FUTBOL3 EĞİTMEN KILAVUZU

(1)

FUTBOL3

EĞİTMEN KILAVUZU

football3Trainer Manual

LEARN MORE

www.football3.info

facebook.com/streetfootballworld twitter.com/sfw_tweets

instagram.com/streetfootballworld

football3 Trainer Manual

araçkiti

futbol3

2

(2)

FUTBOL3

EĞİTMEN KILAVUZU

YAYINLAYAN:

streetfootballworld gGmbH Waldenserstr. 2–4

10551 Berlin, Germany

Telefon: +49 (0)30-7800-6240 football3@streetfootballworld.org www.football3.info

www.streetfootballworld.org Yazan ve Derleyen:

Louis Moustakas George Springborg

Destekleyenler

Abdul Abdallah (SARI), Andras Rakos (Oltalom Sport Association), Ansley Hofmann (INEX-SDA), Arkadiusz Kamil Mierkowski (MSIS), Arne Dreyer (RheinFlanke), Anna Balogi (Oltalom Sport Association), Beata Mierkowska (MSIS), Carlos de Cárcer (Red Deporte), Claudia Krobitzsch (Fare) David Johnson (Sport4Life), Dessislava Cheshmedzhieva-Stoycheva (University of Shumen), Elena Bonato (Balon Mundial), Gonçalo Santos (CAIS), Krum Minev (University of Shumen) Mark Slide (Albion in the Community), Mathieu Millet (Sport dans la Ville), Niels van Muijden (Fare), Pál Attila (Oltalom Sport Association), Pamela Lubowa (Fare), Pauline Grosset Grange (Sport dans la Ville), Perry Ogden (SARI), Robin Schröder (RheinFlanke), Saad Mohammed (Sport4Life), Štepán Kyncl (INEX-SDA)

DİZAYN

Kavramsallaştırma:

Elvira González-Vallés Martínez

Sanat Yönetimi:

Anne Vogt

Fotoğraf hakkı:

streetfootballworld

YAYINCI

Bu çalışma Creative Commons Atıf- GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası 4.0 Lisans altında

lisanslanmıştır. Atıf — esere yazar veya lisans veren tarafından belirtildiği şekilde atıfta bulunmalısınız (ancak hiçbir şekilde sizi veya çalışmayı kullanımınızı onayladıkları izlenimini verecek şekilde değil).

GayriTicari — bu çalışmayı ticari amaçlarla kullanamazsınız. AynıLisanslaPaylaş — eğer bu materyal üzerinde tebdil, dönüşüm veya çalışma yaptıysanız, elde edilen çalışmayı yalnızca aynı veya bu lisansa benzer bir lisans altında dağıtabilirsiniz.

2

(3)

s. 6

FUTBOL3

EĞİTMEN KILAVUZUNA HOŞGELDİNİZ

s. 8

GİRİŞ

10 Kılavuzun amacı 10 Kılavuzun kullanımı

11 Kılavuzun sunumu

^{s. 23} ^{Bölüm II}

ARABULUCU VE ARABULUCULUK BECERİLERİ

24 Genel Bakış 26 Birinci Devre 28 İkinci Devre 29 Üçüncü Devre 31 Ek Aktiviteler

s. 51 BÖLÜM IV

FUTBOL3 PROGRAMLARINI PLANLAMA VE UYGULAMA

52 Genel Bakış 54 Birinci Devre 57 İkinci Devre 58 Üçüncü Devre

59 futbol3 Programı Örnekleri

72 Proje Ortakları 74 Sözlük ve Tanımlar 75 Referanslar

s. 37 Bölüm III

BİR FUTBOL3 TURNUVASI PLANLAMA VE UYGULAMA

38 Genel Bakış 40 Birinci Devre 42 İkinci Devre 44 Üçüncü Devre

45 futbol3 Turnuvası Örnekleri

s. 13 Bölüm I

FUTBOL3 TANITIMI

14 Genel Bakış 17 Birinci Devre 19 İkinci Devre 20 Üçüncü Devre

21 Takım Oluşturma Aktiviteleri

4 5

İÇİNDEKİLER

2

(4)

Andrés Escobar , Kolombiya ulusal takımının kaptanı ve hem sahada hem de saha dışında gerçek bir profesyoneldi. “Futbolun Centilmeni” olarak tanınıyordu. Ancak, 1994 ABD Dünya Kupasında bir hata yaptı. Takımının

elenmesine yol açan golü kendi kalesine attı.

On bir gün sonra, vurularak öldürüldü.

2 Temmuz öğleden önce saat 5’te, Medellin’deki o güzel erken sabahlardan biriydi. Sporun sosyolojisi dersi verdiğim ve kamu sağlığı doktoram üzerine çalıştığım üniversitede başka bir gün için hazırlanıyordum. Andre hakkındaki haberler kanımı dondurdu, nutkum tutulmuştu. O gün, hayatımı tamamen değiştirdi. Takım çalışması, iletişim ve saygıya dayalı bir spor olan futbolun nasıl böyle saldırgan davranışlara sebebiyet verebildiğini merak etmeye başladım. Akademik kariyerime devam etmek yerine Kolombiya’da kentsel şiddet olgusu üzerine çalışmaya karar verdim. 1994 yılında, Medellin sokaklarında 5000’in üzerinde genç öldürülmüştü.

Pek çok insanla konuşup sayısız kitap okuduktan sonra, bu yolculuk beni tekrar futbola getirdi. Bu oyunun diyalog için bir alan oluşturarak şiddet sorunlarını çözmede anahtar öğe olabileceğini farkettim. 1996 yılında, çalışma arkadaşlarım ve ben Futbol por la Paz ya da Barış için Futbol’u geliştirdik.

Normal bir futbol maçını, silahlı çatışmada yer alan veya bundan etkilenen gençler arasında diyalog sağlamak için uyarladık. Hakemsiz olarak oynandı ve cinsiyet eşitliği, fair play (adil oyun) ve barışçıl uzlaşmazlık çözümü değerleri üzerinde duruldu. Böylece, futbol3 doğdu.

O zamandan bu yana, binlerce genç futbol3’ü oynadı ve dünya genelindeki iletişim ağı üyelerimiz bir dizi yerel bağlamlardaki sosyal sorunları ele almak için bu metodolojiyi kullandı. 2014 yılında, futbol3 el kitabını yayınladık ve o zamandan beri daha fazla kaynak ve eğitime olan rağbet arttı.

Bu eğitmen kılavuzu, futbol3’ü kendi topluluklarında etkili bir şekilde nasıl kullanacakları konusunda başkalarını eğitmek için bir rehber görevi görmeyi amaçlamakta ve bu kendine özgü futbolu yaymada iyi bir metodoloji için bir sonraki adımı temsil etmektedir.

futbol3, dünyanın dört bir yanında on binlerce gencin hayatını dönüştürmeye devam eden bir mirastır. Sizi, bu kılavuz ve diğer kaynakları keşfetmeye ve bu kalıcı mirasın bir parçası olmaya davet ediyoruz.

Jürgen Griesbeck

streetfootballworld Kurucu ve CEO’su

6 7

HOŞGELDİNİZ

(5)

Ü

ç devresinden -maç öncesi müzakere, futbol oyunu ve maç sonrası müzakere- adını alan futbol3, hayatın önemli derslerini her maça dahil eder. Karma cinsiyetli takımlarda, oyuncular kurallara oyundan önce ortaklaşa olarak karar verirler. Maçı müteakip, kendi davranışları ve rakiplerinin davranışları üzerine derinlemesine düşünürler. Gollerin yanı sıra fair play için de puanlar verilir. futbol3 hakemler olmadan oynandığı için oyuncular, aralarındaki uzlaşmazlıkları diyalog ve anlaşma yoluyla çözmeyi öğrenmek zorundadır.

streetfootballworld iletişim ağındaki 120’nin üzerindeki kuruluşun yarısından fazlası futbol3’ün bir formunu kullanıyor ve futbol3 2010, 2014 ve 2018 Dünya Kupaları sırasında düzenlenen festivalleri de içeren tüm streetfootball

festivallerinin ayrılmaz bir parçasını şekillendiriyor. Sadece 2017’de, futbol3 aracılığıyla 100.000’in üzerinde gence ulaşıldı.

futbol3’ü yaymak için geniş çaplı çevrimiçi kaynaklar mevcuttur. futbol3 tanıtıcı el kitabı çeşitli dillerde basılı ve çevrimiçi olarak bulunmaktadır. El kitabının yanında, futbol3 websitesi -www.football3.info- maç formları, turnuva oluşturucusu, çevrimiçi bir kaynak kütüphane ve en son haberlere erişim sağlar.

