İkiz Eşinde Ortaya Çıkan Televizyonun Başlattığı Nöbetler

ŞEH TIP BÜLTENİ 1998

İkiz Eşinde Ortaya Çıkan Televizyonun Başlattığı Nöbetler

Television induced seizures in a twin sibling

Ayhan ÖZTÜRK

A.İ.B.Ü. Düzce Tıp Fakültesi Nöroloji ABD

ÖZET

/4 yaşında erkek hasra, her ikisi de tclel'iıyon izlerken or- taya ı,:ıkan iki niihet nedeniyle haşvurdu. 3, 4, 7 yaşlarında, ii~· kez ateşli niiheı ge~·irme hikayesi vardı. 7 yaşında geçir-

diği ateşli niihet sehehiyle iki yıl süreyle karhamazepin kul- lanmıştı ve hu dönemde niiheti olmamıştı. Nörolr!ii polikli-

niğinıize, hir ay iç:inde iki kez ortaya çıkan ve televizyon seyretme sırasında oluşan, jeneralize tonik klonik nöhetler nedeniyle haşvurdu. Hastaııın tek yumurta ikizi olan karde-

şinde ı,e hahasıııda epileptik atak hikayesi yokken, annesi- ııiıı iki kez aıeşli nöhet hikayesi vardı.

Hastamıı yapılan EEC'sinde hiperventilasyon sırasında

sol tenıporoparietal hölgeden kaynaklanan izole rudimen- ter diken dalga akıivitesine rastlanırken, intermitant fotik stimulasyonun herhangi hir etkide hulunmadığı görüldü.

Yapılan heyin tomografisi (BBT) normal olarak değerlen­

dirildi.

Epilepsiııiıı genetik ıerişi göz öııüııde hulundurulduğunda, tek yumurta ikizlerinde ortaya çıkma oranının, yüksek ol-

ması (idioparik jeneralize epi/epside oran %80-95) hekle- nirken, hu ı•akada olduğu gihi ikizlerden hir tanesinde has-

ralığın orraya çıkması, genotipik yatkınlığa rağmen, feno- ripik giiriinünıüıı .fiırklılık taşıyahileceğine örnek teşkil eı­

nıekredir.

ANAHTAR KELİME: Televizyonun haşlatıığı epileptik niihet.

OLGU SUNUMU

Nonnal gebelik ve doğum öyküsü veren hastamızın, anne ve babası akraba değildi. Öyküde kafa travma-

sı, menenjit, entoksikasyon, ensefalit benzeri tablo yoktu. Hastanın 3 yaşındayken başlayan, 6 ve 7 yaş­

larında iki kez tekrarlayan ateşli nöbet hikayesi mev- cuttu. 7 yaşında geçirdiği epileptik atak sonrası has- taya karbarnazepin başlanmış ve hasta bunu iki yıl

Yazışma Adresi:

AİBÜ Düzce Tıp Fakültesi Nöroloji ABD Düzce/ Bolu Tel: (0 374) 541 41 07 Fax: (O 374) 541 41 05 e-mail: ayhano.ato.org.tr

104

SUMMARY

A .fôurteen years old male presented with generalize ıonic clonic seizures which occured twice during watching tele- vision.

He hada pası story ofseveralfehrile convulsions when he was three,j(mr and seven years old. A.fier lası one he used carhamazepinfor two years, and during this time he never sujfered any convulsions.

His ıwin sihling never su.ffered an epileptic seizure, hut his

moıher hada story of two fehril convulsions.

The elecırencephalographic investigation during hyper- ventilation revealed isolated rudimentery spike-wave acti- vities based from leji temporoparieta/ region. There were no changes during intermiıant photic sıimulations. Com- puted tomographic scan demonstrated no paıhological ah- normality.

idiopathic generalized epilepsy is presented in a %80-95 raıe in one of ıhe twin siblings if the other one suffers epi- lepsia. However, in our case one of the twin had never suF fered a seizure during his life. in conclusion this case may be an example that phenotypical presentation of' twin may he dijferent from each ot her, and one of them may present an epileptic disorder.

