SOSYAL BİLGİLER 7. SINIF 1. ÜNİTE FASİKÜLÜ

SOSYAL BİLGİLER 7. SINIF

1. ÜNİTE FASİKÜLÜ

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

1.ÜNİTE: İLETİŞİM VE İNSAN İLİŞKİLERİ

İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ

İLETİŞİMİ OLUMLU ETKİLEYEN TUTUM VE DAVRANIŞLAR Açık ve anlaşılır konuşmak. 10. Hoşgörülü davranmak.

Kendini doğru ifade etmek. 11.Güler yüzlü olmak.

Empati kurmak. 12. Önyargısız olmak.

Göz teması kurmak.

Beden dilini doğru kullanmak.

Etkili dinlemek.

Farklılıklara saygılı olmak.

Ben dili kullanmak.

Ses tonunu doğru ayarlamak.

İLETİŞİM:

Duygu düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılmasına ileti-

1-Sözlü İletişim:

Duygu ve düşüncelerin sözcüklerle ifade edilmesidir. Yani konuşma yoluyla kurulan iletişimdir.

2-Sözsüz iletişim:

Duygu ve düşüncelerin beden diliyle ve yüz ifadesiyle başkalarına aktarılmasıdır. Örnek:

El kol hareketleri, yüz ifadeleri (jest ve mimikler) vb.

3-Yazılı iletişim:

Yazı kullanarak gerçekleştirdiğimiz iletişimdir. Örnek:

Mektup yazmak, e-posta veya mesaj göndermek.

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

İLETİŞİMİ OLUMSUZ ETKİLEYEN DAVRANIŞLAR Suçlayıcı konuşmak.

Emir vermek.

Önyargılı davranmak.

Sen dili kullanmak.

Kendi fikrini kabul ettirmeye çalışmak.

Alay etmek.

Eleştiri yapmak.

Beden dilini yanlış ve abartılı kullanmak.

Göz teması kurmamak.

Çok hızlı konuşarak dinleyicinin dikkatini dağıtmak vb.

İLETİŞİM İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR EMPATİ:

Bir kişinin kendisini başkasının yerine koyarak onun duygu ve düşüncelerine anlayıp hissedebilmesidir.

BEN DİLİ:

Karşımızdaki kişiyi suçlamadan ve yargılamadan hissettiklerimizi söylemektir.

Örneğin: Dün okulda seni göremeyince çok meraklandım.

SEN DİLİ:

Suçlama içeren olumsuz içeriklerin yer aldığı iletişim şeklidir.

ÖN YARGI:

Bir kimse veya bir şeyle ilgili olarak belirli şart olay ve görüntülere dayanarak önceden edinilmiş olumlu veya olumsuz yargı diğer bir adıyla peşin hüküm.

JEST:

Duygu veya düşüncelerin el kol veya baş hareketleriyle ifade edilmesidir.

MİMİK:

Duygu ve düşüncelerin kaş, göz, ağız veya çeşitli yüz hareketleriyle ifade edilmesidir.

NOT: Olumlu iletişim insanların birbirini doğru anlamasını sağlarken, olumsuz iletişim insanlar arasında zıtlaşmalara neden olmaktadır.

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

ETKİNLİK-1

Aşağıda verilen davranışların iletişimi olumlu yönde mi yoksa olumsuz yönde mi etkileyeceğini işaretleyiniz.

Olumlu etkiler Olumsuz etkiler

1-Ben dilini kullanmak

2-Kişilere karşı emir cümleleri kullanmak

3-Sen dilini kullanmak

4

-

5-Suçlayıcı ifadeler kullanmak

6-Beden dilini etkili kullanmak

7-Empati kurmak

8-Karşımızdakini yargılayıp eleştirmek

9-Dikkatli dinlemek

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

ETKİNLİK-2

Aşağıda verilen kavramları tabloda verilen cümleleri dikkate alarak eşleştiriniz.

ETKİNLİK-3

Aşağıda verilen deyim ve atasözlerinin iletişimi nasıl etkilediğini belirtiniz.

(olumlu-olumsuz olarak)

Ben Dili Sen Dili Empati Jest ve Mimik Beden Dili Ön Yargı

Odan dağınık olduğunda çok üzülüyorum

Bu sınıfa yeni geldiğin için arkadaşlarının seninle oynamayacağını düşünüyorsun seni anlıyorum

Sen çok başarısızsın

Bizim siteye yeni taşınan komşuları hiç sevmedim Ceylan yengem işaret dili kursu veriyor

Çınar’ın gözleri korkudan fal taşı gibi açıldı

1-İki dinle bir söyle.

