TÜRKİYE’DE GDO MEVZUATI
Dr. Arzu ÜNAL Birim Başkanı
Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Biyoteknoloji Araştırma Merkezi
SUNU İÇERİĞİ
• Tanımlar, tarihsel gelişim ve kronoloji
• Dünyadaki durum
• Türkiye’deki uygulamalar
BİYOTEKNOLOJİ
Biyolojik araç, sistem ve süreçlerin üretim ve hizmet endüstrilerine
uygulanması
BİYOGÜVENLİK
İnsan, hayvan ve bitki sağlığı ile çevre ve biyolojik çeşitliliği korumak için
GDO ve ürünleri ile ilgili faaliyetlerin
güvenli bir şekilde yapılması
Genetiği Değiştirilmiş Organizma (GDO)
Genetik yapısı doğal süreçler ile edilmesi mümkün olmayan Gen Teknolojisi ve Modern
Biyoteknoloji yöntemleri kullanılmak suretiyle gen aktarılarak elde edilmiş, yeni özellikler kazandırılmış organizmalara “Genetik Yapısı Değiştirilmiş
Organizma (GDO)” veya uluslararası kullanımı ile
“Living Modified Organism (LMO)= Değiştirilmiş Canlı Organizma veya Genetically Modified
Organisms (GMO)” denilmektedir. "Transgenik ”
tabiri de aynı anlamda kullanılmaktadır.
Genetiği Değiştirilmiş Organizma (GDO)
Kaynak: en.wikipedia.
Biyoteknoloji’nin Tarihi
MÖ 800 Yapay melezleştirme metodu MÖ 4000 Yoğurt ve peynir üretimi
MÖ 6000 Maya mantarları yardımıyla bira, şarap ve ekmek yapımı 1675 Mikroskop yardımıyla ilk kez mikroorganizmaların keşfi
1863 Pasteur’ün fermantasyon üzerine yaptığı çalışmalar 1865 Gregor Mendel kalıtım yasası
1953 DNA’nın çift sarmallı yapısı
1960-70 Gen kopyalanması metodu ve rekombinant DNA teknolojisi 1975 Tek klonlu antikor (monoclonal antibody) üretimi
1977 Kopyalanan genin nükleik asit dizilimini belirleyen Sanger metodu 1978 DNA parçalarını kesmekle görevli enzimlerin keşfi
1980 Escherichia coli’nin, insülin ve diğer ilaçların üretiminde kullanılması
1993 DNA parçalarını hızla çoğaltan PCR (Polymerase Chain Reaction) mekanizması 1990 Gen tabancasıyla ilk kez DNA naklinin mısıra yaplması,
1992 Rekombinant, FDA tarafından ilk kez onaylanan rekombinant DNA ürünü Insulin 1994 FDA’nin ilk kez GD domatesi onaylaması "Flavr Savr“
1995-1996 GD soya fasulyesi ve mısırın dünyada satışa sunulması 1999 A vitamini üreten pirinç (Golden rice) üretimi
2002 Tarım genetiği tarihinde bir ilk olan pirincin DNAsının tamamiyle çözümü 2004 Kendiliğinden kafeinsiz olan kahvenin Japonya’da üretilmesi
Biyoteknoloji’nin Gelişimi
1800-1953 : Temel çalışmalar, genetik 1953-1976 : DNA araştırmaları
1977-2008 : Modern biyoteknoloji / biyoteknolojide altın çağ 1863 Louis Pasteur, mikroorganizmalar ve fermentasyon
1859 Charles Darwin, doğal seçim hipotezi
1865 Gregor Mendel, kalıtım yasası “Faktörler nesilden nesile aktarılır”
1953 James Watson ve Francis Crick, DNA’nın keşfi 1966 Genetik kodun şifresi çözüldü
1972 İlk rekombinant DNA molekülünün oluşturulması restriksiyon ve ligaz enzimleri
1978 Rekombinant DNA teknolojisi ile insan insülini bakteride üretildi (Genentech)
1986 İlk rekombinant aşı (hepatit)
İlk transgenik tütün bitkisinin ekimi onaylandı 1994 Flavr Savr domates onaylandı
İlk Geliştirilen Gıda Olarak Kullanılan GD Bitki
•Ticari amaçla üretimde kullanılan ilk GD bitki
“Flavr Savr”
• Olgunlaşma, yumuşama ve çürüme işlemleri geciktirilerek uzun bir raf ömrü
•1988-1992 yıllarında ABD’de alan denemeleri
•1994 yılında FDA tarafından gıda ve yem için onaylandı.
