Kalp Pili Yer leştirilen Hastalarda Atriyal Fibrilasyon Gelişme Oranı

(1)

Tiirk Kardiynl

Dcmllrş

22:84-86. /994

Kalp Pili Yer leştirilen Hastalarda Atriyal Fibrilasyon Gelişme Oranı

Doç. Dr. Serdar AKSÖYEK, Doç. Dr. Kenan ÖVÜNÇ, Uz. Dr. Giray KABAKÇI, Dr. Mehmet KABUKÇU, Prof. Dr . Ali OTO

1/ac.:ellepe Üniı·ersitesi T1p Fakiiliesi Kardiyolc!ii Anahi/im Dal!., Ankara

ÖZET

Daha önce sinfis ritminde olan, kalp pili

durduru/c/uğu ZOI//l/11

alllan kendi ritmi

çıkan

ve an·iya/ j/hrilasyon

ataği

saplamnayan 167 hastada

kullwıı/mı

kalp pili

modwıa

göre atriyal jihrilasyon

gelişme

oram retrospektif olarak

araştırıldi.

Kalp pili 79 hastada hasta

sinı/s

sendromu, 88 hastada ise

di.~ernedenler

(A-V tam h/ok 681/

⁰

Mohitz tip A-V h/ok 12, hifasikiiler h/ok 5, hipersensitif karotid sinfis sendromu 3 hasta) sehehiyle

takilnuştı.

/-lasta/arm 129'unda VV/, 6'smda AA/ ve 32'sinde DDD mod kalp pili meı•cullu. izlem boyunca 431167 (% 26) lıastada a. jlb- rilasyon gidendi. A.

j/brilasymı gelişen

hasta

sayısı

VV!

mod için 401129 (% 31 ), AAIIDDD mod için 3/38 (% 8) idi ve aralanndaki fark istatistiki olarak anlam/i bulundu (p <0.05).

Hasta sinfis sendromu olan

hastalardmı aj/brilasymı

ge-

lişen

hasta

.myısı

26179 (% 33) iken

di.~er

nedenlerle iz-

lelıen lıastalarda

a j/brilasyon

gelişen lıasta sayısı

17!88 (% 19) idi ve

ara/amıdaki

fark istatistiki olarak

mı/am/ı

lmhmd u (p<0.05 ). /-!as ra sinfis sendromu olan hastalarda ajihrilasyon

gelişen lıasta sayısı

VV! mod için 24157 (%

42), AAI!DDD modlar için 2122 (% 9) idi ve aralarmdaki fark istatistiki olarak

anlamlı

Imfundu (p<0.05).

Diğerne

denlerle izlenen hastalardan a. fihrilasyon

gelişen /ıasta

say/SI VV/ mod için 16172 (% 22), DDD mod için 1116 (%

6) idi ve aralarmdaki fark istati.l'tiki olarak anlamli bu- lundu (p<0.05 ).

Sonuç olarak. daha iince sinfi.1· ritminde olan ve kalp pili

yerleştirilen

hastalardan VV/mod pili

o/mı/arda

daha s1k oranda a:fihri/asyon

gelişmektedir.

!Ju oran lwsta sinfis sendromu ola11

/ıastalarda

daha da artmaktadir. Atriyal jihri/asyomtnun

yaşam

kalitesini bozucu ve nwrta/iteyi ar-

flra n etkileri gii::önfine almarak iizellik/e

lıasta

sinfis send- romu olan hasralarda VV! mod kalp pili yerine jl::yolojik AV silsi/esinin

.w.~landığı

kalp pili mod/anm

terci/ı

etmek

akılcı

hir

yaklaşım

olacaknr.

A Ilahtar kelime/er: Kalp pili, atriya/ jihri/asyon

Alındığı ıarih:

IS

Kasım

1 993

Yazışma

adresi: Doç. Dr. Serdar Aksöyck. Bestekar Sok. 1 4/1 3 06680

Kavaklıdcrc-Aııkara

84 Sinüs ritmi ve fi zyolojik atriyovcntriküler (AV) sil- silesinin

sağlanması

uygun bir

hcmodinaıni oluş

turarak kardiyevasküle r mortal ite ve morbiclitcyi

azaltmaktadır.

