2012 YILI ÜRETİMDEN SATIŞLARINA GÖRE EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI’NIN
100 BÜYÜK SANAYİ KURULUŞU DEĞERLENDİRMESİ
Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı
4 Temmuz 2013 1
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
ÜRETİMDEN SATIŞLARINA GÖRE BÜYÜK SANAYİ KURULUŞLARI ÇALIŞMASINI 31 YILDAN BU YANA DEVAM ETTİRMEKTEYİZ.
2012 YILI ÜRETİMDEN SATIŞLARI 30 MİLYON TL BARAJINI AŞAN ANKET ÇALIŞMASINA EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI’NIN 146 ÜYESİ KATILMIŞTIR.
SUNUMDAKİ DEĞERLENDİRMELER İLK 100 ÜYEMİZE İLİŞKİNDİR.
TÜM LİSTEDEKİ FİRMALARIN %80’NİN ÜRETİM YERİ İZMİR’DİR.
%20’LİK KISMIN ÜRETİMİ, AĞIRLIKLI BÖLGE İLLERİ OLMAK ÜZERE, DİĞER İLLERDE DE OLUP, BUNLAR DA KONSOLİDE OLARAK ALINMIŞTIR.
İLK 100 FİRMA İÇİNDE GEÇEN SENEYE GÖRE;
55 FİRMANIN SIRASINDA YÜKSELME,
30 FİRMANIN SIRASINDA DÜŞME GÖZLENİRKEN,
10 FİRMA SIRASINI KORUMUŞ, 5 FİRMA DA LİSTEYE YENİ GİRMİŞTİR.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
GÖSTERGELERLE TÜRKİYE 2010 2011 2012
Büyüme Oranı (%) 9,2 8,5 2,2
İmalat Sanayi (%) 13,6 10 1,9
İhracat
(Bir Önceki Yıla Göre % Değişim) 11,5 18,5 13,0
İthalat
(Bir Önceki Yıla Göre % Değişim) 31,7 29,8 -1,8
Toplam Sanayi
(Yıllık Ortalama % Değişim) 13,1 8,9 2,4
Takvim Etkisinden Arındırılmış
(Yıllık Ortalama % Değişim) 13,9 8,2 2,5
Kapasite Kullanım Oranı (%) 75,6 75,5 74,2
Reel Kesim Güven Endeksi 110,4 110,5 106,3
Tüketici Güven Endeksi 90,9 92,0 75,6
Protesto Edilen Senet Tutarı
(Milyon TL) 5.769 4.902 6.949
Özel Sektörün Dış Borcu
(Milyar $) 190,9 200,0 226,0
Özel Sektörün Yurtdışından Sağladığı
Kredi (Milyar $) 119,8 127 138,3
1. Bu yıl Türkiye ekonomisinde ciddi bir yavaşlama olmuş, 2011 yılında yüzde 8,8 olan büyüme hızı, yüzde 2,2’ye gerilemiştir.
2. Yavaşlayan dış talebe, gerileyen iç talebe bağlı olarak bu eğilim imalat sanayi sektörüne de yansımış, sektördeki büyüme hızı yüzde 10’dan yüzde 1,9’a düşmüştür. Sanayi endeksi de 2011 yılında %8,9 artarken, 2012 yılını %2,4 artışla kapamıştır.
3. Bu gelişmelere bağlı olarak ithalatta az da olsa gerileme, ihracat artışında ise yavaşlama söz konusu olmuştur. Ancak küresel ekonomik koşullardaki olumsuzluklara rağmen ihracatın yüzde 13 oranında artması, girişimcilerimizin başarı hanesine yazılması gereken önemli bir gelişme olmuştur.
4. Bu yavaşlamaya rağmen özel sektörün dış kaynak kullanmaya devam etmesi, ülkemizdeki faizlerin dünya genelinden göreli yüksekliğinin doğal bir sonucu olmuştur.
5. 2012 yılı protesto edilen senetlerde %42 ve karşılıksız çek tutarında %52 oranında artışın yaşandığı bir yıl olmuştur.
