UYGULAMADA - 1; FOB Teslim fiyatı denildiği zaman, navlun ve sigorta hariç ihracatçı gümrüğünde teslim fiyatı olarak bilinir. Bu nedenle;
Proforma Faturalar da FOB olarak düzenlenir. Sözleşmede varsa; ithalatçı için navlun ve sigorta tutarı ayrıca fatura üzerine yazılır.
UYGULAMADA - 2; İhracata ait devlet yardımları, fuar ve vergi teşvikleri ile vergi cezaları tesbitinde FOB Teslim fiyatı esas alınır.
UYGULAMADA - 3; FOB teslim şekli sadece liman yüklemele- rinde kullanılır. Ancak; uygulamada depo, terminal gibi alanlardaki sevki- yatlarda FCA teslim şekli yazılması gerekirken, bu sevkiyatlar için yanlış bir uygulama olarak belgelere FOB Teslim şekli ibaresi yazılır.
Bu nedenle; 2020 Incoterms de; FOB Teslim şeklinin sadece liman yüklemelerinde kullanılacağına dair vurgu yapılmıştır.
2.4.2.3. “ C ” GRUBU TESLİMLER
“C” Grubunda yer alan teslimlerde temel kural; ihracata konu mallar, ihracatçı tarafından, ithalatçı alıcı gümrüğüne kadar taşınır.
“C” Grubu teslimde şeklinde;
CFR Mal Bedeli ve Navlun Ödenmiş Teslim,
CPT Taşıma Bedeli Ödenmiş Olarak Teslim,
CIF Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun Dâhil Teslim,
CIP Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim şekilleri yer alır.
2.4.2.3.1. CFR Mal Bedeli ve Navlun Ödenmiş Teslim ( Cost and Freight )
İç su (nehir) ve deniz yolu ile taşımalarda geçerli teslim şeklidir.
Satıcı malları, navlun bedeli ödenmiş olarak varış ülkesindeki, li- manda ithalatçıya (alıcıya) teslim eder.
Bu teslim şeklinde satıcı ihracat gümrük işlemlerini yapar. Tüm mas- raf ve navlunu üstlenerek malları alıcı limanına kadar taşır.
Navlun dâhil olarak, deniz yolu ile taşımada; ithalatçı gümrüğüne kadar, ithalatçıya sigorta yaptırma esnekliğini veren teslim şeklidir.
Bu teslim şeklinde taşıma satıcıya ait olsa da, taşıma esnasındaki malla ilgili tüm riskler (kayıp ve hasar) alıcıya aittir. Alıcı malları sigorta yaptı- rır. Bu nedenle bu teslim şeklinde sigorta yükümlülüğü alıcıya aittir.
SATICININ SORUMLULUKLARI;
Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Belgeleri hazırlar. İh- racat gümrük işlemlerini yapar. Taşıma acentesi ile sözleşme yapar. Varış limanına kadar olan navlun ücretini taşıyıcıya öder.
Mallar gemi küpeştesini geçtikten sonra taşıma bedeli navlun dışında meydana gelecek tüm masraf ve riskler alıcıya aittir.
Satıcı yüklemenin yapıldığını, tahmini varış tarihini alıcıya bildirir.
Düzenlenen taşıma belgesi ve diğer belgeleri alıcıya gönderir.
ALICININ SORUMLULUKLARI;
Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder.
İsterse; ithalat malının sigorta işlemeni yaptırır.
Varış gümrüğünde, ithalat için gümrük işlemlerini yapar. İthalat bel- gelerini düzenler. Gümrük masraflarını ve vergilerini öder.
Aşağıda CFR TESLİM şekli tablo ile birlikte gösterilmiştir.
“CFR” TESLİMDE; İŞLEMLER, GÖREVLER, TARAFLAR ve TAŞIMA;
Ambalaj, İşaretleme ve Kontrol; satıcı yaptırır.
