,

• işveren, sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi ve diğer çalışanlarla iş sağlığı ve güvenliği konusunda işbirliği yapmaları ve güvensiz durumlardan kaçınmaları,

• sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının tesisi için, işyerinde düzenlenecek iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine katılmaları uygundur.

(23)

Çalışanlar/Sendikaların rolü

• İşyeri, iş kolu ve üretim süreci ile ilgili bilgi sahibi olunması

• Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi süreçlerine katılım,

• İş kazalarının “Bilimsel” analizi

• İş güvenliğinin yaşamın önceliği biçimine getirilmesine yönelik etkinlikler

• Kişisel koruyucu ekipmanın kuralına uygun biçimde kullanılması

(24)

Üniversitelerin rolü

• İSİG – Sosyal politikalara bilimsel katkı sağlamak,

• Güvenilir bir kayıt sistemi kurulmasına bilimsel altyapı sağlamak,

• İş kazalarının “Bilimsel” analizi

• İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün temel eğitimi,

• İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitimine katkı,

• İSİG ile ilgili araştırmalar, laboratuvarlar ve İSİG ile ilgili akademik ortamın oluşturulmasıdır.

(25)

Meslek Örgütlerinin rolü

• İSİG – Sosyal politikalara katkı

• İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün yetiştirilmesi ve istihdam edilmesi süreçlerine katkı

• İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitiminin organizasyonu

• İş kazalarının “Bilimsel” analizine katkı sağlamaktır.

(26)

AVRUPA KOMİSYONU İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

AJANSI (OSHA)

(27)

• OSHA’nın kuruluş amacı: Avrupa Birliği’nde işyerlerinin daha sağlıklı, güvenli ve üretken olmalarına katkıda bulunmaktır.

Avrupa Komisyonu İş Sağlığı Ve

Güvenliği Ajansı

(28)

• Ajans, iş sağlığı ve güvenliği konusunda ülkelerin gelişimi ve konuyla ilgili bilgi paylaşımını sağlamaktadır.

• Ajans üçlü bir yapıda organize olup karar verici konumda olan her bir üye devletin devlet, işçi ve işveren temsilcilerini bir araya getirmektedir.

(29)

• Ayrıca her yıl Ekim ayının ikinci haftasını iş sağlığı ve güvenliği haftası olarak kutlamakta ve değişik etkinlikler düzenlemektedir.

• Ajansın bütün üye ve aday ülkelerce aynı formatta düzenlenen bir internet sayfası ve bilgi ağı mevcut olup bu sayfa aracılığı ile tüm üye ülkelerin konu ile ilgili bilgi alışverişinde bulunmaları sağlanmaktadır.

(30)

ÜLKEMİZDE RİSK BAZLI YENİ YAKLAŞIM

Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Program ı(UP) ve Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine İlişkin 2003/5930 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, 24 Temmuz 2003 tarih ve 25178 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

(31)

ÜLKEMİZDE RİSK BAZLI YENİ YAKLAŞIM

Ulusal program incelendiğinde Sosyal Politika ve İstihdam alanında yapılması gereken mevzuat uyumlaştırılması 5 alanda gruplandırılmıştır.

Bunlar; Bireysel ve Toplu İş Hukuku, İş Sağlığı ve Güvenliği, Sosyal Diyalog, Kadın Erkek Eşitliği ve

Ayrımcılığın Önlenmesidir.

(32)

ÜLKEMİZDE RİSK BAZLI YENİ YAKLAŞIM

Diğer direktiflerde bu direktife atıfta bulunmaktadır ve yardımcı direktifler niteliğindedir, ana direktif başta olmak üzere tüm direktifler incelendiğinde işverenlere

“RİSK DEĞERLENDİRMESİ” yapma zorunluluğunun getirildiği görülmektedir.

(33)

Ulusal Politika Düzeyinde

İş Sağlığı Güvenliği Konseyi

Üçlü Danışma Kurulu

Genel Sorumluluk Yüklenecek

Merkezi Organ

(34)

Ulusal İSG Konseyi,

• ihtiyaç, öncelik ve politika geliştirmek

• stratejileri belirlemek,

• ve önerilerde bulunmak üzere

işçi-işveren sendikaları, ilgili kamu kurumları,

üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve diğer kurum ve kuruluş temsilcilerini bir araya getirmek üzere

Ulusal

“İş Sağlığı Güvenliği Konseyi”

8. Beş Yıllık Kalkınma Planı ve 155 Sayılı ILO

Sözleşmesinde Yer Aldığı Şekilde:

(35)

EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTENİN RAPORU; TÜRKİYE

• Genelde risk değerlendirme ve yazılı hale getirme-dokümantasyonun kurumsal hale getirilemediği,

• Risk değerlendirme kavramının ülke ve topluluk geneline yaygınlaştırılamadığı,

ALMANYA: Bütün işyerlerinin %75 sistematik ve ayrıntılı risk değerlendirmesi yapmıştır.