2-Bir dilden çıkan bin dile yayılır

3-Hayvanlar koklaşa koklaşa insanlar konu- şa konuşa anlaşır.

4-Kulak arkası etmek

5-Tatlı söz yılanı deliğinden çıkarır 6-Bülbülün çektiği dil belasıdır

7-Dilim seni dilim dilim dileyim başıma ge- leni senden bileyim

8. Tatlı söz dinletir, tatsız söz esnetir.

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

ETKİNLİK- 4

Aşağıdaki cümlelerin doğru olanlarına D, yanlış olanlarına Y harfi koyunuz.

( ) 1. Duygu düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılmasına empati denir.

( ) 2-Bireyler iletişim kurarken mutlaka göz teması kurmalılar ( ) 3-Karşımızdakini anlamanın yolu empati kurmaktır

( ) 4-Argo sözcükler kullanmak iletişimi olumlu etkiler ( ) 5-Kişilerin en temel hakkı yaşama hakkıdır

ETKİNLİK- 5

Aşağıda tabloda verilen ifadeleri uygun alana yerleştiriniz.

Konuşmacıdan Dinleyiciden Kaynaklanan Kaynaklanan

sorunlar sorunlar

1-Dinlerken başka bir işle uğraşmak

2-Beden dilini etkili kullan- mamak

3-Vurgu ve tonlamaya dikkat etmemek

4-Uzun ve anlaşılmayan cümleler kurmak

5-Karşıdakini dinlerken vere- ceği cevabı düşünmek

6-Konuşmacıya karşı önyar- gılı olmak

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

HIZLI İLETİŞİM

Teknolojinin gelişmesiyle iletişim alanında da pek çok gelişme kaydedilmiştir. Günümüzde insanlar görsel, işitsel, hem görsel hem işitsel birçok iletişim aracı kullanmaktadır. Geleneksel iletişim araçları ile birlikte kitle iletişim araçlarının çeşitlenmesi hayatımıza medya kavramını sokmuştur.

MEDYA:

Gazete, dergi, radyo, televizyon ve internet gibi kitle iletişim araçlarının tümüne medya adı verilir. Bilgilerin hızlı bir şekilde yayılması ve insanlar arası etkileşimin sağlanmasında medyanın rolü büyüktür.

BAŞLICA KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARI Televizyon

Radyo Gazete Dergi Akıllı telefon Kitap

Genel Ağ (İnternet) vb.

Günümüzde insanların medya araçlarını yaygın olarak kullanması medyanın sosyal iletişim ve etkileşim gücü- nü artırmıştır. Özellikle insanları özgür ve geniş bir alan sunan genel ağ insanların seslerini duyurmasını kolay- laştırmıştır. Tüm bu yaşananlar günümüzde sosyal medya kavramını ortaya çıkarmıştır.

SOSYAL MEDYA:

Genel ağ üzerinde insanların birbirleriyle yaptığı diyalog ve paylaşımların bütünüdür.

KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARI

Doğru kullanıldığında Yanlış Kullanıldığında KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARI:

Kısa zamanda kalabalık insan topluluklarına ileti ulaştırabilen araçlara kitle iletişim araçları denir.

Toplumun birçok konuda bilgilenme- sini sağlar

İnsanların eğlenceli zaman geçirmesi- ni sağlar

Vatandaşların bilinçlenmesini sağlar Toplumda yardımlaşma ve dayanış- mayı artırır

Özellikle çocuk ve gençlerin bağımlı olmasını sağlar

Sosyalleşmeyi engeller Okuma alışkanlığını azaltır

Sağlık problemlerine neden olabilir Doğru olmayan bilgiler toplumda ya- yılabilir

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

RTÜK, yayın kurallarına uyulmadığı zaman radyo ve televizyon kanallarına uyarı, para ve yayın durdur- ma gibi cezalar verebilir.

AKILLI İŞARETLER

Ülkemizde RTÜK tarafından hazırlanan akıllı işaretler televizyon programlarının hangi yaş grubuna göre hazırlandığını ve yayının içeriğiyle ilgili bize önceden uyarı veren işaretlerdir.

ETKİNLİK -6

Aşağıda verilen cümlelerin sonuna doğruysa D yanlışsa Y yazınız.