•Genin kaynağı Agrobacterium tumefaciens
•1997 yılında üretim durduruldu.
Dünyada 2011 yılında;
• 29 ülkede,
• 16,7 milyon üretici,
• 160 milyon ha alanda
GD bitki üretimi yapmıştır.
Yaygın Kullanılan Genetiği Değiştirilmiş Bitkiler
Değiştirilen bitki Aktarılan genetik özellik Genin kaynağı
Mısır, soya, pamuk, patates, domates
Böcek direnci (Bt) Toprak bakterisi
(Bacillus thuringiensis)
(cry1Ab geni, cry1F geni, cry34Ab1 geni, vb)
Mısır, soya, pamuk, kolza, şeker pancarı, pirinç,
keten
Zararlı ot ilacına dayanıklılık Çeşitli bakteriler (Agrobacterium sp Achromobacter Streptomyces
Klebsiella pneumoniae)
(cp4 epsps geni, pat geni, vb) Kabak, papaya, patates Virüs direnci Bitki virüsü
Domates Meyve olgunlaşma süresinin
geciktirilmesi
Toprak bakterisi (Pseudomonas chlororaphis) veya
Virüs (E. coli T3 bacteriophage) (ACCd geni, vb)
GD Bitkilerin Kullanılma Gerekçeleri
Mısır : Sap ve koçan kurduna dayanıklı, yabancı ot ilacına dayanıklı
Soya : Yabancı ot ilacına dayanıklı
Kanola : Yabancı ot ilacına dayanıklı
Pamuk : Pembe ve yeşil kurda dayanıklı, yabancı ot ilacına dayanıklı
Patates : Virüse ve patates böceğine dayanıklı
GD Bitki Üreten Başlıca Ülkeler, 2011 yılı
Sıra Ülke Ekim alanı
(milyon ha)
Üretilen GD bitkiler
1 ABD 69,0 Soya, mısır, pamuk, kanola, papaya, şeker pancarı, yonca
2 Brezilya 30,3 Soya, mısır, pamuk
3 Arjantin 23,7 Soya, mısır, pamuk
4 Hindistan 10,6 Pamuk
5 Kanada 10,4 Kanola, mısır, soya, şeker pancarı
6 Çin 3,9 Pamuk, papaya, kavak, domates, tatlı biber
7 Paraguay 2,8 Soya
8 Pakistan 2,6 Pamuk
9 Güney Afrika 2,3 Soya, mısır, pamuk
10 Uruguay 1,3 Soya, mısır
Kaynak: Clive James, 2011
Dünyada GD Bitki Üretim Alanı
Kaynak: Clive James, 2011
Genetiği Değiştirilmiş ve Konvansiyonel Bitkilerin Dünyadaki Üretim Alanı ve Oranı (2011)
Kaynak: Clive James, 2012
AB’de Onaylı Çeşitler
Çeşitler Sayı
Soya 7
Mısır 27
Pamuk 8
Kolza 3
Şeker pancarı 1
Patates 1
Mikroorganizma 2
TOPLAM 49
Kaynak:
http://ec.europa.eu/food/dyna/gm_register/index_en.cfm
AB’de GD Bitkiler ve Ekim Alanları (2011)
Sıra Ülke Ekim alan (ha) Bitki
1 İspanya 97.346 Mısır
2 Portekiz 7.724 Mısır
3 Çek Cumhuriyeti 5.090 Mısır
4 Polonya 3.900 Mısır
5 Slovakya 760 Mısır
6 Romanya 588 Mısır
7 İsviçre 15 Patates
8 Almanya 2 Patates
Kaynak:
USDA Foreign Agricultural Service, March 8, 2012.
BASF Cultivation of Amflora Potatoes To Be Lower in 2011. Dow Jones Newswire. January 31, 2011.
