AFRİKA ÜLKELER COĞRAFYASI
COĞ.303 ÜLKELER COĞRAFYASI -III
10 . HAFTA
AFRİKA’DA TARIM
• Kıtanın ekonomisi tarıma dayanır. Ancak tarım toprakları fazla değildir.
• En önemli tarım alanlarını Akdeniz kıyı bölgesi, Nil vadisi ve deltası ve Cap Bölgesi oluşturur. Geçim tipi tarımsal faaliyetler ağırlıktadır.
• Az da olsa Kahve, Kakao gibi tropikal iklim ürünlerinin yetiştiği plantasyon tarımı yapılmaktadır. Bunların çoğunluğu hâlâ batılı şirketlerin elindedir. ( Muz plantasyonu gibi. )
• Kıta' nın en önemli tarım ürünlerini: Yerfıstığı, Hindistan Cevizi, Şeker Kamışı, Kahve, Kakao, Muz ve Hurma oluşturur. Bu ürünler aynı zamanda Kıta' nın ihracat tarım ürünleridir.
AFRİKA’DA TARIM
• Afrika'nın batısındaki tropik ormanlarda yetişen ve tatlı patates ile yerelmasma benzeyen yam bitkisi buralarda yaşayan halkın temel besinidir.
• Tropik bölgenin doğu kesiminde temel besin maddesi muz, Afrika'nın güneyinde mısır, çayırlık yerlerde ise mısır, dan ve yayla pirinci gibi tahıllardır. Çayırlıklar aynı zamanda hayvancılığa da elverişlidir.
Afrikalılar tarıma açmak istedikleri yerlerdeki bitkileri elbirliğiyle keser, köklerini yakar ve bu alanı bir mevsim için ektikten sonra yeni bir yere göçerler. Tarıma açılan alanlar, bitkilerin yeniden büyümesi için birkaç yıl işlenmeden bırakılır. Böylece aşın ekim nedeniyle toprak verimliliğinin azalması önlenmiş olur.
• Bugün Afrika ülkelerinin çoğu besin maddelerini dış ülkelerden satın almak zorundadır. Çünkü daha fazla besin üretimini zorunlu kılan nüfus artışı ve kentlerin büyümesi karşısında, ancak geçimlik ürünü sağlayabilen geleneksel yöntemler yeterli olmamaktadır. Bu nedenle Afrika yönetimleri
makineli tarım
yöntemleri uygulayarak besin üretimini, gübre kullanımını özendirerek de
toprak verimliliğini artırma çabasındadır.
AFRİKA’DA TARIM
• Sahra'yı çevreleyen topraklardaki uzun kuraklık dönemleri nedeniyle, kıta topraklarının hemen hemen yarısında yaşayan halk açlık tehlikesiyle karşı karşıyadır. Ama, Afrika'nın bu bölümü için olağan olan bu kuraklık açlığın nedenlerinden yalnızca biridir. Nüfus fazlalığı, gübre ve tarım ilaçlarının yeterince kullanılmaması, tarım alanındaki hükümet yatırımlarının azlığı ve ülkelerin geri kalmışlığı da açlık nedenleri arasında sayılabilir. Durumun en ciddi boyutlara ulaştığı Etiyopya'da yedi milyon kişi açlıkla karşı karşıyadır.
• Afrika'nın birçok bölgesinde belirli ürünler yalnızca yurtiçi ve yurtdışı pazarlara satılmak için üretilir. Dünya palmiye çekirdeği üretiminin büyük bölümünün ve bundan elde edilen palmiye yağı ile kakaonun üçte ikisinin kaynağı Afrika'dır. Önemli miktarda üretilen pamuk, sisal keneviri, çay, kahve, kauçuk ve yerfıstığı da ihraç edilir.
Afrika Tarımından Görüntüler
Afrika’da Hayvancılık
•
Afrika’da beslenen hayvan türleri kuşkusuz iklim bölgelerine göre değişir.• Savan ve çöl bölgeleri arsındaki bozkır sahaları ve Doğu Afrika platoları hayvancılığa son derece elverişlidir. Burada göçebe hayvancılık faaliyetleri hakimdir.
• Hayvancılık mısır üretimiyle birlikte Güney Afrika ekonomisinin temelini oluşturur.
• Yaklaşık 162 milyon baş sığır varlığı ile Afrika, dünyadaki sığırların yaklaşık %13 kadarına sahiptir.
• Hayvancılık sektörünün payı düşüktür. Süt verimi, Avrupa’dakinin beşte biri, vücut ağırlığı da Avrupa’daki normal bir sığırın yaklaşık yarısıdır.
Afrika’da Hayvancılık
Güney Afrika, Zimbabve ve Kenya’da ticari ölçüde sığır yetiştirebilmekle birlikte, sürülerin çoğu Tuareg (Kuzey Afrika), Fulani (Batı Afrika) ve Masai (Doğu Afrika) gibi göçebe ya da yarı göçebe boylara aittir. Bu insanlar için sığır başlıca geçim kaynağıdır.
Kıtanın kurak ve yarı kurak bölgelerindeki bozkırlarda koyun yetiştiriciliği yaygındır. Güney Afrika Cumhuriyeti, dünyanın en fazla koyun besleyen ve yapağı üreten ülkelerinden biridir.
Etiyopya, Sudan, Somali, Fas ve Cezayir’de de koyunculuk önemlidir.
Afrika’da Hayvancılık
• Afrika’nın çok uzun kıyı şeridi olmasına rağmen, kıtada kıyı ve açık deniz balıkçılığı fazla gelişmemiştir. Bunda şelf bölgelerinin dar oluşu, sıcak denizlerde plankton oranının az, madensel tuzların fazla ve oksijeninin düşük oluşu gibi nedenler, başlıca rolü oynamıştır.
• Bu nedenle kıtada kıyı balıkçılığı, ancak Kanarya ve Benguela soğuk su akıntılarının yaladığı kıyılarda gelişebilmiştir.
• Buna göre başlıca balık avlama bölgeleri Güney Afrika’daki Agulhas Burnu açıkları, Güneybatı Afrika ve Angola açıkları ile kuzeybatıda Moritanya ve Fas kıyılarıdır.
Afrika’da Hayvancılık
• Afrika’da tatlı su balıkçılığı, Mısır ve Merkezi Afrika ülkelerinde gelişmiştir. Bunun nedeni, her şeyden önce besin ihtiyacı olan milyonlarca insanın var oluşu ve yağışların bütün yıl bol olmasıdır.
• Bu bölgedeki birçok akarsu ve gölde çeşitli besleyici balıklar vardır.
Bunlara ek olarak, tropikal yağmur ormanları alanında çeçe sineği nedeniyle sığır ve koyun yetiştirilememekte olması, beslenmede balığa dönülmesine yol açmıştır. Tutulan balıkların hemen tamamı çevrede tüketilir.