6. Reel kesim ve tüketici güven endekslerindeki gerileme ise ekonomik birimlerin tüketim ve yatırım konusundaki motivasyonlarının azaldığına ilişkin somut bir gösterge olmuştur.
BÖYLESİ BİR YILDA İZMİR’DEKİ 100 BÜYÜK SANAYİ KURULUŞUNA İLİŞKİN GELİŞMELER NASIL BİR GÖRÜNTÜ VERMİŞTİR?
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
2012 YILINDA TÜRKİYE EKONOMİSİ VE SANAYİ SEKTÖRÜNE GENEL BİR BAKIŞ
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
100 Büyük Firma Listesinde
Ar-Ge Çalışması Olan 40 Firma
Yabancı Sermayeli 22 Firma
Zarar Bildiren 16 Firma
Kar Bildiren 84 Firma
bulunmaktadır.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
ÜRETİMDEN SATIŞLARINA GÖRE BÜYÜK SANAYİ KURULUŞLARI ÇALIŞMASINI 30 YILDAN BU YANA DEVAM ETTİRMEKTEYİZ.
2012 SONUÇLARI İÇİN GENEL DEĞERLENDİRME:
2011 yılı; gerek Türkiye ekonomisi, gerekse firmalarımızın ortaya koyduğu performans açısından kriz sonrasındaki en başarılı yıl olmuştu.
2012 yılına baktığımızda, Türkiye ekonomisinin karnesinin bozulma emareleri açıklanan rakamlarla ortaya çıkmıştı. Ekonomideki bu olumsuz durum firmalarımızın performanslarını da olumsuz etkilemiştir.
Bir önceki çalışmaya göre, üretimden satışları ve ihracatları daha az artmış, faiz oranları düşmüş, diğer gelirleri ve Ar-Ge harcamaları azalmıştır.
Firmalarımız artan zararını azaltma konusunda başarılı olsalar da, yapısal sorun olan özsermayelerinin erimesine engel olamamışlardır.
2011 yılına göre 2012 yılında 100 Büyük Firma’da; (Cari veriler)
Üretimden Satışlar %8,9 Zarar %-29,2
Ciro %8,3 Kar %-8,8
İthalat %32,8 Faiz %-16,2 Borçlar %3,2 Özsermaye %-11,2
İhracat %5,3 Ar-Ge Gideri %-51,6
Diğer Gelir %-29,9 İstihdam %-6,4 Net Katma Değer %-3,3
REEL VERİLERLE 100 BÜYÜK
1. 2012 yılında reel olarak 100 büyük firmanın cirosu yüzde 1,4, üretimden satışlar ise yüzde 2 oranında artmıştır. Bu veriler makro gelişmelerle uyumlu görünmektedir.
2. Bilanço zararlarının reel olarak yüzde 33,7 oranında azalması, firmaların ekonomideki yavaşlamayı bu boyutta bir avantaja dönüştürdükleri şeklinde değerlendirilebilir.
3. Bu gelişmede firmaların reel ücret ve kira giderlerini azaltmalarının yanında reel faiz giderlerindeki yüzde 21,5 oranındaki gerilemenin önemli bir rolü olmuştur. Bu gösterge ayrıca Türkiye’de uzun süre uygulanan yüksek faiz politikasının reel sektöre verdiği zararın büyüklüğünü de ortaya koymaktadır.
