1
ÜCRET GELİRLERİNİN BEYANI
5 SORU - 5 CEVAP
2
2019 yılının son ayında çıkarılan 7194 sayılı Kanun ile belirli bir tutarın üzerinde gelir elde eden ücretlilerin beyanname verme yükümlülüğü doğmuştur.
1. Kimler Beyanname Verme Yükümlülüğü Altına Girmiştir?
Halihazırda yıl içinde birden çok işverenden ücret geliri elde edenlerin o yıl için belirlenen sınırı aşmaları halinde beyanname vermesi gerekmektedir. 01.01.2020 tarihinden itibaren gelir vergisi dilimine %40 oranı ilave edilmiş ve yıllık toplam ücret geliri 600.000 TL’yi aşan çalışanlar için ilave beyan yükümlülüğü getirilmiştir. Ücretin beyan edilip edilmeyeceğine, tarifenin son dilimindeki tutar olan 600.000 TL'nin aşılıp aşılmadığına bakarken ücret dışı gelirler dikkate alınmayacaktır.
2020 takvim yılında elde edilen ücret gelirlilerinin nasıl vergilendirileceğine ilişkin örnek tablo aşağıdaki gibidir:
2020 Yılı 1.Ücretli 2.Ücretli 3.Ücretli 4.Ücretli 5.Ücretli 1.İşveren
Ücret Geliri 700.000 TL 540.000 TL 510.000 TL 280.000 TL 590.000 TL 2.İşveren
Ücret Geliri - - 24.000 TL 39.000 TL 32.000 TL
3.İşveren
Ücret Geliri - - 16.000 TL 15.000 TL 13.000 TL
Yorum
Tek işveren 600.000 TL’nin
üstünde
Tek işveren 600.000 TL’nin altında
Birinci işveren hariç 49.000*
TL aşılmamış
Birinci işveren hariç 49.000
TL aşılmış
Tüm ücretler toplamı 600.000
TL üstünde
Beyan Beyan
edilecek
Beyan edilmeyecek
Beyan edilmeyecek
Beyan edilecek
Beyan edilecek *2020 yılında birden fazla işverenden elde edilen gelir için belirlenen beyan sınırı
2. Beyan Edilecek Gelirlere Uygulanacak İndirimler Nelerdir?
Yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlere ilişkin indirimler Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesi ile diğer kanunlarda belirtilmiştir. Aşağıda belirtilen indirimlerin yapılabilmesi için ilgili mevzuatta belirtilen şartları taşıması gerekmektedir.
Hayat/şahıs sigorta şirketlerine ödenen primler,
Mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait birikim priminin alındığı hayat sigortalarına ödenen primlerin %50’si ile,
Ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primlerinin %100’ü indirilebilir.
İndirim konusu yapılacak primlerin toplamı, beyan edilen gelirin %15’ini ve asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacaktır.
3
Mükelleflerce ödenen primlerin yıllık beyanname ile beyan edilen gelirden indirebilmesi için, bu primlerin yıl içinde ücretin safi tutarının tespitinde ayrıca indirilmemiş olması gerekmektedir.
Eğitim ve sağlık harcamaları,
Beyan edilen gelirin % 10'unu aşmaması, Türkiye'de yapılması ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmesi şartıyla, mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olarak yapılan eğitim ve sağlık harcamaları indirilebilir.
İndirime esas alınacak harcama tutarı, KDV dâhil bedelden oluşmaktadır.
Yazar kasa fişleri tevsik edici belge olarak sayılmamakla birlikte söz konusu harcamaların fatura ile tevsiki zorunludur.
Engellilik indirimi,
Engelli ücretli ile ailesinde bakmakla yükümlü olduğu engelli bulunan ücretli,
Engelli serbest meslek erbabı ile ailesinde bakmakla yükümlü olduğu engelli bulunan serbest meslek erbabı,
Basit usulde vergilendirilen engelliler,
engellilik derecelerine göre belirlenen tutarlarda yararlanabileceklerdir.
Bağış ve yardımlar,
Beyan edilecek gelirin %5’i ile sınırlı olarak indirilebilecek bağış ve yardımlar,
Tamamı indirilebilecek bağış ve yardımlar.
