article', 0, 557, 557, 'Sera gazı emisyon artış oranında birinci, sera gazı üreten ülkeler arasında 13'üncü sırada bulunan Türkiye, 'Kuraklığa karşı suyun etkin kullanımı'nı özel eylem planına dönüştürmek amacıyla harekete geçti
Sera gazı üreten ülkeler arasında 13'üncü sırada yeralan ve sera gazı emisyon artış oranında birinciliği kapan Türkiye, kuraklık tehlikesiyle karşı karşıya kalınca harekete geçti. 'Küresel ısınma'nın yarattığı kuraklığı 'büyük tehdit' olarak niteleyen hükümet, 'Kuraklığa karşı suyun etkin kullanımı' prensibini tarım, çevre ve enerji alanında yaygınlaştırma yoluna gidiyor.
'Kuraklığa karşı suyun etkin kullanımı'nı özel bir eylem planına dönüştürmek için çevre, Tarım ve Enerji bakanları toplandı. Eylem planını hafta sonuna kadar rapor haline dönüştürüp daha sonra Bakanlar Kurulu'nun gündemine taşıyacak bakanların hedefinde tüketici ve üreticilerin enerji ve su kaynaklarını 'bilinçli' kullanmalarını sağlayacak yeni yaşam biçimleri geliştirmek var. Tarım Bakanı Mehdi Eker'in, Türkiye'nin AB üyelik sürecinde Kyoto
Protokolü'nü de 'kaçınılmaz' olarak imzalayacağını söylemesi dikkat çekti. çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Enerji Bakanı Hilmi Güler ve Tarım Bakanı Mehdi Eker, yaptıkları ilk toplantının ardından 'küresel ısınma'ya karşı ne yapmak istediklerini açıklamaya çalıştılar.
Hassas Akdeniz havzası
Küresel ısınmaya karşı tüm dünyanın harekete geçtiğini belirten Bakan Pepe, Türkiye'nin de bu yönde planlama yapması gerektiğine dikkat çekti. Pepe, kendilerini bu planlamaya iten nedenler arasında iklim değişikliğinden en çok Akdeniz havzasının etkileneceğine ilişkin uluslararası uzmanlar tarafından yapılan tespitin önemine dikkat çekti. Pepe, küresel ısınmanın yarattığı olumsuzluklara karşı şu çarpıcı tabloyu aktardı: "Küresel ısınma sonucunda Avrupa ve Kuzey Amerika'da tarımsal üretim artarken Akdeniz ülkeleri ve Afrika'da azalacağı ifade edildi. Son yüzyılda atmosfer sıcaklığı 0.4-0.8 derece artmıştır. Önümüzdeki yüzyılda sıcaklığın 1.4-5.8 derece artacağı tahmin
edilmektedir. 1990 yılında toplam sera gazı emisyonu yaklaşık 170 milyon ton iken 2004 yılında 296 milyon tona çıktığı gözlenmiştir.
2004 yılı itibarıyla yutak alanlarımız olan ormanlar, tarım alanları, sulak alanlar, sera gazı emisyonlarımızın yüzde 25'ini yutmuştur." Bu gelişmelere karşın Türkiye'de yoğun kuraklık yaşanacağına ilişkin iddiaları reddeden çevre ve Orman Bakanı Pepe, "Ekim 2006-_ubat 2007 arasında geçen yıla oranla yüzde 8 yağış azlığı bulunduğu doğru ama şu anda kuraklıktan söz etmek doğru değil. Nisan-mayıs yağışlarını beklemek gerekiyor" dedi.
Barajlarda sıkıntı
Pepe'nin bu konuşmasının ardından, Türkiye'de bazı kentlerde barajlardaki içme suyu oranının alarm verdiğini başkent Ankara'nın da bu kentlerin başında geldiğini açıklaması dikkat çekti.
Konuyla ilgili herkese sorumluluk düştüğünü belirten Pepe, "Sorumluluk ev han ımı Ayşe teyzeye düşüyor. Kime düşüyor? İlkokul beşinci sınıfa giden Hasan'a düşüyor. Kamyon şoförü Mehmet'e düşüyor. Köylü Ali amcaya düşüyor. Yani herkesin sorumlulukları var" dedi.
Kuraklık kurulu
Tarım Bakanı Mehdi Eker de, Türkiye'nin hiçbir yerinde acil tarımsal kuraklık tehlikesi olmadığını vurguladı. Eker, özellikle ocakta alınan yağışlarla Çukurova bölgesinde hububatta çimlenme sorununun büyük ölçüde aşıldığını, hububatta gerek topraktan çıkış gerekse çimlenme gibi sorun yaşanmayacağını söyledi.
