Türkiye Şarj Ağları, Şarj İstasyonları Terminolojisi ve
İstasyon Grupları
19.10.2020
Berkan Bayram berkan@tehad.org
EŞARJ EVS GERSAN VOLTRUN ZES www.esarj.com www.sharz.net www.g-charge.com.tr www.voltrun.com www.zes.net Cem Bahar Tamer Şengönül Serdar Şalcı Berkay Somalı Burçin Açan cem.bahar@esarj.com tamer@sharz.net serdar@gersan.com.tr bsomali@zebraelectronics.com burcin.Acan@zorlu.com
TÜRKİYE ELEKTRİKLİ ARAÇ ŞARJ İSTASYONLARI KOMİTESİ
ŞARJ İSTASYONU BİLEŞENLERİ
• Şarj Konnektörü (Charge Connector) : Elektrikli araca fiziksel olarak bağlanan ve elektrik iletimini sağlayan kablo, soket vb. aparat.
• Şarj Besleme Donanımı (EVSE): Şarj ünitesinin bağımsız olarak çalıştırılan ve yönetilen bir
parçası olarak kabul edilir. Şarj donanımları her seferinde sadece bir elektrikli araca enerji verir, bir veya farklı tipte birden fazla şarj konnektöründen oluşabilirler.
3
Şarj Ünitesi
Besleme Donanımı
Besleme Donanımı
Konnektör Konnektör
Konnektör Konnektör
Şarj Ünitesi
Besleme Donanımı
Besleme Donanımı
Konnektör Konnektör
Konnektör Konnektör
Şarj
İstasyonu
ŞARJ İSTASYONU BİLEŞENLERİ (devam)
• Şarj Ünitesi (EV Charger): Elektrikli araçların şarj edilmesi için elektrik enerjisi sağlayan, fiziksel olarak bölünmez bir altyapı unsurudur. Şarj ünitelerinde bir veya daha fazla besleme donanımı bulunabilir.
• Şarj İstasyonu (Charging Station): Bir veya birden fazla şarj ünitesinden oluşan, uzaktan veya yerinde yönetilebilen sistemdir.
4
Örnek Şarj Üniteleri Örnek Şarj İstasyonu Kurulumu
ŞARJ AĞI KAVRAMLARI
5
Şarj İstasyonları Şarj İstasyonu
Operatörü (CPO/CSO)
Elektrikli Araç Kullanıcısı Şarj Ağı Operatörü
(EMP/MSP)
HUB
Elektrik Dağıtım Şirketi
İstasyonlarla Haberleşme
Veri Elektrik
Roaming Platformu
Hizmet Noktası / Yer Sağlayıcı
Diğer Operatörler
Şarj Ağı Topolojisi
ŞARJ AĞI KAVRAMLARI (devam)
• Şarj Ağı (Charging Network): Elektrikli araçları birden çok noktada şarj edebilmek için kurulan, Şarj Ağı Operatörü tarafından yönetilen bütün bir altyapı sistemidir.
• Şarj Ağı Operatörü (EMP/MSP – eMobility Service Provider)*: Elektrikli araç sahiplerine, şarj ağına erişim açarak, şarj hizmeti sağlayan ve şarj işlemleriyle ilgili araç sahiplerinden ödeme toplayan, işletmesini gerçekleştiren şirkettir.
• Şarj İstasyonu Operatörü (CPO/CSO - Charge Point (Station) Operator)*: Şarj istasyonlarını yerinde operasyonel olarak işleten ve üçüncü taraflara bu şarj istasyonlarına erişim sağlayan bir şirkettir. İstasyonlarında gerçekleşen şarj işlemlerinin ödemelerini Şarj Ağı Operatörlerinden alır.
* Aynı kuruluş hem Şarj Ağı Operatörü hem de Şarj İstasyonu Operatörü olabilir.
6
ŞARJ AĞI KAVRAMLARI (devam)
• Hizmet Noktası (Location): Şarj istasyonları ile elektrikli araçlara şarj hizmetinin sağlandığı noktalardır. Bir hizmet noktasında birden fazla istasyon olabilir. (Örnek: Büyük bir otoparkın farklı noktalarındaki şarj istasyonları)
• Yer Sağlayıcı (Location Host): Şarj istasyonlarının fiziksel olarak kurulumunun yapıldığı hizmet noktasının sahibi veya yetkilisi olan tüzel kişi veya şahıslardır. Şarj istasyonlarının elektriksel altyapı ihtiyacı Yer Sağlayıcı’ların elektrik abonelikleri üzerinden karşılanır.
• Yatırımcı/İstasyon Sahibi (Station Owner): Şarj istasyonu yatırımını yapan şahıs veya tüzel kişi.
• Roaming: Araç sahiplerinin, bir operatör tarafından sağlanan şarj ağı üyeliklerini, farklı operatörlerin şarj istasyonlarında da kullanmasına olanak sağlanmasıdır.
7
KULLANIM TİPİNE GÖRE ŞARJ İSTASYONLARI
• Bireysel Şarj İstasyonu (Private Charging Station): Şahısların kendi araçlarını şarj etmek için kullandıkları şarj üniteleridir. Şahsın kendi elektrik aboneliğine (sayacına) bağlanarak elektrik iletimi gerçekleştirilir. Şarj işlemi sırasında kullanıcıdan herhangi bir ödeme alınmaz. Kullanım olarak evdeki herhangi bir elektrikli cihazdan farksızdır.
• Ortak Kullanım Şarj İstasyonu (Semi-Public Charging Station): Halka açık olmayan alanlarda (site/ofis binası, otel otoparkları, vb.), sadece hizmet noktasına girişi kısıtlı olan kişilerin
kullanımı için, istasyon sahibi haricinde üçüncü şahısların kullanımına açık şarj istasyonu tipidir.
Merkezi olarak yönetilebilirler. Uygulama alanına göre şarj işlemi sırasında kullanıcıdan ödeme alınabilir veya ücretsiz şarj işlemi gerçekleştirilebilir.
• Halka Açık Şarj İstasyonu (Public Charging Station): Halka açık alanlarda (AVM, dinlenme tesis, açık otopark, vb.) istasyon sahibi haricinde üçüncü şahısların kullanımına açık şarj istasyonu tipidir. Şarj operatörü firmanın merkezi sistemi üzerinden yönetilirler. Uygulama alanına göre şarj işlemi sırasında kullanıcıdan ödeme alınabilir veya ücretsiz şarj işlemi gerçekleştirilebilir.
8
HİZMET NOKTASININ BAĞLILIK DURUMUNA GÖRE ŞARJ İSTASYONLARI
• Bağımlı Şarj İstasyonu: Hizmet noktası başka bir işletmeye/binaya bağlı bir alana kurulan ve elektrik altyapı ihtiyacı bağlı bulunduğu bina/işletme tarafından karşılanan istasyonlardır. AVM, site, ofis, dinlenme tesisi vb. hizmet noktalarının açık/kapalı otoparklarında konumlandırılan istasyonlar bağlı istasyonlardır.
• Bağımsız Şarj İstasyonu: Hizmet noktası başka herhangi bir işletmeye/binaya bağlı bir alana kurulmayan, elektrik altyapı ihtiyacı bağımsız olarak sadece şarj istasyonu için açılmış olan ve şarj istasyonu operatörü firma tarafından işletilen istasyonlardır. Yol üstü güzergahlar ve
cadde/sokak kaldırımları vb. alanlara kurulan, başka bir işletmenin alanında olmayan istasyonlar, bağımsız istasyonlardır.
Bağımlı Şarj İstasyonu Bağımsız Şarj İstasyonu 9