4. 100 büyük firma açısından dikkat çekilmesi gereken önemli bir gelişme de net katma değerde yaşanan yüzde 9,4 oranındaki reel gerilemedir. Ciro ve üretimden satışlarda reel artış yaşanırken, net katma değerin azalması firma dışı; yerli ve ithal girdi payındaki artışa, bir anlamda da fasona yönelmeye işaret etmektedir.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
100 BÜYÜK FİRMANIN SEKTÖRLER İTİBARİYLE ÜRETİMDEN SATIŞLARI (Bin TL)
Sektör Firma
Sayısı Üretimden Satışlar Kimya, Petrol Ürün., Lastik, Plastik 20 21.856.915
Gıda, İçki, Tütün 27 7.307.842
Metal Ana 6 3.851.558
Taşıt Araçları 11 1.815.778
Madencilik ve Taş Ocakçılığı 3 1.733.230
Taş ve Toprağa Dayalı 8 1.287.495
Dokuma, Giyim, Deri ve Ayakkabı 11 1.259.817
Metal Eşya, Mak. ve Teçhizat 5 784.833
Kâğıt, Kâğıt Ürünleri ve Basım 5 569.372
Diğer İmalat 1 424.860
Elektrik-Elektronik 1 305.058
Orman Ürünleri ve Mobilya 2 129.499
TOPLAM 100 41.326.257
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
100 BÜYÜK FİRMA İÇİNDE EN YÜKSEK ÜRETİMDEN SATIŞ GERÇEKLEŞTİREN İLK 10 ÜYEMİZ (Bin TL)
2012
SIRA 2011
SIRA FİRMA ÜRETİMDEN
SATIŞLAR
1 1 TÜPRAŞ A.Ş. İZMİR RAF. MÜD. 14.871.050
2 2 PETKİM PETROKİMYA A.Ş. 3.970.626
3 3 PHILSA PHILIP MORRIS A.Ş. 1.800.699
4 4 İZMİR DEMİR ÇELİK A.Ş. -
5 XX XX X
6 12 JTI TÜTÜN ÜRÜNLERİ A.Ş. 797.521
7 10 KOCAER HADDECİLİK A.Ş. ALİAĞA ŞB. 760.915
8 7 ÖZKAN DEMİR ÇELİK A.Ş. 743.821
9 9 PINAR SÜT A.Ş. 720.385
10 11 KÜÇÜKBAY YAĞ A.Ş. 677.110
İlk 10 firma, 100 büyük firmanın üretimden satışlarının %65’ini karşılamaktadır.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
100 BÜYÜK FİRMA İÇİNDE EN YÜKSEK İHRACAT GERÇEKLEŞTİREN İLK 10 ÜYEMİZ
SIRA FİRMA
1 TÜPRAŞ A.Ş. İZMİR RAF. MÜD.
2 PETKİM PETROKİMYA A.Ş.
3 İZMİR DEMİR ÇELİK A.Ş.
4 ÖZKAN DEMİR ÇELİK A.Ş.
5 DELPHI AUTOMOTIVE LTD. ESBAŞ ŞB.
6 CMS JANT VE MAKİNA SANAYİİ A.Ş.
7 KARDEMİR LTD. ŞTİ. ALİAĞA ŞB.
8 HUGO BOSS LTD. ŞTİ.
9 KOCAER HADDECİLİK A.Ş. ALİAĞA ŞB.
10 ÇEBİTAŞ A.Ş.
İhracatta ilk 10 firma, 100 büyük firmanın ihracatının %67,6’sını karşılamaktadır.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
100 BÜYÜK FİRMA İÇİNDE EN YÜKSEK İSTİHDAM SAĞLAYAN İLK 10 ÜYEMİZ
SIRA FİRMA
1 İMBAT MADENCİLİK A.Ş.
2 HUGO BOSS LTD. ŞTİ.
3 DELPHI AUTOMOTIVE LTD. ESBAŞ ŞB.
4 PETKİM PETROKİMYA A.Ş.
5 CMS JANT VE MAKİNA SANAYİİ A.Ş.
6 SCHNEIDER A.Ş-ÇİĞLİ ŞUBESİ 7 TÜPRAŞ A.Ş. İZMİR RAF. MÜD.
8 CEVHER DÖKÜM SANAYİ A.Ş.
9 XX
10 OSMAN AKÇA A.Ş.
İstihdamda ilk 10 firma, 100 büyük firmanın istihdamının %37,5’ini karşılamaktadır.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
100 BÜYÜK FİRMA İÇİNDE EN YÜKSEK AR-GE HARCAMASI OLAN İLK 10 ÜYEMİZ
SIRA FİRMA
1 SCHNEIDER A.Ş-ÇİĞLİ ŞUBESİ 2 PINAR SÜT A.Ş.
3 KANSAI ALTAN A.Ş
4 DYO BOYA FABRİKALARI A.Ş.
5 NORM CİVATA A.Ş.
6 İZELTAŞ A.Ş.