Uluslararası Biyogüvenlik ve GDO Politikaları
Geleneksel Eşdeğerlik Prensibi
Transgenik Ürünler geleneksel ürünlerden farksız ve güvenilir kabul edilmekte, etiketleme zorunlu değil
İhtiyatlılık Prensibi (Precautionary Principle)
Transgenik ürünler geleneksel ürünlerden farklı görülmekte ve ayrı bir yasal düzenlemeye tabi tutulmakta, etiketleme zorunlu (Türkiye’nin benimsediği politika)
TÜRKİYE’DE BİYOGÜVENLİK UYGULAMALARI
•14 Mayıs 1998, Transgenik Kültür Bitkilerinin Alan Denemeleri Hakkında Talimat,
•26 Ekim 2009, Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı
Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik,
•26 Mart 2010 Biyogüvenlik Kanunu
•13 Ağustos 2010, iki yönetmelik,
•Biyogüvenlik Kurulu ve Komitelerin Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik,
•Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmelik.
Kanun Hazırlama Çalışmaları
UNEP/GEF hibe desteği ile 2002-2005 yıllarında yürütülen
“Ulusal Biyogüvenlik Çerçevelerinin Geliştirilmesi Projesi”
kapsamında;
• yasal sistem,
• yönetim sistemi,
• kurumsal mekanizma,
• risk değerlendirme ve yönetimini de içeren karar verme sistemi,
• GDO’ların izlenmesi, belirlenmesi ve tanımlanmasını da içeren kontrol sistemi
• halkın katılımı ve bilgilendirilmesi mekanizması unsurlarından oluşan Ulusal Biyogüvenlik Çerçevesi belirlenmiştir.
Çalışma Toplantıları Protokolün
Tanıtımı
Mevcut Durum Tespiti İçin
Surveyler
Ulusal Biyogüvenlik Çerçevesi
Bölgesel Deneyimler
Survey Sonuçlarının
Analizi
Biyogüvenlik Kanun Taslağı
Kanun Hazırlama Çalışmaları
Kanun Hazırlama Çalışmaları
•Birçok toplantı, çalıştay ve surveyden sonra,
•Kamu kurum ve kuruluşları,
•üniversiteler,
•sivil toplum kuruluşları,
•meslek örgütlerinin de dahil olduğu,
•55 değişik kurum ve kuruluştan
•99 uzmanın katılımı, uzmanlar arasından belirlenen
•27 kişilik bir komisyonun 6 aylık çalışması ile;
• AB Müktesebatı,
• Kartagena Biyogüvenlik Protokolü
• Ülkemizin durumu ve ihtiyaçları
dikkate alınarak Biyogüvenlik Kanunu hazırlanmıştır.
Kanun Hazırlama Çalışmaları
Görüş alma
• İlgili kamu kurum ve kuruluşları,
• Meslek örgütleri,
• Sivil toplum kuruluşları,
• Üniversiteler,
• Bakanlık web sayfası
BİYOGÜVENLİK KANUNU
Kanun;
-Cartagena Biyogüvenlik Protokolü -AB Müktesebatı
-Ülkemizin durumu ve ihtiyaçları baz alınarak hazırlandı
18 Mart 2010 tarihinde TBMM’de “Biyogüvenlik Kanunu”
kabul edildi.
26 Mart 2010 tarih ve 27533 sayılı Resmi Gazete’de 5977 sayılı kanun olarak yayımlandı.
Ülkemizde GDO Mevzuatı
5977 sayılı Biyogüvenlik Kanunu
• 13 Ağustos 2010 tarih ve 27671 sayılı Resmi Gazete’de Biyogüvenlik Kanunu’na ait iki yönetmelik,
1. Biyogüvenlik Kurulu ve Komitelerin Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik
2. Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmelik
• Biyogüvenlik Kanunu ve iki yönetmelik 26 Eylül 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Biyogüvenlik Kanunu
5 BÖLÜM
18 MADDE
Biyogüvenlik Kanunu
1. BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar 2 Madde
2. BÖLÜM Temel Esaslar 5 Madde
3. BÖLÜM Bakanlığın Görev ve Yetkileri ile Kurul ve Komiteler 6 Madde
4.BÖLÜM Hukuki Sorumluluk, İdari Yaptırımlar ve Ceza Hükümleri 2 Madde
5.BÖLÜM Yönetmelik ve Son Hükümler 3 Madde
Biyogüvenlik Kanunu
AMAÇ
Bilimsel ve teknolojik gelişmeler çerçevesinde,
modern biyoteknoloji kullanılarak elde edilen genetik
yapısı değiştirilmiş organizmalar ve ürünlerinden
kaynaklanabilecek riskleri engellemek, insan, hayvan
ve bitki sağlığı ile çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin
korunması, sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla
biyogüvenlik sisteminin kurulması ve uygulanması, bu
faaliyetlerin denetlenmesi, düzenlenmesi ve izlenmesi
ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.
