Fonksiyonel Bileşikler Sınıflama

Fonksiyonel Bileşikler Sınıflama

• Karotenoidler

* Alfa karoten Hücre hasarına yol açan serbest radikalleri nötralize eder

* Beta karoten Serbest radikalleri nötralize eder * Lutein Görme işlevlerini destekler

* Laykopen Prostat kanseri oluşum riskini azaltabilir

* Zeksantin Görme işlevlerini destekler

ADA Reports., 1999

Epigallokateşin ve

Epigallokateşin-3-gallat

• In vitro (çok yönlü)

* DNA oksidasyonunu ve H₂0₂ oluşumunu engelleme

*  hücre proliferasyonunu artırma

* HIV’ nin neden olduğu sitopatik etkinin azalması, HTLV- pozitiv hücrelere karşı sitotoksik etki

Epigallokateşin ve

Epigallokateşin-3-gallat

• In vitro (çok yönlü)

* İmmün hücreleri uyarma

* Mutasyon oluşumunu engelleme

* Kanserli hücre büyümesini engelleme

* Mezanşimal hücre proliferasyonunu azaltma

Epigallokateşin ve

Epigallokateşin-3-gallat

• 1 fincan(240 ml) yeşil çay 200 mg EGKG içerir

Mukhtar ve ark., 2000

Epigallokateşin ve

Epigallokateşin-3-gallat

• Maksimum antioksidan kapasite

*Yeşil/siyah çay yaprakları 90⁰C suda 2 dakika tutularak sağlanır.

Langley-Evans., 2000

• Güvenilir tüketim düzeyi

* 10 fincan ( 2.4L) yeşil çay

Mukhtar., 2000

Epigallokateşin ve

Epigallokateşin-3-gallat

• Toksisite

* Yeşil çay genellikle toksik değildir.

Yamane ve ark., 1996

* Çay fabrikasında çalışan işçilerde EGKG hassasiyeti sonucu astım ve deri

şikayetleri gözlenmiştir. Shiari ve ark., 1994

* in vitro çalışmalarda yüksek doza bağıntılı olarak olası potansiyel teratojenik etki

belirtilmiştir. Flint ve ark., 1992

Limonen

Limonen

C

H

Monosiklik monoterpen Mol Ağ: 136.24

• Besin kaynakları

* Turunçgillerin, baharatların ve otların esansiyel yağlarında yüksek oranda bulunur.

* Portakal kabuğunda % 90- 95, limondan

ekstrakte edilen uçucu yağda % 42 oranında bulunur. ^{Shaw, 1977}

Obenland ve ark., 1996

Limonen

• Besin kaynakları

Portakal suyu 100 ppm Dondurma 68 ppm Şekerlemeler 49 ppm Sakızlar 2300 ppm

• Tüketim düzeyi

0.27 mg/kg/gün

Stofberg ve ark., 1987

Limonen

Fizyolojik Etkiler

• Genel

* Kanseri önleyici ve tedavi edici etki

Bradlow ve ark., 1999 Crowell ve ark., 1994

• In vivo/İnsanlar

* Safra taşlarını çözücü etki

(%97 limonen) Sternal ve ark., 1992 Tasaki ve ark., 1994

Limonen

Fizyolojik Etkiler

• In vivo/Kemirgenler

Witschi ve ark., 2000 Elson ve ark., 1994 * Karsinojenik etki (rat:erkek)

Limonen

Fizyolojik Etkiler

• In vivo/Kemirgenler

* Böbrek karsinojenlerini artırma

(Kimyasal yolla gelişen kanserler üzerinde etkisi yok) Kimura ve ark., 1996

* Kolon karsinojenlerini engelleme

Kawamori ve ark., 1996 * Antiinflamatuvar ajanların deri yoluyla

emiliminde artma Priborsky ve ark., 1992 * Mevalonat sentezini baskılama Qureshi ve ark., 1988

Limonen

Fizyolojik Etkiler

• In vitro

*Antikarsinojenik etki Witschi ve ark., 1997

* NNK’ ın (tütüne özgü karsinojen) metabolik

etkinliğini engelleme Morse ve ark., 1996 * İlaçların deri yoluyla emilimini engelleme

Okabe ve ark., 1994

Limonen Toksisite

• İnsan

* Nefrotoksik veya karsinojenik risk yok

Hard ve ark.,1994 * İnhalasyon yoluyla 450 mg/m³ alım sonucu

vital kapasitede azalma

Falk-Filipsson ve ark., 1993

* Kapalı ortamda yüksek konsantrasyona maruz kalma sonucu aşırı bronşial duyarlılık