Bu yaygınlaştırma sayesinde, futbol3 dünyada ve iletişim ağımızda adım adım gelişti. Bu yöntem artarak kullanıldıkça, futbol3 uzmanları ortaya çıktı. Bu uzmanlar, futbol3 programlarını dizayn etme ve sunma konusunda derin deneyime sahiptir ve futbol3’ün gerçeklikleri ile ilk elden muhatap olmuştur.

Dolayısıyla, bu eğitmen kılavuzu futbol3’ün evriminde bir sonraki mantıklı adımdır. Bu kılavuz, futbol3 yönteminin daha fazla yaygınlaştırılmasına yardımcı olmak için doğrulanmış bir yaklaşım sunmaktadır. Diğer iletişim ağı üyeleri tarafından geliştirilmiş ve test edilmiş bu kılavuz, gelecekteki futbol3 arabulucuları ve uygulayıcılarının başarılı bir şekilde nasıl eğitilebileceği konusunda açık yönergeler ve ipuçları sağlar.

Çevrimiçi halde, bir festivalde veya yazılı olarak, ana fikir her zaman aynı kalır:

gençleri eğitmek ve güçlendirmek için futbol oyununu kullanmak.

ORTAKLAR

Albion in the Community Brighton, Birleşik Krallık

CAIS – Associação de Solidariedade Social Lizbon, Portekiz

Balon Mundial Turin, Italya

Fare Network Londra, Birleşik Krallık

INEX - Association for Voluntary Activities/Fotbal pro Rozvoj Prag, Çek Cumhuriyeti

Młodzieżowe Stowarzyszenie Inicjatyw Sportowych (MSIS)

Mragowo, Polanya

Oltalom Sport Association Budapeşte, Macaristan

Red Deporte Madrid, İspanya

RheinFlanke Köln, Almanya

Konstantin Preslavsky University of Shumen

Şumnu, Bulgaristan

Sport Against Racism Ireland (SARI) Dublin, Irlanda

Sport dans la Ville Lyon, Fransa

Sport4Life

Birmingham, Birleşik Krallık

9 8

GİRİŞ

GİRİŞ

Başlangıç noktası Medellin, Kolombiya olan futbol3, dünya genelindeki

streetfootballworld iletişim ağı üyeleri tarafından sosyal entegrasyon, cinsiyet eşitliği, sağlık ve barış inşası gibi bir dizi sosyal konuyu ele almak için kapsamlı bir metodoloji olarak geliştirildi.

futbol3, gençlere eylemlerinin

sorumluluğunu üstlenmeleri ve başkalarına adil davranmaları için izin verir. Hem sahada hem saha dışında, iletişim ve karşılıklı

saygıya değer vermeyi öğrenirler.

(6)

Görme %75

Duyma %13

Dokunma %6

Koklama %6

Tatma %3

KILAVUZUN AMACI

Amaç, gelecekteki arabulucu ve uygulayıcılara futbol3 eğitimi vermede eğitmenleri desteklemek için kapsamlı ve adım adım bir ana hat sağlamaktır.

Bu nedenle, bu kılavuz, futbol3’ün farklı bileşenlerini mantıklı ve tutarlı bir sırada sunmak için bir çerçevenin ana hatlarını çizer. Bu farklı bileşenler dört bölüme ayrılmıştır ve her bölüm kendi bağımsız dersini içermektedir. İpuçları, program örnekleri, aktiviteler ve bilgiler içeren değerli ek kaynaklar da kılavuzda yer alır.

KILAVUZUN KULLANIMI

Bu kılavuz, futbol3 maç ve programları sunmada tecrübe ve bilgi sahibi olan eğitmenler tarafından kullanılması amacıyla hazırlanmıştır. Eğer hala futbol3 ve nasıl çalıştığı hakkında daha fazla bilgiye ihtiyaç duyuyorsanız futbol3 el kitabı, futbol3 haberleri ve çevrimiçi kaynak kütüphanemizi www.football3.info adresinde bulabilirsiniz. Eğer futbol3 ve iyilik için futbol projelerine katılmak istiyorsanız, kendi bölgenizdeki kuruluşları da

www.streetfootballworld.org adresini ziyaret ederek arayabilirsiniz.

Bu kılavuzu sunan eğitmenler, futbol3 oturumlarına hem katılma hem de oturumları sunma deneyimine sahip olmalı ve toplumlarının kendine mahsus ihtiyaçlarını anlamaya haiz olmalıdır. Açık bir şekilde iletişim kurma ve dikkatli dinleme becerisine sahip olmalı ve bir grup genç yetişkin için açık, dinamik ve etkileşimli bir şekilde öğrenmeye olanak sağlayabilmelidir.

Bu kılavuz, her biri kendi bağımsız oturumu olarak işlev gören 4 bölüme ayrılmıştır. İlgili katılımcılarınızın yetenek ve geçmişlerine dayanarak, sadece kendi bağlamınızla en alakalı olan bölümleri

kullanmakta serbestsiniz. Bölümlerin her biri, futbol3 el kitabının kısımlarını yansıtır ve katılımcılarınız futbol3 el kitabını referans olarak kullanabilir.

Konuyla ilgili bölümler, her bölümde belirtilmiştir.

1 Tüm cinsiyetlerden kasıt, kadın, erkek, trans, ve tanımlanmayanın tanınırlığı anlamına gelmektedir.

2 Bölüm içeriği Sale&Brougham (2001), Russell (2009) ve Murphy&Carson-Warner (2012)’den uyarlanmıştır.

KATILIMCI PROFİLİ

Yaş

16-30 yaş arası,

daha büyük katılımcılar da hoş karşılanmaktadır

Cinsiyet

İdeal olarak, eşit bir cinsiyet dengesi.

Beceriler

Futbol becerisi gerekli değil; grup yönetiminde deneyim yararlı, ancak şart değil.

Sayı

Bir eğitmene 12 katılımcı, iki eğitmene 24 katılımcı

Her oturum dokuz alt bölüme ayrılmıştır ve futbol3 ruhunda temel içerik

“üç devre”ye ayrılır. Birinci devre oturumun içeriğini lanse etme ve müzakerede bulunma fırsatı sağlar, ikinci devre etkileşimli egzersizler ve oyunlar

aracılığıyla bu içeriğin pratik olarak uygulanmasına izin verir ve üçüncü devre oturumu sonlandırma fırsatına ilaveten içerik üzerinde düşünme özelliğini taşır. Her bölüm, bir konuyu daha derinlemesine keşfetmek adına potansiyel ek aktiviteler için eğitici ipuçları ve öneriler içerir.

Katılımcılar arabuluculuk yapmak ve futbol3’ü uygulamak için eğitildiklerinden, ideal olarak 16 ve 30 yaşları arasında, kısmen daha büyük yaşta olmalı, ancak daha büyük katılımcılar her zaman hoş karşılanmaktadır.

Katılımcılar ayrıca, bir gruba liderlik etmek veya ders vermek konusunda da bazı tecrübelere sahip olmalıdır, ancak bunların futbol3 ile ilgili olması şart değildir. Futbol becerileri gerekli değildir. En iyi sonuçları elde etmek için, bir eğitmene 12’den ve iki eğitmene 24’ten fazla katılımcı düşmemelidir. Daha büyük grupları yönetmek daha zordur ve katılımcıların eğitim oturumlarından en iyi şekilde yararlanmak için gerekli ilgi veya girdiyi elde etme olasılığı düşüktür. İdeal olarak, katılımcılar aynı zamanda eşit bir cinsiyet dengesine sahip olmalıdır.

KILAVUZUN SUNUMU

Bu kılavuz, eğitim ve antrenman alanında tanınmış iyi uygulamalarla desteklenmektedir. Bu kılavuzun genç yetişkinleri hedeflediği göz önünde bulundurularak, yetişkin öğrenicilerin gerçeklik ve ihtiyaçları dikkate alınmalıdır. Aşağıda, yetişkin eğitimiyle ilgili literatürde yer alan farklı bileşenler ve iyi uygulamalardan bazılarına genel bir bakış sunulmaktadır. Bu kılavuz, bu kavramlar göz önünde bulundurularak geliştirilmiştir; ancak eğitmenler de aktif bir şekilde bunlardan haberdar olmalı ve aktif bir şekilde bunların uygulanmasına katkıda bulunmalıdır.

TÜM DUYULARDAN YARARLANIN VE HAREKETE GEÇİRİN

Başkalarını eğitirken, beş duyunun tümünü harekete geçirmek önemlidir.

Öğrenme üzerine araştırmalar, her duyunun öğrenme deneyimimize katkı sağladığını ve farklı duyuları bir araya getirmenin tekdüzelikten kaçınmaya yardım edebileceğini göstermektedir.