Biyogüvenlik Kanunu
KAPSAM
• GDO ve ürünleri ile ilgili; araştırma, geliştirme, piyasaya sürme, izleme, kullanma, ithalat, ihracat, nakil, taşıma, saklama, paketleme, etiketleme ve depolama vb.
faaliyetlere dair hükümler
•Veteriner tıbbi ürünler ile Sağlık Bakanlığı tarafından
ruhsat veya izin verilen beşeri tıbbi ürünler ile kozmetik
ürünleri bu kanun kapsamı dışındadır.
Kaza ve acil durum tedbirleri
İthalat-İhracat
Risk
değerlendirme
KANUN
Kaçakçılık Risk yönetimi
Sosyo-ekonomik
değerlendirme Halkın
bilgilendirilmesi
Belgeleme Gizli bilgi
Transit Biyogüvenlik
Kurulu
Bilimsel Komiteler Denetleme,İzleme,
Kontrol
Kuralları Belirlenen Hususlar
Biyogüvenlik Kanunu
TEMEL ESASLAR
•
Başvuru, değerlendirme ve karar verme,•
Risk değerlendirme, sosyo-ekonomik değerlendirme ve risk yönetimi,•
Yasaklar,•
Basitleştirilmiş işlem,•
Karar sonrası yapılacak işlemler.Biyogüvenlik Kanunu
TEMEL ESASLAR
GDO veya ürünlerinin;
•
ithalatı,•
ihracatı,•
deneysel amaçlı serbest bırakılması,•
piyasaya sürülmesi,•
genetiği değiştirilmiş mikroorganizmaların kapalı alanda kullanımı,bilimsel esaslara göre yapılacak risk değerlendirmesine göre karar verilir.
Biyogüvenlik Kanunu
Risk değerlendirme sonuçlarına göre risk oluşturmayacağı belirlenen başvurular için verilen kararın geçerlilik süresi
ON YIL
TEMEL ESASLAR
Biyogüvenlik Kurulu Değerlendirme Süreci
1 Gen sahibi / ithalatçının Bakanlığa başvurusu 2 Başvurunun Biyogüvenlik Kuruluna iletilmesi
3 Biyogüvenlik Kurulunun başvuruyu değerlendirmesi 90 gün
4 Başvuru sahibine geri bildirim (Kabul / Red) 15 gün
5 Bağımsız Bilimsel Komitelerce rapor hazırlaması
270 gün
6 Raporların kamuoyu görüşüne açılması (21 gün-referandum değil) 7 Bilimsel Komitelerce Kamuoyu görüşlerinin değerlendirilmesi
8 Kurulun raporları ve kamuoyu görüşlerini değerlendirerek nihai Kararını vermesi
9 Biyogüvenlik Kurulu’nun Karar vermesi
10 Kurul’un Karar’ını Bakanlığa bildirmesi 30 gün
11 Bakanlığın Olumlu Kararı Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere
göndermesi 15 gün
12 Bakanlığın Olumsuz Kararı başvuru sahibine bildirmesi 15 gün
13 Olumsuz Karar’a itiraz süresi 60 gün
14 Kurul’un itiraz başvurusunu değerlendirmesi 60 gün
Bakanlık
Başvuru
BİYOGÜVENLİK KURULU
Başvuru Sistemi
BAKANLIK
Ek bilgi/belge talebinde geçen süre dikkate alınmaz.
Başvuru sahibi
15 gün
90 gün
evet hayır
BAKANLIK
Nihai değerlendirme raporu
Sosyo-ekonomik Değerlendirme
Halkın Katılımı
Risk
Değerlendirme
KURUL KARARI
evet hayır
Karar Verme Sistemi
BİYOGÜVENLİK KURULU
270 gün
Ek bilgi/belge talebinde geçen süre dikkate alınmaz.