Doğal afetler ile ilgili ayni ve nakdi bağışlar,
Sponsorluk harcamaları,
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89/8. maddesine göre yapılan sponsorluk harcamalarının;
Amatör spor dalları için %100’ü,
Profesyonel spor dalları için %50’si, yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlerden indirim konusu yapılabilecektir.
Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışlar,
İktisadi işletmeleri hariç Türkiye Kızılay Derneği’ne ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti’ne makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışlar,
Diğer kanunlara göre tamamı indirilecek bağış ve yardımlar.
4
3. Yıllık Beyanname Verirken Asgari Geçim İndirimi Uygulamasından Faydalanılabilecek Midir?
Birden fazla işverenden kesinti yoluyla vergilendirilen ücret geliri elde edilmesi dolayısıyla ücret gelirinin yıllık beyanname ile beyan edilmesi halinde, yıl içinde işveren aracılığıyla asgari geçim indiriminden yararlanılması nedeniyle, yıllık beyannamede asgari geçim indiriminden yararlanılması mümkün değildir.
Ücretlerinden vergi kesintisi yapılan ve işverenler aracılığıyla yıl içinde asgari geçim indiriminden yararlanan mükelleflerin, kesintiye tabi ücret gelirlerini yıllık beyannameye dahil etmeleri halinde, beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde kendisine ödenen ücret üzerinden kesilen gelir vergisinin asgari geçim indirimi mahsup edilmeden önceki tutarı mahsup edilecektir. Böylelikle, kaynakta vergileme sırasında ücretliye ödenmiş olan asgari geçim indirimi tutarlarının, yıllık beyanname üzerinden yapılan vergileme sonucunda da ücretlide kalması sağlanmış olacaktır.
4. Mevcut İşverenin Yanı Sıra Serbest Bölgede Bulunan Bir İşverenden Ücret Geliri Elde Edilirse, Bu Tutar Beyan Yükümlülüğüne Dahil Edilecek Midir?
Serbest bölgede elde edilen ve işveren tarafından kesilerek muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde tahakkuktan terkin edilen gelir vergisi dahil ücret gelirleri üzerinden kesilen vergiler, hesaplanan vergiden mahsup edilebilecektir.
Örnek
1. İşverenden Alınan Ücret (Serbest Bölge) 580.000 TL
2. İşverenden Alınan Ücret 10.000 TL
3. İşverenden Alınan Ücret 20.000 TL
Beyan Edilecek Gelir Tutarı 610.000 TL
Birinci işverenden alınan dahil olmak üzere ücretleri toplamı (580.000 TL + 10.000 TL + 20.000 TL) 610.000 TL, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı 600.000 TL) aştığından ücret gelirlerinin tamamı beyan edilecektir. Serbest bölgede terkin edilen tutar, hesaplanan vergiden mahsup edilecektir.
5. Beyanname Nasıl Verilecektir?
2020 yılında elde edilen beyana tabi ücret gelirlerinin, Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile 01-31 Mart 2021 tarihleri arasında kişilerin ikametgâh adreslerine göre yetkili olan vergi dairelerine verilmesi gerekmektedir.
Ücret gelirine ilişkin beyanname;
Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internet ortamında,
Bağlı bulunulan (ikametgahın bulunduğu yer vergi dairesi) vergi dairesine kağıt ortamında,
3568 sayılı Kanun gereği elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış meslek mensupları ile sözleşme imzalanarak e-Beyanname sisteminden
verilebilir. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından “Ücret Geliri Elde Edenler İçin Vergi Rehberi”
hazırlanmıştır.
5
Rödl & Partner İstanbul
Teşvikiye Cad. No: 17 D:12-13-15-20-21 İkbal Ticaret Merkezi
34365 Şişli – İstanbul T +90 (212) 310 14 00 F +90 (212) 327 32 14
Rödl & Partner İzmir
Ankara Cad. No:81 K:7 D:43-44 Bayraklı Tower
35535 Bayraklı – İzmir T +90 (232) 310 14 00 F +90 (232) 310 14 15
“Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Rödl & Partner’a işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.”
