FOÇA, HOMEROS VE HOROZ

T U R İ Z M :

Foça'da yapılan kazıda bulunan bir Horoz heykeli

F O Ç A , H O M E R O S

V E H O R O Z

Herodot, Homeros'un annesinin Kyme'li olduğunu, gözleri görmez olduktan sonra •anavatanı Kyme'ye geldiğini fakat iyi karşı-lanmadığını oradan Foça'ya geçtiğini, Fo-ça'da çok iyi muamele gördüğünü yazar. Böyle olmamış olsa da Homeros'un izmir ve civarında dolaştığı ekseriyetle kabul edil-miştir. Ayrıca beynelmilel arkeolojik lûgat-lardan biri (1) Homeros'un «Foçalı Kadın» isimli bir şiiri olduğunu kaydediyor. Keza Odiseus'da hikâye edilen meşhur Siren ka-yalıkları'nı andırır kayalıklar izmir civarın-da yalnız Foça'civarın-da vardır.

Eğer Homeros yaşadıysa muhakkak ki büyük duygular, büyük heyecanlar içinde yaşamıştır. Bu büyük şairi duygulandıran «Foça'lı Kadın» bugün nasıl bir kisveye bürünmüştür bilemeyiz. Ama kayalıklar bu-gün bile en sağır ruhları ürpertecek bir va-kar ve haşmetle yükselmektedirler. Bu ka-yalıklar Foça limanı önüne serpiştirilmiş ve Fok (2) balıklarını andıran adacıklardan biri olan Orak adasının batıya bakan kıygın-dadırlar.

Foça, M. Ö. 7. ve 6. yüzyıllarda Mi-let ile beraber Anadolu sahillerinin en ehem-miyetli devleti idi. O'nun bilim, kültür ve sanat yönünden taşıdığı önem hemen hemen münakaşa edilemez.

Korsika'daki Alalia, Pâstum yakınında-ki Velia, Marsilya ve İspanya'nın şark sa-hillerindeki şehirlerin hepsi Foça'nın

kolo-nisi idiler. Geçmiş senelerde Foça'da büyük bir ciddiyet ve titizlikle kazılar yapmış olan sayın Prof. Ekrem Akurgal çalışmalarının sonuçlarını özetliyen makalesinde aynen şöyle diyor :

«Karadenizin Anadolu kıyılarında, Ça-nakkale Boğazı ve Doğu Akdeniz'de, yani o zamanki ticaret dünyasının en mühim noktalarında bir düzineden fazla koloni kurmuş olan Foça, 600 tarihlerinde Doğu Helen şehirlerinin en parlaklarından biri idi.»

Foça ile tesis ettiği kolonilerden Mar-silya arasındaki kardeş şehir münasebetleri günümüze kadar devam etmiştir. Vaktiyle Foça'da bulunan ve taş üzerine yapılmış Zafer Horoz'u kabartmasının bir mülâjı

1899 da Marsilya'nın kuruluşunun 25. yüz-yıl dönümünde Foça'lılar tarafından Marsil-ya'ya hediye edilmişti. Kabartmanın aslı maalesef İzmir yangınında kaybolmuştur. Foça Belediyesinin bir teşebbüsünü gayet müspet karşılayan Marsilya Belediyesi «Ho-roz» kabartmasının bir fotoğrafını ve IV. asırda Marsilya'yı canlandıran bir gravürü Foça'ya göndermiştir (3).

Marsilya Belediyesi kardeş şehir Foça ile kültürel münasebetlerin devamını arzular-ken Foça Belediyesi de bilhassa «Horoz» amblemi üzerinde durmakta ve bugün Fran-sız milletine alem olan meşhur Gal Horozu ile ilgi derecesini araştırmaktadır.