Karar Verme Sistemi
KURUL KARARI
hayır
60 gün
evet hayır
KURUL KARARI itiraz
BAŞVURU SAHİBİ
60 gün
Biyogüvenlik Kanunu
AR-GE
Başvuru ve karar verme süreci GDO ile ilgili araştırma ve geliştirme çalışmaları için
geçerli değildir.
Biyogüvenlik Kanunu
Yasaklar
•GDO ve ürünlerinin onay alınmaksızın piyasaya sürülmesi,
•GDO ve ürünlerinin, Kurul kararlarına aykırı olarak kullanılması veya kullandırılması,
•Genetiği değiştirilmiş bitki ve hayvanların üretimi,
•GDO ve ürünlerinin Kurul tarafından piyasaya sürme kapsamında belirlenen amaç ve alan dışında kullanımı,
•GDO ve ürünlerinin bebek mamaları ve bebek
formülleri, devam mamaları ve devam formülleri ile
bebek ve küçük çocuk ek besinlerinde kullanılması.
Sorumluluk ve Cezai Hükümler
• Yasal sorumluluk olarak müteselsil sorumluluk benimsenmiştir,
• GDO ve ürünlerini bu Kanun hükümlerine aykırı olarak ithal eden, üreten veya çevreye serbest bırakan kişi, beş yıldan oniki yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Biyogüvenlik Kanunu
Biyogüvenlik Kurulu dokuz üyeden oluşmaktadır:
• Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı dört üye (iki üye bakanlık, bir üye üniversite, bir üye sivil toplum kuruluşu / meslek örgütü)
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bir üye
• Orman ve Su İşleri Bakanlığı bir üye
• Sağlık Bakanlığı bir üye
• Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bir üye
• Ekonomi Bakanlığı bir üye
Biyogüvenlik Kurulu
Biyogüvenlik Kurulu
GDO veya ürünlerine ilişkin yapılan başvuru hakkında
•Bilimsel Komiteler tarafından bilimsel
esaslara göre yapılan risk değerlendirmesi, sosyo-ekonomik değerlendirme ve
•Bilgi değişim mekanizmasına gelen görüşleri
dikkate alarak Karar verir.
Bilimsel Komiteler
Bilimsel Komiteler (Risk değerlendirme ve Sosyo- ekonomik değerlendirme) Bilimsel tavsiye görüş
oluştururlar.
Komiteler uzmanlar havuzundan seçilen on bir kişiden oluşmaktadır.
Uzmanlar Havuzu Biyogüvenlik Bilgi Değişim Mekanizması aracılığıyla müracaat edenler
arasından yapılacak değerlendirme ile Kurul
tarafından oluşturulan üniversite öğretim üyeleri ve
TÜBİTAK uzmanlarıdır.
Uzmanlık Konuları
Bakteriyoloji
Besin Hijyeni
Bitki Biyoteknolojisi
Bitki Islahı
Bitki Sistematiği
Biyokimya
Biyometri
Botanik
Çevre
Din Sosyolojisi
Doku Kültürü
Ekonomi
Enfeksiyon Hastalıkları
Entomoloji
Enzim Biyokimyası
Fitopatoloji
Farmasötik Toksikoloji
Felsefe
Fizyoloji
Gen Hukuku
Gastrointestinal Sistem
Genetik
Gıda Biyokimyası
Gıda Biyoteknolojisi
Gıda İşleme
Gıda Kimyası
Gıda Teknolojisi
Gıda Hijyeni
Halk Sağlığı
Hukuk
Hayvan Besleme
Hayvan Biyoteknolojisi
Hayvan Yetiştirme
Herboloji
İnsan Beslenmesi
İlahiyat
İşletme
Mikrobiyoloji
Moleküler Biyoloji
Moleküler Biyoteknoloji
Moleküler Genetik
Parazitoloji
Patoloji
Psikoloji
Populasyon Genetiği
Sosyoloji
Toksikoloji Ve Allerji
Viroloji
Biyogüvenlik Bilgi Değişim Mekanizması
•«Türkiye Biyogüvenlik Bilgi Değişim Mekanizması» 05 Ekim 2010 tarihinde hizmete sunulmuştur, (TAGEM web
sayfasından takip edilebilir).
