KONJENİTAL HİPOGONODOTROPİK HİPOGONADİZMLİ ERKEKLERDE ESTRADİOL DÜZEYLERİ VE FARKLI HORMONAL TEDAVİ MODALİTELERİNİN ETKİLERİ (Trabado S, et all,Fertil Steril 2011, 95:2324-29) Çalışmanın amacı konjenital hipogonadotropik hipogonadizm (CHH) olan erkeklerde estradiol (E2) eksikliğinin düzeyini ve bu hastaların farklı hormon tedavilerine yanıtlarını araştırmaktır. Fransa’da tek merkezli olarak Paris Bicetre Hastanesi Üreme Endokrinolojisi Departmanında Ocak 2001 ve Ağustos 2010 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya tedavi almış CHH’li, tedavi almamış CHH’li, Klinefelter Sendromlu ve normal sağlıklı erkekler dahil edilmiştir. Sex-hormon-binding
globulin(SHBG),total E2(TE2) yanında biyoaktif E2(BE2) ve serbest E2(FE2) düzeyleri ölçülmüş ve belirlenmiştir.Tedavi alan CHH, tedavi almayan CHH, tedavi almayan Klinefelter sendromlu ve normal sağlıklı erkek gruplarında total,biyoaktif,serbest testosteron(sırasıyla TT,BT,FT),TE2,BE2,FE2 seviyeleri karşılaştırılmıştır.
CHH ,genç erkeklerde T yetmezliğinin nadir rastlanan bir nedenidir.Bu patoloji anormal kemik
gelişimi,ergenlikte hızlı boy uzamasında duraklama, osteopeni ve osteoporoz ile seyreder.Tek başına T tedavisi bu hastalarda nadiren kemik dansitesini arttırır.T hedef organlardaki etkisini direkt androjen reseptörleri üzerinden veya indirekt olarak leydig hücrelerinde testiküler testosteron aromatizasyonu ile oluşan E2 üzerinden gösterir.Estrojenler erkekte kemik mineral dansitesinin artışı ve iskelet sistem gelişiminde kritik öneme sahiptir. Bu nedenle bu çalışmada T enanthate , kombine gonadotropin tedavisi ve dihidrotestosteron(DHT) tedavilerinin kontrol ve çalışma grubundaki hastalarda
sirkülasyondaki E2 seviyeleri üzerine etkisi araştırılmıştır. Çalışma dahilindeki grupları oluşturan hasta özellikleri aşağıdaki gibidir:
1)Tedavi edilmemiş CHH hastaları: 17 yaşında gecikmiş veya inkomplet puberte şikayeti ile başvuran tedavi almayan 91 CHH hastası. Bunların 41 ‘inde Kallman sendromu belirlenmiştir.Bu hastalardan hiçbiri daha önce androjen veya gonadotropin tedavisi almamıştır.
2)Sağlıklı erkekler: 17-46 yaş arası sağlıklı , kadın infertilitesi nedeniyle reprodüktif endokrinoloji bölümüne başvuran çiftler arasından seçilen 63 erkek.
3)Klinefelter Sendromlu hastalar: Klinefelter Sendromlu tedavi almayan 34.5±11.8 yaşları arasındaki 45 erkek.
4)Tedavi edilmiş CHH li hastalar: T enanthate (Androtardyl , Schering, 250µgr IM, her 3 haftada bir- rutin virilizasyon tedavisi kapsamında) tedavisinin hastalarda , dolaşımdaki E2 düzeyleri üzerine etkisini değerlendirmek üzere 101 hasta alınmış, 88 hastaya ise tedavi almayan CHH ve T enanthate tedavisi alanlardaki E2 düzeyleri ile karşılaştırmak için spermatogenezisi sağlamak üzere kombine hCG (Gonadotrophine-chorionique 1500 IU,haftada 2 veya 3 kez 1500 IU, IM) ve recombinant veya extractive FSH tedavisi (Gonal F veya Menopur ,150 IU SC haftada iki veya üç kez) başlanmıştır.
SONUÇLAR
CHH’li hastalarda SHBG düzeyleri,kontrole göre anlamlı olarak yüksektir.Bunun CHH’li hastalardaki düşük T düzeylerine bağlı olarak SHBG sentezindeki baskılanmanın azalmasına bağlı olduğu düşünülmüştür.
TT düzeyleri beklenildiği gibi tedavi almayan CHH’li hastalarda kontrole göre çok düşüktür.
Sirkülasyondaki T düzeyleri ,kontrole göre çok düşük BT ve FT içerir ki bu da androjen defektinin bir indikatörüdür. Klinefelter sendromlu erkeklerde,CHH’lu erkeklere göre TT,BT,FT düzeyleri çok daha yüksektir.
Dolaşımdaki E2 Düzeyleri:
TE2,BE2 ve FE2 değerleri,CHH’lu erkeklerde sağlıklı kontrol ve Klinefelter Sendromlulara göre anlamlı derecede düşüktür.Tüm E2 fraksiyon düzeyleri Klinefelter sendromlu erkeklerde normaldir.
TT,Serum LH ve TE2 Arasındaki Korelasyon:
Serum TT ve serum E2 düzeyleri arasındaki pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı korelasyon vardır.Ayrıca kişisel serum TE2 düzeyleri güçlü şekilde serum LH seviyeleri ile CHH ve kontrol grubundaki tüm hastalarda pozitif korelasyon göstermektedir.
Dolaşımdaki T ve E2’nin ,T enanthate ve hCG-FSH Kombinasyonu veya perkütanöz DHT tedavisi alan CHH hastalarındaki düzeyleri:
CHH’sı olup T enanthate ve kombine hCG-gonadotropin tedavisi alanlar karşılaştırıldığında TT düzeyleri açısından anlamlı fark yoktur.Ancak bu iki farklı tedavi grubunda BT ve FT düzeyleri,T enanthate alan erkeklerde anlamlı şekilde yüksektir.(p<.05) CHH tedavisi almayan hastalar ile karşılaştırıldığında ortalama TE2,BE2 ve FE2 düzeyleri CHH’da T enanthate veya kombine hCG- gonadotropin tedavisi alanlarda anlamlı olarak yüksektir.
Dolaşımdaki E2 fraksiyonları ,T enanthate tedavisi alan CHH’da kontrol grubu ile benzerdir.Farklı olarak oalrak TE2,BE2 ve FE2 düzeyleri CHH’da kombine hCG-gonadotropin tedavisi alanlarda,kontrol ve T enanthate tedavisi alan CHH hastalarına göre anlamlı derecede yüksektir.
TE2 seviyeleri CHH’da T enanthate ve kombine hCG-gonadotropin tedavisi alanlarda anlamlı derecede yükselirken, DHT tedavisi alanlarda TE2 düzeyleri T enanthate alanlara göre düşük seyretmiştir.
TE2:TT Oranı: Kontrol ve T enanthate veya FSH+hCG tedavisi alan CHH’ların Karşılaştırılması:
TE2:TT oranı, kontrol ve T enanthate tedavisi alan CHH arasında anlamlı fark göstermemiştir. Farklı olarak, TE2:TT oranı sınırda olmakla beraber istatistiksel olarak anlamlı derecede kombine hCG- gonadotropin tedavisi alanlarda kontrol ve Tenanthate tedavisi alanlara göre yüksek bulunmuştur.
ÖZET
Klinefelter sendromunun aksine , E2 defekti ile ilişkili CHH hastalığında görülen erkek hipogonadizmi, aromatize androjen veya kombine hCG-gonadotropinlerle ile tedavi edilebilir.