Adalet Divanı Kararı (C-5/00) 7.2.2002

10 ve daha az işçi çalıştıran işyerlerinde risk değerlendirmesinin yazılı olarak belgelendirilmesinde işverenlere yükümlülük getirmeyen yasal

düzenlemesinden dolayı uyarılma kararı.

FRANSA (5.11.2001): Risk değerlendirmesi En az yılda bir defa yapılacak ve belgelendirilecek,

(36)

36

HOLLANDA: İşyerlerinin % 58 i risk değerlendirmesi yaptı

•2-9 işçi çal. işyerleri % 52 si

•20 ve daha fazla işçi çal. işyerleri % 80 i

•100 ve daha fazla işçi çal. işyerleri % 96 sı

İNGİLTERE: 89/391 uyumlaştırıldıktan sonra işyerlerinin %50 si bir kez risk değ.

yapmış

•Bütün işyerlerinin % 80 i risk değerlendirmesi yapmış

•İşyerlerinin % 22 sinde herhangi bir doküman yok

•İŞVERENLERİN

•% 30 Gerekli değil

•% 21 Zamanında yaptırmamış

•% 9 Yükümlülüğünü bilmiyor

•% 8 Hiç duymamış

•% 7 Çok zaman ve para gerektirdiği

(37)

İşyerleri, yapılan işin niteliğine göre tehlike sınıflarına ayrılıyor.

Tehlike sınıfı tespitinde; işyerinin yaptığı asıl iş esas alınır.

A Sınıfı Uzman

• Çok tehlikeli

B Sınıfı Uzman

• Tehlikeli

(38)

6331 e NEDEN İHTİYAÇ VARDI?

• Avrupa Birliği’nin 89/391 Sayılı çerçeve direktifi

• 155 ve 161 Sayılı ILO Sözleşmeleri

• 4857 Sayılı İş Kanunu, tüm çalışanları kapsamına almaması

• Bütün çalışanların İSG hizmeti almaya ihtiyacı olduğu

• İSG’nin müstakil bir kanun olması gerekliliği

• İş hukukunun temel ilkesi olan işçiyi koruma, sağlık ve güvenliklerini güvence altına alma ilkesinin hayata geçirilmesinin en önemli aracı da şüphesiz ki iş sağlığı ve güvenliği mevzuatıdır

(39)

BU KANUNUN AMACI NEDİR ?

• 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile mevzuattaki dağınıklığın giderilmesi, kapsamının genişletilmesi ve konulara bütüncül yaklaşım sergileyen bir yapıya kavuşturulması amaçlanmıştır.

• Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.

(40)

Soru : Kanunun 6,7 ve 8 nci maddelerinde ne anlatılıyor?

Cevap: İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları bulundurma zorunluluğu ile ilgili maddeler.

SORUMLULUĞUMUZ NEZAMAN BAŞLIYOR?

Cevap:

50’den az çalışanı olan az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için iki yıl sonra,( 30.06.2014)

50’den az çalışanı olan tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için bir yıl sonra,(30.06.2013)

50’den az çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için bir yıl sonra,(30.06.2013)

Diğer işyerleri için kanun yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra, (01.01.2013)

Soru : Ne zaman İş Güvenliği Uzmanı ve İş Yeri Hekimi bulundurmak zorunda kalacağım?

(41)

Ne zaman

İş Güvenliği Uzmanı ve İş Yeri Hekimi

bulundurmak zorunda kalacağım 6-7-8 Maddeler ?

Yürürlüğe Girme Tarihleri

MADDE 6-7-8

İŞYERİ

ÖZEL

50 den AZ ÇALIŞAN

50 den FAZLA ÇALIŞAN

KAMU

4 YIL SONRA 01.07.2016

(42)

Örnek SGK Sicil No: 4 4312 0101 1114015 041 07 79 000

TEHLİKE SINIFIMI NASIL ÖĞRENECEĞİM?