ETKİNLİK -7

Kitle iletişim araçlarının bireyler üzerindeki etkilerini belirtiniz. Olumlu Olumsuz Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK ), Ülkemizdeki radyo ve televizyon kanallarının denetleyen kuruluştur.

1-Televizyon internet gazete kitle iletişim araçlarına örnektir 2-Genel ağın hayatımızdaki önemi her geçen gün azalmaktadır

3-Televizyon insanları sadece eğlendirmek için yayın yapar

4-İnternet sayesinde eğitim, bankacılık, alışveriş işlerimiz kolaylıkla yapılmaktadır

5-Kitle iletişim araçları çok kullanıldığında bağımlılığa neden olmaktadır 6-Akıllı işaretler programlar hakkında bize bilgi vermektedir

1-Farklı kültürleri tanımamızı sağlar

2-İnternet sayesinde rahatlıkla alışveriş yapabiliriz

3-Çocukların olumsuz davranışları örnek almalarına neden olur 4-Aile içinde kopukluklara neden olur

5-Dünyadaki gelişmeleri takip edebilmemizi sağlar

6-Duruş bozukluğu göz problemi gibi sıkıntılara neden olur 7-Bilgiye kolay ulaşabiliriz

8-Eğlenceli ve hoş vakit geçirmemizi sağlar.

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

İletişim Özgürlüğü

Kitle iletişim araçlarının temel görevi doğru bilgiyi, insanları yanıltmadan tarafsız ve net bir şekilde toplum- la paylaşmak, onları bilgilendirmektir İnsanların gazete, televizyon vb. Kitle iletişim araçlarından aldığı ha- berlerin doğru olması gerekir.

Kitle İletişim Özgürlüğü

İnsanların düşüncelerini, görüşlerini gazete, dergi, televizyon gibi yollarla insanlara iletme serbestliğine de- nir.

Düşünceyi Açıklama ve Yayma Özgürlüğü

Anayasamızın 25. maddesi: Herkes düşünce ve kanaat özgürlüğüne sahiptir ve düşüncesini serbestçe ifade edebilir derken; 26.maddesi: Herkes düşüncesini söz, yazı resim veya başka yollarla yayma hakkına sahiptir der.

Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması Hakkı

Anayasamızın 20. Maddesi: Herkes özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sa- hiptir.

Konut Dokunulmazlığı Hakkı

Anayasamızın 21. maddesi: Kimsenin konutuna dokunulamaz. Yazılı bir emir bulunmadıkça kimsenin konu- tuna girilemez. Ve arama yapılmaz denilmektedir.

Düşünce özgürlüğümüz basın ve yayın hürriyeti her ne kadar anayasa tarafından koruma altına alınmışsa da bu haklarımız sınırsız değildir. Buna göre bu haklar;

Savaş, seferberlik, sıkıyönetim vb. olağanüstü durumlarda Ülke menfaatlerinin korunması

Suç işlenmesinin önlenmesi Genel ahlakın korunması

Kamu güvenliği ve sağlığının korunması gibi durumlarda kanunlar çerçevesinde kısıtlanabilir.

TEKZİP:

Basın ve yayın organlarında bazen yanlış veya eksik bilgiler verilebilir.

Bu tür yanlışlıklar yapıldığında bireyler tarafından ya da kuruluşun kendisi tarafından yanlışı düzeltmek için bir düzeltme yazısı hazırlanır. Bu düzeltme yazısına TEKZİP denir.

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

SANSÜR:

Televizyon, gazete, dergi gibi basın organlarındaki program, yazı, resim ve karikatürlerin toplum menfaati, basın ahlak ilkelerine aykırı olması durumunda yayınların bir süreliğine veya tamamen durdurulmasına san- sür denir.

ETKİNLİK- 8

Aşağıdaki bilgileri maddelerle eşleştiriniz.

Madde 22: Her- kes, haberleşme hakkına sahiptir.

Madde 21: Kimsenin konutuna dokunula- maz.

Madde 20: Özel ha- yatın gizliliğine ve aile hayatının gizliliği- ne dokunulamaz.

Kişilerin haber- sizce fotoğrafı- nın çekilmesi

Haberimiz olmadan evi- mize girilmesi

Kişilerin sosyal medyayı takip etmesi

Kişiye ait gün- lüğün başkaları tarafından okunması a

b

c

d

e Kişilerin iste-

diği haber kanalın izle- mesi

ETKİNLİK- 9

1- İletişimin sağlıklı olması için aşağıdaki yöntemlerden hangisi kullanılmalıdır?

