C a m b r i d g e üniversitesi kitaphanesi M i m a r S i r G. Scott
İ S T A N B U L D ı A A Ç I L A N İ N G İ L İ Z M İ M A R L I K S E R G İ S İ M Ü N A S E B E T İ L E
Eminönü Halkevinde açılan İngiliz mimarlık sergisi bize, İngilterede mimarî eserlerin ilk nümuneierinden, bugünkü modern ingiliz mimarlığına ait eserlere kadar., güzel ve karakteristik numuneler göstermesi itibarile şa- yanı dikkattir.
Bir müddet evvel Ankarada dört yüz fotoğraf do- kümanile açılan bu sergi Eminönü Halkevinde kâfi yer bulunmaması yüzünden küçültülmüş bir şekilde ancak 80 fotoğraf ile temsil edilmiştir. Maamafih, bu az, fa- kat seçkin eserler bize İngiliz mimarlığı hakkında iyi bir fikir edinecek kadar güzel ve bilgili bir şekilde teşhir edilmiştir.
Sergideki eserler, kronoloji sırasile ve esas itibarile iki katagoriye ayrılarak gösterilmiştir. Birinci katagori, eski üslûplardır ki, sıra ile roman, gotik, ortaçağ, rönne- sans devirlerine aittir. İkinci kısmı, modern mimari eser- lere tahsis ediimiştir ki, bugünkü en yeni eserlere kadar gelmektedir.
Sergide eski devir mimarîsi bir roman eser olan Dover şato ve kalesile gösterilmiştir. İngiliz mimari ta- rihinde Norman tarzı 1066 yılında İngilterenin Norman- lar tarafından istilâsından sonra başlar. Bu mimarinin başlıca vasfı zikzak desenli dairevî kemerler ve sağlam duvar satıhlarndan mürekkep bir mimarî oluşudur.
Bundan sonra gotik devrine ait müteaddit meşhur kiliseler teşhir edilmiştir, ingiliz gotiğinin mümeyyiz vasfı, bu devirde taş işçiliğinin ve inşaat usullerinin te- kâmülü sayesinde duvarların incelmesi, daha yüksek ve zarif kemerlerin inşasına imkân hâsıl olmasile göze çaıp- maktadır. İngiliz gotiğinde tezyinat Avrupa memleket-
lerindeki diğer gotik üslûplarda olduğu kadar faz!a de- ğildir.
İngilterede ortaçağ ev mimarîsinden sonra röııesans başlar. Bu üslûp İngilterede asayişin ve sükûnun teessü- sünden sonra, ticaretin inkişaf etmesile zenginleşmesi ne- ticesinde , Avrupa memleketleri ile yapılan temastan doğ- muştur. İngilterede rönesans devrinde bir çok saraylar ve hususî malikâneler inşa ediimiştir.
Sergide bunlardan en mutena nümuneler görülmek- tedir.
Rönesansdan sonra sıra ile XVII, XVIII. acırlarda yapılan meşhur eserler bulunmaktadır. On yedinci asrın en meşhur İngiliz mimarları İnigio Jones ile Christoplıer Wren'dir. Bunlardan «Wren» Londradaki meşhur St.
Paul's katedralini inşa etmiştir. Jones daha ziyade ev inşaatı, iç tezyinat ve mobilye işlerile uğraştı.
18 inci asırda, Wren'in talebeleri Hawksrnoor ve James Gibbs'in eserleri ve sonradan Adam kardeşler bu devrin mimarîsini yaptılar, bu suretle 18 inci asırda mimarî ince bir tezyinî mahiyet aldı. 18 ve 19 ııncu asır- larda ingilterede eski \unan mimarî üslûplarına karşı hissedilen alâkayı görmekteyiz.
Sergide, bu devirlerden sonra 20 inci asrın modern eserleri ile karşılaşıyoruz. Bu devirde zamanımızda ya- şayan meşhur ingiliz mimarlarının eserleri vardır. Bun- lardan Sir G. G. Scott, Sir Edwyn Lutyens, Miss Elisabeth Scott, H. J. Rowe'nin eserleri şayanı dikkattir. Bilhassa kadın mimar Miss Scott'un eseri «Schakespear» tiyatrosu, Sir Gilbert Scott'ün eseri Camberidge üniversitesi kütiip-
M e ş h u r S a n a t k â r l a r ı m ı z :
H E Y K E L T R A Ş İ H S A N ' I N Ö L Ü M Ü
( L a n c a s h i r e ) de gazino ve eğlence p a r k ı İhsan'ın f o t o ğ r a f ı
Dört senedenberi memleketimiz ile İngiltere arasın- da, kültür münasebetlerini genişletmeğe muvaffak olmuj bulunan «British Counsii»e bu sergiyi hazırladığından dolayı memnuniyetimizi bildiririz.
L i v e r p o o l F i l o r m c n i k H a l i M i m a r Joseph E m b e r t o n
hanesi tanınmış İngiliz mimari eserlerindendir.
İngiliz mimarlık sergisindeki eserlerde, mimarların şah- siyetleri ayrı ayrı görüldüğü gibi, İngiliz mimarisinin hu- susiyetleri de ayrıca anlaşılmaktadır.
Heykeltraş. Muallim Zühtü MÜRİTOÖLU
1282 de İstanbulda doğan heykeltraş İhsan, ilk tah- silini hususî bir şekilde yaptıktan sonra «Sanayii Nefise Mektebi Alisi» heykel kısmına yazıdlı. O senelerde mek- tep yeni açılmıştı. İhsan bu mektebin i:k Türk talebesiydi.
O vakit «Sanayii Nefise Mektebi» şimdiki «Eski Şark Eserleri» müzesinin bulunduğu yerde idi. Burada talebe antik eserlerden kopyeler yapmak, canlı modelden portre ve nihayet çıplak gövdeden çalışmak imkânını bulurdu. Fakat hiç bir zaman tamamile çıplak insan vü- cudundan çalışmazdı.
Heykeltraş İhsan da talebelik senelerinde O-^kan Efendinin atölyesinde bu şekilde çalıştı. 1308 de mektebi birincilikle bitirerek hükümet hesabına Fransaya gitti.
Merhum Osman Hamdinin tavsiyesile orada Delhois'nin hususî atölyesine girdi. Fakat bu atölyede uzun miidder kaimadı. Çünkü Delbois atölyesinde hususî siparişlerine
(Devamı 264 üncü sayfada) İ h s a n j n portresi