Dahası, farklı duyuları bir arada kullanmak, çok daha başarılı öğrenme sonuçları doğurabilir. Genel olarak aşağıdaki şekilde öğrendiğimiz öngörülmektedir:

• okuduğumuzun %10’u

• duyduğumuzun %20’si

• gördüğümüzün %30’u

• gördüğümüz ve duyduğumuzun %40’ı

• tartıştığımızın %50’si

• deneyimlediğimizin %70’i

• öğrettiğimizin %90’ı

Buna dayanarak, bu kılavuzdaki her bir ayrı oturum tartışma, faaliyetler ve düşünme için alan sağlamaya çalışır. Bunun sonucu olarak da katılımcıların içerikten maksimum çıkarımı yapmalarına izin verir. Eğitmenlerin buna duyarlı olmaları ve katılımcılarının çeşitli yollarla kaynaştıklarından emin olmaları mecburidir.

FUTBOL3 PROGRAMLARINI

PLANLAMA VE UYGULAMA FUTBOL3

TANITIMI ARABULUCU VE

ARABULUCULUK BECERİLERİ

BİR FUTBOL3 TURNUVASI PLANLAMA VE

UYGULAMA

FUTBOL3 OYNAMAK

KATILIMCILARI ŞU KONULARDA EĞİTİR: FUTBOL3 ARACILIĞI ETMEK FUTBOL3 TURNUVALARI PLANLAMAK VE UYGULAMAK FUTBOL3 PROGRAMLARI PLANLAMAK VE UYGULAMAK

10 11

GİRİŞ

1

2

(7)

FUTBOL3 TANITIMI

El Kitabı: s. 5-21

DİKKAT SÜRESİNE ÖNEM VERİN

Dikkat, bir kişinin öğrenme becerisi için kritik önem taşır. Tipik olarak dikkat, yaklaşık 30 saniye sonra önemli derecede azalır. Bu nedenle, eğitmenlerin aktivite ve müzakereler aracılığıyla katılımcıların ilgisini çekmesi önemlidir.

Eğitmenler ayrıca grupları için duygusal bir bağ geliştirmeli ve ne zaman ara verileceğini veya kısa, dinamik ve enerji verici aktivitelerle müdahale edeceğini bilmelidir.

AKILDA TUTMAYI SAĞLAYIN

Araştırmalar, olaylarla ilgili bilginin eğer 48 saat içerisinde bilgiyi tekrar edecek veya gözden geçirecek anlamlı bir girişim yoksa büyük çoğunluğunun

kaybolacağını göstermektedir. Bu el kitabındaki her oturum, bir önceki oturumun içeriğini gözden geçirme fırsatı ile başlar (Isınma). Ayrılmış, basit bir bilgi alanı olmanın ötesinde, bu, katılımcıların bilgiyi muhafaza etmelerine yardımcı olacak önemli bir adımdır.

FARKLI ÖĞRENME TARZLARINI BİRBİRİYLE BAĞDAŞTIRIN

Bireylerin her birinin farklı öğrenme tarzları olduğunu, bu nedenle de kendi tarzlarına uygun bir üslupta sunulan içeriklerden daha fazla yararlandıklarını gösteren bir araştırma tabanı mevcuttur. Öğrenme stilleri genel olarak aşağıdaki gibi ayrılır:

• Görsel – video, resim veya diyagramlar gibi şeyleri görerek öğrenir

• İşitsel – açıklamalar gibi şeyleri duyarak öğrenir

• Kinestetik (temas yoluyla) – etkinlikleri yaparak öğrenir

Bu gerçek, bir kez daha eğitmenlerin duyuları kaynaştırarak tüm öğrenme tarzlarına hitap eden bir içerik sunmasını mecburi kılar. Kılavuz boyunca bunu yapmanıza yardımcı olacak etkinlikler, görsel eğitim araçları, belgeler ve videolar ortaya koymaktayız.

ETKİLİ GERİ BİLDİRİM SAĞLAYIN

Geri bildirim, öğrenme sürecine farklı yollardan katkı sağlar. Katılımcılar ve eğitmenlerin öğrenmeyi izlemesine yardımcı olur ve olumlu öğrenme sonuçlarını pekiştirmelerine olanak tanır.

Geri bildirim sonradan verilmek yerine daha erken verilmelidir. Geri bildirimde pozitif öğelerden bahsedilmeli, daha negatif öğeler sunulacağı zaman uygun bir ton ve tavırla yapılmalı ve her zaman çözüm üretme amacı güdülmelidir. Geri bildirim aynı zamanda iki taraflı bir süreç olmalıdır.

Katılımcılar, endişelerini ifade etme ve eğitmene geri bildirim vermeye teşvik edilmelidir.

YETİŞKİN ÖĞRENİCİ ÖZELLİKLERİNE ÖNEM VERİN

Yetişkin öğreniciler bir dizi deneyim ve bilgi geçmişi ile birlikte gelirler. Bu bilgi hem tanınmalı hem de müzakerelerin içine entegre edilmelidir. Yetişkin öğreniciler de sıklıkla öz yönetim ve doğası gereği motive edilme gereksinimi duyar. Bu nedenle, öğrenicilere mümkün olduğu kadar çok müzakereleri yönetme ve etkinlikleri uygulama şansı verilmelidir.

12 13

GİRİŞ

(8)

HEDEFLER

Katılımcılar için bu bölümün hedefleri:

• Amaç ve beklentileri belirlemenin yanı sıra, birbirlerini tanımak

• farklı katılımcıların rolü, üç devre, kurallar ve puan sistemi de dahil futbol3’ün farklı bileşenlerini anlamak

• Farklı potansiyel kurallar ve puan sistemleri üzerine düşünmek

• Uygulamalı futbol3 deneyimi kazanmak

ZAMAN

Bu bölüm yaklaşık olarak 120 dakika sürmelidir, ancak grup, eğitmen ve oturumun derinliğine bağlı olarak bu durum farklılık gösterecektir.

MATERYALLER

Bu bölümü tamamlamak için gerekli olan materyaller:

• Katılımcıların oturarak bir araya gelmeleri için sandalyeli bir sınıf veya sessiz başka bir alan

• Toplar

• Koniler

• Düdük

• Kronometre

• Not panosu

• Maç formları

• Kalemler

• Flipchart (kağıt) tahta / Beyaz tahta ve kalemleri

• futbol3 el kitabı

• Sesli/görsel ekipman (opsiyonel)

BU BÖLÜM KATILIMCILARI FUTBOL3’Ü OYNAMAK

İÇİN EĞİTİR

15 14

I. FUTBOL3 TANITIMI

GENEL BAKIŞ

Bu bölüm eğitmenlere futbol3’ün temellerini tanıtma, açıklama ve örneklerle göstermeleri için bir şablon sağlar. Bu oturum, aynı

zamanda kılavuzdaki ilk oturum olduğundan dolayı, bu ve gelecekteki oturumlar için temel kural ve beklentileri belirlemenin yanı sıra,

katılımcıların birbirlerini eğlenceli ve interaktif

bir yolla tanıyabilecekleri daha fazla ek ısınma

aktiviteleri için zaman tanır.

(9)

BİRİNCİ DEVRE

İlerlemeden önce, net bir futbol3 anlayışı oluşturmak önemlidir. Bu oturum, gelecek oturumların temelini oluşturmaktadır ve bu itibarla, eğitmen futbol3’ün temel kavramlarının tüm katılımcılar tarafından iyice anlaşıldığından emin olmalıdır.

1. “Üç devre” konsepti, futbol3’ün amaçları, sabit ve açık kurallar ile puan sistemini açıklayarak katılımcılara futbol3’ü tanıtın.

• futbol3’ün sokak futbolundan ilham alan kendine özgü bir yöntem olduğunu açıklayın. Fair play ve eğitime odaklanan üç devreli bir oyundur.

Karma cinsiyetli takımlar halinde oynandığı için kadın ve genç kızları aktif bir şekilde içerir. Yalnızca gollere, futbol becerilerine veya kazanmaya odaklanmaz.

• Üç devrenin her birini açıklayın.

i. İlk devre, iki takımın bir araya gelip kullanmak istedikleri kuralları seçtikleri bir maç öncesi müzakere içerir. Ayrıca, belirli sosyal meselelerle mücadele etmeye yardımcı olmak için özel kurallar seçilir.

ii. İkinci devre, futbol3 maçıdır. Bu maçlar genellikle daha küçük takımlar içerir (örn. takım başına 5 ila 7 oyuncu) ve daha kısadır (örn. 10 ila 20 dakika). Daha küçük ve doğaçlama sahalarda, parkta, sokakta, bir futbol sahasında veya kapalı bir alanda oynanabilirler. Takımlar karma cinsiyetlidir ve maçlar, oyuncuların maçın ve seçtikleri kuralların sorumluluğunu üstlenmelerine izin vererek hakem olmadan oynanır.

iii. Üçüncü devrede, takımlar arabulucu tarafından bir araya getirilerek maça ve kurallara ne kadar saygı duyulduğu üzerine düşünürler. Takımlar, davranışlarına göre rakiplerini fair play puanları ile ödüllendirme fırsatına sahiptir.

