PERİMENOPOZAL YILLAR VE
KONTRASEPSİYON
Menopoz yaşı dünya ortalaması 51, ülkemizde
ise 50 dir.
Menopozdan 2-8 yıl kadar öncesinden;
Düzensiz adet kanamaları, Anovulatuar sikluslar,
Fertilitede azalma ve
Vazomotor semptomlarla kendini
gösteren döneme premenopozal dönem
adı verilmektedir.
Son adet kanamasından amenoreik
bir yıl geçtikten sonra ancak klinik olarak
menopoz tanısı konulabilmektedir.
Kırklı yaşların başlarından menopoz sonrası fertilitenin tamamen ortadan
kalktığını varsaydığımız zamana kadar
olan yıllar, perimenopozal yıllar olarak
kabul edilmektedir.
Perimenopozal dönemde karşılaşılan
Adet düzensizlikleri, Vazomotor şikayetler, Emosyonel sıkıntılar,
Genitoüriner atrofiye bağlı sorunlar yanında
Kontrasepsiyon gereksinimi oldukça
önemli bir yer tutmaktadır.
Perimenopozal Dönemde Fertilite
Kırklı yaşlardan menopoza yaklaştıkça fertilite azalmakla birlikte devam etmektedir.
Bu yıllarda overlerdeki foliküllerin sayısı azalmaktadır.
Overlerde çok az sayıda ve fertilizasyon bakımından elverişli olmayan foliküller mevcuttur.
Perimenopozal yaşlardaki oligomenoreik kadınların ancak %35’inde ovulasyon
görülmektedir.
Perimenopozal Dönemde Fertilite
Bu dönemde fertiliteyi etkileyen bir diğer faktör, cinsel aktivitedir.
Perimenopozal yaşlarda cinsel aktivitenin %50 azaldığı gösterilmiştir. Estrojen düzeyindeki
azalma, özellikle vajen epitelinde kuruluk ve atrofi, disparoni ve cinsel isteksizliğe yol açabilmektedir.
Ancak yapılan araştırmalarda cinsel aktivitesini sürdüren kadınlarda estrojen yetersizliği sonucu oluşması beklenen vajinal atrofinin daha az
olduğu gözlenmiştir.
Perimenopozal Dönemde Fertilite
Yeterli çocuk sayısına ulaşmış perimenopozal
kadın artık gebe kalmak istemeyecektir.
İleri Yaş Gebeliklerinin Riskleri
Kadının fizyolojik kapasitesi, 30-40 yaşlarında en üst düzeydedir.
Kırklı yaşlardan sonra bu kapasite giderek azalmaktadır.
İleri yaş gebeliklerinde maternal ve perinatal mortalite ve morbiditeler artmaktadır.
Anne yaşının artması ile ilgili olarak başta
Down sendromu olmak üzere kromozomal
anomalilerin ve sonuçta sağlıksız fetüslerin
görülme olasılığı da artmaktadır.
İleri Yaş Gebeliklerinin Riskleri
Kırk yaş üzeri gebeliklerde spontan abortus oranları 20-25 yaş
gebeliklerinde görülen oranların iki
katına çıkarak %26’lara ulaşmaktadır.
Bu yaş grubu kadınların istenmeyen
gebeliklerinin %45’inin medikal abortus
ile sonlandırıldıkları bildirilmektedir.
Perimenopozda Kontrasepsiyon
Yalnız Progestin İçeren Haplar
Sadece progestin içeren oral kontraseptif ilaçlar, KOK’ler ile aynı koruyucu etkiye sahiptir.
Adet düzenleyici etkileri olmadığı gibi, vazomotor yakınmaları azaltıcı HRT benzeri fayda
sağlamazlar.
Ayrıca kullanım sırasında adet düzensizlikleri ve kadını zaman zaman gebelik şüphesine
düşürebilecek geçici amenorelere sebep olabilirler.
Bununla birlikte, KOK’lerin kontraendike oldukları
durumlarda önerilebilecek etkin bir seçenektir.
Enjektabl Progestinler
Medroksiprogesteron asetat ve noretisterat içeren uzun etkili enjektabl preperatlardır.
Kontraseptif etkileri oldukça güvenilirdir.
Endometriyozis, myom ve ektopik gebelik üzerine olumlu etkileri vardır.
3 ve 2 aylık periyotlar için kontrasepsiyon sağlarlar.
Intramusküler uygulanırlar.