He moclinamiyi bozuc u ve aritmik e t- kileri nedeniyle vcntrikülclen uyaran pil

nıodlarının,

fi zyolojik AV silsilesini

sağlayan

pil

modlarına

göre klinik ve hemodinamik olarak yeters iz

kalelıkları

gösterilmi ştir (1-3l . Kalp pili il c fizyoloj ik AV sil- silesinin

sağlanması

geleecktc atri al fibrilasyon ge-

lişmesini

ele etkilemektedir. Birçok

çalışmada

vcnt- rikülden uyaran kalp pili modu (VVI) ilc a.fib ri- lasyon

gelişme oranı

% 1 4 ilc % 57

arasında

de-

ğişirken,

bu oran

aıriyal

veya çi ft

odacıktan

uyaran kalp pili

modlarında

(AAI/DDD) % O ilc % 23 ara-

sında bulunmuştur 0-7). l3u çal ışmada daha önce sinüs ritmi nde

oları

hastala rda, seçile n pil

nıocluna

göre uzun süreli takipte a.l'ibrilasyon

gelişme

oran-

ları araştırılmıştır.

HASTALAR ve METOD

13u ça lışma Haccıtepe Üniversitesi Tıp Fakliltcsi'nde Ni- san 19R2 ile Nisan 1993 tarihleri

arasında kalıcı

kalp pili uygulanan

hastaların

izlem

dosyaları

incelenerek

yapıldı.

K alp pili

takılınadan

önce sinüs ritminde olan, kalp pili

durdıırulduğu

zaman

alıtan

kendi ritmi

çıkan

ve

kayıtları

uygun bulunan hastalar

çalışmaya alındı.

Daha önce a.f'ib-

rilasyoıı atağı

saptanan hastalar

çalışma dışı bırakıldı.

Bu

şekilele

167

lıasıa çalışmaya alındı. Hastaların

1

29'ıında

VVI,

6'sında

AA I

(tamamı

hasta

siıılis

sendromlu

hasıa

Jaı·da)

ve 32'sinde DDD

nıocl

kalp pili

mcvcuttıı.

Hastalar

takılan

pil

mocllarına

göre VVI ve AAI/ DDD ol mak ii7 .cre iki grup

altıncia

incclcnclilcr. Kalp pil i 79 hastada hasta sinlis sendromu, 8R hastada

eliğer

nedenler (A-V

tanı

blok

68. fl<' Mobitz tip ll A-V blok 12, bifasiküler blok 5. hi-

persensitif karotid sinlis sendromu 3 hasta) sebebiyle

takıl

nıışı ı.

Her

hastanın

3 ilc 6 ay

arasıncia yapılım

izlem

fornı

ları

incelenerek a.fibrilasyon

gelişme oranları sapıanclı.

i staıisıiksel a nalizler Chi-squarc. rishcr's cxact ıcsı ve sıu

dcnH

ıcstleri kullanılarak yapıldı.

p<0.05

anlamlı

kabul

edildi.

(2)

S. Aksiiyek ve ark.: Kalp Pili

Yerleştirileu

Hastalarda Atriyal Fibri/asymı Gı:/işnıe Oram

BULGULAR

Her iki grup taki hastaların yaş, cins, izlem süresi, altta yatan

hastalık

(koroner arter hastalığı, valvüler kalp has

talığı,

hipe rtansiyon, kronik akci ğer has- talığı) ve aldığı ilaç lar (dijital. k inidin, prokainamid,

verapaınil)

Tablo 1 'de gösterilmiştir. Her iki grupta sayı lan parametreler aç ısından istatistiki bir fark bu-

lunamamıştır.

i zlem boyunca 43/167 (% 26) hastada a.fibrilasyon gözlendi. Atriyal fibrilasyon

gelişen

has ta sayısı

VVI mod için 40/ 129 (% 31), AAI/DDD med lar iç in 3/38 (% 8) idi ve

aralarındaki

fark is tatistiki olarak

anlamlı bulundu (p<0.05) (Tablo 2). Hasta sinüs sendromu olan hastalarda a.fibrilasyon gelişen hasta

sayı sı 26179 (% 33) iken, diğer nedenlerle iz lenen hastalarda a. fibrilasyon gelişen hasta sayısı 17/88 (%

19) idi ve aralarındaki fark is tatistiki olarak anlamlı

bulundu (p<0.05) (Tablo 3). Has ta sinüs sendromu

Tablo

ı.

Kalp pili

takılan hastaların

pil

ınodlarıııa

göre özel- likleri ve izlem s ii releri

Kalp pili

ınodları

VVI AAIIDDD

Hasta

sayısı

129 38

Ort.

yaş (yıl)

52 ( 1 7-86) 49 (22/68)

Cins (E/K) 68/61 21/1 7

Ort. izlem sii. (ay) 39.1±24 35.6±29 Pil

takılnıa

indikasyonu

Hasta siniis send. 57 22

Diğer

nedenler (AV 72 16

blok.

karoıid

sinüs send.)