• futbol3 maçlarının sabit ve açık kuralların bir kombinasyonunu içerdiğini açıklayın. Sabit kurallar ve açık kurallar arasında net bir ayrım yapın ve her birini örneklendirin. Ayrıca, katılımcılardan her kategorideki kurallar için hızlıca bir beyin fırtınası yapmalarını isteyebilirsiniz.

i. Sabit kurallar, her maç için aynı olan kurallardır. Örneğin bu kurallar, maçın uzunluğu, oyuncuların sayısı ve fair play hakkında olabilir.

ii. Açık kurallar, takımların verdikleri kararlara göre maçtan maça farklılık göstermektedir. Açık kurallar oyunculara oyunun mülkiyetini verme ve katılımcılar için karar alma, müzakere ve uzlaşma ile

İPUCU

Katılımcılarınza futbol3’ü sunmada yardımcı olması için www.football3.info adresindeki kısa tanıtım videosunu kullanabilirsiniz. Bu video birden çok dilde mevcuttur.

ISINMA

1. Bir kaynaştırma oyunu başlatmadan önce, tüm katılımcıların birbirleri ile tanışıp eğitim ortamında daha rahat olması için kendinizi ve oturumun amacını tanıtarak başlayın. Bildiğiniz bir kaynaştırıcı oyunu kullanabilir veya Bölüm I’in sonundaki etkinlik derlemelerinden birini seçebilirsiniz.

2. Akabinde, katılımcıların oturum boyunca ve atölyenin genelinden ne elde etmeyi bekledikleri hakkında bir müzakere başlatın.

Atölye için kuralları belirleyin – bir futbol3 maçı için yapacağınız gibi – ve katılımcıların ne elde etmek istediklerini tartışın.

Herkesin görmesi için (ve son oturum sırasında kullanım için) sonuçları bir kağıt tahtanın üzerine yazın. Bu kısım için olası müzakere soruları aşağıdakileri içerir:

• Bu oturumdan / atölyeden beklentileriniz nedir?

• Bu oturumu / atölyeyi başarılı olarak tanımlamanızı sağlayacak olan şey nedir?

• Oturumun / atölyenin başarılı olması için hangi kuralların önemli olduğunu düşünüyorsunuz?

3. İmkan varsa, futbol3 el kitabını (veya yazdırmış olabileceğiniz herhangi bir materyali) katılımcılara sunun. Katılımcılara, bu ve gelecekteki oturumlar sırasında bu materyalleri nasıl kullanmayı düşündüğünüzü açıklayın.

İP UCU

Olası atölye kuralları şunları içermelidir:

• Diğer katılımcılara ve eğitmen(ler)e saygı

• Atölye süresince odaklanmış dikkat - cep telefonları yasaktır

• Tüm katılımcılardan aktif ve yapıcı katkılar

15 DAKİKA 30 DAKİKA

16 17

I. FUTBOL3 TANITIMI

(10)

ilgili beceriler geliştirmelerine izin vermenin bir yoludur. Fair play ve belirli sosyal konuları vurgulamak için bir araç olabilir.

• Bir takıma verilen puanların, maç puanları ve fair play puanlarının bir kombinasyonu olduğunu açıklayın. Farklı puan sistemlerinin örneklerini verin (farklı versiyonlar futbol3 el kitabında sunulmuştur).

i. Maç puanları, bir maç sırasında en fazla golü atan takıma verilen puanlardır. Tipik olarak, takımlar katılım için 1 puan, beraberlik için 2 puan ve galibiyet için 3 puan kazanır.

ii. Fair play puanları, maç sonrası müzakere sırasında takımlar tarafından verilir. Mevcut toplam fair play puanı miktarı, fair play puanlarını kazanma sebepleri gibi esnektir. Örneğin, fair play puanları kurallara saygı gösterilmesi sebebiyle karşı takımlar tarafından verilebilir.

Öz değerlendirme veya müzakerelere katılım aracılığı ile tüm cinsiyetlerin katılımından dolayı puan kazanılabilir.

2. Bir futbol3 maçında oyuncu, koç ve arabulucuların sorumluluklarını ayırt edin.

• Oyuncular, futbol3’te aktif bir rol alırlar. Yalnızca maça katılmakla kalmaz, maçtan önce kuralları belirler, belirledikleri kurallara göre maçı oynar, sahadaki herhangi bir uzlaşmazlığı birlikte çözümler ve maçtan sonra fair play puanları verirler.

• Arabulucu, futbol3 maçını izlemek ve maç formunu tamamlamanın yanı sıra maç öncesi ve sonrası müzakerelere olanak sağlamakla sorumludur.

• Koç, oyuncuların hazırlanmasına yardım etmek ve futbol3 programlarının uygulanmasına yardımcı olmaktan, arabulucu olarak hareket etmeye kadar çeşitli roller üstlenebilir.

İPUCU Koçlar bazen arabulucu olarak hareket edebilir, diğer oyuncular veya genç liderlerin arabuluculuk etmesine izin verebilir ve aktiviteleri organize edebilir ya da denetleyebilir. Aslında, pek çok koç için daha uygulamalı ve fair play odaklı bir role geçiş yapmak zor olabilir. Kuruluşunuzdaki koçlar için hangi rollerin en uygunu olduğunu anlamak ve onları pozitif bir şekilde dahil ederek teşvik etmek önem taşır.

İKİNCİ DEVRE

1. Katılımcılarla futbol3 oyunu – İlk devrede sunulanları uygulamak için sahaya çıkın. İki takım oluşturarak arabulucu olarak hareket edin. Maç öncesi müzakere, maç ve maç sonrası müzakereyi de içeren bir maç örneğini gözden geçirin. Buradaki amaç, henüz arabuluculuğun sorumluluklarını üstlenmek zorunda kalmadan katılımcılara uygulamalı, gerçek hayattan bir futbol3 deneyimi sunmaktır. Arabulucu olarak alıştırma yapma fırsatları daha sonra gelecektir.

2. Tüm oyuncuları maça katılmaları için aktif olarak teşvik edin ve maç sırasındaki diğer önemli anların yanı sıra, atılan golleri

kaydetmek için maç formunu kullanın. Arabulucu olarak, oyuncular her daim birinci devrede belirledikleri kuralları anlamasalar veya kurallara uymasalar dahi maç esnasında müdahale etmemelisiniz.

Bunun yerine, bu anları not alıp maç sonrası müzakerede onlarla tartışın. Yalnızca bir yaralanma veya şiddete sebebiyet verebilecek tırmanan bir durumda müdahale edin.

3. Maç tamamlandığında, katılımcılarla birlikte maç sonrası

müzakereyi yönetin. Aşağıdaki gibi sorular sorarak her takımı maç üzerine düşünceler sağlamaya teşvik edin:

• Bu maç, geçmişte oynadığınız maçlardan nasıl farklıydı?

• Eğlenceli miydi? Neden?

• Tekrar deneyimlemek istemediğiniz bir şey var mıydı? Neden?

• Takımınız / rakipleriniz maçtan evvel kararlaştırılan kurallara uydu mu?

4. Maç sonrası müzakere sırasında, katılımcılara maç formunun nasıl doldurulacağını göstermek için zaman ayırın.

İPUCU Farklı puan sistemleri ve farklı temel kuralları takdim etmede;

futbol3 el kitabı, sunumlar, görsel eğitici araçlar veya çıktılar kullanılabilir. Bu kaynaklar www.football3.info adresinde mevcuttur.

45 DAKİKA

18 19

I. FUTBOL3 TANITIMI

(11)

EK (OPSİYONEL): Katılımcıların farklı kurallar üzerine düşünüp tartışmaya başlamalarına izin vermek için, katılımcıları 2–4 kişilik küçük gruplara bölebilirsiniz. Her grubun 2–3 açık kural oluşturması 10 dakika alır. Daha sonra, küçük gruplar geri gelir, kuralları grubun tümüne sunar ve her bir kuralla ilişkili fayda ve zorlukları ortaklaşa bir şekilde tartışırlar.

5. Kalan zamanınıza bağlı olarak, her zaman ek futbol3 maçları oynayabilirsiniz.

SOĞUMA

1. Katılımcıların esnemesi, bir şeyler içmesi ve

kendi aralarında sohbet etmesi için kısa bir ara verin.

