İNFEKSİYONLARIN BULAŞMASI ve YAYILMASI
Mikroorganizmaların Vücutta Yayılması
Hücrelerarası yayılma
Salmonella typhi’nin bağırsak hücrelerine yayılması, deride bulunan stafilokok ve streptokoklar, karaciğer lezyonlarındaki tüberküloz etkenleri
Fagositik hücrelerle yayılma
Tüberküloz olgularındaki metastaz olay
Kan yoluyla yayılma
B. abortus ve C. fetus subsp fetus (yayılma) P. multocida (hem yayılma hem de üreme)
Lenf yoluyla yayılma
Francisella tularensis, Corynebacterium pseudotuberculosis ovis
Sinir yoluyla yayılma
Kuduz virusu
İNFEKSİYONLARIN BULAŞMASI ve YAYILMASI
Mikroorganizmaların Vücuttan Çıkış Yolları
Deri yoluyla
Çiçek virusu, Marek hastalığı virusu, Anthrax etkeni, ruam etkeni, deri tüberkülozu etkeni
Solunum sistemi yoluyla
Damlacık infeksiyonu
Sindirim sistemi yoluyla
Dışkı ve kusma (Helicobacter felis, H. pylori)
Ürogenital sistem yoluyla
İdrar – Corynebacterium renale, Leptospira türleri
Genital akıntılar – Mycoplasma türleri, Haemophilus somnus, abort etkenleri
Salgılar yoluyla
Süt – mastitis etkenleri, B. abortus, B. melitensis, L.
monocytogenes
Göz yaşı – M. bovis, M. conjunctivae, sığır vebası virusu
İNFEKSİYONLARIN BULAŞMASI ve YAYILMASI
Mikroorganizmaların Bulaşma Şekilleri
Vertikal bulaşma (İntra-uterin bulaşma)
Herediter bulaşma – Retroviruslar (RNA virusları)
Kongenital bulaşma
Germinal bulaşma (S. pullorum, S. gallinarum, M. galliseptium, Newcastle hastalığı, Avian Encephalomyelitis, EDS’76 virusları,
H. somnus)
Plasental bulaşma (Mavi-dil hastalığı virusu, kedi panleukopeni virusu)
Doğum anında bulaşma (C. jejuni)
Horizontal (Lateral) bulaşma (Ekstra- veya post-uterin bulaşma)
Direkt ve indirekt bulaşma
İNFEKSİYONLARIN BULAŞMASI ve YAYILMASI
Mikroorganizmaların Bulaşma Şekilleri
Direkt bulaşma
Direkt fiziksel temas (mantar infeksiyonları, anthrax, stafilokok, vs)
Venereal bulaşma (C. fetus subsp venerealis) Fekal – oral bulaşma (Salmonellosis)
Damlacık infeksiyonu veya hava kökenli (air-borne) bulaşma
İndirekt bulaşma
İatrojenik bulaşma (Cerrahi müdahele, tedavi amaçlı aplikasyonlar)
Cansız aracılarla (fomit) bulaşma
Canlı aracılarla (rezervuar ve vektör) bulaşma