KEY WORD: Televisimı induced epilepsy.

kullanmıştı. İlaç kullandığı dönemde ve ilacı kestik- ten bize baş vurduğu zamana kadar, hastada epileptik nöbet gözlenmemişti.

Hasta, polikliniğimize, 14 yaşında ve bir ay içinde, her ikisi de televizyon seyrederken ortaya çıkan, iki jeneralize tonik klonik epileptik atak geçirmesi nede- niyle başvurdu.

Yapılan nörolojik muayenede, herhangi bir patolojik bulguya rastlanmadı. Aile hikayesinde hastanın ikiz eşi olduğu ve diğer kardeşinin herhangi bir şikayeti­

nin olmadığı öğrenildi. İkiz kardeşin de nörolojik muayenesi normal bulundu. Babada epileptik atak hikayesi yokken, annenin iki kez ateşli nöbet geçir- me hikayesi olduğu öğrenildi.

ŞEH TIP BÜLTENİ /998

SJJ)._.,..::__~v"'----._,,..,_~_ .. _._,.t __ ,,, ... ,-._, ... ~., ...

.. . --.-.r-.----~~:_.,.. ____ : •...-.-..,.~_'. .,, ..•. ..ıı.,,. ... ...-.---...,,

r,·,d-

f

; ' ; ·

f\'tl ~AJ.,l""lJ>,_¼~'.f',,,.,,,/vv\N✓~ı,'J"'\-·,,;v-.,

~,-, ,•.\•, "•

; . .. : -~-..,.-,.r-.ı .. ....,....,,,.-,.. .. ../',

l'),m,__,.__, . j . i . : : .

tr-~ ~

IK.,-..,_.,.,~"-"_..,..:...,._,..,...;~~~..,,,.__..,._,-~--.+~-~~~

t,c,r,.,.,J,ıi(''>l'\,'\A.l'V',""'--•ıv.,.,..ı\lJ\/l,J\,~ . . "\-.N1/"V\V,,,.~"

_,.... . .,,,.J-v-,.,,-,.,...;"'-'.,.,.,,0~-v-,v,,..,.,...--ı..,-ı,,,,,.,.,_.,.,.,.;,,,...--..._,.,·____,.~"~'A'-~-~;···

~~~

!H>

tl-0:"-'-~-.,,.,...---.~;...-..,._,...i._....,_ _ _..l._~--i---.r--":.-...,,-....-~ ...

cw,-,-~~~~~~~ '-

. : --- •----~---- '--• - •• ,w,....,-,..-. .... ~,-• .. -- •

u.:, .... -.,,..,..---...,."'T~ 7 ! ; . : ,

fıı,ıı "v;. .._..._, ~-.,.,v\.~,J\\,.,ıJ"~t'\A..'..V .. "'.'~v.._•r.•·-v.._v_ .. -•-... ... \. '· ... ~ .... ,. ...

~--v,,..._•; ~"\ ~...._ .. , . , . ^.,

: 1 l: 10 ııtı~: f; O J , ...-. le ki -O" -ı:ııt l ,ı.~---~-~=.;---~.,...

f.itf . rr·-· .... ..._.-4...,:,, . ...,. ._ ....... J·.·~··.--.. ✓ ... _. f'"'-

~,....,...__rv-.,_,. \fV\~.,-M,.,,.,:",J'•...J.,. .... ·_ ... _,._~ ... \\ ".•,, ./.~--..... ".: ;'-.; \ .. , .. , \•i :·: ·.

• , ,.,,. ' • .. • ·"" ;-,_ • r .. ,..._ ,_ ••• •• ,. •_. ••

?.;~:~\~~~.::~ _ _ -. :.:: . ·-

~•'rı-,,,v..,J:-,,,/"ı,~~,...,.1ı,y.rı..,.,.,•.-;,\;. --··. ..·: -:/·· .•,. '·-:.,: ..

u,~~~N~ /'.'. ·~ ...

. . ~ ·.

.\•: . ı ! f

~.'. ·,·

'"

rı,,r-..._,,.~~...___~~ ... ,-, ... "--~

rt-t;"--L,~~~~ ... . .,...~.,;,....~~

~V'·"·~ıv ... ~,./v!vwV·v...ıN r--,.ı

.. ~,,<A~,,,.,...,11 . ._

~~'ı..,fvırı.J-~'ıj'--~r-y.'ı.•.,•,\,'1v-,ı,.-...,,v.v""''4-f.,.,

.

. ^,..,

^{; '}

..,.,~-.ıv~,-..,-.,-..\·~.ıJ'-V~

vı.rı~~~v-N .f/\V~•vı✓J-V\.,.Nf'r"""i'\l'