ÜÇÜNCÜ DEVRE

1. Düşünme – Ayrı, daha sessiz bir alanda, oyuncuların futbol3 ile olan deneyimlerine özel bir odaklanma sağlayarak katılımcıların bu zamana kadar ne öğrendiğini ve ne elde ettiğini düşünün ve tartışın.

a. Oyuncular olarak nasıl hissettiniz?

b. futbol3 ile ilgili hoşunuza giden nedir? Hoşunuza gitmeyen nedir?

c. Oyuncular olarak karşılaştığınız zorluklar nelerdi? Başka oyuncuların karşılaşabileceği zorluklar nelerdir? Bu zorlukları ele almak için oluşturabileceğiniz kurallar nelerdir?

d. Topluluğunuzdaki belirli gruplar bazen dışlanmış hissediyor mu? Kaynaştırma için hangi kuralları oluşturursunuz?

2. Akabinde, müzakereyi sonlandırın ve oturum boyunca tartışılanların yanı sıra öğrenilenleri özetleyin.

5 DAKİKA

25 DAKİKA

TAKIM OLUŞTURMA AKTİVİTELERİ

Aşağıdaki takım oluşturma aktiviteleri, futbol3 oturumlarını uygulamadan önce grup içerisinde güven ve itimat oluşturmak için kullanılabilir. Ayrıca, çeşitli becerileri ve sosyal konuları ele alan ek faaliyetlerin geniş bir yelpazesi www.football3.info adresindeki çevrimiçi kaynak kütüphanemizde mevcuttur.

PAYLAŞILAN ÖZELLİKLER

Konum:

Süre:

Açıklama:

Bir çember içerisine yerleştirilmiş sandalyelerin bulunduğu bir sınıf, toplantı odası veya açık alan.

20 dakika

Sandalyelerle bir çember oluşturun. Katılımcı sayısı kadar sandalye olmalıdır.

Her katılımcı bir sandalyeye oturur. Bir katılımcı kalkar ve çemberin ortasında ayakta durur. Ardından, katılımcı kendisi hakkında bir gerçeği belirtmeye başlar (örn. Orta sahada oynuyorum). Bu özelliği paylaşan diğer tüm katılımcılar (örn. Onlar da orta sahada oynuyorlar) ayağa kalkarak farklı bir sandalyeye kaymalıdır. En son oturan kişi çemberin ortasına gitmeli ve kendisi hakkında bir gerçeği belirtmelidir. Böylece, süreci yukarıdaki gibi tekrarlamalıdırlar.

Bu etkinlik, her katılımcı kendisi hakkında en az 1–2 açıklama yapana kadar devam etmelidir.

Materyaller: Var olan katılımcı kadar sandalye

EL SIKIŞMA OYUNU

Konum:

Süre:

Açıklama:

Materyaller:

Saha veya spor salonu gibi güvenli ve açık bir alanda

20 ila 30 dakika

Katılımcılar belirlenen bölgenin etrafında koşarlar. Yönetici, katılımcıların bulmaları gereken numaraları ve bir bilgi parçası söyler (örn. isim, en sevilen atlet v.b.).Bu nedenle, yönetici “1 Numara” dediğinde, katılımcılar bir eş bulup el sıkışarak gereken bilgiyi elde etmelidir. Bu “1 Numaralı” eştir.

Katılımcılar eşlerini bırakıp bir kez daha bölgenin etrafında koşarlar ve bu sefer yönetici “2 Numara” der ve katılımcılar farklı bir eş bulup el sıkışarak yönetici tarafından söylenen bu kişi hakkında farklı bir gerçeği öğrenmelidir.

Bu süreç “5 Numara”ya kadar tekrarlanır. Numaralar rastgele söylenir, sonrasında katılımcıların o numaraya karşılık gelen eşi bulması gerekir.

İsteğe bağlı olarak, sonunda, yönetici son bir numara söyleyebilir ve katılımcıların o eş hakkında ne öğrendiğini gruba sunmasını sağlayabilir.

Gerekli değil

20 21

(12)

El Kitabı: s.22-23, s.30-35

ARABULUCU VE ARABULUCULUK

BECERİLERİ

ALKIŞ TOPU

Konum:

Süre:

Açıklama:

Materyaller:

Saha veya spor salonu gibi güvenli ve açık bir alanda 15 dakika

Katılımcılar kendi aralarında mümkün olan en kısa sürede topa hafifçe vurur veya vole atar (eğitmenin taktirinde olarak elleriyle, ayaklarıyla veya her ikisiyle birden). Ancak, topla temas etmeden önce katılımcılar ellerini çırpmalıdır. Bir katılımcı bunu yapamazsa, basitçe topu tekrar alır ve topu oyuna geri sokarak oyunu tekrar devam ettirir.

5 ila 7 dakika alkış topundan sonra katılımcılar esner, tartışır ve güne hazırlanırlar.

Futbol, voleybol topu veya başka bir top

ÇİFT FUTBOLU

Konum: Süre: Açıklama:

Materyal:

Saha veya spor salonu gibi güvenli ve açık bir alanda 15 dakika

Çabuk bir futbol maçı düzenlenir. futbol3 maçı kurallarının burada uygulanması gerekmez.

Bunun yerine, katılımcılar çiftlere ayrılır ve maç süresince el ele tutuşmalıdır. Katılımcıların sayısı eşit değilse, yönetici katılabilir.

5 ila 7 dakikalık kısa bir oyundan sonra, katılımcılar esner ve etkinliği konuşurlar.

Futbol topu veya futbol topu büyüklüğünde başka bir top; Ağlar, koniler veya başka bir geçici hedef

22 23

(13)

HEDEFLER

Katılımcılar için bu bölümün hedefleri:

• Arabulucunun rolünü anlamak

• Anahtar arabuluculuk becerilerini anlamak ve geliştirmek

• Arabuluculuk sürecini uygulamalı olarak deneyimlemek

• Arabuluculuğun zorlukları ve olası çözümler üzerine düşünmek

ZAMAN

Bu bölüm yaklaşık olarak 120 dakika sürmelidir ancak grup, eğitmen ve oturumun derinliğine bağlı olarak bu durum farklılık gösterecektir.

MATERYALLER

Bu bölümü tamamlamak için gerekli olan materyaller:

• Katılımcıların oturarak bir araya gelmeleri için sandalyeli bir sınıf veya sessiz başka bir alan.

• Toplar

• Koniler

• Düdük

• Kronometre

• Not panosu

• Flipchart (kağıt) tahta / Beyaz tahta ve kalemleri

• Maç formları (tüm maçları doldurmaya yetecek kadar)

• Kalemler

BU BÖLÜM KATILIMCILARI FUTBOL3’TE

ARABULUCULUK YAPMALARI İÇİN EĞİTİR

25 24

II. ARABULUCU VE ARABULUCULUK BECERİLERİ

GENEL BAKIŞ

Arabulucu, futbol3’ün başarısında esas teşkil eder. Arabulucu rolü, sosyal çalışanlar,

eğitimciler, koçlar veya kuruluşunuzda

yetişen genç liderler tarafından üstlenilebilir.

Arabuluculuk genellikle çiftler halinde yapılır ve bu nedenle, arabulucular takımların

cinsiyet yapısını yansıtmak için farklı cinsiyetleri temsil etmelidir. Bu bölüm, arabulucunun rolüne dair bir anlayış

oluşturmayı ve iyi bir arabuluculukla ilişkili

becerileri geliştirmeyi amaçlar.

(14)

İPUCU

Potansiyel maç öncesi müzakere soruları şunları içerebilir:

• Oynamak üzere olduğunuz maç neden önemli? Önceki maçlardan farkı nedir?

• Maç yoluyla belirli değerleri geliştirmek istiyor musunuz?

Bunu geliştirmek için hangi kuralları kullanırdınız?

• Önermek istediğiniz başka açık kurallar var mı, neden?

• Önümüzdeki maçla ilgili endişeleriniz bulunuyor mu?

Bunları birlikte nasıl ele alabiliriz?

ISINMA

1. Hızlıca geçmiş oturumun içeriklerini gözden geçirin ve şu anki oturumun amacını sunun. Sonrasında, arzu edilirse, katılımcıların enerjilerini yükseltmek ve daha fazla bağlanmalarına fırsat tanımak için kaynaştırıcı bir oyun başlatın. Bildiğiniz bir

kaynaştırıcı oyunu kullanabilir veya Bölüm I’in sonundaki etkinlik derlemelerinden birini seçebilirsiniz.

BİRİNCİ DEVRE

1. futbol3 oturumlarının hazırlığı, maç öncesi ve sonrası müzakereler, maçların ve maç formlarının denetimini de içeren arabulucunun rolünü sunun.

• Hazırlık: Arabulucuların oynanan alan/sahanın güvenli ve kullanıma hazır olduğundan emin olmak zorunda olduğunu, müzakereler için sessiz bir yer belirlemeleri gerektiğini ve oyundan önce bütün materyalleri hazırlamaları gerektiğini anlatın.