43.12 Şantiyenin hazırlanması

Zemin ve arazi hazırlama, alanın temizlenmesi ile kazı ve hafriyat işleri (tarımsal arazinin hazırlanması,

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN İŞYERİ TEHLİKE SINIFLARI TEBLİĞİ Mali Müşavir / Muhasebecinizden 6 Haneli NACE kodunuzu öğreniniz

(43)

İSG Uzmanı ve İş Yeri Hekimi bulundurma yükümlülüğü başladı ise;

• Kadrolu olarak İSG Uzmanı ve İş Yeri Hekimi bulundurabilir,

• İşveren bu niteliklere sahip ise görevi kendi üstlenebilir,

• Yetkilendirilmiş OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) nden bu hizmeti satın alabilir.

NE YAPMAM GEREKİYOR?

(44)

İSG UZMANI

10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına yılda en az 60 dakika.

Az tehlikeli sınıfta çalışan başına ayda en az 10 dakika.

Tehlikeli sınıfta çalışan başına ayda en az 15 dakika Çok tehlikeli sınıfta, çalışan başına ayda en az 20 dakika.

AYDA KAÇ SAAT HİZMET ALMAM GEREKİYOR?

İŞYERİ HEKİMİ

Az tehlikeli sınıfta; ayda en az 10 saat, işçi başına yılda en az 20 dakika, Tehlikeli sınıfta; ayda en az 15 saat işçi başına yılda en az 25 dakika,

(45)

BAŞKA SORUMLULUKLARIMIZ VAR MI?

Soru : Ne gibi sorumluluklarım var?

Cevap:

Risk analizlerinin yapılması

Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım planları

Diğer maddeler yayım tarihinde veya 01.01.2013 de yürürlüğe girdi Soru : Bu sorumluluklarım ne zaman başlar

Cevap: İşveren hangi tehlike sınıfında olursa olsun 1 kişi bile çalıştırsa dahi diğer sorumluluklar 01.01.2013 de başladı.

(46)

NE YAPMAM GEREKİYOR

Diğer yükümlülüklerdeki çalışmaları gerçekleştirmek.

İSG Uzmanı ve İş Yeri Hekimi bulundurma yükümlülüğü başlamadı ise:

Nasıl ?

Yetkilendirilmiş OSGB veya diğer birimlerden İSG Uzmanı ve İş Yeri Hekimi hizmeti satın alarak.

(47)

• Risk analizlerinin yapılması,

• Acil Durum Planlarının hazırlanması,

• İSG eğitimlerinin verilmesi,

• Gerekli önlemlerin alınması

• Prosedür ve talimatların hazırlanması

• …….

HANGİ ÇALIŞMALARIN

YAPILMASI GEREKİYOR?

(48)

6331 Sayılı

İş Sağlığı ve Güvenliği

Kanunu İnceleme

(49)

YENİLİKLER , DEĞİŞİKLİKLER

Tüm Çalışanlar İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kapsamına Alındı

 Kamu

 Özel sektör

 Çırak ve stajyerler

 Tüm istihdam edilenler

İstisnalar;

 Ev hizmetleri

 Bağımsız çalışanlar

 Türk Silahlı Kuvvetleri

 Kolluk kuvvetleri

(50)

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

Yeni Tanımlamalar Yapıldı

 Çalışan,

 Çalışan temsilcisi,

 Destek elemanı,

 Konsey,

 Önleme,

 Risk,

 Risk değerlendirmesi,

 Tehlike,

 Tehlike sınıfı,

 Eğitim Kurumu,

 Genç çalışan,

 İş güvenliği uzmanı,

 İş kazası,

 İşveren,

 İşyeri,

 İşyeri hekimi,

 İşyeri sağlık ve güvenlik birimi,

 Kurul,

 Meslek hastalığı,

Eski Tanımlamalar

Güncellendi

(51)

İşverenlerin Yükümlülükleri Daha Ayrıntılı Tanımlandı

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür

Her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.

(52)

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.

Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli

tedbirleri alır.

İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.

Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluklarını etkilemez.

İşverenlerin Yükümlülükleri Daha Ayrıntılı

Tanımlandı

(53)

Çalışanların Yükümlülükleri Daha Ayrıntılı Tanımlandı

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda,

kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten

etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.

• İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun

(54)

Tüm İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonellerinin Görevlendirilmesi

Sağlandı

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Bütün çalışanlar, sayı sınırlaması ve işyeri türüne bakılmaksızın iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinden yararlanacaktır.