* * *

Foça yalnız tarih bakımından değil, ta-biat bakımından da çok enteresan, müstesna bir güzelliğe sahiptir. Bol güneşi, temiz de-nizi ve havuz gibi kanalı limanı ile Foça Ege'nin ideal dinlenme kasabasıdır. Berga-ma asfaltından Türkeli'de ayrılan 27 Km. lik Foça yolu Karayolları'na dahil edilmiştir ve devamlı bakım altında tutulmaktadır. Bele-diyeye ait 20 yataklı otel deniz kenarında, çamlar arasında olup bugün ihtiyaca kâfi gelmemektedir. Bu yüzden Foça'yı Sevenler Derneği, Turizm ve Tanıtma Bakanlığı nez-dinde teşebbüse geçmiştir. Foça bilhassa çadırlı Camping'ler ve ucuz Moteller için çok elverişli görülmektedir.

Selçuk DİRİM Foça'yı Sevenler Derneği ve

Belediye Başkanı

(1) Pape's Wörterbuch

Phokais: Ein Gedicht des Hommer. (2) Foça isminin Fok balığı isminden geldiği hususunda Bk. Prof. Ekrem Akurgal «Fouilles de Phocee, de Kyme et de Das-kyleion».

(3) Horoz ve Marsilya'ya ait fotoğraf-lar Arkitekt'in 316. sayısında yayınlanmıştır.

1965 DE TURİZM

(T. İktisat Gazetesi)

] 1965 yılında 117.700.000 kişi memle-ketlerinden, başka memleketleri görüp gezme amacı ile çıkmış, böylelikle turizm endüs^ trisi rekor seviyede beslenmiştir.

Zira yukardaki rakam, 1964 yılına ba-karak % 7 fazlalık göstermekte olup, 1958 rakamının iki mislidir.

Belçika Turizm Genel Sekreteri ve Milletlerarası Resmî Turizm Teşekkülleri Birliği Başkanı Haulot, bunu haber ajans-ları ile basına açıklarken şöyle demiştir:

— 1965 yılındaki turizm hareketleri-nin muhtelif ülkelere sağladığı kazanç, i 11,5 milyar doları aşkındır. Bu rakam da 1964'e nazaran % 12 fazlalık kaydeder.

Yine Haulot'nun beyanatına gör, tu-ristlerin çoğunluğu, yani 87.000.000 kişisi Avrupayı, 19.000.000 kişisi de Kuzey Ame-rika'yı ziyaret etmişlerdir. Geçen yılki tu-rizm hareketleri artışının dünyada hayat se-viyesi ve taşıma araçları teknik sese-viyesinin yükselişine atfedilmektedir.

SİLİFKEDE ARKEOLOJİK ARAŞTIRMALAR YAPIYOR

Silifke, (Cumhuriyet) Cambridge Üniversitesi Klâsik Arke-oloji Kürsüsünden Doçent Dr. Hugh Pal-merin başkanlığındaki dört kişilik bir heyet ilçemize gelerek Diokaiwsereia ve Ura adlarındaki tarihî şehir kalıntıları üzerinde incelemelere başlamışlardır.

Cambridge Üniversitesi Arkeoloji Kür-süsü Direktörü Dr. Hugh, Milâttan sonra birinci asırda Romalılar tarafından kurul-muş iki şehir üzerinde bir süre incelemeler yapacaklarını, beraberindeki dört uzmanın Dünya Arkeoloji ilmi sahasında ün yapmış kişiler olduğunu söylemiştir.

EGE'DE ARKEOLOJİK KAZILAR YAPILACAK

| | İZMİR (a.a.) — İzmir Arkeoloji Mü-zesi Müdürü Hakkı Gültekin, bu sene ma-yıs ayı başından itibaren Efes, Bergama, Sart ve Bayraklı'da gayet geniş bir sahayı kap-sıyan kazılar yapılacağını söylemiştir.

Kazı heyetlerinin gelmeye başladığını belirten Müze Müdürü, çalışmalarına dört ay süreceğini ifade etmiştir.