~~~~t\'lf.,,ıvv,...,/,t~-~ilv

fy_,::;1~

l}'.v'vVN-{_

v-,ı-r-Jıifv"'Vvv'~.f"!' fa~ıvfv.v ... JN~-ıı.w,\•\,A,A\,;,,_._,:ı .. 'rı,.N,A.,,).'ı.,

~\,vv"-'~~v~,'>/~w~_,..__

ı11"ı---J---.f\.r-~~-..~~~

n~~.--ıv--~~/'•~-ı.~v~~~~;...r~~

r.!►'.ıfı.tıt-W,,.~-:.M..,/

0

.Nt-V{ \ ;,·!{ 'ı.J:,j'v----w,•,1

M-~..ı\,.--"I ^{._\ ...... \..-} \/'-•./·•-.,~V"-if •,,J"'\,.~/\,-"..,,.l".,~ .. ,ı~~~• .. ••· •• , .. \·-"'.,,.;\\"/\....,,...__,#'..,•. \r.,...,..._,._"'-(\t

r,',t,~~. ~ : --!•.- ,. -·-· .. " · -;- ~:v·---'-~ .,

.A~~~- - ---;.~:·

(ı,Pı<J••"--\".;' .. ~·· .... Jv~'\,ı...,_, -JVı .. \~';ıfv-...J-\V:_\J¹•; "-\'7,.,,.-.v,tf• {l,\ t _; • , .. ·v·, /ı. '\,F'-"( "'"',v .... \·!~.: ·

1"'\f.l.lJ HUl . .lH.UJ...IH l.1J.l.H.A .. U,! UU .lUJJ l, U.J, IJ.J,.U.JUi.UIU.JlSU/ U.IJ 1.Jt.J l 'JtJ .U4- ___ _ ' l 5-: lf ı,ı~J-t: 11, l 1 "· JıC1 N/ • il" ııt (!fi )

Şekil 1: Hastaya ait EEG traselerinde sol hemisfer temporoparietal bölgede rudimenter diken dalga aktivitesi izlenmekte

105

r

Hastanın yapılan BBT, biyokimya ve tam kan incele- meleri normal sınırlardayken, EEG incelemesinde sol posterior temporoparietal bölgede (T5-P3) izole rudimenter diken dalga aktivitesi gözlendi. Bu akti- vite zaman zaman karşı hemisferin eş değer bölgele- rine de yayılım göstermekteydi. İntermitant fotik sti- mulasyonda EEG anormalliği gözlenmedi (Şekil 1).

Hastaya, valproik asit tedavisi başlandıktan sonra üç

aylık izleme döneminde epileptik atak olmadı.

TARTIŞMA

Epilepsili hastaların %4 kadarı, görsel olarak uyarıla­

bilen nöbetlere maruz kalmaktadırlar. Görsel uyarı, pırıltılı gün ışığından, çizgili bir gömleğe, aralıklı ka- tocl ışını yayan tüpe sahip tele.vizyona kadar geniş bir yelpazeyi içerebilmektedir ( l).