Çıkış gümrüğü işlemleri ve vergiler; satıcı yapar ve öder.
Yükleme işlemleri; gemiye yüklemesi satıcı yapar.
Taşıma İşlemleri; iç ve ana (asıl) taşımayı satıcı yapar.
Sigorta işlemleri; Sigorta zorunlu değildir. Ancak CFR teslimde genelde alıcı riski azalmak için malları sigorta yaptırır.
Varış yerinde boşaltma işlemleri; alıcı yapar.
Varış gümrük işlemleri ve vergiler; alıcı yapar ve öder.
Taşıma türü; deniz ve iç su (nehir) taşımalarında geçerlidir.
“CFR TESLİM” İHRACATÇI MALİYETİ VE FİYATI;
ÖRNEK; (Fiyat tutarı varsayım olarak alınmıştır)
Eşyanın (Malın) Maliyeti; 100.- $ + Paket ve İşaretleme; 1.- $ + İç Yükleme; 2.- $ + İç Nakliye; 3.- $ + Sigorta (Varsa); 00.- $, + İhracat Gümrük Masrafı; 5.- $ + Gemiye Yükleme; 2.- $ + Deniz Yolu Ana Taşıma;
10.- $ + Kâr Payı; 20.- $ = 143.- $ Dolar. CFR Fiyatı.
UYGULAMADA; Kurul olarak; CIF ve CIP teslimde satıcının sigor- ta yapması zorunludur. CFR teslimde sigorta zorunlu değildir. Fakat; CFR teslimde, malın taşıma (navlun) bedelini satıcı ödemesine rağmen, alıcı ana taşımadan doğacak riski, kayıp ve hasarları önlemek için ithalat mallarını sigorta yaptırır. Sigorta bedelini alıcı öder.
2.4.2.3.2. CPT Taşıma Ödenmiş Olarak Teslim ( Carriage Paid To )
Satıcı firma malları bizzat kendi seçtiği taşıyıcıya teslim eder. Malları belirtilen varış noktasına kadar taşıtır. Taşıma ücretini ve tüm sevkiyat bede- lini kendisi öder. Malların teslim edildiğini alıcıya bildirir.
Malların ana taşıyıcıya teslimi ile tüm risk ve sorumluluk alıcıya ge- çer. Sigorta zorunlu değildir. Alıcı genelde sigorta yaptırır.
Kara, hava, tren ve deniz yolu gibi çoklu taşıma türlerinde geçerli teslim şeklidir.
SATICININ SORUMLULUKLARI;
Sözleşme şartlarına göre malı hazırlar. Belgeleri düzenler. İhracat gümrük işlemlerini yapar. Satıcı malları ana taşıyıcıya teslim eder, riskten kurtulur. Varış noktasına kadar olan taşıma bedelini öder. Malın taşıcıya teslim edildiğini ve muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir.
Hazırlanan ihracat ve taşıma belgelerini alıcıya ulaştırır.
ALICININ SORUMLULUKLARI;
Sözleşme koşullarına uygun mal bedelini öder ya da ödeme taah- hüdün yerine getiri.
Malın ana taşıyıcıya tesliminden itibaren, ortaya çıkabilecek riskler, kayıp ve hasar sorumluluğu alıcıya geçer. Bu amaçla alıcı uygulamada ge- nelde sigorta yaptırır. Sigorta bedelini alıcı öder.
Taşıyıcıdan malları teslim alır. İthalat belgelerini hazırlar. İthalat gümrük işlemlerini yapar ve gümrük vergilerini öder.
Aşağıda CPT TESLİM şekli tablo ile birlikte gösterilmiştir.
“CPT” TESLİMDE; İŞLEMLER, GÖREVLER, TARAFLAR ve TAŞIMA;
Ambalaj, İşaretleme ve Kontrol; satıcı yaptırır.
Çıkış gümrüğünde resmi işlemleri; satıcı yapar.