Ben Dili Sen Dili Etkin Dinleme

Yalnız II I,II ve III Yalnız III I ve I

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

2- I. Beden dilini kullanma II. Gözlerini kaçırma III. Ölçüsüz konuşma IV. Ben dilini kullanma

Yukarıda belirtilen davranışlardan hangileri iletişimi olumsuz etkiler?

Yalnız I I, III, IV II ve III I, II, III ve IV

3- Aşağıdaki davranışlardan hangisi iletişimi olumsuz etkiler?

A) Jest ve mimik kullanma B) Etkili dinleme

C) Empati kurma D) Ön yargılı yaklaşma

4- İletişimde önemli davranışlardan biri de etkili ve dikkatli dinlemedir?

Buna göre;

I. Konuşmacının sözünü sık sık kesmek II. Konuşmacı ile göz teması kurmamak III. Dikkatini karşıdaki kişiye vermek

Yukarıda belirtilen davranışlardan hangileri iyi bir dinleyici örneği değildir?

A) Yalnız III B) I, II ve III C) I ve II D) Yalnız I

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

5- Aşağıdaki davranışlardan hangisi iletişimin olumsuz olduğunu gösterir?

A) 7/K Sınıfının, sınıflarına yeni gelen Ece’ye karşı ön yargılı olmaları B) Ali Bey’in kızı Ebru ile konuşurken gözlerinin içine bakması

C) Temizlik yapan Ayla Hanım’ın oğlu soru sorunca temizliğe ara vermesi D) Murat Bey’in canı sıkkın olan arkadaşıyla konuşup, empati kurması

6- İletişim; duygu düşünce ve davranışların akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarma işidir.

Yukarıdaki tanıma göre;

I. İletişim duygu ve düşünce aktarımıdır II. İletişim kurmak için pek çok yol bulunur III. İletişim sadece konuşarak kurulabilir İfadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I,II ve III

7- Aşağıdakilerden hangisi doğru bir iletişimin unsurları arsında gösterilemez?

A) Empati kurmak B) Etkin dinleme C) Sen dilini kullanmak D) Ben dilini kullanmak

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

8- Nasreddin Hoca’ya sormuşlar:

- Bilge bir kişi olmanın yolu nedir?

Nasreddin Hoca:

-Bileni can kulağıyla dinleyeceksin, demiştir.

Nasreddin Hoca olumlu iletişim kurulabilmesi için iletişimin hangi özelliğine dikkat çekmiştir A) Empati kurmak

B)Göz teması kurmak C) Etkili dinlemek

D) Beden dilini kullanmak

9- Aşağıda verilen temel haklardan hangisi, en temel hakkımızdır?

A) Eğitim hakkı B) Yaşama hakkı

C) Özel yaşamın gizliliği hakkı D) Konut dokunulmazlığı hakkı

10- Herhangi bir haberin yanlış ve eksik bilgiler yoluyla yapılması durumunda haksızlığa uğramış kişi ve ku- rumlar söz konusu haberi yapanlar hakkında ……… talebinde bulunabilir.

Boş bırakılan yere hangisi gelmelidir?

A) Tekzip B) Sansür C) RTÜK

D) Kitle iletişimi

7. Sınıf Sosyal Bilgiler Fasikülü

YANIT ANAHTARI

ETKİNLİK -1 ETKİNLİK -2 ETKİNLİK-3

1-Olumlu 1-Ben Dili 1-Olumlu

2-Olumsuz 2-Empati 2-Olumsuz

3-Olumsuz 3-Sen Dili 3-Olumlu

4-Olumlu 4-Önyargı 4-Olumsuz

5-Olumsuz 5-Beden Dili 5-Olumlu

6-Olumlu 6-Jest-Mimik 6-Olumsuz

7-Olumlu 8-Olumsuz 9-Olumlu

ETKİNLİK-4 ETKİNLİK-5

1-Y Konuşmacıdan Kaynaklanan Dinleyiciden Kaynaklanan

2-D 2-3-4 1-5-6

3-D 4-Y 5-D

ETKİNLİK-6 ETKİNLİK-7 ETKİNLİK-8

1-D 1-Olumlu 1.C-D

2-Y 2-Olumlu 2.B

3-Y 3-Olumsuz 3.A-E

4-D 4-Olumsuz

5-D 5-Olumlu

6-D 6-Olumsuz

7-Olumlu 8-Olumlu

TEST: 1-D 2-C 3-D 4-C 5-A 6-B 7-C 8-C 9-B 10-A