Bizim vakamızda da görsel uyarı kaynağı, birçok va- kada olduğu gibi televizyondur. Sıklıkla televizyon- larda kullanılan 50 Hz/sn ^hızındaki ekran değişim hı­

zı nöbeti başlatan sebep olarak karşımıza çıkabilir.

Bunun yanısıra odanın ışıklandırılması, televizyon

ekranının çapı ve televizyon ekranına olan uzaklık

nöbetin başlamasında etken olabilmektedir (2).

Nöbet tipleri kişiden kişiye değişebilmekte, ayrıca

bir kişi birden fazla nöbet tipi gösterebilmektedir (3).

Sıklıkla karşılaşılan nöbet tipleri %35 jeneralize nö- betler, % l 8 juvenil absans epilepsi, %30 juvenil myoklonik epilepsi, % 13 çocukluk çağı absans epi- lepsi ve %4 parsiyel nöbetler şeklindedir (4).

Yakamızda da gözlemlediğimiz, jeneralize tonik klo- nik nöbetler en sık karşılaşılan formdur.

Olayın ikiz eşinde ortaya çıktığı göz önünde bulun-

durulduğunda, tek yumurta ikizlerinde idiopatik epi- lepsi görülme oranı %80-95 gibi çok yüksek oranlar- da olabilmektedir. Anne ve babada, kardeşlerde veya çocuklarında epilepsi öyküsü bulunan ailelerde bu oran %2.7'dir. Lennox epileptik anne ve babaya sa- hip çocuklarda epilepsi ortaya çıkma şansının 40'da 1

olduğunu hesaplamıştır (5).

Epilepsiye bu yatkınlığın sellüler düzeydeki defekt- lere, özellikle ele hücre membran strüktürü ve fonksi- yonundaki patolojilere bağlı olduğu, genetik çalış­

malarda gösterilmiştir (6).

İkizlerde ortaya konulan bu yüksek genetik geçiş oranına rağmen bizim vakamızda ikiz eşlerinden sa-

106

ŞEH TIP BÜLTENİ /998

dece birisinde nöbet gözlenmesi fenotipik görünü- mün farklılığını vurgulamaktadır. Ayrıca literatür

araştırmasında ikiz eşinde gözlemlenmiş televizyo- nun indüklediği nöbet tipine rastlanılamaması ilginç- tir.

Televizyonun indüklediği nöbetlerin prognozu ge- nellikle iyi olup tedaviye iyi yanıt vermektedirler.

Tedavi seçeneği olarak bizim vakamızda da kullandı­

ğımız valproik asit ilk sırada yer almaktadır. Son yıl­

larda teknolojik gelişmeyle birlikte yüksek ekran hız­

lı (60-100 Hz/sn) televizyonların piyasada yer alma- sı ile· nöbetlerin ortaya çıkmasında düşüş olduğu göz-

lenmiştir (7).

KAYNAKLAR

1 Wilkins A. J., Binnie C. D., Darby C.E.: Yisu- ally-induced seizures. Prog. Neurobiol. 15: 85- 17, 1980.

2 Stefansson S. B., Darby C. E., Wilkins A. J., Binnie C. D., Marlton A. P.: Television epilepsy and pattern sesitivity. Br. Med. J. 2: 88-89, 1977.

3 Binnie C. D., Darby C. D., De Korte R. A.: EEG sensitivity to television: effects of ambient ligh- ting. Electroencephalogr. Clin. Neurophysiol.

50: 329-331, 1980.

4 Petruklin A. S., Mukhin K., Kolpachi L. M.: Zh Nevrol psikhiatr Im SS Korsakova: Television epilepsy. 97: 13-16, 1997.

5 Lennox W. G., Lennox M. A.: Epilepsy and re- lated disorders. Bostan: Little Brown, 1960.

6 Anderson V. E., Hauser W. A., Penry J. K., Sing C. _F.: Genetic basis of the epilepsy. New York Raven Press, 1982.

7 Wilkins A. J., Lindsay J.: Common forıns of reflex epilepsy: physiologic mechanism and techniques for treatment. Churchill Livingstone, Edinburg, 1985.