7 ZF LEMFÖRDER AKS A.Ş.
8 CMS JANT VE MAKİNA SANAYİİ A.Ş.
9 KLİMASAN A.Ş.
10 KOCAER HADDECİLİK A.Ş. ALİAĞA ŞB.
Ar-Ge harcamalarında ilk 10 firma, 100 büyük firmanın Ar-Ge harcamalarının
%71’ini karşılamaktadır.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
2011 yılı çalışmasında %22 artan üretimden satışlar, 2012 yılında sadece
%8,9 artmıştır.
31.241
37.960
41.326
32.640
40.324
43.667
30.000 32.000 34.000 36.000 38.000 40.000 42.000 44.000 46.000
2010 2011 2012
Üretimden Satışlar Toplam Ciro
%8,9
%8,3
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
Üretimin ciro içindeki payında çok az da olsa bir artış söz konusudur.
Diğer yandan ithalatın üretim içindeki payında azalma görülürken, geçen seneki ciddi artışın yani baz etkisinin bunda etkisi vardır.
İhracatın üretim içindeki payında da son 3 yılın en iyi seviyesine ulaşılmıştır.
2012 yılında, 100 dolarlık üretimin, 35 doları ihraç edilirken, 100 dolarlık üretim için firmalarımız 57 dolarlık mal ithal etmiştir.
95,7 94,1 94,6
28,8 34,1
35,3 35,6
64,8
57,0
- 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0
2010 2011 2012
ÜRT/CİRO İHR/ÜRT İTH/ÜRT
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
İlk 100 büyük firma, ihracatta sadece %5, ithalatta da %33 oranında artış gerçekleştirmiştir. Daralan küresel piyasalarda, alternatif pazar bulma konusunda üyelerimizin 2012 yılında oldukça zorlandıklarını görmekteyiz.
Üzücü olan ise dış ticaret dengesinin yeniden açılmaya başlamasıdır.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
51.369
55.127
51.584
50.000 51.000 52.000 53.000 54.000 55.000 56.000
2010 2011 2012
İstihdam (Kişi)
%-6,4
Sanayici emek istihdamını azaltıp, verimi arttırma yoluna gitmiştir. İşgücü verimliliği
konusunda başarılı bir grafik çizilmiştir. 9,0
9,5
9,9
8,4 8,6 8,8 9,0 9,2 9,4 9,6 9,8 10,0
2010 2011 2012
İşgücü Verimliliği
Geçen seneye göre daha az artan ciroya ve ücretlerdeki artışa bağlı olarak, 100 büyük firmanın istihdamı da %6,4 oranında azalmıştır.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
116
136
66
60 70 80 90 100 110 120 130 140
2010 2011 2012
Ar-Ge Gideri
%51,6
Ar-Ge merkezlerinin kurulması ile birlikte artan Ar-Ge giderleri, yeni merkezlerin açılmaması karşısında 2012 yılında %51,6 oranında azalışa geçmiştir.
Sanayideki yapısal dönüşüm için inovatif ürün ve Ar-Ge çok önemlidir. Sn.
Sanayi Bakanı tarafından açıklanan son teşvikler de ümit ediyoruz ki, ihtiyaca cevap verebilecektir. Zira ısrarla ifade ettiğimiz Ar-Ge merkezi kurmada istihdam sayısının indirilmesi hususunda 50’den 30’a yapılacak indirim çok önemlidir.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
Bir şirketin yapmış olduğu yatırımın karlılığını gösteren Aktif karlılık ve özsermaye karlılık oranında 2009 ile birlikte başlayan artış eğilimi özsermaye karlılığında devam ederken, aktif karlılıkta bozulmuştur.
KARLILIK ORANLARI
9,1
9,8 9,5
18,8
22,3 23,5
9 11 13 15 17 19 21 23 25
2010 2011 2012
Aktif Karlılık Özsermaye Karlılığı
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
Finansal riskin göstergesi olan ve borçlanma oranı olarak adlandırılan borç/özsermaye oranı kaynak yapısındaki olası olumsuzluğu göstermesi açısından önemlidir. Firmaların finansman ihtiyacını özkaynaklarıyla mı yoksa borç yoluyla mı sağladığının tespitidir.