Norback ve ark., 1995 * Allerjik kontakt dermatit Knight ve ark., 1994

Limonen Toksisite

• Kemirgenler

* Geri dönüşlü kilo kaybı

* Erkek ratlarda nefrotoksisite

Jameson., 1990

Laykopen

Laykopen

C

H

Nonpolar hidrokarbon zinciri

Mol Ağ: 536.88

• Besin kaynakları

* Domates ve ürünleri, pembe greyfurt, karpuz ve guava

Laykopen

Besin Kaynakları (mg/100g)

Kayısı (kuru) 864

Kayısı (taze) 5

Pembe greyfrut 3362

Palmiye yağı, kırmızı 20000

Kuşburnu (püre) 780

Domates suyu, konserve 8580

Domates, ketçap 9900

Salça 6500

Domates 3800-6600 ^(yaz) Karpuz 4100-4500

Laykopen

• Tüketim düzeyi

* Laykopen = 2.070.02 mg/gün (n=16317)

Nebeling ve ark., 1997

* Laykopen (90. Persentil) (n=1273)

549 µg/gün (E;43-64 yaş)

349 µg/gün (K;43-64 yaş) Mares-Perlman., 1993

* Laykopen (75. Persentil) (n=1197)

4200 µg/gün (E)

3600 µg/gün (K) LeMarchand., 1993

Laykopen

Fizyolojik Etkiler

* Tekli oksijenin oluşmasını önleme, ya da oluştuktan sonra bağlayarak etkinlik

gösterme

Arab ve ark., 2000 Diplock va ark.,1998

* Servikal, prostat, mide, akciğer kanserlerine karşı koruyucu etki

Goodman., 2000 Clydesdale., 2000

Laykopen

Fizyolojik Etkiler

• In vivo

* Plazma laykopen düzeyi ile plazma TBARS

değerleri arasında ilişki yok (insan)

Arab ve ark.,2000

* Tümör hücrelerinin büyümesini engelleme (rat)

Tanumihardjo ve ark., 1990

Laykopen

Fizyolojik Etkiler

• In vitro

* Mutagenezi engellemez. Giuliano ve ark.,1994

* Hücre proliferasyonunu engelleme (insan meme ve akciğer kanser hücreleri)

Clydesdale., 2000

* Lipid peroksidasyonunu engelleme

Khachik ve ark., 1997

* Antioksidan gibi davranma Schmitz ve ark.,1991

Laykopen Toksisite

• Toksisitesi yoktur

Crit Food Sci Nutr., 1999

• Anon, 1998a. Kanada Terapötik Ürünler Programı. www.hcsc.gc.ca/hpb-dgps/ therapeut /zfiles /english/ ffn nutra _pol _e.html

• Anon, 1998b. ILSI-International Life Science Institute – http: // www. ilsi. org/ Europe /Pages/FUFOSE .aspx

• Anon, 1998c. Decision Reports: Roadmaps to market: commercializing functional foods and nutraceuticals.

Waltham, Massachusetts: Decision Resources, Inc.

• Anon, 2006. http: //www. eufic.org/ article/en /page/ BARCHIVE /expid/ basics-functional-foods/

• Anon 2011.www.kkgm.gov.tr/TGK, 2011.

• Anon 2012a. www.kkgm.gov.tr/kanun/5179.html.

• Anon 2012b. www.rega.basbakanlik.gov.tr.

• Arvanitoyannis, I. S., Houwelingen-Koukaliaroglou, M. V., 2005,

• Functional Foods: A Survey of Health Claims, Pros and Cons, and Current Legislation. Critical Reviews in Food Science andNutrition, 45, 385–404.

• Casgrove J., 2010. Functional Foods Abroad: German functional food conference examined market developments and changesin consumer behaviors. Available at: http:// www.nutraceuticalsworld .com/contents/view/30422, 2011

• Farr, D.R., 1997. Fuctional foods. Cancer Letters. 114: 59–63.

• Love, J., Schafer, E., Nelson, D., 2000. What you need to know about new food word- phytochemicals, funtional foods, and nutraceuticals. Iowa State University of Science and Tecnology, Ames, Iowa, File: FN1.

• Meyer, A., 1998. The 1998 top 100 R&D survey. Food Processing, 58, 32-40.

• Sloan, A.E., 2000. The top ten functional food trends. FoodTechnol., 54, 33–62.