Yükleme işlemleri; ihracatçı kendi seçtiği taşıyıcıya yükler.
Taşıma İşlemleri; iç ve ana (asıl) taşımayı satıcı yapar.
Sigorta işlemleri; zorunlu değildir. Alıcı isterse yapar.
Varış yerinde boşaltma işlemleri; alıcı yapar.
Varış gümrük işlemleri ve vergiler; alıcı yapar ve öder.
Taşıma türü; tüm taşıma şekilleri olan Deniz, Kara, Hava ve De- miryolu taşıma türleri için uygun teslim şeklidir.
“CPT TESLİM” İHRACATÇI MALİYETİ VE FİYATI;
ÖRNEK; (Fiyat tutarı varsayım olarak alınmıştır)
Eşyanın (Malın) Maliyeti; 100.- $ + Paket ve İşaretleme; 1.- $ + İç Yükleme; 2.- $ + İç Nakliye; 3.- $ + Sigorta (Varsa); 00.- $, + İhracat Gümrük Masrafı; 5.- $ + Taşıyıcıya Yükleme; 2.- $ + Ana Taşıma; 10.- $ + Kâr Payı; 20.- $ = 143.- $ Dolar. CPT Fiyatı.
Not; CPT teslim ile CFR teslim şeklinde sigorta mecburiyeti yoktur.
Fakat; her ikisi arasındaki fark, CFR deniz yolu, CPT ise çoklu taşımalarda tercih edilen teslim şeklidir.
Bu nedenle;
2020 INCOTERMS ile denizyolu sevkiyatlar ile multimodal (çoklu taşıma) ile sevkiyatlarda; sigorta hariç bir limana teslim sevkiyatı var ise, CPT yerine CFR kullanımının doğru olacağı vurgulanmıştır.
2.4.2.3.3. CIF Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun Dâhil Teslim (Cost, Insurance and Freight )
Bu teslim şeklinde mallar, ihracatçı tarafından mal bedeli, navlun bedeli ve sigorta bedeli ödenmiş olarak ithalatçı gümrüğünde alıcıya teslim edilir. Satıcı tarafından sevkiyatı organize edilen teslim şeklidir.
Mal bedeli, navlun bedeli ve sigorta bedeli toplamı CIF teslim şekli- nin tutarını oluşturur.
CIF teslim şeklinde; satıcı kapsamı dar olan Clause C ’ye göre si- gorta primini ödeyerek deniz nakliyat sigortası yaptırır. Mallar gemiye yük- lendikten sonra navlun ve sigorta primi dışındaki riskler alıcıya geçer.
Not; CIF teslim şeklinde ihracatçı, CFR teslim şeklindeki şartlara ek olarak, taraflar arasında farklı anlaşma olmadıkça, kapsamı dar olan Clause C ’ye göre deniz nakliyat sigorta yaptırır.
SATICININ SORUMLULUKLARI;
Malı sözleşmeye göre hazırlar. Belgeleri düzenler. İhracat gümrük işlemlerini yapar. Malları belirtilen varış yerine kadar taşır.
Taşıma acentesi ile anlaşma yaparak varış limanına kadar olan nav- lun ücretini öder. Ayrıca satıcı; taşıma süresi için sigorta sözleşmesi yapar ve sigorta primini öder.
Malın hangi tarihte varış limanına ulaşacağını alıcıya bildirir. Düzen- lenen taşıma ve sigorta belgesi ile diğer belgeleri alıcıya gönderir.
ALICININ SORUMLULUKLARI;
Sözleşme koşullarına uygun mal bedelini öder ya da ödeme taah- hüdünü yerine getirir.
Malları varış limanında teslim alır. İthalat belgelerini düzenler. İthalat gümrük işlemlerini yapar ve vergileri öder.
Malın boşaltma limanındaki masraflarını öder.