• Maç öncesi müzakere (ilk devre): Bunun, arabulucuların takımları bir araya getirmek, maç için kuralları belirlemek ve belirli sosyal bir konu hakkında diyalog başlatmak için fırsat bulduğu yer olduğunu açıklayın. Arabulucular, katılımcıları maçın önemi ve kullanmak istedikleri açık kurallar hakkında bir tartışmaya dahil etmek isterler. Örneğin, konu barış inşası ise takımlar sahaya herkesin el ele tutuşarak girmesi gibi belirli ilişkili kurallar seçmeye özendirilebilir. Kurallar üzerinde anlaşmaya varıldığında, arabulucunun bunları maç formu üzerine not alması önem taşır.

• Maç (ikinci devre): futbol3 maçlarının oyunculara ait olduğunu ve böylelikle dürüst bir şekilde oynandığından emin olmanın oyuncularının

sorumluluğunda olduğunu hatırlatın. Arabulucular sürece destek olmak, maçtaki önemli anları not almak ve bir maçın sonuçlarını maç formuna kaydetmek için orada bulunur. Arabulucular, fiziksel olarak zarar görme riski olmadıkça (örn. yaralanmalar, olası şiddet) maça müdahil olmamalıdır.

Bu aynı zamanda, maç formunu sunmak (el kitabından veya kuruluşunuz tarafından kullanılan formdan) ve her bölümün arabulucu tarafından nasıl doldurulması gerektiğini örneklendirmek için iyi bir fırsattır.

• Maç sonrası müzakere (üçüncü devre): futbol3’e özgü bir özellik olarak maç sonrası müzakerenin önemini vurgulayın. Burasının oyuncuların bir araya gelebildiği, davranışları hakkında düşündüğü ve rakiplerinin davranışlarını değerlendirdiği yer olduğunu açıklayınız. Takımlar maçı ve önemli anlarını tartışır ve her takımdan rakiplerini (daha sonra genel kazananı belirlemek için

5 DAKİKA

45 DAKİKA

maç puanlarına eklenen) fair play puanları ile ödüllendirmesi istenir. Bu aynı zamanda, fair play’e dayalı olmak yerine takımların bazen bir avantaj kazanmak adına fair play puanları verebileceğini ve bu sorunları ele alabilecek farklı puan sistemlerini gözden geçirebileceğini açıklamak için iyi bir fırsattır.

2. “Arabulucu Bedeni” – Arabuluculuk sürecinin farklı adımlarının hatları çizildikten sonra, katılımcılardan başarılı bir arabuluculuk için gerekli olan beceri, yetenek, çevre ve materyallerin neler olduğu hakkında düşünmelerini isteyin.

• Katılımcıları çiftler olarak yerleştirin ve onlara geniş bir kağıt verin (örn.

flipchart veya kasap kağıdı). Katılımcılara, geniş kağıdın üzerine bir insan bedeninin dış hatlarını çizmesini söyleyin.

• Katılımcılar dış hatlarını çizdikten sonra, onlara kağıdı doldurmalarını ve hem arabulucuyla ilgili önemli öğeleri (örn. beceri, tavır ve materyaller) hem de arabulucunun çevresindeki öğeleri (örn. konum, çevre, materyaller) dahil etmelerini söyleyin.

• Sonrasında, çiftlerin arabulucu hatlarını grubun geri kalanına sunmasını sağlayın. Ortak temaları not edin ve aşağıdakileri de içeren listelenmemiş diğer ilgili becerilerden bahsedin:

İPUCU

futbol3 el kitabının 30 ila 35 arası sayfaları arabulucular için detaylı talimatlar içerir. Arzulanırsa, oturumun bu kısmını desteklemek için bu sayfaları da

kullanabilirsiniz.

Empati

Duygular, değerler, kimlik ve başkalarının geçmişine karşı hassas.

Nötrlük

Yansız ve nesneldir, taraf tutmaz. Güvenilirlik

Gizliliği korur ve başkalarını rahat hissettirir

Aktif Dinleyici

Gerçek bir ilgi gösterir ve oyuncuların dinlenildiği hissini verir.

Coşku

Enerjik ve neşeli, eğlenceli bir atmosfer yaratır

Sabır

Gecikme, problem veya çatışan fikirleri sinirlenmeden veya yargılayıcı olmadan kabul eder.

Net İletişim

Herkesin anlayabilmesi için yüksek sesle ve net bir şekilde konuşur

Problem Çözen

Başkalarının, karşılıklı olarak kabul edilebilir çözümler bulmasına yardımcı olan fikirlere katkıda bulunur

Organizasyon

Her şeyin iyi ve zamanında hazır olmasını sağlar

Gözlem

Fiilleri yakından izler ve önemli an ve davranışları not eder

Cinsiyet Hassasiyeti

Tüm cinsiyetlerin sürece eşit bir şekilde dahil olduğundan emin olur

ORGANİZASYON GÜVENİLİRLİK

SORUN

ÇÖZME NÖTRLÜK

COŞKU EMPATİ

NET İLETİŞİM

AKTİF DİNLEME

SABIR

26 27

(15)

3. Sahaya gidip katılımcıların kendi futbol3 maçlarına arabuluculuk etmelerine izin vermeden önce -veya ayrı bir oturumda- yukarıda belirtilen arabuluculuk becerilerinden birini geliştirmek için ek bir aktivite uygulamayı seçebilirsiniz. Bu aktiviteler bu bölümün sonuç kısmında sunulmuştur.

İKİNCİ DEVRE

1. Katılımcılar ve arabulucularla futbol3 oyunu-

Birinci devrede sunulanları uygulamak için saha, park veya spor salonuna çıkın. İki takım oluşturun ve arabulucu olarak

davranmaları için çiftler tayin edin. Arabulucuların maç öncesi müzakere, maç ve maç sonrası müzakere dahil olmak üzere işbirlikçi bir şekilde bir maç boyunca çalışmasını sağlayın.

2. Her maç sırasında, arabulucuları takip edin ve performansları üzerine notlar alın.

3. Herkesin bir maça aracılık etme fırsatı edinmesini sağlamak için süreci yeni arabulucularla devam ettirin.

EK (OPSİYONEL): Tartışmayı kolaylaştırmak ve gerçek hayat durumlarını taklit etmek adına, farklı maçlar için belirli oyunculara gizlice roller de verebilirsiniz. Bu roller, gerçek dünyadan davranışlar ve futbol3 sahasında ortaya çıkan zorlukların bazılarını taklit etmeyi hedefler. Bu roller şunları içerebilir:

• Utangaç Olan: Bu oyuncuda güven eksikliği vardır ve oyuna nasıl katılacağını bilemez. Oyuncu, kendisini proaktif olarak topu yakalayacak bir pozisyona koymak yerine, kenar çizgilerinde geride kalır ve kendi takım arkadaşları ile iletişim kurmaz.

• Agresif Olan: Bu oyuncu, aşırı rekabetçidir ve bu rekabetçilik agresifliğe sebebiyet verir. Bu nedenle, bu oyuncu gereksiz fiziksel temas kurar, sesini yükseltir ve takım arkadaşlarını eleştirir. Bu rol canlandırmayı seçerseniz dikkatli olun, çünkü diğer katılımcıları yaralamak veya herhangi bir kimseyi aşağılamak istememekteyiz. Burada, rol oyuncusuna, örneğin belirli oyunları eleştirmesi için net talimatlar verin (örn. bu atış berbattı! Ne kötü bir pas!).

• Ball Hog (Top Cimrisi/Topu Vermeyen Kimse): Bu oyuncu kendi yeteneklerine karşı son derece yüksek bir özgüven ve inanca sahiptir, ancak henüz takım çalışmasının değerini öğrenmemiştir. Bu nedenle, bu oyuncu topu aldığında her zaman bireysel olarak oynamaya çalışır ve pas vermek için takım arkadaşlarına bakmaz.

Yerel topluluklarınızda karşılaştığınız gerçeklik ve zorlukları yansıtan başka roller oluşturma konusunda serbestsiniz.

İPUCU

Mümkün olan süre içerisinde daha fazla maç oynayabilmeniz ve tüm katılımcıların arabulucu görevini üstelenebildiğinden emin olmanız için futbol3 maçlarının uzunluğu ayarlanabilmektedir.

45 DAKİKA

SOĞUMA

1. Katılımcıların esnemesi, bir şeyler içmesi ve kendi aralarında gayriresmi olarak sohbet etmesi için kısa bir ara verin.