Alııa

yatan

^hastalık

KAH 69 (% 54) 21 (% 56)

VKH 27(%21) 7 (% 18)

Hipertansiyon 34 (%26) 9

(%

24)

KOAH 10 (% 8) 3

(%

8)

Aldığı

ilaçlar

Dijital 27 (% 21) 7

(%

1 8)

Anıiariııııik*

15 (% 12) 4 (%9)

KAl/: kornuer arter

lıastaltf!ı.

VK/1:

m/ı-ii/er ~alp

lwstaltfil.

KOA/1: krouik oh.wriiktif

akı:iğer lıaswlı,~ı.

* kiuidiu. prokaiua- mid. verapamil.

Tablo 2. Kalp pili

takılan

hastalarda pil moduna güre

atriyaı

fibrilasyon

gelişme oranları

vv

^ı

AAt/DDD

Atriyal

^fibrila^syo^ıı

Var

40/129 (% 31) 3/38

(%

8)

Yok

89/129 (% 69) 35/38 (% 91)

Tablo 3. Hasta siniis sendromu

ve diğer ııcılcıılcrlc (değişik

dereeclerde AV blok, hipersensitif ka rol id

siııiis

sendromu ) kalp pili

takılan

hastalarda atri_val lihrilasyon

gelişme

oran-

ları

Hasta siniis send.

Diğer

nedenler (AV blok,

karoıid

sin.

sen

d.

Atr i .y al fibrilas y on Var

26n9

^(%

33) 1 7/88

(%

21)

Yıık

53/79

(% (ı7)

7 1 /88(% XI)

Tablo 4. Hasta sinüs sendromu nedeniyle kalp pili

takılan

has- tala rda pil

nıodıına

göre atriyal fihrilasyon

gelişme uranları

vv1 AA I /DDD

Atr i y al fihrila s.vo n Va

ı·

24/57

^(%

42) 2/22

(%

9)

Yol;

33/57

(%

5X) 20/22

(%

9 1 )

Tab loS.

Diğer

nedenlerle

(değişik

dereeclerde AV hluk,

lıi

persensitif karotid siniis

scndroınıı)

ka lp pili

takılan has-

talarda pil

^ınuduna

göre atriyal lihrilasyon

^gelişme^oranları

vv1 AA I /DDD

Atı·iy:ıl fibrilas.voıı

Var

16/72

(%

22) 1 / 1 6 (%6)

Yok

56/72

(%

7R)

15/J(ı

(%94)

olan hastalard a a.fibrilasyo n ge

lişen

hasta say

ısı

VVI ınod için 24/57 (% 42), AAI/ DDD modlar iç in 2/22 (% 9) idi ve

aralarındaki

fark is tatistiki olarak

anlamlı

bulundu (p<0.05) (Tablo 4).

Diğer

neden- lerle kalp pili

takılan

hasta larda a.fibrilasyon

gelişen

hasta

sayısı

VVI nıod için I 6/72 (% 22), DDD mod için· l / 16 (% 6) idi ve aral arındaki fark istatistiki ola- rak

anlamlı

bulundu (p<0.05) (Tablo 5).

TARTIŞMA

Çalışmamızdaki her iki grup (YVI ve AAI/ DDD)

yaş,

altta yatan

hastalık, aldıkları

ilaç lar ve izlem sii- relcri

bakımından

homojen olmakla birlikte ça lış ma

nın rctrospektif

olması

ve randemize olmanıası

ı,:a

lışınanın liınitasyonumı oluşturmaktadır. Bununla birlikt e VVI

ınod

kalp pili kullanılan g rupta AAI/

DDD medlarda kalp pili kullan ılan

gnıba

göre

a.fibrilasyon görülme oranı yüksek bulunmuştur. At-

riyal fibrilasyonun vvr

^nıod

kalp pili olan has-

85

(3)

tatarda

sık

görülmesi atriyal ve ventriküler senkro- nilenin

kaybolması

nede niyle atriyal kasılmanın ka-

palı A-V kapağa karşı yapılmas

ıyla atriyumların

ge- rilmesine bağlı olduğu bildirilmiştir (3,8- 11 ). Bu hi- potezi destekleyen di

ğer

bir bulgu da tek odacıktan yapılan uyarıda atriya l natriüretik peptidin ç ift oda-

cıktan yapı lan uyarıya göre daha fazla artmasıdır

(12).

Çoğu çalışmada

a.fibri lasyon

gelişme insidansının

pil moduna bağlı olarak artmas

ının

bilhassa hasta sinüs sendromlu hastaların bir

özelliği olduğu

gös-

terilmiştir (7,11-13). Bizim çalışmamızda da hasta sinüs sendromlu hastalarda a.fıbrilasyon gelişme sık

lığı diğer

nedenlere göre daha fazla bulunmuştur.