•GDO ve ürünleri ile ilgili;
•bilimsel, teknik ve uygulamaya ilişkin bilgi ve
belgelerin ulusal ve uluslararası seviyede alışverişinin kolaylaştırılması
•kamuoyunun bilgilendirilmesi ve karar sürecine katılımının sağlanması
•Biyogüvenlik Kurulu’na yapılan başvurular, başvurularla ilgili bilimsel risk değerlendirme, sosyo-ekonomik değerlendirme raporları, kararlar ve biyogüvenlik ile ilgili bilimsel
çalışmaların sonuçları paylaşıma açıktır.
Biyogüvenlik Bilgi Değişim Mekanizması
Uzmanlar Havuzuna Katılım:
www.tbbdm.gov.tr
GD ürünlerin ithal başvuru sahipleri ve kullanım amacı
Başvuru Sahibi Çeşitler Kullanım Amacı
Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Derneği İktisadi İşletmesi
3 soya, 22 mısır, 3 kolza ve 1
şeker pancarı YEM
Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği İktisadi İşletmesi (BESD- BİR)
22 mısır ve 3 kolza YEM
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği
(YUM-BİR) 22 mısır YEM
Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF)
3 soya, 21 mısır, 3 kolza, 1
şeker pancarı ve 1 patates GIDA
ÜNAK Gıda ve Kimyevi Maddeler San.
Tic. Ltd. Şirketi
3 soya GIDA
Tüm Gıda Dış Ticaret Derneği
(TÜGİDER)
3 soya
GIDA Biyoetanol Üreticileri Derneği İktisadi
İşletmesi 22 mısır BİYOETANOL
Yem amaçlı kullanım için 3
adet soya çeşidi
Yem amaçlı kullanım için
16 adet mısır çeşidi
Bugüne kadar izin verilmiştir.
Türkiye’de GDO’lar ile ilgili durum
26 Ocak 2011
24 Aralık 2011’de 13 Adet 21 Nisan 2012’de 3 Adet
Türkiye’de GDO’lar ile ilgili durum
Bugüne kadar 3 adet GD soya ve 16 adet GD mısır çeşidi yem amaçlı olarak onaylanmıştır.
Gıda amaçlı olarak onay verilmiş bir GD
çeşit bulunmamaktadır.
İthalatçılar
Aracı veya yem bayi
Yem fabrikaları
Hammadde İşleme Tesisi
Soya yağı
Boya ve reçine sanayi
Kendi yemini üreten Yetiştirici
51
İl Müdürlüğü
Yem üreten işletmeler
ithalatçılar Aracı ve bayiler
Hammadde işleyen işetmeler
52
53
GDO’lu ile yemlerin etiketlenmesi
Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmeliğin “Yemlerin
etiketlenmesi” başlıklı 19 uncu
maddesinde etiketlemenin nasıl yapılacağı
ile ilgili hususlar yer almaktadır.
GDO’lu yemlerin yurtiçi kontrolü İthalatına izin verilen GDO’ lu yemlerin Biyogüvenlik
Kanunu ve Biyogüvenlik Kurulu kararlarına uygun olarak denetim ve izlenebilirliğinin
sağlanabilmesi için:
Ülke içinde dolaşımı, işlenmesi ve depolanması sırasında,
•Bu ürünlerin hangi firmalar tarafından ne miktarda ithal edildiği ve kimlere satıldığı
•Hangi fabrikalarda işlendiği ve bunlardan ne kadar
yem üretildiği izlenmekte ve denetlenmektedir.
Yemlerde GDO Analizi için Yetkilendirilmiş Laboratuvarlar
AB Komisyonunun 24 Haziran 2011 tarih ve (619/2011 EC) No.lu Direktifine uyumlu olarak yemlerde numune alma ve GDO
analizi yapılması için;
1. Ulusal Gıda Referans Laboratuvarı
2. Ankara Gıda Kontrol Laboratuvarı
3. İstanbul Gıda Kontrol Laboratuvarı
yetkilendirilmiştir.
GDO Haberleri
GDO Haberleri
TEŞEKKÜRLER
www.gsb.gov.tr