CIF teslimde; mallar ana taşıma aracı gemiye yüklendikten sonra navlun ve sigorta dışında, tüm riskler ve masraflar alıcıya geçer.
“CIF” TESLİMDE; İŞLEMLER, GÖREVLER, TARAFLAR ve TAŞIMA;
Ambalaj, İşaretleme ve Kontrolü; satıcı yapar.
Çıkış gümrük işlemleri ve vergiler; satıcı yapar ve öder.
Yükleme işlemleri; satıcı tarafından yapılır.
Taşıma İşlemleri; iç ve ana (asıl) taşımayı satıcı yapar.
Sigorta işlemleri; Zorunludur. Satıcı tarafından yapılır.
Varış yerinde boşaltma işlemleri; alıcı yapar.
Varış gümrük işlemleri ve vergiler; alıcı yapar ve öder.
Taşıma türü; deniz ve iç su (nehir) taşımalarında geçerlidir.
“CIF TESLİM” İHRACATÇI MALİYETİ VE FİYATI;
ÖRNEK; (Fiyat tutarı varsayım olarak alınmıştır)
Eşyanın (Malın) Maliyeti; 100.- $ + Paket ve İşaretleme; 1.- $ + İç Yükleme; 2.- $ + İç Nakliye; 3.- $ + Dar Kapsamlı Sigorta (Zorunlu); 4.- $, + İhracat Gümrük Masrafı; 5.- $ + Gemiye Yükleme; 2.- $ + Ana Taşıma;
10.- $ + Kâr Payı; 20.- $ = 147.- $ Dolar CIF Fiyatı.
UYGULAMADA -1; CIF Teslim Fiyatı; ithalatlarda, gümrük ver- gisi, özel tüketim vergisi (ÖTV) ve katma değer vergisi (KDV) hesaplamada, Ba-Bs Beyanında dikkate alınan ana başlangıç fiyatıdır.
CIF Teslim fiyatının üzerine varsa gümrükteki diğer giderler ve vergiler ilave edilerek her verginin matrahı ayrı hesaplanır.
UYGULAMADA -2; CIF teslim şekli satıcı tarafından sevkiyatı or- ganize edilen ve “C” grubu içinde en fazla tercih edilen teslim şeklidir.
Aşağıda CIF TESLİM ŞEKLİ tablo ile birlikte gösterilmiştir.
2.4.2.3.4. CIP Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim (Carriage and Insurance Paid to )
Dört taşıma araç türünde geçerli ve yaygın olarak karayolu ile yapı- lan ihracatlar da sevkiyatın satıcı tarafından yapıldığı teslim şeklidir.
Bu teslim şeklinde satıcı aksine hüküm olmadıkça, kapsamı geniş olan Clause A ’ya göre malın sigortasını yaptırır. Navlun ve yükleme mas- rafları satıcıya aittir. Satıcı acentesi ile anlaşır ve malı teslim eder. Malın ana taşıyıcıya teslim ile risk ve sorumluluklar alıcıya geçer.
SATICININ SORUMLULUKLARI;
Malı sözleşme şartlarına göre hazırlar. İhracat için belgeleri düzenler.
İhracat gümrük işlemlerini yapar. Taşıma acentesine varış limanına kadar olan navlun ücretini öder.
Ayrıca, satıcı sigorta için sözleşme yapar, sigorta primini öder.
Hazırlanan ihracat, taşıma ve sigorta belgelerini alıcıya gönderir.
Malın taşıyıcıya tesliminden sonra navlun ve sigorta bedeli dışındaki tüm riskler ve ek masraflar alıcıya geçer.
ALICININ SORUMLULUKLARI;
Sözleşme koşullarına uygun mal bedelini öder ya da ödeme taah- hüdünü yerine getirir. Malları taşıyıcıdan teslim alır.
İthalat gümrük işlemlerini yapar. Gümrük masraflarını ve vergileri öder. Varış limanında malı boşaltır. Boşaltma ve liman ücretini öder.