ÜÇÜNCÜ DEVRE

1. Düşünme – Sınıf veya sessiz başka bir alana geri dönün.

Arabuluculuk sürecine özel bir odaklanma sağlayarak katılımcıların bu zamana kadar ne öğrendiğini ve ne elde ettiğini düşünün ve tartışın. Potansiyel düşünme soruları şunları içerebilir:

• Arabulucu olarak nasıl hissettiniz ve oyuncular olarak nasıl hissettiniz?

• Farklı rol oyunları hakkında nasıl hissettiniz (eğer geçerliyse)?

• Arabuluculuğun hangi yönlerinden zevk aldınız, hangi yönleri daha zorluydu?

• Bir sonraki sefere nasıl gelişebilirsiniz? Arabuluculuk hakkında ne öğrendiniz?

• Arabulucu olarak karşılaştığınız zorluklar nelerdi ve diğer arabulucular hangi zorluklarla karşılaşabilir? Bu zorlukları hangi çözümler ele alabilir?

2. Yukarıdaki müzakerelere bağlı olarak bazı ana temaların çıkarımını yapın ve bunlarla maç notlarını kullanarak arabuluculuk sürecinde mevcut olan ana zorluklarla nasıl mücadele edileceğine dair bazı öneriler sağlayın.

3. Akabinde, müzakereyi sonlandırın ve oturum sırasında tartışılanların yanı sıra ne öğrenildiğini özetleyin.

5 DAKİKA

20 DAKİKA

28 29

II. ARABULUCU VE ARABULUCUK BECERİLERİ

(16)

Arabuluculuk Sürecinde Sık Karşılaşılan Zorluklar ve Olası Çözümler

Zorluk Tanım Çözümler

Fair Play Puanlarını tahsis etmek / FFP’leri önemli kılmak

Katılımcılar Fair Play Puanlarına gerekli önemi vermez veya puanları oyunun sonuçlarına göre veya diğer takımın verdiği puanlara göre verirler

- Önemini vurgulamak ve genel maçın galibini belirlemedeki rolünü artırmak için Fair Play puanlarına son derece ağırlık verin.

- Üçüncü devrede, puan tahsisi için başlangıçta her takımı ayırın. Puanlar tahsis edildiğinde, kilitlenir ve değiştirilemezler. Sonrasında, iki takımı tekrar bir araya getirin ve puan dağılımını tartışın.

- Özel olarak tartışmalara katılımda bulunma için ekstra Fair Play puanları verin.

Kızların entegrasyo n ve katılım eksikliği

Kadın oyuncular maç ve müzakereler esnasında temsil edilmiyor veya kaynaşmıyor

- Bir gol atmadan önce tüm oyuncuların topa dokunmasını şart koşan bir kural üzerine karar kılın.

- Her golün “Erkek-Kız” şeklinde puanlanmasına dair bir kural üzerine karar kılın (örn.

erkek pas verir, kız vurur veya aksi)

- Kadın bir arabulucu sağlayarak güçlü kadın örnekleri sunun.

Müzakereler sırasında derinlik eksikliği

Oyuncuların hepsi anlamlı bir şekilde düşünmez veya iletişim kurmaz.

- Tüm katılımcıların söz alma konusunda rahat hissetmeleri için dikkatli, saygılı bir şekilde ve yargılamadan dinleyin.

- Tepkileri kışkırtmak için ifadeleri veya soruları abartın (örn. ‘Yani oyun tamamen dürüst bir şekilde miydi?’ veya ‘Yani seni kesinlikle hiçbir şey rahatsız etmedi mi’?

- Oyundaki belirli, kayda değer bir durum hakkında sorular sorun.

- Maç öncesi ve maç sonrası müzakerelerin amaçlarının neler olduğunu netleştirin ve bu iki müzakere arasında net bağlantılar kurun.

Açık kurallar belirlemede zorluk

Katılımcılar, açık kuralları anlama ve belirlemede zorluk yaşarlar

- Kuralları listelemek ve örneklendirmek için beyaz tahta, kara tahta ve/veya görsel eğitici araçlar kullanın.

- Önceki maç durumlarına dayanarak kurallar önerin (eğer oyuncular daha önce futbol3 oynamışsa)

Katılımcıların aşırı rekabetçi olması

Katılımcılar sahada veya tartışmalarda aşırı derecede rekabetçidir

- Önemini vurgulamak ve genel maçın galibini belirlemedeki rolünü artırmak için Fair Play puanlarına son derece ağırlık verin.

- Takımın birlikte kutlama yapmasını teşvik edecek kurallar üzerine karar kılın (örn.

her iki takımın maçtan önce ve sonra el sıkışması, leh ve aleyhlerindeki her golü birlikte kutlamaları)

Müzakerelerin birkaç baskın katılımcı tarafından yönlendirilmesi

Maç öncesi ve sonrası müzakereler bir kaç katılımcı tarafından baskılanmıştır

- En çok söz alan adayları maçın başında belirleyin.

- Herkesin rahat olması ve katılması için maç öncesi ve sonrası müzakereler için yeterli zaman tanıyın.

- Özellikle az konuşkan katılımcıları kaynaştırın.

EK AKTİVİTELER

Bu ek aktiviteler, yüksek kaliteli arabuluculuk ile ilişkili bazı anahtar becerileri geliştirmek amacını gütmektedir. Bu aktiviteleri yukarıdaki oturum veya arabulucularınızın becerilerini geliştirmeye devam etmek istediğiniz başka bir oturumun parçası olarak yapmakta özgürsünüz.

Ayrıca, çeşitli becerileri ve sosyal konuları ele alan ek faaliyetlerin geniş bir yelpazesi www.football3.info adresindeki çevrimiçi kaynak kütüphanemizde mevcuttur.

SORULAR- İRDELEME SORULARI

Bu etkinlik, katılımcıların irdeleyici ve münasip soru sorma becerisi üzerine alıştırma yapmak için tasarlanmıştır.

1. Katılımcılardan başka birini gülümsetecek bir soru düşünmelerini isteyin.

Katılımcılardan odada dolaşarak bu soruyu insanlara sormasını isteyin.

2. Üç dakika sonra, katılımcılardan soruyu, sordukları insanı onurlu hissettirecek bir soruyla değiştirmelerini isteyin. Bu süreci iki veya üç defa tekrarlayın; her seferinde, katılımcılar belirli bir duygu veya tepkiyi tetikleyecek bir soru düşünmelidir: karşıdaki kişiye, harekete geçmesi için motive olduğunu düşündürün veya hissettirin.

3. Gruba, ifade edilen güçlü sorular olup olmadığını sorun ve cevapları herkesin görmesi için flipchart (sunum tahtası), beyaz tahta veya kara tahtaya yazın.

4. Katılımcılara “güçlü soru” teriminden ne anladıklarını sorun. Örneğin, derin ya da farklı düşünmemi sağlayan ya da duygusal bir tepkiyi tetikleyen bir soru.

5. Katılımcılara, kendilerine yöneltilen ve paylaşmak istedikleri güçlü bir soru üzerine bireysel olarak düşünmeleri için bir veya iki dakika tanıyın.

6. Grup halinde, ortaklaşa olarak aktivite ve soruların gücü üzerine düşünün. Potansiyel düşündürücü sorular şunları içermektedir:

• Bir soru, bir şey üzerine düşünme biçimimizi değiştirebilir mi?

• Soru sormak istemenize sebep olan şeyler nelerdir?

• Sorulara cevap vermek istemenize sebep olan şeyler nelerdir?

• ‘Güçlü’ sorular, arabuluculuk sürecine nasıl entegre edilebilir?

Etkinlik British Council(2017)’den uyarlanmıştır.

30 31

3 3

(17)

Kıyaslama ve Karşılaştırma:

“....ve … arasındaki fark nedir” “...ve … arasındaki benzerlik nedir” ve soruyu soran kişinin farkılıkları / benzerlikleri örneklendirmesine izin verir.

Örnek: Normal futbol ve futbol3 arasındaki fark nedir? Benzerlikler nelerdir?

Sebep ve Sonuç:

“...’nın sebepleri/sonuçları nelerdir” “...’yı bağlayan nedir” “....’yı ne yapar”

Örnek: Bir oyunu adaletsiz kılan nedir?

Açıklık Getirme:

Bunlar “... ne anlama gelir” “Nasıl …. olduğunu açıklayabilir misin” ile başlar ve

konuşmacının ne söylediğini daha net bir şekilde açıklama veya tanımlama amacı güder.

Örnek: Fair play ne anlama gelir?

FAIR PLAY NE ANLAMA

GELİR?

Dinlediğinizi ve söylenenleri anladığınızı gösterir

(Tekrarlama) Dinlediğinizi ve nasıl hissettiklerini anladığınızı gösterir

(Empati kurma)

Örnek:

“YANİ PROBLEMİ ŞÖYLE GÖRÜYORSUN….”

“ŞÖYLE DEDİĞİNİ DUYDUM….”