• Kamu kurum ve kuruluşlarında da iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirme zorunluluğu getirilmiştir.

Çok tehlikeli (A) sınıfı

(55)

İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonellerinin Yükümlülükleri Arttı

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Çalışanın ölümü veya maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün bozulmasına neden olan iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde ihmali tespit edilen işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının yetki belgesi askıya alınır.

(56)

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Mikro İşletmelere İş Sağlığı ve Güvenliği

Hizmetleri Konusunda Destek Sağlayacak

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Kamu kurumları hariç ondan az çalışanı bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta bulunan işyerlerinin, ekonomik

sürdürülebilirliklerinin sağlanması amacıyla, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesinde Bakanlıkça maddi destek sağlanacaktır

(57)

Çalışanların Tamamı Sağlık Gözetimine Tabi Tutulacaktır

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Çalışanların tamamının sağlık gözetimine tabi tutulmaları sağlanmış ve bu yükümlülüğün maliyetinin işverence

karşılanması öngörülmüştür.

• Ayrıca, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar, yapacakları işe uygun

(58)

İş Kazası ve Meslek Hastalıkları Bildirimleri

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• İşverenler, iş kazalarını kazadan sonraki üç iş günü içinde

• Sağlık hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından bildirilen meslek hastalıklarını ise öğrendiği tarihten itibaren üç iş günü içinde SGK’ya bildirilecektir.

• İşveren tüm iş kazaları ve meslek hastalıklarının kaydını

tutmak, gerekli incelemeleri yaparak rapor hazırlamak ve son dakika önlenmiş olayların dahi değerlendirmesini yapmak ile yükümlüdür.

(59)

Tüm İşyerleri Acil Durumlara Karşı Hazırlanıyor

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• İlkyardım, yangınla mücadele, kişilerin tahliyesi, ciddi ve yakın tehlikeyle karşılaşılması gibi durumlar için önceden planlama ve hazırlık yapılması işyerlerinin yükümlülükleri arasındadır.

• Hayati ve özel tehlike bulunan yerlere yeterli bilgi ve talimatı

(60)

Çalışanlara İş Sağlığı ve Güvenliği İçin Bilgi ve Eğitim

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• İşveren, tüm çalışanlarını iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilgilendirmekle yükümlüdür .

• Çalışanlar, işyerinde karşılaşabilecekleri her durum hakkında olduğu gibi, hak ve sorumlulukları ile ilgili de

bilgilendirilecektir.

• Tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerinde çalışacak olanların, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgelemeleri şart

(61)

Çalışan Temsilcisi Kavramı

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Kademeli olarak iki ile elli arasında çalışanı bulunan işyerlerinden başlamak üzere, iş sağlığı ve güvenliği

konularında işverene önerilerde bulunma, gerekli tedbirlerin alınmasını isteme gibi konularda işyerindeki tüm çalışanlarla işveren arasındaki iletişimi sağlamak üzere, çalışanlar

arasında yapılacak seçimle veya seçimle belirlenemediği

durumda atama yoluyla iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi

(62)

Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin

Bulunduğu İşyerlerinde Oluşturulacak İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu İle İlgili

Düzenleme Yapılmıştır

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Aynı çalışma alanında birden fazla işverenin bulunması durumları özel olarak düzenlenmiştir

(63)

İşyerlerinin Toplu Halde Bulunduğu Yerlerde İş Sağlığı ve Güvenliği

Koordinasyonunun Sağlanması Temin Edilmiştir

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Birden fazla işyerinin bulunduğu yerlerde her bir

işyerinin kendi sağlık ve güvenliğini sağlamasının yanında bu işyerlerinin birbirlerini etkilemesi muhtemel unsurlara sahip olmaları ve bu konularda ortaklaşa hareket

(64)

İşyerlerinde Hayati Tehlike Tespitinde İşyerini Kapatma Yerine İşin

Durdurulması Hükmü Getirilmiştir

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Hayati tehlike tespitinde işyerlerinin bu tehlike giderilinceye kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan ile çalışanlar dikkate alınarak, işyerinin bir bölümünde veya tamamında işin durdurulması hükmü getirilmiş ve böylece işyerinin tamamen kapatılmasıyla yaşanabilecek

(65)

Büyük Endüstriyel Kaza Oluşabilecek İşyerleri İçin Düzenleme Yapılmıştır

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerlerine, işyerinin büyüklüğüne göre büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporunun işletmeye başlanmadan önce

hazırlanması yükümlülüğü getirilmiştir

(66)

Elektronik Ortamda Belgeleme

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Bakanlık her türlü belge veya bilgiyi, elektronik ve benzeri ortamlar üzerinden isteyebilir, arşivleyebilir, bu ortamlar üzerinden onay, yetki, bilgi ve belge

verebilir.