Eker, "Mart ve nisan aylarındaki yağışlar uzun yıllar ortalamasında gerçekleşirse Türkiye'nin hububat üretiminde düşüş görülmeyecek" diye konuştu. Küresel ısınmanın Türkiye'yi uzun vadede etkilemesinin beklendiğini dile getiren Eker, bunun tarıma olumsuz etkilerini en aza indirgeyecek çalışmaların yapılması için Tarımsal Kuraklık
Koordinasyon Kurulu kurulmasını önerdiklerini bildirdi. Umut mart ve mayıs aylarında
uygun olduğunu söyledi.
Türkiye'de yağışların en fazla, yüzde 50-55 oranında mart-mayıs ayları arasında düştüğünü anımsatan Güler, bu noktada beklentilerinin olumlu olduğunu vurguladı. Güler, Büyük Menderes, Konya ve Kızılırmak havzalarında bir miktar su düşüşü olduğunu, bunun da mart-mayıs arasındaki yağışlarla dengeleneceğini umduğunu söyledi. Güler, içme suyu bakımından daha önce Kocaeli, Bursa ve Ankara'da sıkıntı olduğunu anımsatarak, ilk iki ildeki içme suyu sorunun son yağışlarla ortadan kalktığını, Ankara'da ise sıkıntının sürdüğünü dile getirdi. Güler, "Ankara'daki içme suyu sıkıntısının da mart-mayıs yağışlarıyla giderileceğini düşündüklerini" belirtti. Türkiye'nin alternatif enerji
kaynakları konusunda bilgi veren Güler, "Yenilenebilir enerji kaynakları yani rüzgâr, güneş, jeotermal ve hidroelektrik alanlarında uzun süredir çalışmalar yapıyoruz. Rüzgar enerjisi ve jeotermal atlasını çıkardık" dedi.
Çevre ve Orman Bakanı Pepe'den vatandaşa küçük öneriler
Orman ve çevre Bakanı Pepe, ev ve işyerlerinde su-enerji kullanımı konusunda vatandaşlara küçük önerilerde de bulundu: "Buzdolabı, bulaşık makinesi ve ütü gibi elektrikli ev aletlerinde az enerji tüketen modeller seçilmeli. Ev ve işyeri aydınlatmalarında tasarruflu ampuller kullanılmalı. çamaşır ve bulaşık makineleri dolu kapasiteyle
çalıştırılmalı. Fırın ve ocaklarda TSE'li ürünler tercih edilmeli. Mümkünse evlerde düdüklü tencere, tuvaletlerde akıllı klozet kullanılmalı, mevcut klozetlerin aşırı su tüketmesinin önlenmesi için tedbirler alınmalı. Araçların periyodik bakımları ve egzoz emisyon ölçümleri düzenli yapılmalı. Atık motor yağları kanalizasyona dökülmemeli. Bir litre atık motor yağı 1 milyon litre suyu kirletir"
Belediyelere uyarı
Araçların rölantide fazla çalıştırılmaması gerektiğini de söyleyen Pepe, çünkü daha fazla enerji harcayarak emisyonun artırıldığını kaydetti. Türkiye'nin yıllık enerji israfının yaklaşık olarak 5-7 milyar dolar olduğunu belirten Pepe,
araçların ayrıca hız limitlerinin üzerinde de kullanılmaması gerektiğini söyledi.
Belediyelerin, park ve bahçe sulamalarına dikkat etmelerini isteyen Pepe, bu tür sulamaların arıtma tesislerinden elde ettikleri sularla yapmalarını istedi. "Toplantıdan çıkan görüşler çerçevesinde hazırlanacak raporun ne zaman Bakanlar Kurulu'na sunulacağının" sorulması üzerine Bakan Eker, raporun en geç hafta sonuna kadar hazırlanacağını ve ilk Bakanlar Kurulu toplantısında sunulacağını söyledi. "Türkiye'nin Kyoto Protokolü'nü ne zaman imzalayacağına" ilişkin bir soruyu Pepe, "Türkiye, AB sürecinde kaçınılmaz olarak bu Kyoto'yu imzalayacaktır. İklim Değişikliği Ulusal Bildirimi, Kyoto'ya giden yolu çizen rapordur. Kyoto'yu imzalamadan İklim Değişikliği Taraflar Sözleşmesi'ni imzalama önemli bir adımdır" yanıtını verdi. Bakan Güler, aynı soruya verdiği yanıtta, Türkiye'nin kişi başına
karbondioksit üretiminde 87. sırada yer aldığına dikkati çekerek, "Türkiye, çevre bilinci gelişmiş ülkelerden biridir" dedi.