“CIP” TESLİMDE; İŞLEMLER, GÖREVLER, TARAFLAR ve TAŞIMA;
Ambalaj, İşaretleme ve Kontrolü; satıcı yaptırır.
Çıkış gümrüğünde resmi işlemleri; satıcı yapar.
Yükleme işlemleri; satıcı tarafından yapılır.
Taşıma İşlemleri; iç ve ana (asıl) taşımayı satıcı yapar.
Sigorta işlemleri; Zorunludur. Satıcı tarafından yapılır.
Varış yerinde boşaltma işlemleri; alıcı yapar.
Varış gümrük işlemleri ve vergiler; alıcı yapar ve öder.
Taşıma türü; tüm taşıma şekilleri olan Deniz, Kara, Hava ve De- miryolu için uygun teslim şeklidir.
“CIP TESLİM” İHRACATÇI MALİYETİ VE FİYATI;
ÖRNEK; (Fiyat tutarı varsayım olarak alınmıştır)
Eşyanın (Malın) Maliyeti; 100.- $ + Paket ve İşaretleme; 1.- $ + İç Yükleme; 2.- $ + İç Nakliye; 3.- $ + Geniş Kapsamlı Sigorta (Zorunlu); 7.-
$, + İhracat Gümrük Masrafı; 5.- $ + Gemiye Yükleme; 2.- $ + Ana Taşı- ma; 10.- $ + Kâr Payı; 20.- $ = 150.- $ Dolar CIP Fiyat
UYGULAMADA -1; CIP teslim şekli; kara yolu ile taşıma yapılan ihracatlar da; satıcı tarafından sevkiyatı organize edilen ve “C” grubu içinde en fazla tercih edilen kara yoluna uygun teslim şeklidir.
UYGULAMADA -2; Yaygın olarak kara yolu taşıma araçlarında CIP teslim tercih edilir. Şayet; ihracata konu mal kara yolu taşıma aracı ile teslim edilecek ise varış gümrüğünde gümrük işlemlerini ve vergileri alıcı öder. Mal kara yolu taşıma aracı ile alıcının belirlediği (depoda, terminal, fabrika, vb.) yerde teslim edilebilir.
ÖRNEK; İhracat sözleşmesinde ya da proforma faturada; teslimat yeri
"CIP, Germany, Berlin, Factory” olarak belirtilmiş ise; ihracat malı varış yeri Almanya da, Berlin şehrinde, fabrikada alıcıya teslim edilecek anlamı taşır.
Proforma ön sözleşmedir. Sözleşme hükmü esastır.
İhracatçı; Bursa, Nilüfer OSB Fabrikasında taşıma aracı “TIR” ‘a yük- lenen ihracat malı için Berlin de ithalatçı yani alıcının adresine ulaştığı ana kadar, alıcının ülkesindeki gümrük işlemleri ve vergi ödemeleri hariç tüm sevkiyat sürecinden sorumludur. Riskler ise alıcıya aittir.
Aşağıda CIP TESLİM ŞEKLİ tablo ile birlikte gösterilmiştir.
2.4.2.4. “ D ” GRUBU TESLİMLER
“D” Grubunda yer alan teslimlerde temel kural; ihracata konu mallar, satıcı tarafından, alıcının belirlediği varış yerinde ya da alıcının iş yerinde teslim edilir.
“D” Grubu teslimde şeklinde;
DAP Belirlenen Yerde Teslim,
DPU Boşaltma Yerinde Teslim,
DDP Gümrük Vergileri Ödenmiş Olarak Teslim şekilleri yer alır.
2.4.2.4.1. DAP Belirtilen Yerde Teslim ( Delivered at Place )
Satıcının malları belirtilen varış yerinde, gelen taşıma aracından bo- şaltmadan, alıcının tasarrufuna bırakmakla malın teslim edildiğini ifade eden teslim şeklidir.