(67)

Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Ülke genelinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili politika ve stratejilerin belirlenmesi için tavsiyelerde bulunmak üzere Konsey görev yapacaktır.

• Konsey yılda iki defa olağan toplanacaktır.

• Bakanlık Müsteşarının İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü, Çalışma Genel Müdürü, İş Teftiş Kurulu Başkanı, Bilim,

(68)

Ulusal Yayın Zorunluluğu

YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER

• Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel televizyon kuruluşları ve radyolar;

ayda en az altmış dakika iş sağlığı ve güvenliği, çalışma hayatında kayıt dışılığın önlenmesi, sosyal güvenlik, işçi ve işveren ilişkileri konularında uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır.

(69)

(70)

TÜM ÇALIŞANLAR İÇİN GENEL GÜVENLİK KURALLARI

1. Kendi güvenliğiniz ve birlikte çalıştığınız

arkadaşlarınızın güvenliği için DAİMA dikkatli ve sorumlu hareket edin.

2. DAİMA işinize uygun ve güvenli araç-gereç kullanın.

Koruyucu ve güvenlik amacıyla yapılmış araçları ASLA bozmayın, zarar vermeyin. İşe başlamadan önce kullandığınız araçları

DAİMA kontrol edin. İşiniz bittiğinde kullandığınız araçları DAİMA güvenli ve düzenli olarak bırakın.

(71)

3. Güvenli kullanım konusunda eğitimini almadığınız araçları ve maddeleri ASLA kullanmayın. Araç ve maddeleri

kullanmadan önce uyarılara dikkat edin. Şüphelendiğiniz durumlarda DAİMA yetkililere sorun.

4. DAİMA işinize uygun kişisel koruyucu malzeme kullanın 5. Çalıştığınız alanı DAİMA temiz ve tertipli tutun.

(72)

6. Malzemeleri DAİMA güvenli bir şekilde taşıyın, kaldırın, itin veya çekin.

7. Elektrikli araçlara DAİMA bakım yapın, topraklayın.

Unutmayın elektrik öldürücüdür.

8. Fabrika içinde ve dışında DAİMA yavaş araç kullanın.

ASLA hız sınırını aşmayın. Diğer araçlara ve yayalara DAİMA dikkat edin.

(73)

9. DAİMA güvenli olarak inin veya çıkın. Asla atlamayın.

10.Dikkat ve konsantrasyon isteyen işlerde çalışanları ASLA rahatsız etmeyin ve dikkatlerini dağıtmayın.

11. İşyerinde ASLA el şakası yapmayın.

12. İşyerine ASLA uykusuz ve içkili gelmeyin.

(74)

13. Sağlığınız için aldığınız geçici ve sürekli ilaçlar hakkında yetkililere DAİMA bilgi verin.

14. İşyerinde ASLA koşmayın. Canlı yürüyün. Kaygan zeminlere dikkat edin.

15. Kaza ihtimali olan durumları, şartları yetkililere DAİMA rapor edin.

(75)

16. Her türlü arızayı ve aksamayı DERHAL yetkilisine bildirin.

17. İşyerinden ve çalışma sahasından İZİNSİZ ayrılmayın.

18. Talimat ve uyarı levhalarının YERLERİNİ değiştirmeyin

(76)

19. Makine çalışırken ASLA bakım ve tamirat yapmayın.

20. Çalışır durumdaki makinayı durdurmadan ASLA yağlamayın.

21. Bakım için yerlerinden çıkarılan koruyucu parçaları yerlerine takmadan ASLA makinayı çalıştırmayın.

(77)

22. ”Arızalı” ve “Tamirat Var” levhası asılı kısımlara ASLA dokunmayın.

23. Arızalı takım ve malzemeyi ASLA kullanmayın.

24. İşyerine çalışmayanların girmesi yasak olduğundan, işyerine misafir ve diğer şahısları ASLA kabul etmeyin.

(78)

(79)

(80)

(81)

(82)

(83)

(84)

(85)

(86)

(87)

(88)

(89)

(90)

(91)

(92)

(93)

HEDEFİMİZ SIFIR

İŞ KAZASI!

(94)