Özsermaye yetersizliğinin firmalarımızın yapısal bir sorunu olduğunu biliyoruz. Ancak oranın %100’ü aşması durumu risklidir. Dolayısı ile grafik, son 3 yılda firmalarımızın borçlanma açısından her yıl artan riskini açıkça göstermektedir.
Borç/aktif oranı işletmenin yatırımlarının finansmanında ne ölçüde borç kullanıldığını ifade eder. %50’nin altındaki oranlar tercih sebebidir. 2010 yılında risk sınırına girilmesi durumu, 2012 yılında artarak devam etmiştir.
107,7
127 147,8
51,9 56
59,6
0 20 40 60 80 100 120 140 160
2010 2011 2012
Borç/Özsermaye Borç/Aktif
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
107,7
127
147,8
51,9
56 59,6
104,3
116
51,1
53,7
0 20 40 60 80 100 120 140 160
2010 2011 2012
Borç/Özsermaye Borç/Aktif İSO:Borç/Özsermaye İSO:Borç/Aktif
EBSO İSO
İSO
EBSO
Her yıl İstanbul Sanayi Odası tarafından hazırlanan 500 Büyük Firma çalışması ile paralel sonuçlara ulaşılan 100 Büyük Firma çalışmasında firmaların finansal yapısı, yine benzerlik göstermiştir.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
Karlılık oranları bizlere işletme imkanlarının ne ölçüde etkin kullanıldığını gösterir.
Satış karlılığında 2011 ile başlayan azalma eğilimi 2012 yılında da devam etmiştir. Artan satışlara rağmen, firmalarımızın azalan karlılıkları, işletmelerini büyütme, yeni yatırımlara yönelme konusunda iş dünyasının biraz daha çekingen davranmasına neden olmaktadır. Özellikle de 2012 yılında ve 2013’ün ilk çeyreğinde büyüme rakamlarında özel sektörün azalan yatırımları ve katkısı bu durumu teyit etmektedir.
İSO 500 büyük sanayi kuruluşu çalışmasının yıllar itibari ile analizinin de Odamız sonuçları ile birebir örtüşmesi, üyelerimizin ülkenin dev firmalarından farklı bir yapı içinde olmadıklarını bir kez daha göstermektedir.
7,8
7,1
6,2 7,6
5,6
3 4 5 6 7 8 9
2010 2011 2012
Satış Karlılığı(%) İSO
EBSO İSO
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
Sektör
İhracat (Milyon $)
İhracat Pay
(%)
İthalat (Milyon $)
İthalat Pay
(%)
Dış Ticaret
Açığı
GIDA, İÇKİ, TÜTÜN 1.003 12,2 858 6,5 145
DOKUMA, GİYİM, DERİ, AYAKKABI 597 7,2 33 0,3 564
ORMAN ÜRN. VE MOBİLYA 22 0,3 1 0,01 21
KAĞIT VE BASIM 41 0,5 119 0,9 -78
KİMYA, PETROL, LASTİK, PLASTİK 3.988 48,4 10.351 78,3 -6.363
TAŞ VE TOPRAĞA DAYALI 133 1,6 65 0,5 67
METAL ANA 1.304 15,8 1.091 8,3 213
DİĞER İMALAT 24 0,3 0 0,0 24
MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI 14 0,2 14 0,1 0
METAL EŞYA, MAKİNA VE TEÇH. 149 1,8 122 0,9 28
TAŞIT ARAÇLARI 837 10,2 398 3,0 439
ELEKTRİK VE ELEKTRONİK 127 1,5 168 1,3 -41
TOPLAM 8.240 100 13.221 100 -4.981
Geçen seneye göre; gıda, içki, tütün net ithalatçılıktan net ihracatçılığa geçiş yaparken, Madencilik sektörü dış ticaret açığını sıfırlamış, diğer sektörler mevcut konumunu korumuştur.