Örnek:

“BU SENİN İÇİN ÇOK ZOR OLMALI”

“SANIRIM NEDEN BÖYLE HİSSETTİĞİNİ ANLIYORUM”

AKTİF DİNLEME- KAFA, KALP VE AYAKLAR

Aktif Dinleme, karşılıklı anlaşmayı geliştiren, bir başkasını dinleme ve ona karşılık verme biçimidir. Dinleyici konuşmaya tam olarak katılım sağlar ve sonrasında kullanıcının söylediğini düşündüğü şeyleri, dinleyicinin kendi sözcükleriyle tekrar eder. Dinleyici, konuşmacıyla aynı fikirde olmak zorunda değildir -veya basit bir şekilde konuşmacının söylediğini düşündüğü şeyleri belirtmelidir. Bu, konuşmacının dinleyicinin gerçekten anlayıp anlamadığını öğrenmesine olanak sağlar. Eğer dinleyici anlamamışsa, konuşmacının netleştirme ve ek açıklamalar getirme şansı olur.

Bu aktivitede, dinleme fikri ve değerini üç seviyede keşfederiz: gerçekler, duygular ve amaç. Bu ayrıca, kafa (gerçekler), kalp (duygular) ve ayaklar (amaç) ile dinleme olarak da bilinmektedir.

1. Grubu dörtlü gruplara ayırın. Bir kişi, anlatmakta sakınca görmediği bir hikayeyi gönüllü olarak paylaşır: henüz çözümlenmemiş veya farklı bir sonuç istedikleri bir olay, durum veya sonuç. Grup birbiri ile hala tanışıyorsa, onlardan derin duygusal

deneyimlerden kaçınmalarını isteyin.

2. Kalan üç katılımcıya aşağıdaki rollerden birini seçmelerini ve kendilerinden sonrasında : duyduklarını paylaşmaları isteneceğini açıklayın

• gruptaki bir kişi sadece gerçekleri dinlemelidir (kafa)

• bir kişi sadece duyguları dinlemelidir (kalp)

• bir kişi sadece amacı dinlemelidir - hikaye anlatıcı neden bu hikayeyi anlatıyor (ayaklar).

3. Hikayesini anlatması için hikaye anlatıcısını davet edin. Sonrasında, katılımcılardan duyduklarını paylaşmalarını isteyin. Burada, katılımcıların basitçe hikayeyi tekrar anlatmaktan ziyade sadece rolleri ile alakalı bilgileri (gerçekler, duygular ve amaç) vermeye odaklanmalarını istiyoruz.

4. Farklı roller ve aktivitenin genel değeri üzerine düşünmek için zaman tanıyın.

Gerekliyse, grupları ve/veya hikaye anlatıcılarını değiştirerek tekrar edin.

4 British Council(2017)'den aktif olarak uyarlanmıştır.

SORU TÜRLERİ

Analiz:

Bunlar, “Neden…” “....’yı nasıl açıklardın…” “....’nın önemi nedir” ile başlar ve açık bir tepkiye ve tartışmaya izin verir.

Örnek: Topu pas atmanın önemi nedir? Mücadele neden adil değildi? Neden bu sayıda fair play puanları verdin?

32 33

4

(18)

İLETİŞİM - TOPLULUK ÇEMBERİ

Topluluk Çemberi, konuşma, dinleme ve empatiyi içeren ayrıntılı iletişim becerilerini çalışmak için tasarlanmış bir aktivitedir.

1. Bu aktiviteye başlamadan önce, “konuşma parçası” seçin - bu, grup içerisinde elden ele geçecek bir nesnedir ve onu tutanın ayrıcalıklı konuşma hakları olduğunu gösterir. Bir futbol topu, oyuncak veya tutması ve elden ele geçirmesi kolay herhangi bir nesne kullanabilirsiniz.

2. Sandalyeleri bir çember şeklinde düzenleyin veya tüm sınıfla beraber yere oturun.

3. Katılımcılara, İletişim Çemberinde aynı anda sadece tek bir kişinin konuşabileceğini

ve herkesin konuşan kişi kim olursa olsun sessizce ve saygıyla dinlemesi gerektiğini anlatın.

Sınıfa, seçtiğiniz konuşma parçasını gösterin ve yalnızca konuşma parçasını tutan bireylerin konuşabileceğini açıklayın.

4. Kısa bir ilk tur yapın ve katılımcıların konuşma nesnesini çember boyunca elden ve herkesin konuşan kişi kim olursa olsun sessizce ve saygıyla dinlemesi gerektiğini anlatın. Sınıfa, seçtiğiniz konuşma parçasını gösterin ve yalnızca konuşma parçasını tutan bireylerin konuşabileceğini açıklayın.

5. İlk turun ardından, çemberin karşılık vermesini istediğiniz bir konu öne sürün veya bir soru sorun. Örneğin, katılımcılara fair play’in onlar için ne anlama geldiği, futbol oynarken nasıl hissettikleri veya topluluklarındaki zorluklar hakkında sorular sorabilirsiniz.

6. Bir sohbet başlattıktan sonra, çemberin içerisinde bir yer edindiğinizden emin olun ve liderden ziyade bir üye haline gelin.

7. Herkesin en az bir defa konuşma fırsatı yakalamasını sağlayın. Zaman izin verdiği müddetçe veya katılımcıların söyleyecekleri şeyler bitene kadar aktiviteyi devam ettirin.

8. Akabinde, konuşabilene kadar beklemenin nasıl hissettirdiği ve buradaki becerilerin

arabuluculuk sürecine nasıl uygulanabileceği de dahil olmak üzere aktivite üzerine düşünün.

İLETİŞİM - BİR RESİM SEÇİN

Bir resim seçin, iki katılımcı arasında açık bir değiş tokuşu teşvik etmek için tasarlanmıştır ve aynı zamanda dinleme, soru sorma ve net bir iletişimi de içeren pek çok önemli iletişim becerisi üzerinde çalışır,

1. Her katılımcının kendisi için anlamlı bir fotoğraf seçmesini sağlayın. Uygun bir fotoğraf seçkisinin çıktısını alabilir veya olanak varsa, katılımcıların akıllı telefonlarını kullanarak çevrimiçi olarak fotoğraflar bulmasına izin verebilirsiniz.

2. Katılımcıları ikili takımlar halinde eşleştirin.

3. Bir katılımcı, diğer kişiye sorular sorarak arkadaşının seçtiği fotoğrafı neden seçtiği ve onlar için neden önemli olduğunu anlamaya çalışır.

Soru soran katılımcı uygun, açık uçlu sorular sormalıdır -ancak basitçe direkt olarak ‘neden bu fotoğrafı seçtin?’ ya da ‘neden önemli?’ diye soru sormamalıdır. Bunun yerine, cevaplara ulaşmak için önceki sorularının üzerine inşa oluşturmaları gerekmektedir. Cevap veren katılımcı sadece kendisine sorulan sorulara cevap vermeli ve soru soran kişinin daha fazla soru sormasını sağlamalıdır.

4. Rolleri değiştirerek alıştırmayı tekrarlayın.

5. Aktivite sırasında karşılaştıkları zorluklar üzerine grupla birlikte düşünün. Hangi tür sorular daha başarılıydı, hangi tür sorular daha yardımcı oldu ve gelecekte neyi daha iyi bir şekilde yapabilirler.

34 35

(19)

BİR FUTBOL3 TURNUVASI PLANLAMA VE

UYGULAMA

El Kitabı: s.36-37

36

II. ARABULUCU VE ARABULUCULUK BECERİLERİ

37

(20)

BU BÖLÜM KATILIMCILARI FUTBOL3 TURNUVALARI

PLANLAMA VE UYGULAMALARI

İÇİN EĞİTİR HEDEFLER

Katılımcılar için bu bölümün hedefleri:

• Bir futbol3 turnuvasının nasıl planlanacağını anlamak ve sosyal sorunları turnuvaya entegre etmek

• Bir futbol3 turnuvasının nasıl planlanacağı hakkında düşünmek

• Bir futbol3 turnuvasının nasıl uygulanacağını anlamak

ZAMAN

Bu bölüm yaklaşık olarak 90 dakika sürmelidir ancak grup, eğitmen ve oturumun derinliğine bağlı olarak bu durum farklılık gösterecektir.

MATERYALLER

Bu bölümü tamamlamak için gerekli olan materyaller:

• Katılımcıların oturarak bir araya gelmeleri için sandalyeli bir sınıf veya sessiz başka bir alan.

• Flipchart kağıdı ve renkli işaret kalemleri

• Bant veya sökülebilir yapıştırıcı

• Sesli/görsel ekipman (opsiyonel)

39 38

III. BİR FUTBOL3 TURNUVASI PLANLAMA VE UYGULAMA