Kalp pili

takılan

hastalarda fizyolojik atriyovent- riküler silsilesinin

sağlanması

halinde retrograd ileti önlenmekte, sinüs düğümü ve

atriyumların

elektriki stabilizasyonu

sağlanmakla

ve a.fibrilasyon

gelişme-

si önlenmektedir. Bizim çalışmamızda da gerek hasta sinüs sendromu gerekse diğer nedenlerle AAI/ , DDD modlarda kalp pili takılan hastalarda a.fibrilas- yon daha az

saptanmıştır.

Fizyoloji~ AV sil silesinin bozulması ve a.fibrilasyon

gelişmesi

kalp hemodinamisini bozmakla ve emboli riskini arttırmaktadır. Atriyal fibrilasyon gelişen has- talarda konjes tif kalp

yetmezliği

ve serebrovaski.iler olay riski

artmaktadır

(7,8,10,11 ,14,15).

Sonuç olarak a.fibrilasyonun yaşam kalitesini bo- zucu ve mortaliteyi

artıran

etkileri gözönüne alı

narak özellikle hasta s inüs sendromlu hastalarda VVI mod kalp pili yerine fizyo lojik AV silsilesinin

sağlandığı

kalp pili modlarını terc ih etmek akılcı bir

yaklaşım olacaktır.

KAYNAKLAR

1. Rediker ED, Eaglc KA, Hornma S, Gillam LD, Hart- horne JW: Clinical and hemodynamic comparison of VVI versus DDD pacing in patients with DDD pa- cemakers. Am J Cardiol 6 1 :323, 1988

86 Tiirk Kardiyol Dem

1\rş

22:84·86. /CJCJ4

2. Vidcen JS, Huang SK, Bazgan ID, Mcchling E, Pat- ton DD: Hemodynam ic comparison .of

vcnıricular

pacing using radionuclide ventriculography. Am J Cardiol 57:1305, 1986

3. Feuer JM, Shandling AH, Messenger JC, Ces- tallanet CD, Thomas LA: lnfluence of cardiac pacing mode on the long-term development of atrial fibrillation.

Am J Cardiol 64: 1376, 1989

4. van Erckelens F, Sigmund M, Lambcrtz H, Kreis A, Hanrath P: Atrial fibrillation in rate responsivc DDD and VV I pacing: incidence, time of onset, influencing factors (abstr.) PACE 13: 1194, 1990

S.

Griının

W, Langenfeld H, Maisch B, Kochsiek K:

Symptoms, cardiovascu lar profilc and spontaneous ECG in paced patients: a fi ve-year follow-up study. PACE 13:2086, 1990

6. Snocek J, Decostcr H, Verherstraeten M, et al: Eva- lution of P wave characteristics after pacemaker imp- lantation. PACE 13:2091, 1990

7. Kosakai Y, Ohe T, Kamakura S, et al: Long-term fal - low-up o f ineidence of

eınbolism

in sick sinus syndrome

afıer

pacing (abstr.) PACE 14:680, 199 1

8. Zanini R, Facchinetti A, Gallo G,

Cazzaınalli

L, Bo- nandi L, Dei Cas L: Morbidity and mortality of patients with sinus node disease: companltive effects of atrial and ventricular pacing. PACE 13:2076, 1990

9. Santini M, Alexidou G, Ansalone G, Cacciatore G, C ini R, Turitto G: Relation of prognosis in sick s inus syndrome to age, conduction defects and modes of per- maneni carcliac pacing . Am J Carcliol 65:729, 1990 10. Hesselson AB, Personnet V, Bernstein AD, Bo- navita GJ: Deleterious effects of long-ternı single- chamber ventricular pacing in patients with si ck sinus syndrome: the hidden benefits of dual-chamber pacing.

JACC 19:1542, 1992

11. Rosenqvist M , Brandt J, Schuller H: Long- term pa- cing in si nus node disease: the effects of

stimulatioıı

mocle on cardiovascular morbidity anel mortality. Am

Heaı·ı

J

116:16, 1988

12. Stangl K, Wcil J , Seitz K,

Laııle

M, Gerzer R:

lııf

luence of AV synchro ny on the plasma levcls of atrial nat- riuretic peptide (AN P) in

patieııts

w ith toLal AV block.

PACE

ı

1:1176, 1988

13. Bianconi L, Boccadamo R, Di Florio A, et al: Atrial versus ventricular stimulation in sick

siııus

syndrome (abstr.) PACE 12: 1236,

ı

989 14. Aksöyek S, Kabakçı G, Övünç K, Kabukçıı M, Oto MA: Pacing in sinus node disease: cffects of stimulation mocle on carcliovascular events (abstr. ) Eur J C Pac El 3:A19, 1 993