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
100 BÜYÜK FİRMANIN DIŞ TİCARETİNİN ÜRETİMDEN SATIŞLAR İÇİNDEKİ PAYI
Sektör İhracat / Üretimden
Satış (%)
İthalat / Üretimden Satış (%)
GIDA, İÇKİ, TÜTÜN 24,8 19,8
DOKUMA, GİYİM, DERİ, AYAKKABI 81,3 4,7
ORMAN ÜRN. VE MOBİLYA 30,6 1,6
KAĞIT ÜRÜNLERİ VE BASIM 13,0 37,5
KİMYA, PETROL, LASTİK, PLASTİK 32,7 84,9
TAŞ VE TOPRAĞA DAYALI 18,4 9,1
METAL ANA 57,2 49,7
DİĞER İMALAT 10,2 0,0
MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI 1,5 1,4
METAL EŞYA, MAKİNA VE TEÇH. 34,0 27,8
TAŞIT ARAÇLARI 82,5 39,1
ELEKTRİK VE ELEKTRONİK 74,3 98,2
ORTALAMA 38,4 31,1
Üretimden satışlar içinde dış ticaretin sektörel payı incelendiğinde;
Taşıt ihracatının üretimden satışlar içindeki payı %82,5, Dokuma, giyim sektörünün payı
%81,3, Elektrik ve Elektroniğin payı %74,3’tür.
Üretimden satışlar içinde ithalatın payı; kimya, petrolde %84,9, Elektrik ve Elektronikte %98,2 olarak gerçekleşmiştir.
FAKTÖR ÖDEMELERİ
CARİ DEĞER (Milyon TL) REEL DEĞİŞİM (%)
2010 2011 2012 2010/2011 2011/2012 2010/2012
Ücret
Ödemeleri 1.723 1.882 1.982 9,2
5,3 15,0 Faiz
Ödemeleri 322 429 359 33,1 -16,2 11,6
Kira Gideri 33 54 52 62,7 - 4,1 56,1
2012 YILI 100 BÜYÜK FİRMA DEĞERLENDİRMESİ
Reel olarak;
Ücret ödemeleri yüzde 5,3 oranında artarken, Faiz ödemeleri yüzde 16,2 azalmış,
Kira giderleri yüzde 4,1 oranında azalmıştır.
Tablodaki reel artışlar özellikle son 2 yılda 100 büyük firmanın karşı karşıya kaldığı maliyet artışı baskısını ortaya koymaktadır. Bu da azalan üretim ve yatırımı açıklamaktadır. Bu anlamda, 2012 yılında faiz ve kira giderlerindeki azalış önemlidir. Ancak özsermaye yetersizliği ve borçla yürütülen işler, bu yapının kolay kırılamayacağını göstermektedir.
GENEL DEĞERLENDİRME;
1. Türkiye ekonomisinin temel sorunlarını, İzmir’in 100 büyük firmasında da görmek mümkündür. Bu sorunlar;
a) Özkaynak yetersizliği ve bunun getirdiği dış kaynak kullanımı sonucunda borç stokunun artması,
b) İthal girdi bağımlılığı ve buna bağlı olarak dış ticaret dengesinin açık vermesi, yani ithalatın ihracattan fazla olmasıdır.
2. Firmalar varlıklarını sürdürmek için sürekli olarak kardan taviz vermek durumunda kalmaktadır.
3. Bu durum firmaların özsermayelerini de zayıflatmaktadır.
4. Tüm bu gelişmelerin firmaların yönetsel sorunları yanında Türkiye’nin makro ekonomik koşullarının reel sektör dostu olmamasıyla yakından ilgisi bulunmaktadır.
5. Dolayısıyla 100 büyük sanayi kuruluşu çalışmasından çıkan sonuçların ekonomi yönetimi tarafından dikkatle değerlendirilmesi ve yatırım-üretim- istihdam dostu bir iklim yaratılması için acil önlemler alınması gerekmektedir.
6. Aksi halde küresel ve ulusal ekonomik gelişmelerin reel sektörü daha da olumsuz etkilemesi söz konusu olacak, bizler de anketimizi yapacak 100 büyük kuruluş bulmakta zorlanacağız.
