Virüslerin Genel Özellikleri
Zorunlu hücre içi paraziti olan virüsler, hücreleri enfekte edebilirler.
DNA yada RNA taşıyan ancak her ikisini de taşıyamayan virüs, konukçu hücre içinde onun metabolizmasını kullanarak yeni
virüsler üretebilir.
Virüsler büyüyemezler ve bölünerek çoğalamazlar, hücre içinde ayrı ayrı
sentezlenen parçaları birleştirilerek yeni virüsler yapılır.
Bir hücrede çoğaldıktan sonra yeni hücreleri de enfekte edebilirler.
Virüslerde bir tane yada daha fazla sayıda nükleik asit bulunabilir.
Virüslerin büyüklükleri
Nanometre (nm) 1 m (1 mm'den bir milyon kez küçük) den 1000 kez daha küçük
Çiçek virüsü 200 nm
Mimivirus 400 nm and 800 nm
Pandora virüs 500x1000nm
Polio virüs en küçük virüs 28 nm
Family:Mimiviridae Genus:Mimivirus
Species:Acanthamoeba polyphaga mimivirus APMV 1992 amoeba Acanthamoeba
polyphaga gram-positive bacterium
2003 virus
dsDNA 1,181,404 base pairs 1.2 million base pairs (Mbp) (400 nm - 800 nm)
911 protein-coding genes
Virüs Genomu
tek iplikli (ss) yada çift iplikli (ds), Tek iplikli genomlar:
1. pozitif (+) anlamlı, nükleotid dizisi mRNA ile aynı
2. negatif (-) anlamlı, nükleotid dizisi mRNA’nın komplementeri
3. ambisens, hem – hem de + anlamlı bölgeler taşıyanlar olmak üzere üç grupta toplanır
Virüs Genomu
mRNA 5’..GAC UCG AGC..3’
+ssRNA 5’..GAC UCG AGC..3’
-ssRNA 3’..CUG AGC UCG..5’
+ssDNA 5’..GAC TCG AGC..3’
-ssDNA 3’..CTG AGC TCG..5’
Paketlenme
Genomda paketleme dizileri
Pozitif yüklü kapsit proteinlerinin negatif yüklü DNA yada RNA fosfat gruplarını nötralize
etmesi
Kapsit
Viral nükleik asit
1. fiziksel (mekanik),
2. kimyasal (güneşten gelen UV radyasyonu) ve
3. enzimatik (enfeksiyonlara karşı savunmak amacıyla
hücre tarafından salgılanan nükleazlar) zararlara karşı korumaktadır.
Kapsit
Protomer adı verilen tekrarlanan protein alt ünitelerinden oluşur.
Kapsiti oluşturan protomerler birbirlerine kovalent olmayan bağlarla bağlanarak kapsomer olarak adlandırılan gruplar
oluştururlar.
Kılıf
Hayvan virüslerinde kılıf;
Plazma membranı
Endoplazmik retikulüm
Golgi
Çekirdek membranından oluşabilir.
Kılıf
yaşam döngüsünün aşağıda belirtilen üç aşamasında aktiftir.
Virüsün taşıdığı bir membran glikoproteini, virüsün konukçu
hücrenin hücresel reseptörlerine bağlanmasını sağlar
Viral membran füzyon aktivitesi, nükleokapsitin konukçu hücrenin sitoplazmasına girmesini sağlar.
Konukçudan tomurcuklanmayla virüsün dışarı çıkmasını sağlar.
Kılıf
Kılıflı virüslerde kılıf proteinleri virüsler tarafından
oluşturulmaktadır.
Bu proteinler peplomer olarak adlandırılmaktadır.
Membran glikoproteinleri
başlıca şu aktivitelere sahiptir.
Konukçu hücre yüzeyinde bulunan bir reseptöre bağlanma
Antijenik özellik gösterme:
Membran füzyonunu sağlama:
Viral enzimler
1. Polimeraz enzimleri
2. Kılıf glikoproteinleri
Nöraminadazlar (hayvanların bağ doku hücrelerideki
glikoprotein ve glikolipitlerdeki glikozit bağlarını parçalar)
3. Bakteri virüsleri lizozim enzimi